장음표시 사용
31쪽
Iocis humore noxium praecipit euacuari, neq: alterum illi in euacuatione praeferri. Si igitur pituita superabudet hac omnino
oportet euacuare: flaua aut e bile vel atraue insessare,abstinendum est a pituita,& bile 'infestate euacuandum.Sic & si humor sanguineus in corpore modum excesserit, saguine euacuari oportet, sicuti &serosam eius parte, si haec fuerit sta per undas. Huio more aut e supabundatem, ex colore debemus coiectare, nisi aliqui forici in prosundum recesserint. Color enim similis efflorescit humoribus,nisi intro refluxerint. In
iis ergo pcipuc qui retrocesserui,&nsi sud J ς qua portione P totu corpus diffusi,oportet,inspicere regionem & anni tempus, de aetate:& morbos in quibus conuestat,aut no: hoc est in quibus coueniat 3 ut no talis vel talis humoris facere euacuation z.Ηa, o bet enim & unusquis': humor in corpore superexcedens indicia propria de quibus deinceps plenius dicemus. Persectae tamegratia cognitionis,inspicere Oportet tem
pus anni quod praeses est& regione inqua degsit aegrotates,&e Orsi aetate,& speciem aegritudinis Sint eo im si ita c5tigerit, flauet bilis in corpore ab udatis indicia, simul cuipsis inspici edit erit, si tempus, est aestiuia, si locus est calidus, si aeger in aetatis vigore
32쪽
consistit. Eodem modo S in pituita considerandum,si ad sit hyems, si regio frigida, si homo senex .Et praeter haec omnia ipsam morbi speciem inspicerere oportet,veluti squod tertiana si ita coligeriti sit a flauabile modum excedente, quartana ab atra,
quotidiana a pituita, cancer ab atra bile, erysipelas a flaua,atq: eo de modo singulas aliorum morborum species. Si enim haec ἔφomnia distinxerimus, firmius atq: stabilius ad noxii humoris euacuatione perueniemus. Illi aute expofitores prae aliis veluti absurda dicentes trepudiandi, qui putant ipsum de sola inedia quae adhibetur δἴ
an febribus, sermone habere , cum tamen febres non nominauerit, & sermo fiat de scopos omnibus in uniuersum quae sunt praeter: Dure se naturam, quorum nos docet tintctiones pectus. ad quas respicientes nos oportet inuenire Onon quantitatem,sed qualitatem euacua-etionis. Nam de quantitate , seques disserit aphorismus. Quomodo aut e morbi tepore aggredi oporteat euacuatione , &quomodo ipsa sit facieda, in aliis deinceps dicet aphorismis: iuare neque nunc mihi de his dicere est nccessarium. Sic enim nostra doctrina non foret sapientior, & nostrae Comentationes ad immodica & minime necessariam prolixitatem peruenirent, I II. '
33쪽
io Habitus texercitatori , qui ad Ammum ' asoti
semotis a tringunt, periculosi, si n extremo rarum. constiterant: neque emm posunt in eodem Caecia. permanere reque quiescere. Cum Qero non
dit Iot corpuι rursu nutriri incipiat. Neque compressiones,ad extremum duc nda, peracs
34쪽
de et perferre, - hoe ducere renuente. Sis seuacuatnms quae ud extremum de tuont: ericulosa. Et rursuν refectiones, cum extrema
fuerint periculus. Illum qui antecedit sermonem esse do
eoru quae euacuatur,qualitate docuimus.
I n hoc autem & sequentibus vult de qualitate docere: & ab immoderata repletione atq:euacuatione initium sumit,in hoc Gquoq. aphorismo propo fieto , icuti in alio praecedente: quoddam exemplum supponens,& ad hoc ut consueuit suum sermonem dirigens. Exemplu aute ipsi cst erer i ucicator urn bonus habitus. Vocat aute bonum habitum exercitatorum illorum scilicet quoiu hoc est totius vitae institutu, a sidue opera dare exercitationibus, i alios deiiciant, quales sunt athletae. Qui enim es simpliciter bonus habitus nominatur, si plurimi agricolae habuist,in sedi eda terra, metendis segetibus,& aliis ruralibus labo ribus occupati,ad immodica repletionem non attingit. Athletam aute bonus habi- itus,non mediocre hanc culpa habet,quod studet inmoris mole corpori adiicere, sicati etia humor u multitudine Hi enim apparatus quida sunt totius corporis nutritio
nis, & nisi ipsi praesto sint,sieri uo potest,
35쪽
2I t eorpora ad tumore immodicum perducantur. Quare necessariu est huiuscemodi dispositione esse periculosem. Cum enim vasa cibis ac potibus fuerint supra modii I repleta, periculum est ne disrumpatur,aut calor nativus straguletur aut extinguatur, sicuti & non ulli athletae qui ad immodica
venerunt repletionem,eadem ex causa subita morte interierunt. Qui aute ad natu-Iorae opera utilis est bonus corporis habitus, nulli tali periculo obnoxius est, quia nun- qua ad extrema peruenit repletione: qu re neq; ipsum seluere oportet,scutiatnle- tres,cum ad extremu peruenit .Huc enim Is soluere oportet, haudquaquam orates, sed anticipantes solutione periculum. Ca sam vero ob qua soluere oporteat talem, ipse subiecit diccs: eq: enim possunt in eodepermanere,ue 1: quiescere. Nam cum semper 2 O natura coctione, alimenti distributionem, sanguinis generationem,adiectionem, aggl uti natione, atq; assimilatione operetur, quando nihil adiici solidis corporis partibus potest, neq; venae amplius nabet coce- S piaculuin quod alimentu distributu recipiatur, necessario periculum imminet aut diruptionis alicuius vasis,aut mortis repetinae. Vt igitur corpus, rursus habeat loca quo nutri ur, bonum habitum oportet
36쪽
sine mora soluere. Eius aute solutioest euacuatio,vt liquet Et hanc quoq; oportet noultra modu facere: cum sit immodica eua- cuatio non minus immoderata repletione periculosa Intentio aute quantitatis eua- scuationis, n5 solum humore respicit super bibundante, sed & natura, id est,uires hominis qui debet euacuari. Alij enim minus alii magis perseriit euacuationes. Haec quidem ab ipso de bono habitu athletaru di- Iocta fuere:quar ipsa per seipsa possunt conducere iis qui tale vitae institutu elegeriit:& sunt medicis veluti exemplum sermonis postea subiugedi: Inquit enim sic: Et e
creationes quae ad extremu Eeducunt, perieuis I sse. Et rurses refemones cum extrema tuerint,
periculose.In quo sermone toto summa sentetiae haec est,quod neq; euacuare nςq; replere supra modu oporteatri cuius rei documeto esse potest bonus habitus athletaru, Lo
qui alioqui inculpabilis existes Vt qui x
bonis ab udet humoribus, & vires habeat robustas) hoc solum malum per maximugerit, i ad extremam venit repletionem: quapropter statim eu soluere oportet. Et Incuti rursus qui sunt tali natura praediti, non sunt ad extrema euacuatione perducendi : sic & qui alia quavis egent euacua tione,no sunt supra modu euacuadi. Nam
37쪽
vi in uniuersum dixerimus, in omni euacuatione vires aegroti oportet attendere:& donec tolerat, & non tu laboret, tetandum est humore exuperante educere cum
3 vero dissoluuntur,etia si restent supei flui
tates, cauere oportet earum euacuatione.
Quod aute ait, Et rursus resectiones si in extremo costiterint,periculose:si quis debeat sermone hunc ad exemptu retribue- Io re ne sit decurtatus, de ultima dictus repletione videbitur, qua iubeat caueri,& non usq; adeo refici corpora, ut ad extremam eniant repletione. Si vero sermonis figuram alte deris, ut nonnulli expositores se-Is cere: de eade re bis ipsum dicere, sed aliter atq; aliter,cogitabis. Cu igitur ita dixerit, Metaeuacuationes ad extrem se perducsit, periculosa: ex hoc ipso solii putabis praeeipere, fugi edas esse immodicas euacuatio-2O nes, quonia sint admodu periculosis. Cum vero subiungens dixerit, O rursus refeὁμο-nes,cum m extremo comterint periculosar ob
hoc vetare putabis immodicas euacuationes: quoniam & resectiones consequetes, . a J haud quaqua securae exist ut, cu sit natura iam facta imbecillis, & neq; ia possitia , ficienter coquere, neq; distribuere alime-tum,neq; animitare. Verum si quis ita sermonem acceperit, altera doctrinae pars de
38쪽
superqua repletione, relinquetur, & frustra excplum de bono exercitatorum habitu erit allatu. Quid Z quod & hoc ipsam
verbum,rursum, in tota adiectum oratione, sententia quam diximus, videtur ma- svisestare,cum ita dicat: Et rursuis refectis-nes cῶm in extremo constituerine , periculos. Vt enim qui de alterare sermonem iaciat, ita verbum rursuι apposuit. ro
ctus tenuis aeque exquisiim, in morbi. Loequidem ungis semper, in acuti Qero, in qui-bin non conuenit, periculo με. Et rursuι,qui ad extremum deuenit tenuitatis, grauis est. Nam repletiones qua ad extremum deueniunt raues sunt. a s
Cum in superiori aphorismo de quali
bet immodica repletione atque euacua
tione locutus fuerit, in hoc de aegrotantiu victu
39쪽
victu sermonem habet, praeespiens nobis, in morbis longis semper victum cauere
tenuem,in acutis vero non semper. Plurimi enim horum victu tenuem exigere vis dentur:quidam vero eorum etia illum qui ad extremum tenuitatis deuenit.Esset autem victus tenuis in extremo quidem qui per solam inedia vel melicratu, usq; ad crisim, siue iudicationem procedit. Tenuis Io vero, tui per pauca, haud parum nutrientia edulia, quale est piissanae succus. Eius autem terminus est virili exolutio, quarti gratia nutrimus.In sanis quidem corporibus semper oportet robur seruare naturae, I s vel augere alimentis, non demoliri. Et est quidem augere potus,alimentu quod plenum vocatur: conseruas Vero, quod modicum existit:quod vero comminuit, tenue.
Hoc igitur semper fugere oportet: alioru ro vero utrolibet, ut praesentia exigunt, Vti. grae. In aegrotatibus autem'raro quide inter- legitur dum robur corporis maius reddere quam diacceperimus, studemus. Magna vero ex A parte properamus in longis quide morbis id 21 fouere vires, in acutis vero paru debilita- est rarotas conseruare.Na si eas tales,quales acce- quidem pimus,properemus in istis seruare,yel etia nonnsnaugere, semper addemus ad morbu. Qui quai vero sint morbi acuti qui victum exigant
40쪽
tenuissimum in extremo , & qui tenuissimum quidem, non tamen in extremo, qui etiam tenuem, in libro de victu acutorum
qui de ptissana a nonnullis inscribitur plenius Hippoc. docuit: & nos in nostris sin eundem librum expositionibus, totum sermonem absoluimus. Nunc vero tantum dixisse sussiciat, quod in omnibus morbis quibus maximus vigor & iudicatio primis quatuor diebus futura sit, mo- Iodo natura sit fortior, integram inediam
seruare debemus, quae cst urinus extremetenuis. In quibus vero non vltra primam septimanam protrahatur, forti existente natura, solo utendum est melicrato: qui Isfuerit & ipse victus tenuissimus, non tamen in extremo. Quod si naturae robori non satis fidamus, piissanae utemur succo .
Rationabiliter aute huiuscemodi victus, tenuis diceretur: sicuti qui per piissanam zohordeaceam, ii 5 est quidem tenuis exquisite, nisi omnino pauca assumpta fuerit: non tamen propterea plenus, qualis qui fit per oua, & alicam, & pisces, atque alia huiuscemodi. Quod igitur adiectum est lsermo vi de acutis , in quibus non conuenit, haudquaqua dicitur propter peracutos: de his enim ipse inquiet. Vbi igitur morbus peracutus est stat , & extremos labo