장음표시 사용
21쪽
Item contra. 'olorem oeulorum ex guneum quo cauAn sit Polirium mitigativum: nqua rosarum cum albumine ovi conmisceatur et oleo ros um 't lacte multoris, mitigotur boni bax Vel lana, et superponatur oculo. Quidam addunt sucoram laniculi si causa sit frigiti R. 380 Quociam votula curavit omnes de innovin eum. Pulvere piperiΗ usti.
Item alia vetula curavit oum sanguine vermium lucentium in sopibuΗ pannum et ungalam unitrem. Et aio ourrevimus: meipe coparosum, optimum stloen, viride oris et sal gemmum otoon o in vino albo. et in aqua rosarum. Sod solus pulviS eoparoSo omnem Innoui rem eorrodit.
400 Aliud. Pulvis optimus ad patinum oculorum: R. boli 3 IIII, damplioro 3 ΙΙ, masticis, olibani,SRnguis iraconis ana 3 1. 410 Aliud. Item ad pannum oculorum acolpo radicem celidonio viridom, quam bono cum vino silvo et pistis , et cum panno sucoum extrine, et sic purum vel cum vino albo oculis immitto. 420 miud. Item contra maeculam reoentem conficiatur Moe cum auoco celidonio et Oculis imponatur. 43o Aliud. Item contra maculum in principio sucus frifolii Albi maculis distinctus cum albedine ovi, vel sine, dissolvit et sanat. 440 Aliud. Item succus odoro rerboreo sepius infusus maculas delet. 45o Aliud. Itom succus violario trito cram flore of racticibus, et iniectus super maculam mire modos . 460 Aliud. Itom succus raclicis Primulo. injectus in oculo eius novitor Oxcecati reparat visum si fiat
24쪽
QUI VOCATUR SI SI LACERA ID EST SECRETA SECRETORUM
1. PROEΜΙ- Apud paloen 1 in nostro striis fractatores pinna quidem et obscura in latinis codicibus do oculis roperiuntur : de quibus Galenus multum brevem fecit doctrinam et nobis obscuram. Nos autem tam bonam artem valdo utilem esse latinis antropis et necessariam cognoscontes,noo a ullo latinorum acquirere Valentes, Constantinopolim, Prout melius potuimus, perexi mus, ibiquo quod anima nostris desiderabat, invenimus in palatio Emmanuesis 2) impora toris, scilicet Theophilum perfectissimum et peritissimum medicum in theorica et praetica ot cyrurgia. Cui adhesimus et familiariter promisimus. Sicque do onurgia oculorum et ali rum rerum nos dei Amoris of peeunte inStruxit. Nos autem per tres annos nominem instruero voluimus, sed in Grecto Anno, divino Precepto, omnes ad nos Venientes, prout melius potui mus, instruere proposuimus, sicut a nostro magistro audivimus, et vidimus, et otiam nos in multis propriis manibus exporti sumus, ita tamen quod utilia acribemus et superflua reseca bimS. Inoipimus 3ὶ igitur, et a deo mirifice oculorum preolaram doctrinrem instructi, nec RVa- 1ὶ Sic probabisment Poux vetereε, παλαους, ou πολ λους, multos. Lo manuscrit do Floroncoporto: pollon um.
23 Manuelis, in Μs. do Floronoe. 33 Lo manuscrit de Paris Porte: tu emus.
25쪽
xitia ducti, eam additam et propriis manibus exportam communicavimus. Deinde in Adiu torium nostrum deum invocantes, ne imperfectam et diminutam doctrinam nostram Superfluam faciamus I). II. DE TUNICIS OCULORUMSolendum autem quod tunico oculorum sunt soplom, quarum prima dicitur retina; alia secundina; tercia solirotica; qumta, tela aranea; quintis, uven; Sexta, corneis; Sestima, conjunctiva.
Humores qui pumrentur per oculos quandoque sto purgantur quod quidam illorum pervonit sta primam tunicam, et non amplius procedit, et facit quandam infirmitatem quo dicitur gutta calida. Quo curatur cum quodam lapide rubeo et aliis experimentis. Murendo quoquo unus illorum pervenit ad secundam, et ibi moratur, et facit quamdam infirmitatem quo dicitur caligo, quo curatur cum tutia et rellis. Aliquando humor procedit usquo ad toroiam interius et ibi moratur, et facit infirmitatem quo dicitur gutta serena, do qua homo loviter liberatur et hoo cum spuma Mati arietis castrati et aliis. Quandoquo Wogreditur ad quartam tunicam et ibit creat guttam serenam et aliam, domo nisi divino miraculo non liberatur, Aliquando pervenit ad quintrem tunicam et facit ibi nebulam. Aliquando pervonit ad sextam et facit apostoma lucens do quo quia non leviter curatur, tamen multum prodeat tutia. Quandomo pervenit usquo ad septimam tunicam et facit ibi pannum et albulam qui
omnes equaliter curantur. III. DE GUTTA CALIDA Ad majorum dicendorum intelligentiam, qualiter sunt innato passiones in propatulodoolaratur.
Considerato prius si quis habuerit oculos lippidos 2, vel rubeos, ita tamen quod non sit ibi pannus, aut diariam 33 lacrimam sepissimo omiserint, gulam calidam sibi inesse non dubites, quo proprio nascitur in prima tunica. Et heo diaria fit ilo superfluitate coloro 4 , et 13 Cotto profaco ost eoourtio stans io manuscris do Floronos: Cui adhe/imus et ab eo mirifice in medicis cura oculorum vel doctrina instructi eam auditαm et propriis manibus expertam
communicarimus, deum in αdiutorium n trum in meanteβ. . .
26쪽
rothina. IV. DE CALIGINE Si vero passus tu it unius aut plurium annorum, et oculos pulcros habuerit, in quibus non apparet Hiquta macula, et Vident sed non acuto, et omni littora sibi bipartita aut tripartita apparuerit, ipsum scias laborare tantum caligino quo oritur in secuncta tunica, quo uicitur tycos vel tyros, id est, secundina. Curas unius cuiusquo passionis proprio loco clicemuA. V. DE GUΤΤΑ SERENA
Et molens non bene videt in die, et obsalmos habuerit Dioros, Sed post Vesperas, occi dento sole, Videro non poterit; scias ipsum gutta serena laborare. Quo passio fit do molancolia et provocatur in torcia tunica, quo dicitur catargi, id est, solirotica. VI. DE GUTTA ZALLAIntuomini iterum si quis habet oculos maculosos, et non hono appareant, set subtilitor in media pupilla apparuerit album et quandoque orooeum, gutta Erella vel galba gravissimo infirmantur. Quo fit ex flegmato et melancolia in quarta tunica, quo dicitur pepistiouginu vel Bisoperitagen, id est, tela aranere. VII. DE KΑΤ-ΑCTΛ GUTTA Prospioito otiam si pupillam penitus habent coopertum et nihil videat, et quandoquo pro- crotatum morit, totum similiter inceperit esse : et si munum duxerit anto pupillam, spera, idost forma manus,intus appareat, liniaraofrem guttium Pretitur. Quo fit quandoque ex flogmate,
27쪽
quandoque ex melancolia, quandoque OX Sanguine, quandoque, eX coleris' qurendoque ex
duobus similiter commixtis. Et fit passio ista in quinta tunica quo dicitur irotesmi, id est,
VIII. DE NEBULA Si autem in pupilla, vel justa eam, itre quod non ipsam totam, sed in porto IJ Victoris aliquid subfilo quasi nebula, et sibi quasi tela aranea ante oculos transire videretur, ipsum scias infirmari nebula. Quo oritur in soxta tunica quo dicitur gusis sive viridis vel catasim, id est,
Si autom vidoris in ultima tunica, quo dicitur onotrepti 2ὶ, id est conjunctiVn, quo omnes operit et coniungit tunicas, in molico Albedinia quod quandoque sanguinolentum est, quod non sit longum, sed quRsi rotundum, albulam ibi inesse non dubites. Et hoc albula Proprio habet fieri ex humoribus calidis ad Montibus substativam ipsius onereepti. Propter quod nisi sit in principio, Vix curatur. Sed in principio per uos dies cum leni medicamine potest curari, quasi proprio loco dicemus.
X. DE UNGULA Considera etiam si habuerit pannum longum et exilem et minutum, ungulam esse dignos cas. Et dicitur ungula quasi angula, quia ab angulis oculi incipit; quandoque a majori, quan- domo a minori incipit. Et similiter protenditur pannus super omnes tunicas ita quod trans- oondit multotiens pupillam, et diffunditur per totum oculum. Et tuno non ungula, Sed Pan nus nuncupatur. Qui loviter curatur a principio, difficilius in statu, difficillimo in doesina tione alterius p tis. XI. DE PANNOVicloamus igitur si habuerit Ooulum coopertum magno Panno ita quod totus togatur oculus vel magna pars. Tuno ista passio simPliuiter Pannus nuncupatur, et curatur inscisionibus
28쪽
primo, postea responendo UonStrictiva et Pulverea. Pannus namque improprio et largo ungula
XII. DE ΜACULA Iterum videamus subtiliter si iuxta pupillam os in cornea tunica quo diuisur guais, sive viridis, et otiam super pupillam aliqua rivulum aliud videbis albedinis, quandoquo protendit aliquantulum coloris blavi Vel flavi, ob est exile, et rotundum; quandoque cliffusum, sed subtiliter et parvum. Illud talo et macula nuneupatur, et dicitiar macula a proposopii quia maculat oculum, of Vero, quia quandoque quatuor vel jus, quandoque minus nobis in uno oculo apparebunt. Deum autem testor quod heo passio in principio facillima ost ast cura dum; in una dio unam unciam auri lucratus sui, et ante torolam diem clisparuit macala. Inoonfirmations autem difficiliter curatur. XIII. DE ΜEDICINIS OCULORUMHiis ot aliis multis modis fiunt oculorum passiones, de quibus omnibus periecto Scribam. Tr&nseamus ergo in medicinam. Sicut enim artifex aliquando materiam de qua dohot odi cari domum primum considerat, quanta et qualis sit, sto ot bonus omaior, antequam inoia piat tractare, debet prius totam maioriam discutiro, et discutiendo tracturo qualiter debeat Vera scribere. Dicit enim Orntius egregius orator :Omno tulit punctum 1) qui miscuit utilo dulci.
Sciatis ergo mo materiam prius examinare, et examinata, incipio Scribere. XIV. DE REGIMINE In primis omnia qui oculis patitur sciret sibi providere in diota. Nam si hoc ignoret, nulla prodest sibi medicina. Panum ergo frumentatum comedret si graviter patitur, et si in juventute aut in puericia, aquam puram bibat: si senex est, et modicum patiatur, album vinum optimo limphatum bibat. Carnem edat pullinam aut castratam vel eaponum. Caveat earnem poroinam, strietinam, bovinar u. De oleribus comedat bietas, malvas, Portulacas et cucurbitas ; de fructibus, amigdalas, pruna vel mala, ficus paucas sed bene mundatus in aqua frigida. Do leguminibus non comedat nisi parum ciceris, quandoque sto nullo fructu cum nullo Rerumine, nullo oleo, nulla ro assata : noo multum jejunos, neo ultra inodum laboret. Et si
29쪽
olorious ost parum legat vel scribat, et oustodiat so a factu manuum, sollicet uo tangαι oum minu vel cum panno lineo. A vento Qt sole, nisi sit modica aura, se romoVeat. Ossas non comedat, neo stupham intret, nec nimis abluat caput suum. Omni mano abluat oculos intus et foris medicina propria, oum n locto surgit, et salius, dum jojunus est: inventur etiam cum aqua tepida si voluerit non cum frigida, cum aceto, et SepisAimo oum vino ot cum agrestλ.
I. UNDE EVENIUNT PASSIONES OCULIS
I dem sciendum est quod humores quidam sunt in capite naturaliter, quidam habundantes: superhabundanitium quidam omittuntur per OR, unde os fit putridum, quidam per auros, uncto fit surditas, quidam per oculos, unde contingit oculos lacrimari, et multo perindo pas siones oveniunt oculis. Quidam emittuntur non Valentos ad plenum exire, exiestentes in prima tunica septem enim sunt tunico oculorum ut superius diximus, quibus pupilla fove tur), et ita gutta calida Ρrocreatur, et ita curatur, et oculi cito clarificantur. II. DE CURA GUTTE CALIDE Sumo duo vel tria ciminilia et agrestam uvarum : ciminitia instillando immittas ducendo agrestam per ipsa tota: deinde dimittas siccari ad solem et sic fadias ter vel quater in dio usque au septimum diem. Postea vero facias cribrare tot cumulos cinoris quam sint ciminilia, et superinfundas urinam pueri: debet jejunus esse collectam. Et sic dimittas usque ad septem dies et noctes. Septima vero clio accipe ciminilia et factus siccari ea ad solem quam melius poteris, et abradas dis roto quod affixum est vasilibus, cribra per minimum, et cum Pandi sce parum cinoris, et postere pulveris illius pusillum Ι) cum ilgα onoa prurva istola admodum cochlearis oeulis immittas. Item de eoclem i accipe lapidem qui vocatur antimonium, et facias manere in aceto tribus cliebus ot no tibus, deinde ipsam involutum in pasta frumenti in ignem combure bone, et toro et pulveriga subtiliter, et oculis sicut superius diximus immitto. Et est scieridum quod antimonium purum per se multum Valet ad rubelitiem et lacrimam, et si moratur in aceto magis est clarificativum. Nota quod o gutta Oalida trog oriuntur egritudines : lippositas, gutta rubea siVe rubedo, lacrima sive fistulB..
30쪽
Acolpo vnnm pol vim os impono bipartita grana piperis ot frumenti cum Vino albo, et Zin giboro frustatim diviso, et dimitto fio spacio trium diorum et noctuum, et do isto oculos ablue, et ois immitto, et specialiter potest uti modicina proprio .
Sumo do urina mori virginis jejuni et vini albi equaliter, et bullias in olla nova cum ruta Oh salvia os radico laniculi es mitto in oculis. Et hoc talo perfectissimum est collirium a moexpertum. V. AD LACRIMAS
Lacrimantur aliquando oculi sex superhabundantibus humoribus. Inscidantur vene quo sunt in fronte in tribus Vol qiuatuor locis : primo Vona quo est in fronto et duo quo sunt intimporibus Vol quatuor. Ita debes eas inscidero non ubi videris eas duas vel tres coniungi, sed inferius eas incidas hoc modo: Veno illo subtiliter cum acu ferrea triangulata apprehendantur, et subtus illas ducatur acus ne tangat subtantiam ipsius vene, et trahatur ex alia parte cum filo ei coherente serico, et vena ligetur cum duobus nodis ne sanguis possit exire. Postea inscido ex transverso, et tantum sanguinis exeat quod tibi sufficere videatur. Et tu stringo filum trahendo capita in plaga una quam fecisti cum flebotomo : ponatur albumenovi cum stuppa per unum diem : postea lardum per tres dies : deinde ponatur caro porcina Stalsa macra usquequo filum cadat et putredo emanet, stringendo filum de tercia in torciam diem, parum autem nec eum impetu, quia si cum impetu stringeres, cito caderet filum, et non eSSet bonum, quia qDanto plus morabitur filum apposita carne macra, tanto plus putredo manebit et plaga magis purgabitur. Quandoque vero abluas plagam cum vino calido ad putredinem removendam. Cum fila ceciderunt, ponatur carpia Vel unguentem fuscum, of si vultis nihil, quia sine alicuius rei appositiono perlaete sinatur. Item de eodem : Abradas caput patienti delicati, quia multi delicati sunt qui non possunt pati inacisiones Vol incensiones, et postea ungas caput ipsius eum molle in occipitio, et cum Pulvere ungas desuper ter Vel quater, et super ponas mirram de corio, et dimitto per tres dies. In tantum constringentur lacrimo quod etiam postest nunquam poterit plorare=omittendo lacrimaS.