Catalogus historicus criticus codicum mss. Bibliothecae Ecclesiae Metropolitanae Coloniensis

발행: 1752년

분량: 200페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

LIBRI LITURGICI.

Edit. Hit 9rp. Post Collectam ab Episcopo cantatam, Subdiaconus as Cende bat Ambonem, non prope Altare , nec facie versa ad cornu Epistolae, sed ad populum, dc Epistolam, aut aliam ex V. aut Novo Testamento assi gnatam Lectionem legebat. Hic Ambo erat in Cancellis vel Cancellato trans parenseod. eo floco Scholae Cantorum proprio, quod nunc Musici OCC pant quo Clerus a populo dividebatur : cujusmodi Cancelli Mod ea superstini in Ecclesiis Severiniana, Gereonitica, Capitoliua,NGeorgiaia , licet haec post primum Millenarium aedificata fuerit: dc in hoc Georgiano Odaeo etiamnum stuperest Ambo cum p. pilo: in caeteris Collegiatis Ecclesiis Colon. similia Odaea S Cancelli ad huc erant ante annos so. , nunc Odaea sublata, Cancelliclegantiores dc patentiores substituti. Post Epistolam, ne continua lectione fatigaretur Populus, Antiphona Psalmus a Schola Cantorum & plebe canebatur. Psalmus adhuc integer superest in Dominica Septuagesimae, Psalmus: De profundis. Dominica I. in Quadragesima Psalmus: sivi habitat. In caeteris initium Psal

mi retinuimuS.

ad ale licitur , ed quod e navi Ecclesiae ad Chorum per gra dus ad hoc canendum ascendebatur, ut patet in pluribus Colon. Ecclesiis; Severiniana, Gereonitica, & in Gradibus, aut supra gradus Odaeum erat structum Evangelio cantando: quale in Ecclesia Metropolitana Nostra praesente eXtat, cinctum multis S a tuis Angelorum candelabra gestantium, inter quae accens

142쪽

11o CLASSIS IV.

Diaconus Evangelium Ver a ad populum facie & voce ca

nebat.

Post Evangelium, Sermo ab Episcopo, interpres Evangelii&

lectuum Scripturarum. Post Sermonem CaleChumeni, Poenitentes, Energument, eX Ecclesia excludebamur per Subdiaco, nox de Ostiarios in Vestibulum ante ECclesiam, cujusmodi Atria Basilicae Gereonitica , Capitolina, Sc Pantaleonitica,&c ciliana adhuc habent. Collec lata Apostolorum, lices postrema ejus struistura Saeculum XIl attingat, attamen insigne Atrium Catechumenorum habet. Ecclesita Nostra Metropolitana praeuens, licet Saeculo

XIII. medio extructa ; Vastum tamen atrium poenitentium habet, quod geminatae ternae portae faciei occidentalis, qua intratur, adhuc ostendunt , Poenitentium & Catechumenorum usui destinatum, inter duas turres Occidentales medium.

Clausis portis, Sacrificium facturas ipse sacrificans primus panem vinum, dein Clerus, demum populus, virio foeminae offerebant. Quae quandoque ipsus Episcopus, alias Presbyteri aut Diaconi recipiebant, M Archidiaconus in Altari componebat, Sindone obtegebat. Ea, quae praeter panem & Vinum offerebantur a Fidelibus, vel pro ornatu Ecclesiae, Vel pro alimentis Cleri, pauperumve, vel pro usis ipsorummet offerentium, uti fruges um , dcc. in alia mensa ponebantur, & sub finem Sacrificii benedicebantur. Huic caerimoniae, quae nonnullum tempus postulabat, sanctifi-

143쪽

LIBRI LITUR SICL

I 2Ictificandae, Canebatur a Schola Cantorum Psalmus, cujus Antiphonam, nunc retentam, vocamus Ofertorium. Facta oblatione panis & vini, Episcopus consecranda offerebat, dein &incensum adolebat, vel uti Symbolum orationis Ecclesiae adDeum astendentis, demum stiper oblata orationem faciebat. Succedebat Protior quae non tantum, uti hodiedum, decuplex est , sed multifaria erat pro temporum festorum varietate, ut Libri Sacramentorum a Panaetio, Menardo , Martene editi

docent.

Praefationem excipiebat Canon sub quo Orationes pro universa Ecclesia, speciales pro vivis & defunctis, communicatio cum precibus Sanctorum Ecclesiae triumphantis, demum Consecratio oblati panis, & vini. Oratio Dominica, Osculum Phcis, quod tamen in nonnullis Ecclesiis ante Praefationem dabatur invicem viris a viris, foeminis a foeminis. Communio Corporis Sanguinis, quia ordinarie omnibus, aut multis praesentibus dabatur, tempus postulabat, cui molliendo a Schola Cantorum Psalmus Davidicus canebatur, cujus

Antiphonam duntaXat retenmam vocamus: Posicommunionem.

Distributo Sacramento Episcopus Orationem ad Deum pro populo, quem prius salutabat, dic ebat, quae in Gregoriano uti MColoniensi dicitur Complenda , vel ad Complendum, ves Poscommunis; supponit ex veteri ritu, omnes vel plorosque fuisse refectos, satiatos, pastos, cibo potuque coelesti. Benedictio, quae seu ab EpisCopis, seu Presbyteris datur, uniformis nunc est. Ea multiplex, & diversissima in veteribus nostris

144쪽

CLASSIS IV

Msis. ω editis est, ac pro temporum, festorumque discrimine alia & alia, & eodem die multiplex, & prolixa. Hvangelium Joannis ex recentiori more Liturgiam nostram Claudit. Hinc jam videt Lector, Cur diversis personis, Liturgiae inservientibus, sui seorsim Libri scripti fuerint, & tot diversi Codices Mss. in hac Bibliotheca reperiantur, uni Liturgiae destinati; quos nunc describere pergo.

CODEX 87. ali. io lat. 8. UnC. LEEmonarian , in quo Epistolae & Evangesivim de tempore, &defetitis,& de communi Per annum dis Ositae leguntur secundum

ritum Colonientem. Saeculi A. CODEX 3 6. h. ali. I . lat. II. Caput utare Ezange se rum de Circulo annis. CODEX i . b. ali. Iai lat. 9. Capitulare Evangelm-

Continent hi duo codices Indisem, quo Evangelia designantur, Dominicis, Festis, & serialibus diebus per annum Cantanda, & ideo in duodecim menses distri buta. Inchoatur a Vigilia Nativitatis Domini, usque ad hebdomadam quintam ante Natale Domini inclusam; sed Divisio Domini Jarum Plane singularis esst, neque Romano, neque Coloniensi Missali conveniens, etsi Evangelia Coloniensiis Missalis Evangeliis respondeant.

145쪽

LIBRI LITURGI CL

Verum Stationes Ecclesiarum , in quibus Liturgia facienda, desii gnatae persuadent potius Romano Missili com

Haec observo: post Tlaeophaniam numerantur decem hebdomadae cum Evangeliis suis pro Dominicis, feriis quarta & sexta, Veluti pro mensiibus Januario & Februario. Dein Evangelia pro Dominicis Septuagessima, Sexagessima, Quinquagesima de Quadragessima , cujus sequentibus seria Vl. & Sabbato ponuntur quatuor tempora & jejuniaprimi ensis: sic enim Martium Compellant Eccleuastici Liturgici. Etsi, jam a Julio Caesare& Augusto Martius fuerit mensas tertius anni, uti & nunCest; J Uxtus, Iaturgicis quartuS Dominicae post Pentecosten non numerantur serie ContinUa UsqUC ad Adventum: sed perMenses, & primo quidem usque ad Natale Petri s Pauli , tum usque deinde Dominicae post S. Laurentii ad Dominicam primam Oectobris & Dominicam l. Novembris. Adventus Evangelia per Dominicas quinque ordine

retrogrado niamCrantur, ita, Ut quinta ea fit, quae nobis est Dominica ultima post Pentecosten. NOTA I XX HI. De Codicibus Evangeliorum cum uis odi Capitulari.

Simile Capitulare, seu Indicem, designantem Evangelia in Missis per

146쪽

per annum cantanda , habent antiquissimi Codices quatuor Evangeliorum continuo conteXtu scriptorum, antequam Evangelia Dominicarum excerpta & divisa seorsim scriberentur. Istiusmodi Codex membranaceus in Collegiata Basilica S. M. V. ad Gradus, de quo Notatione orirava b. actum fuit.

CODEX i q. est. 8. lat. 6. EvangeliarmSssive Emn- gelia per annum, literae initiales deauratae. COdex Saeculi IX. vel X. CODEX i s. ait. 13. lat. 9: Similis Evangeliorium Liber, Charactere acuminato Gothico. Saeculi XII.

In Collegiata S. Andreae Basilica EVangeliorum Codex est, cujus latus adversum lamina argentea Coopertum, prominentem argenteam Iconem Salvatoris prae se fert sedentis, & Evangelium apertum monstransis. Quatuor angulos eXtremos ornant Symbola argentea EVangelistarum prominentia. Character

Gothicus Saeculi XIV. Evangelia Coloniensis Ecclesiae ritu Scserie digesta sunt. GAegii Colon Soc. 'seu Bibliotheca habet Codicem membranaceum vetustissimum forte, quem in hoc genere Colonia habet. Patet id primo ex charactere minuto quidem, sed parum a quadrato abeunte. Ex initio libri pica uris permultis pretiosis nmembrana modo rubro - modo caeruleo - deaurata. In fronte libri Imago Salvatoris sedentis habitu Magistri. Icones quatuor

147쪽

LIBRI LITUR GYCL

Evangelistarum , calamis & atramento Volumina scribentium sub conopaeis. Similis pictura ante Festa majora, & mysteria Vitae Christi: sed Inventio S. Stephani Proto-Martyris plurimis Iconismis explicatur , quae Omnes Saeculum Octavum redolent, Δί quod membrorum humani corporis proportioni decedit, hoc auri & colorum vivacitas suppleta Diceres nuper picta , quae vides. Non tantum literae inhiales Evangeliorum aureae Unciales sunt, sed singuli periodi ab aurata literula inchoantur. Differt Sc hic liber in paucissimis ab Serie Evangeliorum Colon. Ecclesiae. Non dubitantus in pluribus Ecclesiis Bibliothecis Colon. hujusmodi vetusta Volumina MK. superesse, quorum innoxia in pectio si concederetur, plurimum prodesset Liturgicae Historiae &crisi augenda: : & Domitiis Librorum nil obesset, imo prodesset plurimum.

CODEX i 6. ait. Id lat. 7: Unc. Incipitini Capitula I ectionum sindex) - In Nomine Domini Jesii Cnristi,

se in hOC Continentur planationes excarpsatae Lectio-- num, sive Epistolarum, Dominicis diebus seu Festi se vitatibus, neC non & Ferias a Vigilia de Nativitateis Domini horὶ nona usque in Ascensa Domini. Ides se prima Lectionarii. Saeculi X.

NOTA I XXIX. De Hora Missae Mendae.

Videtur primo Millenario Missa non fuisse dicta ante horam a Solis ortu tertiam, quae nostrae Noua matutinae respondet, Q α tum

148쪽

CLASSIS IV.

tum hora sexta ordinarie, quae nostrae duodecimae, hora nona in Semi jejuniis, qua nostrae tertia pomeridianae: in magniS autem jejuniis hora vespertina Missa inchoabatur. Hujus moris mysticas causas, qui scire cupit, legat alarium Lib. III. FIT.

riam se amur. Iam in Vespere Sabbati Sancti Missam inchoatam fuisse nocte ingruente, Orationes quae supersunt, manifeste docent, idem Sabbato ante Pentecosten factitatum AMA LARIUS meminit. Sabbatis quatuor temporum Missa non nisi noste irruente Ce- Iebstabatur. Unde Dominica sequens vacabat: quia Celebratio Ordinationum juxta Decreta Sanctorum Patrum tam sero nebat jn Sabbato , ut potius Dominicae, quam Sabbato adscriberetur. Ratio hac est Iscrologi cap. . pag. 1. Edition. Hittor P. Unde Missae harum quatuor Dominicarum in antiquissimis Sacramen tariis nullae: quia Missa, Lectio XII. Prophetarum, & Ordinatio a Vespere Sabbati in Dominicam protrahebatur: & Stilo Ecclesiastico Dominica a Vespere incipit, non Huce matutina sequente : u nde Missae pro his quatuor Dominicis serius scripta: dc ad inventae sunt. Schultimius Biblioth. Eccles. Tom. IV. pari. I. p. . Nunc enim Sabbatis quatuor temporum mane conseruntur Ordines: at Jejunium solvitur hora sexta seu duodecima meridiana Sabbati, quod olim nonnisi posti Sacrificium dc Ordinationes vespere, imo noctu, celebratas solvebatur.

CODEX 88. a. b. c. all. II. lat. 9: Litania Vettis a. Or tiones & Consessio SaCerdotis ad Missam se parantis.

149쪽

ctorum.

CODEX I 7. ali. ao. lat. ia. Missale Colomen , Pars Hyvernalis a Dominica prima Adventus , ad Domini-Cam Trinitatis, Claaractere Gothico. Litterae initiales deauratae, nitide conservatae. Saeculi XIV.CODEX i 8. ait .aO. lat. ia. MI DOS GDurailis Pars 2Estiva. Saeculi XIV.CODEX I '. ali. ao. lat. ia. Canon, u Ordo Misere' solemniter Cantandae Cum Praefationibus multifariis. In Capite libri lego is Anno Diai Millesimi, treCentesimo quinquagesimo septirno, X. Kal. Martii obiit D. CONRADUS DERENNEN BER G, Decalatas ECClesiae Colon. qui legavit hunC Canonem Ecclesiae stiae praedis de Pro memoria xterna, Cujus anima per Dei miseriCOrdiam requiescat in pace. ,, si taSLibri eadem, quae Donatoris CODEX iso. ali. 17. lat. Ia. UnciaS. Can0in

Saeculi XIV.CODEX Is I. ali. ia. lat. V. Praeparatio Sacerdotis ad Sacrificium, Canon Misse cum picturis delicati illinis Variae Mista de tempore & de Sanctis. Saeculi X

150쪽

328 CLASSIS m

is . Fragmenturn M lis, in quo Vari de Praefationes. Canon: nonnullae Mis . UOdex in 8vo. DEX is3. in8vo. Directorium Breviarii tempore Paschali. Lib. Saeculi XVI. mutilus in fine. CODEX is . in folio est. Ia. lat. 9. UnciaS. Ordinarius Majoris Ecclesiae Coloniensis, sive Director

Rubricartim, ut nunC dicimUS, Per totum annum: In

prima pagina legis Hunc Libellum ego Joannes Schalis horn,aliaSSpeys, deAndernaco, VicariusAltarisS.Alexit se in Majori Ecclesia Coloniensi praeticavi & ordinavi inis istas regulas inserius scriptas ex meo ingenio & arte. Inmcepi pro Anno Domini i 88. finivique Anno Domini

CODEX is . chartaceus lat. 'Mnc Migginvariarum Missarum. CODEX Iy6. chartaceus altus it. latus 8 de ossicio Mis . CODEX is . ait. io. lat. 7. Ordo Missarum per annum. Praemittitur Canon indagandae Diei Septuagesimae, Paschatis, PenteCostes, Diei S. Ioannis Baptistae Natalis, Dominicae primae Adventus, & dierum intem mediorum, calculo ducto ab Anno MXCI. ad An

SEARCH

MENU NAVIGATION