De Posidonio Rhodio M. Tulli Ciceronis in libri I.

2쪽

QUAM

AD SY-0S IN PHILOSOPHIA HONORES AUCTORITAΤΕ ΜΡLISSIMI PHILOSOPHORVΜ ORDINIS IN

RITE OBTINENDOS

DIE XVIII MENSIS DEC. A. MDCCCLXXVIII 0M XII

POLIO DEFENDET SCRIPTOR

ADVERSARIORVM PARTES SUSCIPIENT

4쪽

IS BO

5쪽

Stoicorum Octrinae si mentio fit, fieri solet, ut scholae species quaedam aeque sibi Gnstans et immutabilis atque

sapientisinitem somniabant an ini0 IiOStr Dbversetur Zenonem

enim iundamenta disciplinae iecisse, Cleanthem inchoasse, Chrysippum perfecisse, instruxisse, ornasse aedificium, in quo omnes posteriores nee moenibus nec conclavibus mutatis nee nisi quae temporum labe damni quid cepissent restitutis habitaretit, nobis fingere solemus. Nam qui de doctrina eorum disputaverunt, plerique eam rationem secuti sunt, ut undeunde fragmenta et rudera colligerent et c0ngererent, quibus aedificium illud tempore obrutum mente animoque reficerent. Itaque in unum et iis, quae ex temporibus antiquissimis parva et singula et quae ex recentioribus saeculis plura et ampli0ra servata sunt, congestis et sententiis

Zenonis et Chrysippi et Senecae Aureliique vel commixtis vel conglutinatis doctrinae ins ginem effigiemque efficere Studuerunt. Tamen vere0r, ne haec ratio ab historia quidem philosophiae conscribenda aliena sit eaque poetae illud probetur: Was ih de Geis deradite helast, das is imGrund de Herren igne Geist Nam si reputemus, quot viri et ingeniis et studiis diversi elaboraverint, ut Stoicum dogma et conderent et servarent atque quae fuerint eum scholhc aliis primum certamina et lites, deinde potius reconciliationes et ad aliena accommodationes, non totum prius emplecti studebimus,

6쪽

2 quam quid singuli effecerint, intellexerimus , Qua in re

etia vi opus erit eorum scriptorum qualis cicer fuit, cui non minimam partem philosophiae St0icae notitiam debemus, qui tamen quibus auctoribus usus sit tacere s0let, libros aecurate perserutari et ad lantes, ex quibus fluxerint, o care. Itaque si quis disputare velit, quid Stoici de morte senserint, n0 praetermittendus videtur Cicer0nis Tusculanarum disp. l. I in quo inesse quae a Sisicis sumpta sint primo quisque obtutu perspiciet. Sed quaerendum erit, quantum Stoicorum, quantum aliorum, quantum Ciceronis ipsius sit. Quae ut intellegantur, quom0d Cic. disputationem instituerit et librum composuerit, videndum et quae a philosophis similia

disputata sint cum his comparanda erunt. Qua in re recentiorum et antiquiorum St0icorum sententiis et inter se

et cum Cicerone collatis fortasse continget, ut et ipse Ciceronis auctor detegatur et quantum Stoici inter se differant perspiciatur.

Quas quaestiones ut quantum vires animi concederent solveremus, iis quae sequuntur operam dedimus. Cicero cum scholas, quas singulis deinceps diebus de rebus ad beate vivendum pertinentibus in Tusculano se habuisse fingebat, litteris mandaturus esset, primo libro de morte agens haec sibi probanda proposuit: I. animos post mortem

remanere, II. etiamsi non remanerent, tamen mortem

malum n0 esse v. si M. In duas igitur partes, ut quae quasi prolusio his praemittitur mittamus dividitur liber, quarum altera a g 26-76, altera a gra ad finem pertinet Quae ut vides tam longe prop0sito inter se distant, ut utramque per se spectare et tractare liceat. Et nos quidem priorem in quaestionem vocabimus. De tutius libri lantibus seripsit O. Heinius eimari

Quam viam in rebus theologicis ut aliorum ita Stoicorum primus ingressus est risinius in libro ' moliungen alis dein Gebiete de alten Philosophis'. Diuitiae by o dile

7쪽

1863 4' qui de hae parte ita iudicavit, ut rursus eam in duas divideret 26-49,50-81 et illius argumenta Ciceronem

ex Panaetii aliquo libro hausisse p. 8), in hac Platonis sententias liberius coinposuisse et ex aliis libris quaedam etiam addidisse censeret p. 11). Priorem partem eum ad Panaetium revocat, in hoc nititur, qu0 in sententia quaedam omnibus St0icis c0mmunis animum ex inflammata anima instare tamquam Panaetii propria commemoretur. Quae cum aliis a Cicerone resutatis laudetur, Panaetium

Stoicam sententiam in libro nescio quo adversariis opposuisse Ciceronem autem inde totum hunc l0cum transscripsisse conicit. Cui ratiocinationi cum sententia eorum obstaret, qui Panaetium animos remanere omnino negasse affirmarent, hanc eo evertere studuit, ut fundamentum, in quo potissimum posita esset, subduceret p. 8 sq. . Nostri enim libri D, unde repetivissent, illos salso intellexisse censuit. Nam quod illi affirmaverant, negat Panaetium a ceteris Sisicis distinctum iisque oppositum esse. Q d si Cicero voluisset, non consecutio, sed adversativa particula usum

eius Sententiam eum adlaturum suisse. Cum vero pergeret

credamus igitur Panaetio' satis apertum esse eum Panaetium quasi omnium Stoicorum lom msitum voluisse. Ut recte haec Heinius disputaverit, cur Cic. 0stquam adulescens Stoicos dimittend0s esse, quippe qui sibi non constarent, censuit eumque bene eos reprendisse respondit, eundem iterum interrogat, num iis credat Sed satis apparet Cic. discrimen aliquod inter Stoi eos sacere. Nam postquam quaesivit g 78): 'num quid igitur est causae, quin amicos nostros Stoicos dimittamusγ' quasi verba coerigens, ne de omnibus cogitetur, statim adicit eos dico, qui aiunt

manere anim08 . . Sed non Semper'. Ad quae adulescens:

istos vero respondet. Sunt igitur Stoici, qui a ceteris in hac re dissentiant cum ver illis dimissis Panaetii sententiae mentio fiat, sequitur ut hic a ceteris lissentiat. Quid autem est, cur in particula figitur' ostendamur Nam

8쪽

cum de iis agatur, qui Platonis de immortalitate animorum sententiam impugnent, adulescens autem eos Sisicos, qui semper e0s manere negent, dimittendis esse eenseat, restat, ut de iis disputetur, qui anim0 post mortem statim interire iudicent. Ciceronis igitur intermgatio sic excipit adulescentis resp0nsum, ut particulam c0nsecutivam adhibere necesse

fuerit Laudandus igitur Zellerus est, qui suam sententiam contra Heinium in altera editione libri sui defendit v. p. 503, 5 sq.). Suffcit igitur hic laeus recte explanatus, ut animos

post 0rtem remanere a Panaeti negatum esse intellegatur occedunt alia.

Traditur enim ab interpretibus quibusdam Aristotelis

Panaetium quendam qui animum immortalem esse negaret Platonis liaedunem spurium iudicasse es schol in Arist. p. 30 8, 576 3M ), quod anthol Pal. IX, 358 epigrammate quodam confirmatur, cuius auctorem Davidius schol in Ar. p. 30 8 Syrianum affert. Non est autem nisi clarissimus ille St0icus, ad quem haec referantur, nec iis quae Zellerus aliique protulerint, certa illa testimonia infringi Hiraeli concedendum est. Quibus tamen contradicit sine dubio Cici, qui cum Panaetium in hac re a lat0ne dissentire dicat, eum illam sententiam ut Platonis agnovisse statuit. Sed ipsumne Panaetii librum Cic. inspexerit, dubit bimus, immo ut negemus etiam illi auctores nobis erunt. Itaque denu quaerendum est, quemnam Cic. in h0c libro auctorem secutus sit. Quas divisit Heinius huius de immortalitate animorum disputationis partes, earum pri0re potissimum ubi anini postm0rtem remaneant, altera cur remaneant explicatur. Primo

autem eos non interire credendum esse disputatur, quia et antiquitas ita iudieaverit et omnibus haec opinio innata sit.

cf. de hac re Hiraelium in libro 'Untersuinungenis ebeem philosoph. Schristen Lips. 1877 p. 232-237.

9쪽

Quae argumenta a Cic. non satis accurate distinguuntur neque hic locus ab interpretibus' persecte explanatus esse videtur. Haec est, quantum video, quam Cici exprimiere studet sententia fuisse apud antiquos viros summis ingeniis

praeditos, qui scirent una ines clar0s post mortem in caelum esserri nec celem non permanere. Itaque Summam curam

et honorem illos mortuis tribuisse, qua re factum esse, ut vulgus homines de genere humano bene meritos mortu0s deos putaret cf. Cic. de d. n. II, 60; risebe, 0rschungen439 sqq.). Sapientes autem illi antiqui non sunt iidem atque qui tantum sibi peruaserant, quantum natura admonente cognoverant g 29). Sed his verbis iam in alterum argumentum incidit. Nam etiam ind0ctis b0minibus animos permanere persuasum est natura enim docet sed cur remaneant, n0 d0cet. Est enim quaedam προληφι ut aliarum sic huius rei, quae a Laertio VII, 54 definitur ἔννοια, σικὴ των αὐολου, qua tamen nihil aliud nisi id ipsum permanere animos Ontinetur. Cur permaneant et ubi ratione discendum est cf. g 36). Itaque antequam rationes physicae explicatae essent, homines anim0s permanere visis nocturnis confirmabant. Et ut de dis variae pravaeque hominunt opiniones sunt, quarum tamen omnium idc0mmune est, esse deos, sic etiam falsa opini0ne saepe indieatur esse hominibus illam praesumptionem, qua animos non interire credant. Ita omnes retem susum lugent. Lugent autem, quia m0rtuos commodis vitae se orbatos esse sentire arbitrantur, itaque esse eos iudicant. Quae lugubris lamentatio quamquam in salsa quadani opinione p0sita est y), cum m0rtui miseri non sint, tamen hominum animis insitum esse mortu0s permanere c0nfirmat').

Cf. Heinium in editione us disp. quod melius expressit in Lael. g 16 s. etiam Bruti k4. ' Dignus est qui onseratur Epict in diss. I, 22 π a iii ις προλήψει Ου μαχετια .. -- ουν ξ μ ιχη γίνετα et περὶ τὴν ἐφαρμογην Diuitiae by o dile

10쪽

Quae cum explicaret Ciceronis tam ex et torta evasit oratio, ut nisi iterum iterumque vel bis perlectis eam quae subest sententiam non extrices. Atque quod mulis gravissimum est, quippe in quo omnis vis argumenti sit sentime mortuos, id si positum est quasi levissimi momenti sit. Maximum tum ex naturae iudicio argumentum repetitur, quod omnibus eurae sint et maximae quidem, quae post mortem sutura sint g 31-35. Quo explicato inde a 36 quaeritur, qui status mortuorum sit. Remotis poetarum vulgi errores augentium commentis ad philosophos transit. Sed certe miraberis haec: magni autem est ingenii semeare mentem a sensibus . . . itaque credo equidem etiam alios tot saeculis, sed quod litteris exstet Pherecydes Syrius primus dixit animos esse hominum sempiternos'. Primum enim eum de iis dicturus esset, qui opinionem vulgarem correxissent, exprimendum erat herecydis sententiam in nitione positam esse. Deinde vero sic altera sententia alteri conexa est, quasi propterea quod magni ingenii sit mentem a sensibus sevocare, etiam ante Pherecydem suerint, qui idem atque ille dicerent Coniecerim equidem Ciceronem illius Script0ris, qui antiquitati altiorem quandam sapientiam tribuebat, verba in artum coacta reddere, hunc autem ab illis antiquissimis sapientibus eos, quorum sententiae literis traditae essent, distinguere v0luisse. Deinde Cic. ad Pythagoram Pythagore0sque et Platonem transit, qui illorum sententiae rationem attulerit. Quae ubi apte apponeretur, hic sane locus erat. U0ntra D53 sqq. demum explicatur, hoc loco autem rationes pbysicae asseruntur, quibus animos in caelum ascendere probetur G M. Immortalitas autem animorum sumitur, non probatur Bationes illii in ea sententia positae sunt, ex qua animus igneus vel spirabilis sit. Ad quas quidem cie etiam alias sententias derigere studet, ut Xenocratis, qui quamquam animum a corp0re separabilem esse putabat cf. rendelenb ad Arist. de an. p. 227 Sq.), certe Cicer0uis argumentum irrisisset. Quae autem a si 40 incipit