장음표시 사용
71쪽
agendum 3 materia morbi a 4t auferenda. Prooemium operis siue exhortatio ut diligentiam , iudicium & experientiam adhibeamus. I. Cacochymiae artificiosa purgatione ad exemplumi criticae proinde theorema imitationis, siue decisio Ιἀ or- l controuersiae antiquorum inter humorum eccri-gasmo Q sin & synt exin per Euphoriam & Dysphoriam. t. Plethora: sanguinis missione. Proinde praeceptum cautionis ita partium solidarum euexia & cache-
in Typographi commoditatem infra rejecimus. Vide In die decretorio,&indicatorio, id est, i ephodis .Per undecimum non est reuocadqcastora pepasmo ad pepsin int die Parq ismi: per praesentἡm vox ne i quie a popasmo ad pepsin, neque ab era cretione critica ad artificiosam. I i. In facto critica excretione. Vide i ediv.
72쪽
CGenus nam triplex est, facilis, mediocris & exati aes ut tedidissi-Compa ς Dietarum cum morbis, . ratione c Dietarum inter se. 1. Mo-l dum Correctio praecedentis comparationis. c. t Remedium, sic aliquando utilis erit dieta quam tenuissima. pharmacia fortis,crudelis chirurgia 6. Genus,sunt enim quinque praecipui,phrenitis,plesseritis,peripneumonia, causos, sy nochos.
Ab aegri viribus. 9.tempo- 'N,Ibλ Adseriptio graduum dietae gradi L morbi. IO. In par6xisimis morbi. II. Persuos ocircuin 9Pacoxismorum & status morbi in tu dictata Ratio superioris. r Pςr anni tempora. II. Qualitate, cuiusmodi febricitatibus esse debet, friudus, humidus, im-J becillis, sitis expers, coctu facit. I6. In cibi Frequentia per sanitate aut morbu
Copia I 8. In reliquis rebus non naturalibus,&c.
73쪽
Perfecte iudicato ratione cris eos ad tempus aut adspciem morbi. 2O. Inclinatione an arrhopi , catarrhopi: intro, foras : per loca naturq commoda aut incommoda.
Pepsi alimenti aut plint tuitae dulcis.
CCoctione cal pacis, cui debel; r purgatio. Prius consider taImperfecte in quo
Iiα- pertis,cui debe tur epicratis Causa, quae educenda est donec morbus superetur: breues autem sunt a sanguine& a bile ; longi αpituita & melancholiarinerapto seos ex eorumdem permixtione.
Specie: nam alij cum sie, ut phrenitis a bile: alijsne febre,
ut apoplena. 24. Sede,sue loco affecto, &c. Apotelesina quatuor praecedentium aphorisne
74쪽
SECTIO PRIMA.Ita breuis, ars longa, occasiopraeceps, expe
rimentum perieulosum, iudicium di cile Nessolum e sumpraestare oportet oppo tuna facientem,sede, aegrum, in praesen
2 In turbationibus etentris, m vomitionibus sponte se iis,si quidem talia purgentur, qualia purgari oportet, confert, o leuiter gri ferunt sin minus, contra. Sic vero G maforum inanitio, si quidemsia qualis fieri debet,comfert inbene tolerant sin minus, contra. In picienda ita qMe est regio, oe tempus, in aera; Ο morbi, in quibuι
3 Habitus athletarum, qui ad summum bonitatis attingant,periculosii in extremo constiterint, neque enim possent in eodempermanere, neque quiescere. Cum merὸ non quiescant, nequepog tproficere in melius,reliquum est, ut recidant in inelerius. His ergo de causispleniorem habitum flatim soluere expedit, ut corpus rursis nutriri incipiat: neque vasorum considentia ad extremum ducendae spern culsum enimo sed qualis natura fuerit eius, qui perfere ad
hoc ducere conuenit. Sic etacuationes quae ad Gir mum deducunt,periculosae 'rursus referitiones,cum 'tremaefuerint, periculosae. 4 Potitus tenuis atque exquisitus, in morbis quidem longissemper, in acutis etero, ibi non conuenit periculosus. Et rursus qui ad extre a m deuenit tenuitati grauis est. Kῆ'
75쪽
' LEsBIA NORMA Nam m repletiones ad extremum progresse, graues unis In tenui ii tu aegri delinquunt: quo Meti magis ti
tantur. hic que enimi error ca mittitur, maior in t
nui sit, quam in paulo pleniore et ictu propterea etiam se nis perihulsus est valde tenuis 'flatus ac exquisitus ii Elus: quoniam errores rauius ferunt. Ob hoc igitur tenuis
victius m exquisitus, eo quis it paulo plenior, maxima ex parte periculosior
6 EXtremis morbis 'Utrema exquisite remedia optima 7 Vbi morbusperacutis est,flatim cy' extremos habet labores, oe extreme tenuissimo mi tu necessario ettendum est: mi et ero non , sed pleniorem eti tum licet exhibere, tantum ab tenui paulatim recedendum est, quanto morbus remissior extremo fuerit.
8 Euando morbus in suo et ipore constiterit, tunc viritizeltenuissimo etti nece p. 9 Conte fari autem simul oportet, an aeger eo visset perdurare polis et que ad morbi et orem virumprius
ille deficiat, nee eo et ictu durare queat, aut morbus ante do ficiar atque hebes alia ia. io stibas litorstatim timor est, eos protinus tenu,' ter cibare oportet quibus etero posteriuszigo uturus est, iis & in ipso statu 2 paulo antesubtrahendum prius iero zberius cibandum et i aeger sciat. ii Inaccessionib.abstinere oportet nam cibUm dare, nocuam , quibus per circuitum fiunt accessiones, in ipsis
accessionibu abstinere oportet. 1a e ccessiones vero m constitutiqnes morbi in ita boni, M anni tempora, ct circuituum successua incrementa , me quotidie, siue alternis diebus, siue maiore in
teruallo flant. Sed EV ex his quae mox apparent nili ia
76쪽
IN A p Η o R I s M. Sic T. I. hi sumuntur: quemadmodum in morbo laterat, laborant, bus ,si initio statim potum appareat ivreuem fore nuntiat: siet Eropostea appareat, longum. Et urinae, e, alui excrementa, or budores, cum apparuerint, iudicat aciles, vel di ficiles, breues aut longos fore morbos ostendunt. 13 Sene acillime ieiunium serunt, secun o loco qui .
tatem constantem agunt, minus adolescentes, omnium m
nime puer praesertim illi qui inter ipsos sunt quiuidiores. i i crescunt ,plurimum habent calidi innati plurimo igitur egent alimento alioqui corpus absumitur. Sensebus Cerὸ parum calidi inmmnest paucis propterea semitibus egent: quia a multis id extinguitur. Hanc etiam ob
causam febres senibus non siimilitor acutae fiunt frigidum
13 I tres Deme oe etene natura calidissimi si int, somni longissimi quareper ea tempora alimenta copiosioris sunt exhibenssa Etenim reinC calor innatus plurimus est ideo pluribus egent alimetis indicio uni aetates oe athletae Vi ius humidusfebricit Stisus omnibus confert maxime ver ueris, o aliis qui tali victu iti consueuerunt.1 Et quibus feniel aAt bis ,plurά-ne anpauciora, aal particulatim Oporteat Osferre, cons1derandum . Damdum autem aliquid te ori, oe regioni, oe . tali, γ con' suetudini.
18 AE te autumno cibos difficillime ferunt, Demefacissime, fecundum locum eter habet x'. His qui per circuitus accessiones habent, nihil dare Oporter, neque cogere, sed Abtrahere adie Boni antei dicationes αo lae iudicantur, o iuZicata sunt integre, nequemo ere neque in uare aliquid, siue medicamentis, siue
77쪽
2I ducere oportet, quo maxime natura vergit per loca conferentia eo ducere. Σ Σ Concocta med icari atque mouere, non cruda, nec
in principiis, nisi turgeant plurima vero non turgent. 23 vacuantur, non copia sunt aestimanda , sed si qualia oportet iacuentur, cy' facile tolerent. CAtque ibi et que ad animi defectionem expedit ducere faciendum
id qμoque, si Ver par essepossit
24 In acutis morbis raro, in principiis, medicinis purgantibus ettendum, oe boc cum exactu meditatione faciendum. Σ 1 Si qualia oportet purgari, purgentur, confert, SI
facile ferunt scontraria, disti culter.
N primo Aphorisino csterorum prodimio duas rationes affert Hippocrates, cur uniuersam artis medicae cogniti nem per numerosa sitorum librorum volumina longe patentem in breuissimam rerum & verborum summam compendiose contraxerit: primam, teporis penuria, quia teste Horatio. Vitae summa breuis nos hie vetat inchoare loga:
Theoptarastus,ad quae verba respiciensCicero scripsit libro tertio Tusc. quaest. Theophrastus aute moriens
78쪽
1N APRORIs M. SEOΥ I. accusisse naturam dicitur, quod ceruis & cornicibus vitam diuturnam, quorum id nihil interesset, hominibus, quorum maxime interfuisset, tam exiguam vitam dedisset : quorum si ςtas potuisset esse longin quior, futurum fuisse, ut omnibus perfectis artibus
omni domina hominum vita erudiretur Secundam, artis dissicultatem propter irreparabilem elaps, Occa sola is iacturam: periculum in experiendo: ambages rerum in iudicando opinionum pugnam in artifici bus : morum improbitatem in aegris: negligentiam ministrorum: penuriam rerum domesticarum: nam fieri non potest, ut in uno aut altero, pluribus au t Omnibus simul non raro offendatur. Vnde non immerito Hippocrates artem longa vocavit tot dissicultatibus
inuolutam. Quibus ex aduerse iaspondent, sim main medendo promptitudo, omnium medicamentorum, quibus tot morbis corpus humanum incursantibus, mederi commode possit notitiam: similium& dissimilium morborum, corporum, signorum &remedioru distinctio r eximia scientia praedictionis ,
remediorum constantia: exquisita grorum cum medico aduersiis morbum conspiratio: denique summa in pharmacopoeis, chirurgis & clinicis omnia abunde suppeditantibus obseruatio. Quibus simul adsilutem Uri cor aspirantibus nullum est theorema aut praeceptum in diuini senis operibus, quod non amplissimam certitudinis fidem faciat, sin vino aut alter pluribus aut paucioribus delictu si certitudinis etiam magis aut minus ducta ratione fide infirmabit. Vndegion imm eritὁ Cornelius Celsus scripsit in nullo mo .ho iminus fortunana sibivendicare artom pos
79쪽
L E , B I A N o R M A tot dissicultatibus inuolutam,ubi praesertim repugnat natura, & cauis contumacia. Ergo cum occasio sit velut curationis anima, in prς-cipiti morbo debent omnia medico comperta esse, quae ad tecmarsin pertinet, quibus illico resistat mo bo, ne medendi occasio illabatur. Hinc causa fuit, cur in prima statim sectione&sequenti ab acutis morbis au icatus fuerit: his enim breue spatium est, intra quod, si quod auxilium non oportune datum, aut datum non profuit,aeger extinguitur. Diuturnis vero, quos posterius subiecit, deliberationi & mutationi remediorum tempus patet: adde etiam quod febres sint morbi totius, totique prius prouidendum esse quam parti, S aegrotanti quam aegrotare metuenti :α primario morbo, quam eo, qui fit per consensum, quam etiam mulio dum prudesissime ubique obse uauit. Quod autem in secunda sectione morbos decidentiae, recidivos & mixtos, item acutos sine febre distulerit, ex eo factum est, quod, auctore Celso acintus quo vetustior, longus vero quo recensor, eb facib. lius curatur. Est autem duplex acutorum natura, Vt docet Galenus, vel enim in humoribus calidis stilis, qui nullum obsedere locum, sed aequaliter in omnibus animalis partibus aptis int ex sua natura generari, ut utraqueiynochus & causis: vel loco aliquo patiem tessunt,ut instaminatis pulmonibus ci modes, hepate typhodes , stomacho lypiria , musculis laryngis
angina , menynge phrenitis, pleura pleuritis, cerebro lethargus, item vena caua, reneS,Vesica, coli
mella & tonsillae proprijs laborant inflamationibus, quibus omnibus febris epigi nomene continua succedit.
80쪽
is Ap NORIs MORUM SECT. I. D succedit. Rari enim sunt, quibus statim in principio febres non adsint apoplexia & conuultio, & eorum de feneres paralysis apoplexiς, epilepsia couulsionis: in hunc numerum recenset Aretςus, hysteritin satyrim sin, ileon, colicon,syncopen,haemorrhagiam,quibus singulis e praescripto aphorismo est tutὀ,citis &iucunde opitulandum. Itgque tempori penuriae & artis difficultati hoc phil syntomo verbos, orationis compendio bene abHippocrate prouissi est,uelut en chiridio aut promptuario ferum a medicis gerendarum: nam qui totius
terrς exemplar circumferunt nauigant tutius.
Medicina secundum Hippocratem sit additione vel ablatione materiae morbificς, acu trinorbi pendet a materia auferenda, aufertur autem tripliciter pha macia, phlebotomia dieta: quomodo vero & qua-do ista materia sit auferenda indicant eius due praecipiis affectiones, nempe ferocia siue Orgasinus, & cru- .ditas a qua pepasmus. Orgasinus debet tolli statim in principio per 2 4. aph. huius sectionis, &per 29. aph. Secundae vct. &perio. h. . sect. Omodo Verodocent huius sectionis α. & 3. purganti nempe medicamento, si materia pepasini expers, quasi furore pencita modo huc modo illuc feratur, ob malignam qua litatem: aut ob copiam, phlebotomia, si inconcinno humorum & spirituum motu illud contigerit. Cri dii s vero domatur pepasmo, id est coctione, coctio autem perficitur ineta legitime instituta, de qua insequentibus aphorisinis nempe a . ad 19. Sunt variae Cruditates , quot enim stant genera coectionum, tot gene*a sunt cruditatum: quaedam enim