장음표시 사용
21쪽
consistit. Eodem modo & in pituita considerandum,si adsit hyems, si regio frigida, si homo senex .Et praeter haec omnia ipsam morbi speciem inspicerere oportet,veluti squod tertiana si ita coligeriti fit a flauabile modum excedente, quartana ab atra,
quotidiana a pituita, cancer ab atra bile, erysipelas a flaua,atq: eo de modo singulas aliorum morborum species. Si enim haec ἔφomnia distinxerimus, firmius atq: stabilius ad noxii humoris euacuatione perue. niemus. Illi aute expofitores prae aliis veluti absurda dicentes trepudiandi, qui putant ipsum de sola inedia quae adhibetur δἴ
an febribus,sermone habere , cum tamen febres non nominauerit, & sermo fiat de Scopos omnibus in uniuersum quae sunt praeter: seu re se naturam, quorum nos docet tintctiones pectui. ad quas respicientes nos oportet inuenire Onon quantitatem,sed qualitatem euacuationis. Nam de quantitate , seques disserit aphorismus. Quomodo aut e morbi tepore aggredi Oporteat euacuatione , & quomodo ipsa sit facieda, in aliis deinceps dicet aphorismis:quare neque nunc mihi de his dicere est nccestarium. Sic enim nostra doctrina non foret sapientior, & nostraec5mentationes ad immodica & minimEnecessariam prolixitatem peruenirent,
22쪽
bomtatis a trangunt, periculos , sim sxtremo rarum. constiterint: neque enim possunt in eodem Cae t. permunere reque quiescere. Cum Qero non
quiescant et πeque possunt proicere iis metius, rebrunm est Qt d cidaut in deterius. His de causis, bonum habitnm statim soluere expedit . et corpuι rurs- nutriri incipiat. Neque compressiones,ad extremum ducenda, pericis
23쪽
deserperferre, ad hoe ducere conuenit. Me Neuacuat rencs quae Mae extremum deducunt ericulosa. Et rΜ - refectiones, cum extrema
Illum qui antecedit sermonem esse de
eoru quae euacuatur,qualitate docuimus.1 n hoc autem & sequentibus vult de qualitate docere: & ab immoderata repletione atq:euacuatione initium sumit,inhoequcq. apborismo propo filo , sicuti in alio praecedente: quoddaim exemplum supponens,& ad hoc ut contieuit suum ferinonem dirigens. Ex emptu aute ipsi est eaeercicatorum, bonus habitus. Vocat aute bonum habitum exercitatorum illorum scilicet quoiu hoc est totius vitae institutu, afsdue opera dare exercitationibus,ut alios deiiciant, quales sunt athletae. Q at enimii inpliciter bonus habitus nominatur, sty plurimi agricolae habent,in id di eda terra, metendis segetibus,& aliis ruralibus labo tibus occupati,ad immodica repletionem non attingit. Athletaru aute bonus habitus, non mediocre hanc culpa habet,quod studet inmoris mole corpori adiicere, sicuti etia humoru multitudine Hi enim apparatus quida sunt totius comporis nutri tio
nis, & nisi ipsi praesto sint,fieri uo potest,
24쪽
t eorpora ad tumore immodicum perducantur. Quare necessariu est huiuscemodi dispositione esse periculosun. Cum enim vasa cibis ac potibus fuerint supra modus repleta, periculum est ne disrumpatur,aut
calor nativus straguletur aut extinguatur,
sicuti & non ulli athletae qui ad immodica
venerunt repletionem,eadem ex causa subita morte interierunt. Qui aute ad natu-Iorae opera utilis est bonus corporis habitus, nulli tali periculo obnoxius est, quia nun- qua ad extrema peruenit repletione: qu re neq; ipsum seluere oportet,sicuti athis tarsi, cum ad extremit peruenit .Huc enim Is soluere oportet,haud quaqua morates,sed anticipantes Glutione periculum. Ca sam vero ob qua soluere oporteat talem, ipse subiecit diccs: eq: enim possunt in eode permanere,neq; qstiescere. Nam cum semper 2 O natura coctione, alimenti distributionem, sanguinis generationem,adiectionem,agglutinatione, atq, assimilatione operetur, quando nihil adiici solidis corporis partibus potest,neq; Venae amplius nabet coce-
a s piaculii in quod alimentu distributu recipiatur, necessario periculum imminet aut diruptionis alicuius vasis,aut mortis reperinae. Vt igitur corpus, rursus habeat locu quo nutri ur, bonum habitum oportet
25쪽
sine mora soluere. Eius aute solutio est euacuatio,vt liquet Et hanc quoq; oportet noultra modu facere:cum sit immodica eua- cuatio non minus immoderata repletione
'resso periculosit Intentio aute quantitatis eua- statu. cuationis, n5 solum humore respicit superabundante, sed & natura, id est,uires hominis qui debet euacuari. Alij enim minus alii magis perferuleuacuationes. Haec quidem ab ipso de bono habitu athletaru di- cta fuere:quae ipsa per seipsa possunt conducere iis qui tale vitae instituta elegeriit:& sunt medicis veluti exemplum sermonis postea subiugedi: Inquit enim sic: Et eua
creationes quae ad extremi. deducunt, perieula I sse. Et rurses refectunes cum extrem afuerint,
periculose. In quo sermone toto summa sentetiα haec est,quod neq; euacuare nςq; replere supramodu oporteat cuius rei documeto esse potest bonus habitus athletaru, Loqui alioqui inculpabilis existes ut qui x
bonis ab udet humoribus, & vires habeat robustas) hoc solum malum per maximugerit, v ad extremam venit repletiovem: quapropter statim eu soluere oportet. Et scuti rursus qui sunt tali natura praediti, non sunt ad extrema euacuatione perducendi : sic & qui alia quavis egent euacuatione,no sunt supramodu euacuadi. Nam
26쪽
ut in uniuersum dixerimus, in omni euacuatione vires aegroti oportet attendere:& donec tolerat, & non tu laboret, tetandum est humore exuperante educere cum
3 vero dissoluuntur,etia si restent supei flui
tates, cauere oportet earum euacuatione.
Quod aute ait, Et rursus resectiones si in extremo costiterint,periculosi: si quis debeat sermone hunc ad exemptu retribue- Io re,ne sit decurtatus, de ultima dictus repletione videbitur, qua iubeat caueri,& non sq, adeo refici corpora, ut ad extremam veniant repletione. Si vero sermonis figuram attederis, ut nonnulli expositores se-Is cere:de eade re bis ipsum dicere, sed aliter atq; aliter,cogitabis. Cu igitur ita dixerit, Sic taeuacuationeι qua ad extremis perducut, periculi se: ex hoc ipso solii putabis praeeipere, fugi edas esse immodicas euacuatio-2O nes,quonia sint admodu periculosis. Cum vero subiungens dixerit, Et rursus refectiones ciam ιn extremo costiterint periculose: ob hoc vetare putabis immodicas euacuationes: quoniam & resectiones consequetes,
. a J haud quaqua securae existut, cu sit natura iam facta imbecillis, & neqi ia possit se , ficienter coquere, neq; distribuere alime-tum,neq, animitare.Verum si quis ita sermonem acceperit, altera doctrinae pars de
27쪽
& iudicium dissicile .Propter hoc enim Mars longa,quoniam occasio agedorum in ipsa est admodu praeceps,hoc est angustis 'sima,& fere mometanea. Et praetera quusint duo instrumeta per quae remedia in- s uenititur ratio scilicet,& experientia:baec
'ν quidem est perieulosa,ratio vero difficilis
' 'hoe est, son facilior alto a co*nitu. Vera aute esse quae dicsitur,no est dii Icile pau-
cis ostendere. Occasio enim piaeceps est Iot propter materia: fluxu dico au em cor- πίω τῖ pus,quod continue fluit,& mometo teporεχ νυς ris transmutatur. Experimetum autem M λην pro ipsum periculossi,materiae ratione. Neq;pter μν' enim fateres utu, ligna, lapides, tegulae, & XIris ma- coria,ita artis medicinalis , sicuti aliarum teris m. materia sunt: in quibus multis modis impune licet experiri,& circa materia exercitari,& in omni theorematii meisitatione
versari:quod in lignis fabri lignarii faciut ioin coriis coriarii. Ligna enim dc corium si male tractado destruxeris,nullum exinde periculu. In corpore aure humano illa experiri quae no sunt experientia coprobatano est citra periculum, cdm mala e perie ilia ad totius animalis interitu terminetur
Quinetiam iudicium , est aute ratio ipsa iudicium, quonia per ea, quae sant sacten
. da,iudicantur dissicile est: erum inquam
28쪽
iudicium seu vera ratio non facilF inue nitur: quod multitudo sectaru & opinum in arte ostendit medicinali. Nenim si veritas esset inuentu facilis, tot ac tanti viri qui illa perquisierui, unqua fuisent in tam cotrariis sectas dispartiti. Empiricis vero no videtur ratio dicit iudiciti, sed illorum quae per experientiam inueta fuere,auxiliorum diiudicatio.Nam, ut vorum fateamur, haec dissicilis est , & propinexplorata, quando multa remedia adhibita fuerunt aegrotanti, & aliquod illoruin causa fuisse dicatur, ut aeger ves melius se habeat,vel deterius: quem si sortὰ contigerit bene dormisse,deinde vi diu fuissct postea emplastrum adhibuisse, di clysterem, et spontaneam habuisse tris deiectionε,& deinde comedisse, di oles assumpsisse cibos,& post haec omnia sensiste iuvamen vel detrimentumo facile dictis est, quidna eorum,quae circa ipsum facta sunt, aut iuuerit, aut nocuerit. His igitur ex causis omnibus iudiciu perdissias cile est. Iam igitur sermone totu uno te colligamus.Ars ede toga fit, si ea
hominis vita metiamur.Expedit aut re quere posteris cometatio es, praesertimpendi6sas atq; aphoristicas. Na talis do inmae modus,& ad prima disciplinam,r
29쪽
ad illa quae didicerimus, memoria retinenda,vel si forte obliuio interciderit, ad memoria reuocanda utilissimus est: Cusonat autem his &. verba sequentia. Na ut qui- prooemiii fecerit ad cometatione,& ad ea squa in ipsia scribenda erant) conuenieter subinferens,haec protulit verba: mn selum oportet praeJure seipsem opportuna scientem stata saeuirites exter irra. Si is to inquit ali tu ulo diiudicaturus est,quae in hoc libro scributur,quantu habeant veritatis,n5 solum se ipsum praestare debet opportuna faciete,& nihil,quod aegro possit c5ducere,praetermittente: sed & ipse aeger Isparere medico debet,&in nullo propriet indulgere voluptati ministri etia idonei assideat,oportet. & ut exteriora omnia adsint
apparata.Na propter illa plerunq: vel pretcognitione vel curatione,Vel utra': in- roterrupi contingit Exteriora autem sui habitationes idoneae,vel turbaru plenae, vel omni turba vacantes,& praeterea quae nuciantur aut agMur,quae ira, tristitiam,aut
alique alium affectum infligut aegrotanti et sseuti & illa quae soporem nocturnum abrumpunt aliquando:quae infinita possunt contingere.Si igitur, inquit,haec omnia bene & rectὰ se habuerint,nihil eoru quae in hoc libro scributur,falsum esse inuenietire
30쪽
In perturbationibm Pentris & QOmis buins ni inis,si inlin putatπtur , euralia purgari oportet: confert, ta liu ter ferunt: sin minuae, contra. S e re hiaborum inanitios talis fas, qualis fieri debet: ιο erct,4bene tolerant: sin minus Ontra .I picere iraque sportet regionem. temp- π αtatem, o morbo Linquiόrrat conueniat, aut non.
Non dequalitate eor ut quae euacuantur sermo ipsi est,ut non ulli iunt arbitrati, de qualitate tamia, ut manifestant duo verba,qualia scilicet,& quatis. Nam in iis quae spotestut euacuationibus' ita dixit: Si quaba oportet purgam purgentur: confert, seu ter ferui. In aliis vero quae a medico :Si