장음표시 사용
111쪽
TERΤIVM DECIMUM. fere magnus est calor, quo omnia exuruntur tres tibi reparandarii virium monstrabo vias, quibus incedens, non aberres . quanu; fepe magnu adsit frigus qua de causa miscellanea etialisc febris appellatur. Qitando ergo vides gravitali potentia laborare, hoc est cor esse debile et extorreri; exhibe quq illud o fortent mode rate frigida atq; ut qui delicet omnis generis efficacibus aquis cordialibus, tragematis, gemmis et aromatibus. Paupere aqua rosarin, OXalidis melissophylli boraginis res milibus cotenti si into vel iis etia medicinis, quas precario habituri sint a diuitibus. Sequentia vires apprime coiirmant f medullae citrii diligenter
exemiget emolliis, carni Scydonio risi, anapartes aequales escii succo cydoniori ad iustam co-lsistentia decoquantur, felectuariu Diacydonion citrinum . Aut citria cum pastinaca rubea in aceto state sim condias quae sic mille modis superat ea que saccharo tantia condita fuerint. Certe ad hac febrim est omni u optatissima se mixtura. Quam iucundu refrigeras sat exsuctaco cydonioris, ac citrio rin aequalibus partibus acceptis quam te ex acore limoniorii in persiacorum pulpa commixta et decocta, ii noueruli
112쪽
Tacidorum, Minorom una decocti adiecto ac charo iucundum praebent acorem Napi, quos vulgus conditur rapas appellitat, cum berbe ribus conditiri rubore tincti subacido sapore plurimis profuere. Ad eundem modum iu- cumeres conditi aceto: melopepones item, ne- rantia&eoru cortices, pyramuscatellina pru- n sylvestria,&alia etiam acida condita; quo- rum multa exstant apud nobiles Deminas in usum comparata. Omnia haec inter alia Vsur panda quoq; veniunt cum s spe preciosioribus ex margaritis&gemmis longe praeualeant. Si cotraria qualitas frigus cor deiiciat, Vtare comdialibus moderati caloris ut aromatibus et si milibus. Si debilitas in poteti fuerit animali,
imagna nempe ex parte in capite&instrumetis motus e usu erunt odorifera medicamenta, unguenta,Olea, sui litus, aquae vitae balsama,
, quaecunque cerebrum, neruos Malia institi menta motus instaurant&confirmant, insu- perq; victus ratio conueniens. Si naturalis po- tentia prostrata iacet, ut aegri de ventriculi do
lore querantur, non appetant cibos, non am-
plius nutriantu cu hepar est accensium calore, aut nimium restigeratum, sic alia nutriti- onis membra se habent: uti conuenit iucundis naturae gratis alimentis habita interim ra tione qualitatis, quae semper attendi debet simul
113쪽
imul. Quartu, quod scio & expertus sum, fere has facultates atterere, copiosius&diuturnus
esi sudori ut supra monui qui multis ad fine huius morbi ta molestus esse blet, vis peplu
rimum de eo coquerantur prςlertim a tum tocibo potu ue quem fere hectica excipit. Is cum ingruit, impediendus est. Cutis refrigeradari pori adstringendi occhidendi i sunt oleo cydonioru omphacino &c.Sumendi succi acidi conditiri electuariaco similia, quae ventriculuet hepar corroboret Cutis totius corporis aceto rosaceo album inibus uorti probe agitatis illi commistis crebro perungeda Cibi ac potus osterendi, qui sudorem non prouocent. Virium autem hae resectiones fieri debent non initio statim morbi sed in progressit disserendum enim donec primi ac vehemetissimi impetus remiserint quorin tempore ea, quisuperius enumerata sunt conueniunt. At vero ubi declinatione ille iam attigit et se remittit tumdem uis virisi lapsus animaduertatur liqc re sectio loci si habet&administrari debet. Cui l: aute facultati ex sententia regula pro ipsa datae occurrendum est, dic medicamenta atq; ali menta distribu eda fiunt, ne ordine turbato ex hibeatur. Hac igitur ratione regularii ope Velvii soli facultati, vel pluribus simul consulere potes;oratione et indiciis debilitatis et lapsus.
114쪽
De repetinis animi deliquiis: Caput XIV.
de reparatione virium in hac ad
Diranda febri dicti est, esse pro diuer state qualitatum instituenda idem etiam citica animi deliquia sentimus obseruandu Fieri non potest, quin tam diris symptomatibus ac vehementibus paroxysmis inuadentibus animo deficiat aeger.Cum ergo ex frigore prodiis syncopen cernis summum adhibe studium, VP grum quacunque possis ratione calefacias: cibo potu, frictione calidis pannis administrata, gratis sussilibus,& si qua fiunt similia. Qua do enim extrema tantopere refrigerantur, ne cesse est cor frigido piritu vitali qui ad ipsum accurrit, comprimi ac tandem fissocari. Vti te est igitur illa calidis impositis pannis, aut lateribus, frictione ligatura calefacere prohibere etiam somno, cibo&potu aegrum, donec deliquium praeterierit. Cum primis autem ad huiusmodi ex frigore syncopas conserint aquae vitae ex aromaticis elicitae. Si calor syncopes causa fuerit; locus, in quo decumbit aeger frigida consipergendus est, apertis fenestris ventus immittedus, aut arte ciendus, si nullus spiret regio ventriculi, in primis orificii eius pannis sticanda:ipse veros ger refrigerate cibo
115쪽
Qv V Mi Cam V M. 66 ac potu reficiendus. Multum hic ut et ante dictum)valet contraria qualitas. Cum autem eX ariditate fit syncope spiritu nempe exsiccato; aeger prius, quam languescat, cibandus est, iusculis caponis, aut aqua eiusde stillatili co firmandus. Eidem etiam quiete iacendum ne corporis motu spiritus dissipet. Potest etia cremore hordei aut auenae, vel anata similive iure vel pulticula nutriri. Quod si leuioribus deliquiis corripiatur aeger, in quibus non tantii periculi, exhiberi queunt silis roborantia: Cyaonia, pyra, cerasa acida, ribes, c. condita: mala item punicari aurantia cum iusculis tenuibus et liquidioribus pulticulis. Immo, si noad modii obstare videatur febris haustus vini permittendus. Haec omnia spiritus vitales re creant.Saepe in his febribus graues syncopae M ueniunt a vehemetibus alui profluuiis nimio sudore, Maliis modii excedentibus euacuationibus ut haemorrhoidia, mestruorii, vomitio nigri similibus. In his frigida imbue ius aeger, Mnasus ei vellicandus, regio cardias fricanda, vomitus ciendus ac brachia et crura deligada. Licet etiam vinum lymphatu propinare nisi maxima inflammatio pulmonii, hepatis, aut
alius visceris prohibeat. In aliis quide febribus morbis accidunt etiam deliquia sed in hac Ungarica causode ista adeoq; syncope)cotingunt
116쪽
C A P v gunt inprimis ex ingenti ardore inflama tione cordis, aliorumq; principum membrorum a sera quoq; malignitate venenati ac putridi foetoris pessimi modi. Hisce qui laborat, iis brachiari crura tum bicanda, tum sortiterstringenda sunt somnus abige ius, ne sanguis calor se ad cor recipientes febrinari inflammationem augeant neque cibus neque potus ingerendus ne augmeto inflammationis causa praebeatur. Talia etiam quando metuuntur deliquia, prius, quam aegrum occupent, alterantia sint exhibe la veluti struptis acetos tatis citrii de succo aceto se, succus prunorti, malorum ceraserum acidorum, berberum et granatorii; ulepus item rosatus violatus Pauperes sei malis frustillatim scissis ex aquaio rana elida aqua Oxalidis, cerasis acidis antea siccatis, sed iam denuo frigida maceratis berberibus et malorum pyrorumque succis recreent. Quidam etiam pauperes rapis conditis a cidis ac muria brassicae capitatae sese sistentarunt.quae duo, Ut laudare nolo ita etiam vituperare non possum. Vidi certe sine ullo ab illis
De palpitatione cordis: Caput XV.
117쪽
SYNCOPA istas grauis cordis insequitur
commotio palpitatioque miserabila profecto symptoma, magnus vitae ad praecipiti una impulsius. Omnino autem haec est alia palpitatio multo periculosorri ex aliis iisq; longe deterioribus causis profecta, quam illa, si
ta ex eiusmodi nempe, quae summam virium induxerint imbecillitate. Impetum esse mortis iudico, quae preciosam vita impugnat. Vnde haec nihil aliud, quam visae mortisque certamen esse videtur in quo natura defendere se, quantum potest, conatur sed potetia hostis se re praeualet neque enim aliunde tantus cordis tremor, tantaque agitatio prouenire putanda est ita, ut ipsa natura, seu vita, raro victoria reportet Attam e haud nulli ex hoc etiam discri
mine eluctati,4 ad se reuersi vita potiti sint. Dion iam autem lipothymia syncope, licass ctus eandem pene curandi rationem sertiti sunt, quae in reficiedo consortandoque sta est: hic communia quaedam remedia pro utraque qualitate calida& frigida, subiiciam. Debent
autem qui aegris adsistunt, et eorum curam gerunt, semper eos diligenter obseruare faciem, habitum, colorem frequenter intueri. Subito enim Hippocrate teste mutari consueuerunt,
ubi dicit, malitatibus sispe mutatis,&colore in colorem, dcc Idem etiam pro sua diligentia in
118쪽
quaqua sint sinitia, accurate recenset nares acutaS, Oculos cocauos, tempora collapsa, frigi das contractasq; aures, frontem duram, inten
tam aridam, faciem nigram, pallidam liui dam, plumbeam,& eius generis plura, quae hic nihil attinet enumerare. Hic autem in primis Hippocratis haec regula semper animo obuer sari debet In febribus non intermittentibus, si exteriora friget, interiora uruntur, kstim habent, lethale.Quandoquidem et haec febris o tinua est, & calor eius ac putredo nunq; inter mittunt; sed perpetuo durat, ac breui cor absu mut.Per exteriora intelligit ille brachia et crura: per interiora ea quq in ipsis sunt corpore, pectus, cor, hepar, pulmones, membranam costas
succingentem, renes,&c Perinde ac si dicat sivsqua in corpore inflamatio sit. Haec enim febris interius excitat erysipelata ivnde pectus reliquu corpus vehementer calent ruruntur. Item haec attende laregula Si labrisi, aut nasus, aut oculus peruertitur,&c Cti nempe occaecatur, surdesicut,&omnino debilitantur, iam ita propinquo mors est. Item haec: Si ne 3 videat, neq; audiat amplius,&c. Hoc est si omnes vi res perierint, sensiis, motus, rati Orcum neutiq; ,
aut aegre spiritu trahiat: cum in delirio et ecstasi costituti sunt .Equide lethaliu signori magna est varietas:nec opus est hic omniu meminis .
119쪽
Qv INTUM DECIMUM. 8 Ad refectione ergo progrediar, ubi delatio hoc
in memoriam reuocaro aegri in attente obser
uandum ne quid praetermittamus, S ut is statim atq haec ingruunt symptomata CO rtan tibus aquis et similibus recreetur; et quide properanter mo enim his appetentibus de ho minis actu est vita. Quanq; nonnullis,pedius ne sensu motu ratione in syncopis dura rint; nec respiratione, nec pulsu depreheso.Q fiagitatione 4 infusis per os aquis vitae, restitu ti sint in hunc usq; diem uiuiit praesertim vero mulieres aliquot, quibus syncope ex consensu matricis exstiterat. Ita mouedo autem
excitando modus est seruandus insitan tua
clamare conuenit, non phires, quomodo fieri more non ad modulaudatio videmus.Posth csequentibus, uti licet instauratibus medicinis. Remediorum aliquot formulas subiicio, quasno ex disipensatorio medicorii desiim si ne illiquerantur me profanare medicinas sed ab ho
nestis nobilibus matronis L Matronae auratem acceptas referre debebant medicis. iacta cepi, ista probaui Pharmacopoeis poma sitiae ambra, puluere & aquas cordiales, aliasq;
compositiones nunc relinquam; atque usitata
tantum euporista in medium adseram, ut etiapauperibus consula qui licet baec non omniacoparare per se possint; occasione tamen hinc
120쪽
obtinendi. I. N margaritarum coralli rubri, cornu monocerotis, auri Ungarici ana r. l. Haec omnia comminuatur, et cum italapo rosa-ceo subtilissime terantur. Hinc quanti cus*ide cultri teneri potest, in aliqua cordiali qua propinato. II. falis .s videbitur immittes ceto vini, ut lique i huic liquor pannos laneos mundosi albos immerge, carpisque
manuum impone.III. caphuram, aqua rosarum, et croci momentum quibus cosperge arterias, vel olfacere ea sinito. Haec duo pro pata peribus sunt. ΠII fabaccarum iuniperi caryophyllorum, an partes aequales contunde pistillo ri admista aceto rosaceo, linteo XCipe,
actum naribus admotae, tum carpis impone. V. Nnucismo sch.caryophyllorum, cinnamomi contusorum, croci integri, ana .s affusa a qua rosacea subige in pulticulam, quam arte riis impone Aqua odorata. ba flores fana buci, quos impositos catino, consperge vino leuiter, admisce nucemoschatami cinnamomum; contusa stent octo dies loco calido probe tecta: deinde destillentur in balneo Mariae aquaeli cita tantisper insistetur, dum flores spicae nardi lauendulae proueniant tum acceptos hosce flores aquailinac consperge, admixtis caryo-