장음표시 사용
41쪽
sanitatem obtinent, paucissima enim optimam corporis constitutionem sortita. Quod si salubre Leuior oeu nunc quemadmodum apparet reserat ad ea 'μ' quae sunt salubria ex naturae ortuitam maior adhuc exorietur dissicultas. Neque enim secundum hanc
interpretationem, siquam locum intientes corporibus quae ex natura bonam constitutionem,atque
illam tantum habent Opoitet autem ubique per quid1 corporis indolem, constitutionem, aut condicio Q P0M ςQn'nem,intelligere corporis temperiem,&eius icin era. labricam aut compositione. Sed nec haeae quidem quae eam bonam obtinent, statim salubria sulit, potest enim salubritatem dirimere solutio continui. Quare in his omnibus definitionibus partium integritatem subaudire oportet. Atque tot sunt 'I aluorium disserentiae. Q ibus in opposito respon 'se' -0m V dent tres insalubrium in sanitatis tamen latitudine differentiae. Prima est eorum quae inscelicisti s mam condicionem sunt ortita, hoc est, intempe xerim: riem aut fabricam, eamque citra morbum sali, '' magnum. Haec magna ex partu multis morbi, sunt obnoxia, vocat a Galenus insalubila salubria simpliciter semper, nec adeo multa huiusmodi Hyhς sunt. Sunt alia is proxima quae aut eYbi fiam uti ''r quam partium intemperiem sunt sortita aut incompostis inscelicem insigniter compositionem, non tamen pessima tu bis Galentis vocat insa lubria ut multum,i, si plerumque in nostro septentrione, ac meridie reperies. Sed neque iti
temperata regione Omnia temperata, pleraque rurium intempeOta, sed osra aliorum hominum
42쪽
. Insalubria rinune Galen. rpellat. sub habitibus etiam continendae ipsae di poti,
Corporaneuria. Neutra eorpora etiam admodum d mezla.
bria, absque aliqua appendice. Sunt autem talia, quae citra noxam suarum operation ulla, neque pessimam, neque pessimae proximam, sed malam tantum nacta lunt in primis particulis temperaturam, aut in compolitis malam fabricam. Parum quidem refert, etiamsi hic partium unionem aut integritatem omiserimus, qua partium cotinuitas, multo minorem ipsa eni perie habet latitudinem. Videtis quam haec doctrina hactenus nihil contineat perplexitatis, aut obscuritatis, sed eleganter omnia corpora salubria comprehendat, ac intres diti eremias diuidat. Vnum hic oportet adiicere,ut sub habitibus contineamus etiam ipsas dispositiones, quae nequaquam propriae sunt, sed accidentales Sio in lalubria in totidem differentias illis oppositas partiti sumus quod minime aliquis mirari debet, cum omnis alia fere qualitas in tres gradus aut ordines distinguatur. Ac ne his quidem omnes sanorum differentiae continentur. Nam quaedam corpora stant, quae ambiguam constitutionem habent, atat in temperatura aut fabrica, ita ut neque salubria, neque insalubria, bonae aut malae constitutionis iuxta sensum penes quem horum omnium est arbitrium' dici mereantur. Atque h. sunt quae neutra appellamus, exquisit in medio corporum sanorum, salubrium ac insalubrium statuimus' utpote quod utrinque aequales circumstent differentiae, tres Icilicet salubrium ac totidem insalubrium. Sed neque horum corporia omnino indivisibilis est conditio, sed multa latitudo, ita ut quaedam plus quaedam minus neutra appareant. Et quae quidem exquisite
43쪽
neutra existunt, integram fere sanitatem semper seruanto magis illa quae versus salubre inclinant. Verum quae ad insalubre vergunt, miniis firmam, minus alacrem totam vitam obtinent. Adiicit Galanus Malias quasdam differentias, quibus neIcio quid facies Satis est,unam neutroru disserentiam, atque illam in sua latitudine accipere: demum his omnibus corpus aegrotu adiicere. Ita ut omnes corporum differentia sint octo, tres licet salubrium,tres insalubrium,ac una neutroru Quibus omnibus hactenus sanitas communis est Octaua rotantium,quorum quidem multo plures,quam fanorum sunt pectes,quas prosequemur postea.
opportunius est signa inquirere, quae
diuersorum corporum, diuersam naturam discriminant. Nam pro varietate corporum, ipsa quo iso inplique varia, salubria videlicet, insalubria, neutra. Salubria dicuntur, quae salubritatem, aut etiamdum sanitatem: In lalubria, quae ualalubritatem insalubri . Neutra quae neutram dispoiationem ostendunt. Neutra. Iam non tantum talia dicuntur, quae praesentem, sed ela quae futuram , aut etiam piarietitam enunciant. Et quideri qua praesentem, Graecis diagno Diasnosiis stica, id est, indicativa dicuntur quae praeteritam, an amnestica, id est,rememoratiua; quae sutura, Anamnesto prognostica, id est, prouincialiua tamen ali id Πd omnia nomen ramunciatius uni obii y Vinini nent.Sic pili crispi, nigri, multi, crassi in senectute, iuuentutem adustioni fuisse obnoxiam rememorant. Et rina perfecte concma, in adurentibus
febribus, fallatem prae agit Indicativa omnibus sunt manifesta.de ciuibus copiosius in sequentibus
44쪽
si na corpo ra salubria distiusuetiariusmodi si-
pus ignincant,vel in primo, vel na secundo significato. Praeterea neutra dicuntur signa, quae neutrum sigruficant, hoc est, quae indifferentia sunt. Ita leuior uti aspersa macula,in ebribus, aut aliis morbis, saepe neque bonum, neque malum significat. Sunt alia quae utrumque quodammodo arguunt, quemadmodum de sternutamentis dicimus, bene quidem significare, sed ex mala cauta. Neque neutrius nomenclaturam aspernantur,quae aliquando bonum pollicentur, aliquando malum minantur. Talia signa sunt causa criticae, utpote vomitus, sudor, aliaeque cuacuationes quam plurimae.Nam in acutis post concoctionem persectam, salutem: alibi verb,ut in morbi principio,vel cliani augmento,aut perniciem, aut dissa cultatem,pra ostendunt. Atque ham sunt quae ad signorum distinctionem mihi apparent sussacere. Nam Galenus sua perplexa multitudine invenum mentes magis confundere ac obfuscare, quam illustrare videtur. CONfEQv EN nunc est, signa quae pia corpora salubria inuicem disterminant, adsci bere. Nam ut facile est illorum tres numerare differentias, ac eorundem definitionem audire retinere sic nequaquam cuiusuis, sed solius artificis est, unicuique corpori tuam definitionem dare. Sunt autem huiusmodi signorum genera quatuor Primum quidem substantiale, tuod sumitur a rei substantia. Sic animal rationale significat, imbdesinit ipsum hominem. Nec secus ex ipsa quatuor elementorum proportione, proficiscitur partium similarium salubritas, quae mihi nihil aliud
45쪽
quam habitus quidam est, ex legitima elementorum commixtione, atque ea quae ad humani corporis operationes maxime est idonea Nam sicut anima, ita corpus suam sci licitatem, ac in scilicitatem obtinet. Atque haec quidem media elementorum qualitas ad tertiam qualitatis speciem pertinet habitus vero, qui ex ea nascitur, ad primam Scio quidem dialecticos habitus habere acquisitos, non tamen blos,navi infusas spiritibus scientias, habitus appellant.Sed nec finitas semperingignitur, sepe studio ac beneficio conquiritur. Appellabo autem nunc partes similares secundum sensum simplices, nec quicqua refert, si primarias dixeris. E contrario compositas, in quibus sensis
euidenter diuersas agnoicit particulas. Talis musculus, nam ex carne tertiis est , atque o magis
compositus digitus. Et horum quidem sanitas ex iusta procedit partium integralium proportiCne, aut, uno verbo, pulchritudine sic enim appello legitimam omnium partium proportionem. His
adiicere debemus omnium pallium tam similarium quam diis milarium unionem. Non enim corpori quadrato, aut saluberiam satis est iucundam obtinere temperiem, elegantcna totius corporis fabricam, sed praeterea omnes partes pulchre inuicem debet habere unitas coniunctas. Sed redeo ad salubritatem similarium , quae Equa quam ex una aut alicra qualitate constat, sed ex caliditate, frigiditate, humiditate, siccitate. Quae quidem qualitates maxime deprehendutur tactu, quamuis Galenus al: bi indicare videtur, humiditatem scilicetis siccitalcm nequaquam per se
Partes sirini lares. Partes dissimilares aut compositae.
humiditas, siccitas maxime cprehenduntur tactu.
46쪽
Interiorum vero ex operationibus.
strumentaliuintegritas exmperationualactitate limiliter eo. oscitur. Qitae,icantur operationes instrumentales Operationes instrumε--
apprehendi, sed intercedente mollitie ac duritie.
Ita neque instrumentorum salubritas in uno consistit, sed figurae commoditatem , quantitatis, numeri, iustitiam, ac praeterea situs consensum requirit. Cognoscuntur autem laec aliquo sensu,quatenus ad exteriora pertinent.Nam interiores partes latent, nec visum subeunt, nec tactum admittunt. Quare ut harum cognoscas temperaturam aut fabricam, ipsarum operationes examina, quae quidem latentiu partium temperaturas Produnt, nam pro earum varietate variant. Exempli
gratia, breuis somnus cerebri siccitatem prolixus eiusdem humiditatem arguit profundus, id est, ex quo dissicile excitamur, trigiditatem. Et quidem qui temperato est cerebro, lies alibi medio
criter esse habet. Ita& partium instrumentariarum integritas, ex instrumentorum operationum alacritate cognoscitur. Voco aute operationes instrumentales,quae nequaquam sola partis temperatura perficiuntur, ted praeterea idonea instrumentorum
fabrica, quales motus plerique, sensus, Operationes vitales Sed las operationes, sola aliquando intemperies vitiare potest, proinde nequaquam licet sermonem conuertere, ex ipsarum defectu, instrumentorum defectum colligere. Hoc tamen verum est, vitium instrumenti, operationem plerianque vitiare. Ac poste quis his duobus signi rum generibus contentus elle, tamen melius est tertium ab accidentibus desumptum ascribere, vel ob eam causam quod operationes lubrica ac ex temporariae existant. Sed subinde aliis quibul-dam rebus externis impediuntur accidentia vero
47쪽
METHODUM MEDICINAE. 3permanent. Ita mollities ac durities, super eae teri
rum humiditate significantri iccita te,atque supere fere tantum Secunda accidentium differentia visui,sicut prima tactui, subiacet Quippe color in calidis ad ruborem, in frigidis ad candorem inclinat, argumento viri mulier. Sic calidi ac sicci fere subflaui frigidi ac sicci, subliuidi Easdem etiam differentias, visius ex pilorum multitudine crassitudineque colligit sed hic tactus aliquid potest.Tertia accidentium differentia gustu percipitur. Nam de is aliquam temperaturae disserentiam prodit. Quippe cholerici subinde amaritudinem aliquam in ore sentiunt minus calidi quandam sal sedi nemo e qui egregi temperati sunt, nullam omnino,sed potius dulcedinem quandam. Eidem statim nescio quid iucundum spirant, sicut e contrario, quibus corpus insigniter
calidum lumidum, aut calidum tantum , putredini obnoxium anhelitus sere foetet, adeo ut aegr colloquentem aut assidentem inueniant. Frigidi cr nullii omnino,aut odorem,aut foetorem sensibilem reddunt. Atque tot sunt accidentia iuxta que sensus corpus salubre aut insalubre colligit. Accedit tamen apse auditus. nam in cori ore undique salubri omnia quiete obeuntur,ac absque murmure. At intemperati nunc in auribus sibilos saepe in ventre strepitus manifestos audiunt, quorum tempestas aliquando tanta est, ut nec assidentes subterfugiat. Haec ergo omnia accideritia tem .peraturas ac intemperaturas sequuntur, mani
feste easdem arguunt,non tamen sussciunt. Nam sicut idem corpus non semper eadem sequitur
Prima accidentium differetia tactui
Secuda visu Tertia per sustulti acci-Fixur. similiter per
48쪽
I HIEREMI E THRI VERI umbra se nec eundem morbum eadem symptomata. Nam accessione rerum externarum, saepectiam internarum, nunc maiora , nunc minora
est iciuntur: adde per se pleraque duntaxat super exterioribus significare. Iam ut haec inuenies inconstitutione partium similarium ita frustra quaeres in i crimine partium instrumentalium. Nam ligura, stus, quantitas, numerus, nulla ex se acci- cor si sa dentia emittunt. Quare ut eorum quae diximus Liberrimi faciamus pilo uinci corpus optime constitutum
bu, deseri quadratum, aut aluberrimum erit, quod tempe-pxio ratis naum, optime fabricatum quod integerrimum arq omnibus operationibus adicissimum, in omnibus accidentibus obtinet decorum ac Quare in medium Possumus quartum adiicere, quodque ih ivbudi ui gratudini cilicet ad mortem usque minime ob- suscipiendi noxium. Et quidem reliqua antea a nobis sunt
lithh. explicata. Verum an corpus temperati stimum An corpus omnes simpliciter operationes habeat absolutissi-
mum omne ima , qui duidam multum adhuc dubitatur. Nam simpliciter ut a cerebro incipiamus qui eo sunt sicco,vivacio
habeat per rem nemoriam ; qui vero humido, faciliorem
sectiisim s. di:cendi promptitudinem ac qui calido rursus maiorem solertiam obtinere apparet. Qilippe &vulgo dicitur, sicca magis retinere, humida verbiniustaeoni promptiuS recipere. In cuius confirmationern ceparaxio. ram molem ac rursus duram afferunt atque hanc pertinacius impressas guras retinere: illam promptius faciliusque recipere. Sed praestaret cerebrum, aut spiritus animales, cum speculo aliquo illustri, potius, quam cera comparare aut conferre. Nam
hoc quo est luculentius, illustrius, eo exquisitius species
49쪽
species rei uiuscipit,reddit, nihilo segniusquam crassum iri obiciarum retinet. Sic cerebrum, aut ipsius spiritus, quo illlistrior, eo facilius exa ctius lite omnia recipit, posteaque clarius exhibet. Est autem spiritus, quemadmodum sal gui spiritu, uti lituiti l limus in temperato nam siccitas paullo em indum crassiorem, humiditas verb impuriorem red pluam dit. De ventriculo an stomacho nihil oportet ςmpςt xo. dicere. Neque enim is melius appetit, qui copi tua; neque etiam elegantius concoquit, qui in Qvςx -- plius qui solidius:frequenter enim hic alimentum corrumpit. Verum temperatus ventriculus ubique suum decorum retinet, modum seruat. Non est Ah db uminor controuersia de eo, an corpus temperatum in prae caeteris magis omnibus causis morbosis res res stat. Nam quamuis experientia ostendat tempera iubii: 'fi, tum corpus esse vivacius naum, morbisque minime net' obnoxium tamen contrarium colligere ratio apparet ex eo quod calidum frigido. rursus sit uidum calido potentius relistat, quam temperatum. Profecto hic innumera oriuntur sophismata, quae v facilius soluamus, supradicta sententia nihil aliud significari dicimus, quam corpus temperatum omnibus causis morbis eris mediocriter resistere, quod nulli ex intemperatis contingit. Nam ut calidum pertinaciter resistit frigido ita facillime patitur a calido:at temperatum plus quam mediocritet resistit utrique.
scere differentias. Nam rite salubria ori '
ῖς ῖς-ta operariones obtinent, nonnihil tamen 'iRm diis μ
50쪽
haec corpora suam sanitatem tutantur strenue, sed in quibusdam aetatibus minus, prout temperiem suam remiserint, aut in frigidius paulo,aut humidius,aut calidius, aut siccius euaserint. sigri, in a. interuallo ab his dissident corpora lubi inmς0 insalubria in primo, secundo, aut tertio ordine.
Nam quaedam ex iis valetuclinaria plerianque existiliat,ac per omnem aetatem morbis sunt exposita,
ut quae ad omnem strepitum aeris similis labefactantur. Sed neque sanitatis tempore pei fectas habent operationes, ted inelegantes ac imbecilles, ab ante dictis diuersissimas. Quippe corpori temperato somnus septem horarum sum cit, corpora frigida in multum diem stertunt, calida vix mediam noctem scrunt. Ita corpora temperata tranquillissime dormiunt, calida vero nonnulla varia cinquieta habent insomnia. Nec opus erit quicquam de ventriculo dicere nam ex iis qui
intemperato sunt,alii minimum,utpote qui calido, quemadmodum qui frigido, plurimum appetunt.
isa corpo Dirruci Lion sunt discrimina, aut signa corporum neutrorum.Nam ut ipse corporum constitutiones media inter salubre ac in lalubre ita accideti, operationes, adeo ut senius ambigat, an pertinae, an impersecta existant reuera enim media sunt Media autem haec omnino intelligo, nequaquam inter aegritudinem iptimam corporis indolem, ted inter saluberrimam Minsaluberrimam citra tamen aegritudinem corporis constitutionem. Nam qui sequitur nostras dite e-rentias,illinc tres alubrium,illinc trcs insalubrium