장음표시 사용
101쪽
Aeetariis Repesis hortis familiaris herba,foliis multo diuisis nasturcio simili sII stre vero in vinetis folio satiui sinisse queest,flore rameri cuius seme diutissimetu terra priusquam pululet asseruatur,in anice Erugu GaIIice de Ia requete.
GRaecea 'ORLatine ocimum Basilicon, Hispanice Alfahaca, sitanice Aliaua, qua allice du Basilic.
Ocimum vulgaris,ae nota omnibus herba est.
imon fragantissimi Ad vehementissimi odoris est,herha, unde nomen accepisse credo a Graeco verbo ol quod est redoleo,cuius aliqua comperiurur genera, nonisi tamen omnibus nota,quorum semina quum obruta terra sent, pavicula vel celindro,diligenter inculcari gaudent.
Robancte Colliculus semipedali ,5 aliquando maior est rubens pinguis hirsutus tener,& sine solῆs,albescente 8c in luteum colorem inclinato fis re radix illi est digitali crassitudine quae ore arescente caule tota seipsam laxat, ec disiicit,creditur inter legumina nata,Orobancte ea strangulare,unde di no
Erul am γ' , Rohanche , eae maleficio nomen secit antiquitas, id quoniam fruges legumina guina. t eruum praesertim circunligando se necet erui Angina dicta est,id enim Orobariche graecis significat,quam Μarcellus vidit necquicquam inter segetes re legum na perestatem frequentius inueniri fatetur.
Ragopogon siue coma breuis coliculus est,solia habet Croes,radicem IonL gam dc dulcem, in coliculo sumo calix magnus est,ae in summo semen nis
102쪽
grum a quo ae nomen inuenit,herba edendo est.
HAee ut audio iamiliaris Italiae herba est haud unquam tamen eam vidi quasvo ideomate illic labarba de predi appellan
Rnithogalon coliculus est tener tenu1s,candidus,semipedalis fere, tribus quatuorve agnatis, & ipsis etiam tenetis,ex quibus flores prodeunt, seris quidem herbaceo,intus vero,& aperti lacteo colore,& inmedio eorum capitulum pilaeae quam in arboribus aliquod Cachryn vocant,modo ancisum coqui tur cum panequo modo,& nigellae semen, Mixilli humosa est.
ORnithogalumctrimi nihil vilius nec stequenti hahere agros quid autem sit ut ornitho
ei nomina tribuamus ingenue fateor ignorare. Plon
TV her radix rotunda est, sine festis, sine caul cesute sub Rauo, seditur vo i
Omnibus Tubera terrae nota sunt,quae vino lora,subcInere calido c6q-ntur, co- hercta δc munda, aleo irem ac pipere aspersa,calida adhuc,conuiuijs post esum car- Πῆς
cet,& quidem multum, ac Venerem ciet,hinc est,quod crebro utantur veneree delica
103쪽
libus capreolos,propinquis fruticibus se inplicantes tanto undiqrincreme to,ut scenas etiam. tentoria inumbrent,siliquas feri,soeno greco similes longiores tantum crassiorest,in quibus semina renibus animalium similia nec colore uno verum eX altera parte leniter Ruffa,coquitur olerum modo ad cibum silb
, a milaxhortensissiue Hilax dicatur nullo discrimine legendum proponitrur, elisat. 'Ti. Hermolao Barbaro adherentes,nos,credimus Phaseli genus esse quanqua mar' cellus Vergilius alta voce reclamet,ini claret quantum Smilaae haec a leui Smila- d. Phase ceDi dis differ quum haec legumen,illa vero arbor est. na Phaseolus eruilia eis
ux P Ree eπ1 us frutex est,nascitur in aruis lente excessior tenui solio,qus in Analcinitur in ea lente masores siliquae terna quaternave,semina inter se cotinent,nigro colore lentibus minora.
Aphree: in I ace Misa, quae vi o ista sit mihi cori o rarior est albo, de hae vero Uinu A li xxvij.ca. .videreestitati Theophrastu,li Viij.deplantarum histor .
104쪽
3lemyκν λωτι RPrasium,non vero Prassum marrubiumsui non adue tenta pIinne n tia,quandoquidem Plinius claudieae,prassum ergo Cephaloton porrum capita- rop. tum est Nam Columella aluorvom limsactio fit desio ad fibras intendendas Prassum M lesia desecanda ut sine elui in iustulis,id quidem sectivum appellatur, cum vero ita porrum. depangitur,ut fiant capita larioris incrementi,id quidem capitarum porrum dicitur,cuiusculi assidua sarritio estinc stercoratio,nec alius assectius porri cultu,nisi quod toti emrigari δύ stercorari farririo debet,quotiens demeritur. Caeterum porro nero auctoritatem dedi edens fingulisdiebus,cum oleo conseruande vocis gracia, cantare eniiii non modo priuate, erum etiam publice,&in cena gaudebat,ati cum bene cantaret e multum porro debereprofessus est.
AH ro et Ampelo prasium,quia in viribus frequentius cresci Graeci appetilauere porrum illud agreste quod omnibus familiare est,Hispani vero aios montisinos suo ideomate appellant.
ΚPInnumCepa siue Cepessi lachrymosum olus,multiplex tamen, sed omnium Bulbus vires eedem habentur epa vero inter bulbos reponitur, Nam Celsus bulbos in secundunuit omnia olera Capitata,vel quorum radices esiui dantusi pellari ,de quibus celsum Cap.de Scilla lectionem attingemus.
A Llij duplex genus:Satiuum tae horrense, quod in aegypto concreto capitte porri modo nasci tur:dulce,colore ad purpuram inclinato, eXiguum reliquis locis grande Allium multiceps & candidum est vocant. in eo diuisio nes, spieis,seu nucleos,est de aliud siluestre allium,quod Ophiostorodon, quasl
SC odon Id est, Allium,honestum ac gratum rustice plebi issonia est, quare a Columella lib.η. inter hortorum delitias adnumeratur,at adeo a Galeno methodi medendi lib. xii .prope fini:niAilitim rusticQrum Theriaca dicitur,cuius ibidem H ito vi, in m Videre eλCaeterum Alsjurulea sunt genera commune tamen, dcli luestreiapnio, ti ridum quasi serpentis Allium dictum,in praesentia Dioscoride describxinxur,qς qm is 'uni nihil auinet discutiendum,cum iuialeoninibus,quod injn Epiden, eo mox P --
105쪽
ni aptos,in praesenti tamen tantum non transilire est errorem, vitae humane obnoxium Ed periculosum Avicenne fen.υ .iii,cap. xxxiijὶ quo de viperarum morsus cura agitur ubi aegrotum uti Alliis de vini multitudine permittere necessum erat non Allijs sed somError A, m α Vino potius Vrendum legitis ; qui sime error quantum vitae human periculosus uicine sit vos ipsi iudicate,cum somnus hisin morbis maxime prohibetur, sed vigilia potius
continue euocanda mnes uno ore fatentur,atq; ratio cui in promptu est, necta Crassi erroris Avicenam magistrum esse credo ed iplius potius versoris, qui nominis vici nitate deceptus,prQTaumi Arabico nomine Allia significante, Naumi d est, somnuin interpraelatus est,quasi non multum abesset unius ab altero , sacius ergo deinceps Aui, cennam legeretis si hoc ordine literam habueritis,at si possibile esset Alliorumὸ M vini multitudine per interius utiforsan omnem excedisset curationem,nec reliquis aliis opus esset medicamentis,haec ita legenda esse,Dioscorides in praesenti fatetur,dicenscotra vipere Ac Hemorrhoi se pentis morsus,poto continue vino, utile est, a uicum vino tritu simul eporum,caeterum ophioscoridon,id est,serpentis Allium, non multum a terra eleuatur,quod Teuthomes hic suaHvoce Biestloock appellare consueuerunt
HISTORIA DIOS CORIDIS.QCorodoprasium nascitur quasi grade porrum, porri & Ali 3 qualitatum par
in uod equidem meminerim nunquam Moiodoprasum vidi,
Sinapsa Σ ινηπι,Sin Pi Vhisy cibis admiscet aratissimo obsoniorum condimento archeae Si nape binapis scontinue in ossicinis ad exulcerationem Praeparatur.
HISTORIA DIOS CORIDIS.IVDITIUM NOSTRUM.
Nasturci Paulo ante diximus,lidit. P. Ihendesiue viceroxic nunc aute dedituo do ς'
106쪽
stico Iocus est,inter olera egregie proueniente,quod venerem stimulat, quaquam Plinius naturae lib. XX.caP, Nituali 1 iphibes fatetur,non absc3 errore tamen, ut experientia quotidiana docet.
I Hlaspi breuisvi exigua herba est,solijs angustis digitali Iongitudine in terram versis in summo incisuris diuisis oc modicepinguibus, caule tenui duorum Drodantum altitudine paucis in eo adnatis:& circaCaulem fructu in summo modice lato:in quo exiguum semen e nasturcio sit ille disci figura, & v Iuti infractum unde nomen inuenit,flos illi albus est,nascitur Thiaspis in semisetis,sostis,sepibus,di circa domos semetrilli acerrimum est.
IVDITIUM NOSTRUM ID AIDOI O 11 H I
haec scripsit herba i aspisigno nostro Euo etiam vi Ccq est mihi , apud Ioan - Thiaspis nem Augustum Lauroensem Eptaopum virum,Sc Doctrina, Ec Prudentia, α quod magis est,religione celebrandum degenti,comperta herba est,qua veram Thiaspin esse puro,Cappadocamtamen desiderat Gai istolore adfiig um accedente maiorem Cretica,& ex quadam eiu S parie Veluti quatiam Unde δέ nomen accepit de qua Plinium legereest Itb.xxvij.Cap.xi
A R bis Cubitali altitudine herba est, virgas habet tenues: folia a lateribus earum utrin* Lepidiis ura molliora tantum, Zc candidi ora in cacumine umbellam Sambuci figura,in qua candidi flores sunt.
NVllus unquam ex his quos legerim author, sith hae voce verba commisit, de Dr bi scilicet herba , quare nihil prorsus habeo, aut quod dicam aut quod a Vuinem.
107쪽
ERysiimon solia hinet Sylvestri Erucae similia cauliculos vitilium Corigiarum is modolentos ae luteos flores in summo siliquq corniculorum figura sunt,graciles foenograeci siliquartim specie, in quibus tantila sunt semitra starcio similia, ruido sapore.
ERysimon nostri Herbarῆ dicunt quae vulgo nobilis Eruca dicitur quam
8c Erucs vcre praeferunt,ut mirum sit,quamobrem inter fruges a Plinio constituta videatur.
PIperis arbor breuis,in India fertur nasci, fructum fert a principio siliqv rum modo oblongum,quoa longum piper est, claudiis inter se quod exismis milη seminibus simile sit integrum 5c absolutum mox futurum Piper, id per maturitatem legitimo tempore dehiscens Racemos ex se mittit granis quae nouimus onustos ' alijs vero acerbis quae candidum piper sunt.
Vper Aroma notissimum est nigrum tamen album eiusdem amoris fructus est qui vero velut Omphax est , Piper Athum dicitur ,δd quidem, nigro acrius , qui superassatus& superexiccatus,nigrum piper dicitur, quod in Racemis non pendes euenit sed affixum seu seu Verruca, Cuius magna copia singulis annis ad indiam egione praecipue Corumcol,ad regem Lusitanis aduehitu Piper vero longum aliudest vicinis iam familiare quod ex Insula Samotra apud Indiam ad nosprae Capue adfertu Ex his vero trihus dictis piperis generibus medicamentum Diarrion Pi eon dictum componitur ut Galenum de sanitate tuenda ii iiij. at de locis assectis
108쪽
HISTORIA DIOS CUM DIS.ZIngiberis diuersia pipere 6c sui generisplanta est, plurimum latro o/
dytica 8c Arabia nascitur,fronde eius ad multa, 8c in quibus nos ruta v tuntur,pulmentis potionibus eam miscentes, habet Zingiber paruas radices quadrati odorati iunci forma,albescentes odoratas,sapore Piperis.
A latum caulem ex se mittit, lidum,circa quor alarum concauitates 8 sollamentae similia sunt, maiora tantum teneriora,c didiora p,sapore ceu pipe ris acri non tamen odorato,semenin ramulis seri secundum solia nascens acinosum,acre 6c ipsum.
GRaecorum Yδ οπ-',nostr tum persicaria biq; litterulis estinam per aria eom Hidrops munis vulgo herba,uc a similitudine folioriim perici dicta duarum est specie- per officirum,nam quaedam maculis siue litteris est plena,ahera vero nullis , quae prima narum virtute prae stantior existit atm acerrinii saporis ut piperist, uterque humo sparse pul1 Persicasce ecuhilo pellunt,licetprima non ita ut fecundat inuer , qua rationeriqnnulli nixi rea abstutias Dioscoridis eouietas esse opinabantur,salio ramE,Nam licerilli litterulis plena per maculis sic ria, pud Dioscoridemeoniae aliquot sit genus quodfatemur.non tamen hac de cau estiis secundam absque litteris quanquam duricies tumor s discutiat, atque Pulices ne Cer, Graecorum Conizam ulliis mihi esse persuadehit, quum procul dubio Diosi et idi. Hydropiper sit, Plinii vero Siliquastrum 'Piperitis Piperirida utputo, nec n sir m expellit opinionem id quod Hermolaus Barbarus de hae re dubitare Vide xur dicens, Est id in folia persiccarie littera macule modo inscripta quae si fuisset in Hydropiperi fortasse non omisissent Authores, Nam sidoctissimus diligentissimusavς Alioqui,sed sedentario tantum studio sorte deditus homo , nostram animad -
109쪽
vertisset hahItam distinctionem , non in hanc Venisset dubitationem Leum ut risus persicam abis maculis comperitur,nec cu litterulis est, triuis tamen persicarieessigiem a QBru neruum sub comae nomine habes,qua quam te hoc scire non Velim. . et billetntita I D
emutamentaria breuis frutex,herba est paruis estis teretibus,& Abdi P aeno similibus ramulisόcirca quos folia multa sunt,oblonga oleaginis similiai in summo habet,Chamae mas,id est, Anthemidis figura Capitulum rotundum aere quod olfactu S ternutamenta Poritat Unde dc nomen inuenit.
Sternuta vanio Latini Sternutamnium, an*Vnde Ptarmide quia Sternutam&um itementa a rari faciat nomen habet,herbaeta qua Idiotepulueres sternutandi gracia apud Veria. neriam praecipuecψnstruunt.
I Maria nota omnibus herba est,qua fullones in purgandis lanis, utuntur, habet radi ei achim sta.
RAdicula Strutium fuloaum herha est,a quihusdam Saponaria dicta,qua purgandis Lanis utuntur,qui e4s eluunt Cuius aliquot species vidimus, nam quandamia non absimilem Plinii picture cuius effigiem veram apud Bruniphelsum secundo Tomo reperies,alteram vero paruam non longe a terxa eleuantem,quam vere Saponariam appellant raeci vero ρντορ,quasi humi sparsam, quae ipumam aqua manibus tricata ut Sapam emittat De his vero Leonicenum in Plinii errata videre est arcs strutila reclamantem Colinurium qucrum Verba ad praesens breuitati constuentes omittimus,
obstiti Locus tamen Plinii est i tantiq.cap.xirabstruitu vero loge herba alia est, Apri quoaum diise dam scilicet genus.
110쪽
GRaece κλα uix ','Latine Cyelamen, apum umblicus terrasiarthanit Panis porcinus, Gallice des Tructes. Hii panice Pan de puerco rerua.
I Errae Rapum hardere solia habet purpurea varia, supra infra Albicantihus maculis, caulem longitudine quatuor digitorum, profert glabrum ca/rentem folns in quo flores,rosarum figura sunt, colore ad purpuram inclin io, radix illi est nigra rapo similis in altitudinem se pandens.
t Ycla minus,officinissamiliaris herba est Ito aetari persimili, quem Latini etia Cycla Rapum appellauere quia Rapi similitudinem prae se ser vi Rapum esse dixeris ni mςn
, si fructum videas,nascituI praecipue autumno Sc erumpit per tonitrua,ad quo in loco crescit,herbam aliam nullam inuenies, Haec Vero vehementer prouocat ad secessuat adeo vehemens eius facultaS estinx abdomineillito ventrem subducat, ad qua intestionem mesues ex eo unguentorum compcsi iones Ordinauit satis laudande, quibus Praesertim nonnulli in hydrope utuntur.
SEcunda Cyclaminus,& haec solia haedere habet minora tantum:caules cransos,geniculatos propinquis arboribus palmitum in vitibus modo se inuolueres,siores fert candidos,odoratos . fructum Acinorum uuae figura; corymbis hederae similem,mollem sapore acrem,ae glutinosum inutilis radix illi est, scitur asperis lociS. V P si I
ios, quia haederae store sit assimilis , Plin i Conuoluolum est, Libro vigesimo Pri, Secundam. Capite quinto. proptereatic dicta,quia in alias rhores,Cauliculis Virium mo- Cyclado ascendit, qua ratione Leonicenus eam vitealem appellat haederam, dicitur V - minus al Q Cyclaminus quia hute herbae cum Cretamino mira sit in solius congruentia ii tera pari et minoribus reserentibus potius quantitate incituris , totoque habitu haederace - etaria β quae Vere Helκinis Cisiampelos, id est, altera parietaria est, nec enim alibi a Di