장음표시 사용
181쪽
vel statutum loci, in quo actum facit , non autem ex seu statutum loci adaptatur voluntati testatoris , ita debet matrimonialis contractus , secundum statutum loci moderari, ad id referri, non utere statutum contrahentium contractu accommodari, cum contractum facientes, statuto, de isto actu vel contractuloquenti, subjici debeant, non autem statutum subjiciendum contractui.
Et talis influxus in mero implici statuti assensu nos delitescere facit, cum alter iste 3 fictilius D in fluxus sinatentiam statuti ex conventione contrahentium metiatur, statuta per se alioquin firma, quasi ex ali eno arbitrio pendere faciat, qualem consequenter influxum concedi non posse sequenti modo deducere
Primo itaque negamus statutum informare posse contractumi, cum informare contractum , it contractu legem dare, ut ex antecedentibus patet, in jure autem notissimum est, contractum quemlibet ex conventione partium legem accipere, non a statuto. l. 6. . deposit. l. sa. r. f. de verb. bl. l. a s. de Reg. ur. Verum quidem est , contractum in dubio censeri celebratum secundum statutum seu consuetudinem loci , arg. . . . . f. de reb. red ut supra dicere incepi , adeout recte D. tradant, consuetudinem esse interpretativam contractuum per . 3 l. 2 o. f. de aedilit aedicti. sed longe aliud est dicere confractum re cipere interpretationem a flatuto vel consuetudine , taliud est, statutum dare legem contractui, seu, quod coincidit, contractum informare. Prior doctrina in ratione fundatur , posterioris rationi uri invisa subtilitas est. Ratio prioris doctrina est , quod contrahentes in dubio censeantur se consormasse cum jure loci , ad exemplum testatoris ab intestato decedentis, vel in declaranda ejus voluntate dubia Mascard de prob. conci I s. n. 2. Cald Pere ir de empi vendit. cap. 9. n. O. Hinc stante statuto, quod frater excludat sororema successione patris , salvo quod debeat dotari, si pater institvcrit filios AElias in eo quod sibi de jure spectat, filias intelligi debere instutulas esse in dotibus tantum, attento tenore statuti non a Vero
182쪽
xero in aequalibus portionibus cum masculis, attenta juris communis dispositione, rectissime concludit Alberi Bruta comment. sup statut exclud famin art. s. 39. hac scit ratione, quod testator videatur volui se se conformare dispositioni sis municipii, unde appellationei in dubio Jus statutarium intelligendum.
Et hoc est quod expresse traditur in . 3 i. f. O. f. de aedilis. adicit scit quod ea quae sunt conpuetudinis, in bonae de judiciis venire debent, hoc est , quod contractus dubii recipiunt modum formam a consuetudines, ex natura scit judiciorum bonaefidei, in quibus tantundem valet officium judicis, quantum alias stipulatio. l. . . de negot. s. Cum itaque contractus in casu dubio Mobscuro recipit inte
pretationem a statuto, eo casu contractus regulatur secundum statutum, ac viribus statuti alligatus manet, non vero statutum regulatur secundum contractum, quod casu nostro fieret, cum statutum informaret contractum, qHod ab urdum. Statutum enim, ut dixi, non accedit ad contractum, sed contractus accedit ad statutum, cum statutum contractu prius iit, illud autem quod existentia prius est, non potest fieri pars essentialis ejus quod essentia posterius es, pars essentialis enim in es
producitur simul cum ipsa essentia, cum totum inserat quamlibet suam partem de necessitate Everard in loco a toto ad Partem n. 9. Contractus itaque potius informaret statutum quam vice versa quia extra territorium obligandi vis, ex vi contractus, non statuti descendit. Dcu-o, statutum nostro casu non potest informare contractum,
vel in illum influere, quia nulla relatio est ad statutum contractus matrimonialis enim non trahit statutum ad se , vi quadam attractiva , uti magne ferrum , non credo quempiam hoc effutire posse, potete igitur relationem ali quam concurrere, per quam statutum ad contractum informandum accedit, atqui nulla litest
lis relatio mente concipi potest relatio enim illa vel esset in contractu expressa, vel esset ipso factori non potest esse in contractu expressa , nam in illis terminis non versamur. Non quoque ex ipso facto potest inserri, aliud enim continetiar in contractu praevio
183쪽
vi matrimoniali, aliud in statuto contractus matrimonialis continet obligationem personarum , cum ipsas personas non res assiciat, ad eout personalissimi; sit, de rebus nihil sola corporum con-runctio in conventione est, ut cum Argent reo loquar cum contra, statutum contineat obligationem rerum, ac contrahentium bona
assciat, adeout si ita barbare loqui liceat, realissiunum sit. Quinimo, ponamus relationem adesse expressam , illud tamen verissimum manet, statuti aut consuetudinis vim vel naturam non mutari, adjectione privatae conventionis , etiamsi maxime adjecta esset expressa, in referente enim non plus continetur quam in relato , cum relatum sic insit reserenti, ut sinem Meffectum accipiat referens a relato sub iisdem modis cier minis multominus cum citra expressionem, assensius tantum ad statutum accessisse proponitur, quo casu lex non transit in conventionem , sed perstat in sua natura , ut taceam , assensum illum , duntaxat fictionem esse, quae nullum contractus aut specificae cujusdam conventionis titulum conserre potest, nedum legem alterare. Unde tunc tertio concludo, statutum nostro casu non posse informare contractum , quia statutum reale non potest informare
contractum personalem fieri ejus pars ipsique in se , uti loquuntur D. ratio rationis videtur , quia non potest comprehendi sub actione oriente ex praeambulo personali contractu, cum
ex eo duntaxat personalis non realis actio oriatur. Huc quodammodo facit quod Bart. in . terita. V. 'cert. et tradit , quod ubi illud quod devenit in pacilo , non potest comprehendi sub actione
competente ex contractu praeambulo , nunquam a tum dicitur informare contractum ego ex istius uris analogia deduco statutum nostro casu fieri non posse contractustractus matrimonialis partem, ita illum contractum, vel actionem ex illo competentem insor mare , quia actio quae nata non est, informari non potest,
ita contractus magis reformaretur, vel transformaretur, quam informaretur, quod absurdum.
Impossibile porro est, ut contractus personalis statuti realis subjectum habile sit, in tantum ut statutum ipsi inesset, ac ita in ejus partem degeneraret, uti DD. . existimant , nam jura personalia de
184쪽
invicem directe opponantur. g. r. de jur nat . oent em civili
Jus personale non potest pars seri juris realis, nec jus reale iuris personalis illa iura sibi mutuo inesse, inhaerere, vel in se mutuo transire, fluere, vel incurrere non possunt, quod si hoc seret confunderentur juris objecta, quae confundi non possunt non magis quam fieri potest, ut daretur penetratio dimensionum Insuper essentia rei mutari non potest , nedum degenerare inessentiam altersus , quod tamen fieret, si statutum de eneraret in
partem contractus. Statutum enim influendo in coia tractum vel induit ut statutum, vel ut pars cie privata non influit ut furum, sic enim maneret statutum intra territorii fines coerceretur , ne plus statuamus in causato quam in causa, quod tamen non concedunt D. cum hoc ipsorum sententiae adversetur ut ideo requirunt ut influat in pars contractus, seu ut lex prioata6ca partibus volita , quod etiam vox esse denotat, ut supra dixi
Statutum igitur non amplius in me statutum 'sed si leY privatas pars essentialis contractus , quod quomodo fieri potest captum meum superare fateor Quod si enim a simplici leui aulitatuti dispossitione conventio personalis inferri posset, consequeretur statutis omnibus inesse conventiones, quod falsissimum cum ubique multum intersit inter legis aut hominis provisionem
Quod si aliter esse ponamus, frustra illa inquisitio saepe astitata quod per pactumseri potes , idem, per statutum post
e contra, ut Argentreus inquit. Inauditum Mabsurdum quid est, influxu mutari rei essentiam quin imo influxu unam essentiam in aliam de enerare, & sic consuetudinem firmissimam in conventiones infirmisssimas mutari Ple gem alterari a privato consensu. Utique notum est, evanesioemecasi te tamenti incidere statutum, quod si quis traderet, statutum hoc casu ut partem testamenti incidere non ut statutum seu ius publicum , nonne absurdissima talis opinio foreto uti ritu dic te convenit, statutum illo casu incidere ut statutum , quia provisio Lominis testamentaria cessat, ita pariter a contrario dicendum estutia
185쪽
ubi contractus seu provisio hominis est, manet, statutum in illam provissionem non polle influere, multo minus de istius essentia fieri. Quibus absurdis ut non amplius insistam , sed summam rerum uno fasce complectar, statuo, quod statutum locale induat nostro casu naturam legis privatae, inque partem contractus degeneret, rationi uri adversari. Verum quidem est Iubenter concedo, quando contrahentcs pactis dotalibus se ac sua alieni muni cipii legibus adstrinxerunt ejus conventionis vim tantam esse, ut ad bona ubique locorum porrigatur, cum quod conventione aut pacto inter contrahentes convenit, nullis metis includatur , sed personam aeternum sequatur, quocunque deseratur persona , sed hoc obtinet, cum in terminis talis celebrati contractus versamur,
ratio est, quod paciscentes praediorum ubicunque sitorum domini sint secus igitur casu nostro, ubi talem quoad bona contractum. seu tacitum seu expressum non agnoscimus. Nullam enim conventionem , sed simplicem untaxat assensum , qui a facto partium statutum consequitur , quique obligationem ex conventione non inducit separatam , aut proprii cujusquam effectus , nec ullum nexum ultra statutarium inducit, statuti dispositioni inesse contendimus.
In fluere itaque in contractum , ejusque partem fieri , contractum praevium praesupponit, inuidem contractum talem, cuius natura non repugnat naturae statuti, at nullus talis praevius contractus casu nostro existit verum qui deni est, existere contractum matrimonialem, sed ille mere personalis est , contrahentium personas ubique assiciens, ipsorumque ossibus veluti inhaerens , jus sanguinis cognationis producens, ad jus personarum vel praecipue nuptia pertinent, uti inquit esemb. ad pr. inst. de nupt. statutum autem praesens, cum reale totum sit, in contractum insuens, realem contractum praesupponere necesse est praesupponit ex
ipsa adversariorum doctrina. Redolet itaque principii repetitionem, casu nostro dicere, statutum in suere in contraritum. Non potest quoque pars contractus fieri illud , de quo nil actum ut enim quid conventionis pars dici queat, utique de eo
186쪽
162 DISSERTATIONI sactum oportet, cum omnis conventio , contrahentium consensum vel tacitum vel expressium praesupponat.
Statutum igitur influit in contractum vel partibus consenti bus . vel invitis aut saltem insciis, sic non consentientibus , uti potest scri quod partes ignorent statutum , cum statuta actilin non potest dici partibus invitis aut non consentientibus Cr iis otis, hoc enim absurdum , acta enim agentium nunquam ultra
intentionem operantur, vel ad non cogitata extenduntur, cum in contractibus mens contrahentium attendatur l. II . . de Q. obLNec contrahentes dici possunt voluisse se ad illius statuti formam
obligare quam ignorabant l. r. f. de tra act. Non quoque pam-bus consentientibus dici potest , nullum utique talem consensum operantem scit bonorum contractum praevium, agnoscimus. Ne cesse enim esset, ut iste consensus profluere vel ex contractus natura, vel ex quodam contractu incontinenti adjectori non fuere ex natura contractus , ex dictis passim pater, non quoque ex pacto, nullum enim est adjectum.
Omnis igitur consensus , qui ex pactorum dotalium omis ione nostro casu crui potest, implica duntaxat simplicem statuti approbationem, adeout statutum , cum ei derogatum non sit, incia rat vel influat ut statutum , quod contrahentes approbasse censeri debent, ut intestatus decedens jus municipale , quoad successsio nem vigens, non testando approbasse censeri debet , adeout sta
tutaria illa dispositio nullum diversum aut alium per se effectum producat, praeter illum qui a statuto est. Lubenter concedo a moriente ab intestato, ad contrahentes abiaque pactis dotalibus nuptias, argumentum non procedere, uti su pra a me dictum, eatenus scit , quatenus in illo mortis casu uulus praeccs it contractus, uti quidem in casse matrimonii contracti ubi contractus quidam praevius est , licet dictae influxion inhabi'lis, eaIenus tamen ab e mortis casu ad casum nostrum argumen tari posse opinor , quatenus uterque jus statutarium approbavit, eique se consormavit Procedit igitur argumentatio quoad approhationem juris punicipalis, circa successionem ab at stato dispo-
187쪽
nentis, non autem ad inserendum tacitum testamentum, ut supra
Nulla quoque nos cogit necessitas , ut a defuncto ab intestato
argumentemur , cum commianis D sententia sit, testatorem
etiam disponendo praesumi voluisse conformare dispositionem suam cum statuto seu consuetudine patriae in defectum cum jure
communi Honde l. voL 2. p. t. q. consuli. 66. n. 22. 26. quod
cum accipiendum sit, de iis quae dubia sunt, 'ut testator non satis expressit, alioquin enim testatoris voluntas lex est , quis in dubium vocare potest, quin us in casu omissionis praesumat disponcntem potius in iis quae tacuit, se accommodasse juri statutario, non disponendo illud jus approbasse, eique se submisisse, quam illud jus statutarium in illam dispositionem mancam seu dubiam influxisse, ac influendo se illi accommodasse, perdendo propriam
naturam, quinimo degenerando in contractus partem seu essentiam. Concedimus itaque , ut repetam , statutum insormare contractum ad illum effectum, quatenus omnis contractus in dubio secundum consuetudinem factus videtur , ac secundum illam debet interpretari sic informare contra tum, non erit contractu inesse ejusque partem seri, sed contractum in obscuris moderari interpretari secundum statutum in loco vigens. Majori igitur ratione dicimus' statuimus , contrahentes non paciscendo, potius sese accommodare voluisse uri statutario, ac illud hoc modo approbasse, a quo aliter recedere liberum erat, quam quod jus statutarium in eorum contractum matrimonialem inqueret, ac ea influxione se contrahentibus , seu contractui, ut ita loquar , accommodaret. Concludimus ergo diversam esse vim statuti conventionis , nec statuto inesse conventionem, aut si insit, non aliam nec aliter inesse, quam quae 'uomodo statuto exprimitur pugnant enim haec, ines e conventionem statuto, vel statutum influere in contractum , non per modum legis publicae aut statuti, sed ut legem privatam volitam privato pacto
a partibus. Et haec quoad dictum argumentillan, ab ' χχmne larici I Lir na-
188쪽
sussiciant: aatequam vero huicinem imponere licet, araumentum ab iniquitate petitum . paucis refellere restat, urgent enim a 'versarii nostri, sententiam nostram bono aequo maxime ad Vers ti, dum usdem conJugibus alibi divisum, alibi commixtum mat imonium attribuit, unde maxima inaequalitas&injuria oriri videtur Cui argumento resp. primo, legem posse esse duram crationa bilem simul, omne summum jus aliquid ex iniquo trahere qum lino hic est equid iniqui, quod propter desec in urisdictio nas evitata nonio est, uti inquit Ant. Matth. a M. O ''vis lex dura attamen ita scripta. murum quidem est , quod hac dictat. C. desecund nupt in hac statutaria coniuoum societate locum non habeat . cum hoc modo ea, quae nec uncium antea habuit, interveniente matrimonio, dimidias vidui patri cultates , licet eas amplas posscderit, absorbeat, omni uni hereditariae portionis liberas praecisaci verum dum ex municipali. iure descendit haec praetens durities , culpari amplius non potest quoniam a lege introducta defenditur ut ii quit D. Praese,
sibi adscribant conjuges, quod matrimonium absquo pactis dotalibus contraxerint volentibus non fit injuria Contrahentes mutuam conditionem scire oportet.
Tertio, matrimonia non debent esse venalia , adeoque debens contrahi non bonorum sed personarum intuitu , quamobrem inter leges Lycurgo Spartanis latas reperitur lex, qua jussit Vir ine, sin dote nubere, ut uxores eligerentur non pecuniae, uti narrat Iustinhistoriar lib. I. cap. 3 Quod igitur de natura omnium conti actuum in genere dici solet, scit quoad iniquitatem vel validitatem eorum de iure nunquam rationem iniri, utrum contrahentes bona ha beant nec ne , sed solum pectari utrum personae jure aliquo improbentur seu impediantur, illud utique specialiter matrimonii contractu applicari potest , ii in eo personarum habilitatcini consensum , non bona attendi, adeout bona animi non rtuna requirantur' ponamus enim maritum divitem , muli rem auperem in matrimonium sumere vice versia, nonne Iest dici, eandem ibi obtinere iniquitatem; utique neminem hoc
189쪽
gaturii consdo, tamen tale matrimonium non dicitur iniquum, te bono aequo contrarium. Huc faciunt ea quae D. de usu fructu reciproco tradunt coin loco, ubi coniugibus sibi invicem gratis care non licet, praeter usum fructum reciprocum, scit quod dato invicem rerum omniumus fructu, subsistat, licet quantitas bonorum reciproca non sit, adeo ut in tali usu fluctu mi versali aequalitas non attendatur, cum durum foret ab eo, qui quod et non habet, velle quicquam ex gere, aut alio- qum ille carere deberet usu fructu H:nc dicunt IID. ab aequalitato vel aequali determinatione recedi, quando necessitas co it in uno' non in alio Mant de conject uti volu tit. 8 n. Concludo igitur quinto , iniquitatem quae hinc oritur, non ciue iniquitatem si quis absque ratione illam inaequalitatem iniquitatem appellare vellet , res p. illam a natura statutariae communionis non esse alienam pone enim penes nos illud ius consuetudinarium vigere , quo conjux superstes succedat in dimidia bonorum, ione aliquem opibus abundantei ac potentem , de forte cooo. . in bonis habentem, duxisse juvenculam dote' destitutam , ex qua suscepit quatuor vel quinque liberos. Horum legitima erit bonorum dimidia, omnia enim sunt parentis scit. s. millia, uxor quoque petet suam statutariam portionem, scit etiam . millia unde haec duo absurda derivari inquit Brunne mann ad . tam de ori jur. n. g. scit. IV. maritum hoc casu inate stabilem seri et ' uxor, fori ingrata dimidiam bonorum partem
Quod si igitur haec ex natura statutariae communionis resilientsi quis haec iniqua obsurda existimet , pacitis dotalibus dero illi juri, quod interpretatione non posse fecti ostendimus , ut lainiquitas vel potius inaequalitas evitetur. Quidnimo sexto Multimo, haec inaequalit is adversariis tam invisa, potius justria quam hyustitia dicenda est justitia cnim cst ut pauper conjus succedat conjugi locuplati , ac ipsus bonorum particeps fiat, cum ipse nulla habeat, in tantum, ut ipse Imperato Justinianus expresse paupertatem jure novo in successione coniugis requirat Dictat hoc nobis in auth praeterea. C. unde vis
190쪽
utor cum enim conjuge jure antiquo sibi invicem non succede rent, quamdiu supere sent cognati defuncti conjugis. l. n. C. unia dis i uxor hoc jus postea a J istiniano auctum reperitur, adeout jure novissimo hanc notabilem patiatur exceptionem, scit nisi matrimonium fuerit indotatum conjux radefunctus fuerit locuples , uperstes autem 'opia laboret, quo demum casu Imp. Justinianus constituit per jus novissimum , ut superstes succedat conjugi defuncto , etiam tunc quando essent liber ejusdem vel diversi matrimonii, vid. Ritterbus ad noveli pari. 7. cap. II. Nil obstat si quis ex matrimonii natura instet, matrimonium unum individuumque actum , inter Virum uxorem uniformem correlationem .respectum operantem, haec enim doctrina contrahentium personas non bona respicit, cum sit personalis contractas. Praeterquam quod resipectus e matrimonio descendens, in omnibus uni sormis dici nequit, respectum enim uxoris erga maritum, differre a re pectu mariti erga uxorem, nullus dubitat.
Accedit, si talis inaequalis operatio orizrtur, non utique ex con jugio, sed e statuto proveniret, adeout uniformis iste respectus, qui con ugio inest , ac proprie personalis est, per se firmus maneat, cum haec statuti dispositio, essentiam matrimonii nequaquam mutet, sed integram plane atque intactam relinquat Et quod statutum spectat, illud uniformiter quoad conjuges operari dicen dum est, si enim bona conjugum iisdem in locis sita essent utique uniformis esset statutaria operati , muniformiter quoad bona tractarentur ambo conjuges, adeout ex accidenti contingat, quod uniformis tractatio baud semper possit habere locum 'Ut taceam, non repugnare correlativorum naturae, dispositionem
de uno correlativorum factam , non habere locum in alio ubi cadit diversa ratio arg. s. patitur et inst. de injur. Et hiae sussicere puto pro nostra sententia stabilienda , ad diluenda contraria ad quam ulterius adstruendam, etiam allegare solent D exemplum minoris praedium alienantis, scit si minor
aliena praedium , requiritur decretum judicis illius loci ubi sta