장음표시 사용
41쪽
16 POLYCLETI NORMAtur: citrina autem flaua & rufa mediae sunt. Odor foetore indicatur. Disserentiarum causae petuntur a sub flantia,quantitate&qualitate: non est enim Vna ea demque causa consistentiae & contentorum in urinae substantia nam consistentia tenuis a cruditate & obstructione producitur,quias tu tenuepercolatur crasse remanente,quales fiant hepaticorum, stomachico
rum,&nephriticorum: contrariis causis urinae crassescunt. Turbantur autem in matula aeris ambientis frigore , quae si non admotae igni clarescant, confutaku turbidae nominandae, quales in malignis febribus
adesse consueuerunt. Continentur in urinae substantia homogenea aut heterogenea: hom 'genea sunt se dimentum & eneoremae sedimentum est in sanis crodior alimenti portio puri analoga , alba , a qualis, vi caloris secreta , coacta & subsidens : at in aegris materiae morbificae portio , rubra sanguineae, flauabiliosis, nigra melancholiae, inaequalis & diuulsa:
Cneorematis eadem est materia, quae sedimenti, &idem efficiens, minus tamen cocta, caloris debilis index, a quo non potuit de medio in fundum deturbari. Heterogenea sunt sanguis a venae anastomosi,dia
brosi aut diapedes: pinguedo a calida renum intem
perie aut totius corporis colliquatione dipus ab absces tu rupto aut ulcere renum aut vesicae : arena a fit idocausa materiali &calido causa efficiente: furfures avesca scabiosa aut summo in sanguine ardore: carunculae ab ulcerosi renum intemperie. Causa quantitatis copiosae a vini aut aquae larga potione, dyspepsia, diu- reticorum acrimonia, deiectionis & sudoris derivatione petenda est : paucitatis verὁ ab excretione criti
42쪽
latur seru, aut per deiectiones derivatur: symptoma
tice vero interdit vacua est vesica aut plena: vacua ob consumptionem extremam seri a calore praeter naturam , aut propter Dbstructionem renum & meatuum urinariorum ad vesicam: plena nec se exonerare potis eiusdem corpore refrigerato , aut collo tumefacto phlegmone Myrrho &c.aut compresso a tumore ute-rhlonganonis, aut meatu connivente aut obstructo, connivente a siccitate, tin cause, aut exulceratione parastatae oleoso deficiente humore: meatu obstruct O carne fungosa, callo, Verruc grum O,pure,pituita,
Calculo. Causa denique qualitatis petenda est ab alteratione & mixtione alieni ab alteratione, nam coctione cirrinus,vstione nige cruditate albus color euadit:
a mixtione verb alieni,chyli,videlicet ieri,purisseminis, pituite & priuatione bilis vritiae albescunt,bile sta ua flavescit atra nigrescunt. O dor cruditatis de putredinis se boles est. Ex his omnibus signa petuntur, primoque a substantiς consistentia & ci,ntentis:substantiae consistentia tenuis & aquea cru itatis & obstructionis est soboles, atque in indicationibus principium morbi significat, in acutis delytium, in delyrio mortem, in diuturnis abscessum sub diaphragmate:
crassa humorum conturbationem , capitis dolorem vel adesse vel futurum. Contenta aut simi homogenea aut heterogenea: homogenea positive signant aut priuatiue : postiue diuturnos morbos aut acutos: nam diuturni sedimento multo solitui tur, eneorema infirmam naturam argui nubecula
43쪽
18 POLYCLETI NORMAriculosi, in quibus neque sedimentum, neqUC ene Orema, neque nubecula apparet. Heterogenea, qua lis pinguedo innatans urinis a corporis colli quattorie, funesta sunt arenae albς in vesica,rubrae in renibus generantur. Secundὰ,signa petuntur ab urinae quantitate : nam copiosa sine causis manifestis morbus terminatur pauca etiam sine causis manifestis mors in actintis portenditur,in diuturnis morbi longitudo. Tertiὁ a qualitate nam colores siue per se sint, siue cum subta stantia,quemadmodum &odores, semper aliquid si gnificat per se velut inter colores extremos,albus, qui crudi talem,niger ustionem,& qui ad illum accedunt, viridis summum incendium, liuidus catoris extinctionem medij citrinus, subaureus &ssauus coctionem. Cum sit bstatia extremi aut medij extremi albus & n ger nam albus cum tenui substantia cruditate, obstri ctionem,bilem alio raptam significat, cum crassa cruditatis pituitae dominatum, morbique longitudi' nem portendit: niger vero cum tenui sebstantia lethalis est , aut caloris uredinem eiusque extinctionem demonstrat: at cinii crassa humoris criticus est melancholici. Medij autem, qualis ruber cum tenui sabstantia flammeus est, causen indicat & hepatidem, tandemque', si perseuerat. corporis interitum : cum crassa Verbsynochon&sanguinis io
gos a. Rufus idem pene, quod ruber , significat. Odores foetidi ubique cruditatis & putredinis
Sudoris differentiet, quemadmodum in precedemtibus, a substantia, quantitate & qualitate petuntur: nami statia purus est aut impurus:puru cuius conm
44쪽
sistentia est mediocris naturalis autem debet esse copiosus, generalis,calidus,rufiis impurus vero humore Permiscetur viscido aut incinerato. antitate multus aut paucus in quo genere est ephidrosis) genera-hs aut particularis est. Qualitate frigidus aut calidus, dulcis aut salsus, flavus, rufus, ruber, viridis, foetidus,
Odoratus, criticus aut symptomaticus. Differentiarum cauta petuntur primo a substantia, cuius consistentia tenuis a sero tenuiore & crudiore promanat, quemadmodum crassa a coetione aut humoris permixtione, viscida a colli quatione aut humore viscido, flabilis ab humorum astatione aut incineratione. Secundo a quantitate, quia sudor copiosus sit a libera &geniali potione aut seri biliosi exhalatione. Tertiὀ, aqualitate, quia calidus a calore febrili, frigidus a caloris extinctione, foetidus ab humorum putredine: his adde symptomaticon,qui in principio morbi semper sit ab humorum morbilicorum copia, aut Virium exolutione. Signa, quae ex his consequuntur, sint huiusmodi: sudor frigidus aulin principio morbis e uenit aut in vigore, si in principio morbi longitudinem significat, si in vigore aut est syncopticus aut dia-phoreticus: syncopticus virium inolutionem signifi-'t: diaphoreticus in acutis mortis pr nuncius est, in mitioribus longitudinis morbi. Crisimorum signorum disserentiae petuntur amotu materiae morbilicae , mouetur autem tripliciter natura, morbo &arte Naturae motus criticus gil,sitque
cum delectu materiae morbificae pepasini in xempore capacis, aut excretionis de loco. M orbi motus symptomaticus estiine delectu &pepasmo materie mola
45쪽
3o po LYCLETI NORMA bific , aut loci affecti refocillatione:in motu critico fit ε κρισις materiς morbificae,in symptomatico humoris benefici. Artificiosus ad imitationem naturqinstruitur, coctione artificiosa materiam praeparans, praeparatam eloco assecto medicamentis deturbans. Duobus posterioribus prctermissis ad motum criticum nostra reuertitur oratio: in critico igitur humorum pepasnus & excretio consideranda veniunt, primoque pepasmusne tempore breui aut longo perficiatur & in utroque tempusne sit uniuersale 'rincipium, incrementum, status & declinatio in morbis: aut parriculare, qualis ephod in diebus crit1cis, aut periodus in paroxismis, quaru alia est typica alia non. Secundo excretissine fiat de loco publico an priuato,
publico cuiusnodi est prima regio, in qua stomachus, lien, mesenterion, & venae a porta: item secunda e iecore & venis a caua derivata: postremis tertiae toto comoris habitu constans. De loco priuato seu
de parte affecta, de quibus paulo inferius, ubi de omni excretione dicemus. Causae critici motus sunt lunae cum reliquis sideribus beneuola irradiatio: natura seu calidi innati essicientia: item materia eupeptos. Cainsa vero symptomatici motus est morbi magnitudo, materiae Orgasinus, & caloris naturalis impotentia Denique artificiosi motus causa est medicameli cuni calore naturali conspiratio, materiaeque debita prinparatiq. Signa petuntur e praecedentium consideratione in diebus indicatorijs & decretorijs: nam in im dicatb iis futurὰ erisis praeludia in coctione secum, urinarum de sudoris apparent: item ijsdem diebus
hidrosis, siliguinis e naribus stillae, parum sputi co-
46쪽
eti, urinae hypostasis cocta,leuis, minimeque diuulsa
diebus decretorijs futuramcrii 111 de nunciant. In diebus aullem decretorijs, quae corporis regio sit materia morbifica exoneranda ex ijs, quae sequuntur, facile percipietur: nam si prima regio exoneranda est vom, tu, praecedet labri inferioris motus, Vertigo tenebri cosa, visus deprauatio circa obiecta, visceru conuul D: si alui selutiose, onera ventris, murmura intestinorum, punctiones permeantes morbum breui iudicandum fore praenunciant. Secunda regio exonera tur causa morbifica sanguinis profluuio aut urinarum
effusione: sanguinis profluuio per haemorrhagia aut menstrua: la morrhagiam praecedunt viscerum conuulsio, splendoris in oculis obuersitio , item pubius magnus & vehemens: mens rua imminens meam
strualis periodi terminus, urinae rubrae a fere cruent . Tertia regio exoneratur sudoribus sudores praecedulcocta urinae sedimenta,quae sublimius feruntur, item ictexus criticus, urinς fuluae, deiectiones pallidς. Hactenus de excretio ritica Moco publico & ad tem pus,satis superque compendiosa breuitate dixisse mihi videor: nunc qualis sit Moco priuato& ad speciena morbi, quisve eius finis & exitus, Videndum.
De creetionibus. Cap. VHI. E x C R E ΤI O NI s materiae morbificae ad speciem
morbi & de loco riuato duplex esst genus eccriss &metastasis: in eccrisi cocta est materia,in nictastas vero coctionis contumax. Eccrisis igitur perficitur deriti: tione per loca naturς commoda, siue humor sit catar- Thopos siue anarrhopos: quemadmodum merastasis revulsione per loca incomimodastie humor intro vel
47쪽
31 P is L Y C L E Τ Ι NORMA extra se conuertat. Materia autem morbifica derivatatur in eccrisi per primam corporis regionem, si fueritanarrhopos oris expulsione,Vomitu 1c. aut sputo: vo mitii biliose, quo cauς iecoris partes exonerantur, febris ardens δί tertiana iudicantur, quemadmodum pituitoso quotidiana. Sputis thorax & pulmones expediuntur,pleuritis curatur.Si materia fuerit catarinopos, alui solutione biliosa deth cietur, e bileslaua hep
tis cauae partes exonerabuntur, febris ardens & tertimna curabuntur, e bile vero atra quartana seluetur. Solutione autem alui pituitos a quotidiana cessat, bilioside pituitosa simul haemittiteos, lethargus, reliquique
similes corporis affectus discedunt. Deriuatur etiam materia morbi sica in eccris per secundam corporis regionem si fuwtanarrhopos haemorrhagia, qua Ca sos, phrenitis,& aliquando pleuritis,item lienis & hepatis & reliquae sub praecordijs inflamationes seluuntur, a dextra quidem nare καὶ ι' ιν patiente iecore, es nistra liene cum locis vicinis. Si autem humor suerit catarrhopos menstruis, haemon Midibus & vrinis viscera liberabit: menstruis, iecur,lienem, Vterum,foedi virginum colores febresque symptomaticas: h ςmo rhoidibus quartanas reliquosque lienis affectus: vrinis copiolas iecoris conuexas partes,loca renibus &vesicae propinqua. Eadem quoque materia derivatur in eccrisi per tertiam corporis regionem sudore, tetero, εc horrore: nam sudoribus multis & calidis ex uniuerse corpore dissuentibus omnes febres in genere iudicantur, ictero & horrore summo continuae. Ha- aenus de e risi,nunc demetastasii.
Metastasis materiae morbificae fit reuulsione eius dem
48쪽
AD HIPP. METHODUM. 33clem per loca incommoda sue humor intro vel extra e conuertate extra conuersus est, sicut intro iphanes rursus aut calidus est aut frigidus: calidus per anaclisin ferturpone aures sicut parotides a sanguine, aut ad cutem, velut icterus & erysipelasabile. Frigidus per cataclisin in virtute debili ad alienas, circa alas &inguina, ubi bubones febri epiginomeni
caeteraque ἀποσκεμματοι in Virtute forti ad articulos se
moris, tibiae, pedum, humeri, brachij, manus, undoci Lingra, & pedis, Vnde podagra. Intro conuersus humor Crotos est, in o genere sunturiri a crisi morbi genus, periculosium, it umque
iudicandum tanquam acutum. Excernitur autem
huius materia purulenta per urinas aut deiectiones enatura loci &partis assectar. His omnibus communis est p. ilindrome, anadromo astrophe a fronte & a tergo, sursum deorsum, a dextris a sinistiis. a de causia Omnis excretionis motus secundum terminum a quo & ad quem, excreti ideam,& quantitatem perpendendus est: sanguinis autem in primis qui proprie haemorrhagia) fertur e naribus aut pala to: e naribus pervenas iugulares, nam dextra in dex trum, tin1stra1n sinistrum durioris membranae sinu naanguinem effundunt. Ex horum sinuum syndros ne tertius enascitur , qui per futurae sagittalis longitu
inem excurrens ad narium extrema fertur. Ab hoc venς quam plurimae, item velaae carotides, per quaS haemorrhagia, divaricantur. per palatum autem CX-cemitur diapedes in os & fauces. Secundis, anguis ex eluitur e thorace 1ll1c profluens per venas aZystos
aminarias & intercos ales inpleuritide: e pulmone
49쪽
per venam arteriosam in ph thisi: e faucii, bis de larynge
per ramulos a iugularibus & carotidibus OrtOS. Terti ὁ, vomitu ita ventriculum profluens per fit premum
ramum spleni curia, aut e iecore per Venam portam, aut e liene per breuem venam a summo prope lienem ramo ad ventriculi findum pertinentem. Quarto, deiectione cruenta aut hae norrhoidali: cruenta e iecore perve14as mesaraicas in intestina, aut diape desia ventriculo deors iam: idem esto iudicium de liene quod de iecore. Haemorrhoidali interna, e ramo spicinico Venae portae per mesens,im circa colon & in. testinum rectum extensa, terminataque in musculis ani & intestino interiore, cui occurrit circa lumbos arteria: hac lien & prima corporis regi O cacochymia liberantur. Haemorrthoidali externa terius ad culina usque e vena caua triplici divaricatione cum suis arte-rijs pertinente: hac hepar totaque s unda corporis regi O plethora exoneratur. Quarto, mictu critico aut symptomatico critico per haemorrhoidas e cauae ramo crurali siue iliaco excurrente in vesicam, pudendum & uterum: symptomatico, si modice fluat, exureteris, si vero large, e renibus aut e musculis vescatorijs, e renibus fluens urinae miscetur, e musculis nam redae fundo grumescit. Quinto , menstruis ex utero per crurales in ceruicem uteri per cotiledones in fae rus umbilicium. Postremὁ mulsione e papillis per co- sensum mammarum cum utero. Lac educitur Ier pa pallas , uterum de Vesica, quod prius mammae e mam
maria vena attrahentes in candorem Verterunt: nam
mamm nutriuntur sanguine, qui per thoracicam ac cedirnon perna ammariam. Puris derivatio est occub
50쪽
AD H I p P. M E T II b D V M. 3squae e corporis habitu, thorace, pulmone, corde, hepate in vencam profluit: manifesta e renibus,vretere, vesca&pene.Immixtum urinae &grauiter olens vescae vicerationem significat mixtum aequaliternecolens puli nonum suppurationem : inaequaliter, re mille olens renum vitium. Aquae derivatio manifes o ab hepatis caua per venas mesamicas in intes ina, agibba per emulgentem in vesicam: a liene per venas omento disseminatas in intestina, per arterias in vescam. Occulte ab abdomine in intestina & vesicam: a regione securida in pectus &pedes: a tertia per anastomosin in habitum, undo anasarca. Excreti autem sanguinis,laetis puris,aut aquae idea non parum ad effecti loci cognitionem conducit ratione contentorum, non secus aci venae aut arteria
Ventriculi, vessicae, & uteri ratione continenrtur qua
propter in primis idea excreti aut motio pervestiganda est, cuius rei proponitur sanguis in exemplumam e cerebro illapsus sine spuma est: e thorace emergens paucus, niFer, grumosus cum tussi & dolore, unde pleuritis: e pulmone spumosus, purpUreus, multuS,
sine dolore, sed cum tussi. In phthisi & peri neu monia mittendus sanguis, in pleuritide caute,ne frangantur vires : e faucibus & larynge paucus, sylacerus, cum tussi & dolore. E ventoriculo non prodit conglomera
tus. In suppressione mensiu fertur e naribus cu thronabis, ut in deiectione cruenta. Motio excreti aut es
substantiae, qualis harmatosis,aut quantitatis sicut ple thora, aut qualitatis sicut metaptosis unius humoris in alium,aut denique ad locum, in quo genere est na tastasis,palindrome,diadosis. Continentium affectio-