De plantis exoticis libri duo

342쪽

De Beludes, vos . cap. LII.

Ccepi a Ferrando Imperato nomine Bellidis spi- notae semina quibus terrq com missis nata est multi planta elegantissima floribus ex toto aureis. Tota planta est fruticosa, habetque a radicibus multis,gracilibus, lignosis, caules plures,rectos, glaciles , ramosos soliis multis oblongis, spinulis crenarum loco in ambitu armatis, paruis, oblongis ad myrti folia accedentibus an cauliculorum summitatibus fiunt flores toti lutet,lati,rotundi ad modum anthemidis nudi foliis,quibus sue cedunt semina paruissima,oblonga, mollias nigra. Des

cultatibus,dc viabus nihil hactenus cognitum est

344쪽

De Meo Alexiterio . CA LIII. Agusio missa est mihi planta Mei nomine a Fram vim cisco Crasso philosopho clarissimo, medicoque ym doctissimo, Patritio Ragusiano, scripsitq. ad mea vulgo, herba dalle Serpi, ab

alijs vero eluditioribus Metam vocari neque ut mea fert opinio immerito quoniam notas legitimi Methai id iniuria habere videtur, si quidem maxime cum anetho conuenire apparet:quod codices fideliores omnes habet, etenim

Meum si mile anetho esse, & non an ita ut legit Plinius & ipsu

secutus M. virgilius , omnes ferequam Graeci legunt xili, dc non ano, simile est e ut aliqui perperam voluisse visi sunt. At praeter graecos scriptores Serapio Dioscoridis transcriptor is delissimus aperte inquit Meu m habetesodia, di caulem similem anethi talijs,dc cauti,unde doctores raguset, merito harmplantam Meum esse, existimarunt, Planta sane assurgit caule cubitali, &liori, rotundo geniculato,viridi , ut anethum Ton minus crasso,sert umrellas paruas floribus paruis,candidis,a quibus succedunt,semina minutissima oblonga, odora- a,& linguam excalfacietia ex nodis vero singulis exeunt cauliculi parui cum umbellis Planta autem nititur tota radice loga gracili,digiti minotis crassitie,alba,in radices aliquot n radicis extremo diuisa,est odorata, atque acris. Habeo in horto medico plantam huic simillimam, quam reperi in Montibus Bassanensibus, & alias eam proMeo accepi,& si radix euet, odoratior , & acrior, certe assirmassem esse Meum legitimuantiquoru, quod de Ragusino Meo audebo affrmare, quando notae ex Dioscoride maxime eluceant qui in qu ur Meum,q uod Athamanticum vocant in Macedonia,& Hispania plu- in a. ximum gignitur,anetho soliis,& caule,simile, sed eo crastius binum serme cubitorum altitudine attollitur, sparsis in obli quum rectumque radicibus longis, tenuibus, odorata S, linguam excalefacientibus. Quae serutefact ex aqua, vel tritae citra coctionem preclusorum renu m, vesicaeque in farinae iriapoiu leniunt, urinae dissicultatis medentur, stomachi innati Liber Secundus. 1t nes

345쪽

33o PROSPERI ALPINI

nerum discutiunt: Torminibus affectae vulvae,articulorum dolo. ribus atq. fluxionibus pectoris trita cum melle in eclegmate auxiliantur, sanguinem per menstrua pellunt de sectionibus feruefactae . Infantibus autem illitae imo ventri urinam mouent, quod si plus quam deceat ex his. bibatu r, capv t doloteassiciunt: Non video Meum Ragusinum habere laetum odo rem, hacrimoniam, ut Dioscorides dixissie visus est de acti

moniae, cum dicat: urinam mouere esseque ex eo uteticam plan tam sed Ragusinum ptaisertim eius radicem potam vel assumptas cuiuslibet serpentis morsu ,atque veneno valentet obsistit , undead omnes moisius venenosos serpentum sit eff- cacissimum medieamentum,quo merito dicaa herba serpentum ego vero Meum Alexi terium idcirco nuncupatus

347쪽

De Sip Mimmo. Cap. LIV. seminibus ex aliquibus Italiae locis delatis pii mo,nata mihi est herbula fruticosa,mollis, quam M postea in litarosticense agro in locis umbrosis , humidis, monte natam o ndimus, nondum ab alijs, quod ham alias descriptam. Herbula peda sis, ct aliquando amplior fruticat recto caules ijserucae syliaue sitis proximis minoribus tamen ex una parte erenatis, colore ni Descentibus. Ex caule vero plures ramuli exeunt,in qui hucin *luestri erucae utrimque ex opposito mustae siliqui paruae,tenues,longae,erucae sylvestris proxim* aut erysimi stacta ernuntur de semina habent minuta alba,quae continuo nata maturitate perfecta planta tota ea semina e siliquis ei,culatur, &eode semina ei dulata in orbem ut in caltha, ve tuntur Mirabile dictaeest, si aliquis manu ipsa semina perstacte matura comprehendere tentaverit, continuo instar animalis indignati, semina omnia magno impetu continuo in manum plantam comprehendentem, in faciem eiaculantur , nonnaod sane dissimili ut in ciciamino fructus maturi semina itidem eiaculandur,& in ea etiam planta, quam idcircco nonnulli, nolli me tangere, nominarunt. At certe longe

admirabilius videtur quod nos sepe conspeximus , scilicet istanc herbulam habetem in techis semina matura, si manus alicuius, qui fingendo ipsam velle attingere propius accedat,

etsi Vere quidem non attingat, omnium scilicet, quarum scemina matura, magno impetu eiaculari in hominem, alq, ita ivt multis ea repentinae cum siliquarum aperitone, tum semivnum eiaculatione,non leuem inducat timorem inibu pN. --- se od citari get, an haec planta ad Aeschinomenem vo catam tantopere olim ab Apollodoro Magno cocelebratam qua antenus accedat, at constat illam ab aliquo animali ip

ctam folia in se contrahe ei De qua antiquitas an animal est merito dubitauit: Hanc vero veluti indignabundam semippin illos qui ipsam attingere vel etiam confingunt ut ps

indignatum magno impetu eiaculari haec ex subacris pq

348쪽

non liniucundoque soli a piaesertim cruda in acetariis sunt acceptissima. Calida est Ucca supra secundum ordinem, humores crassios incidit,extenuatque,aperit, digerit. Urinam ii mina mouent, & soliorum usus venerem auget, & deperdistam testituit. Annua est sed tamen suis seminibus suam prolem, ubique locorum meliciter propagando perpetuitatem

nanciseitur praesertim in loco humido , & opaco in quoiantius luxuriat.Visitur in horto Patauino. Atum

349쪽

Praximas

350쪽

De Ara Montavo . cap. LV.

'ximii diebpi in quibus egimus de Colocasiis

a Dominico Tanetio nostro familiari rigotomo Ait c ut ait radices aliquot quas in proximarum Alpium vigu m, umbrosiis convallibus effossit figura, radiculis fibrosis, &in alijs prorsus paruis colocasijsitrogylorietis per similes, & etiam in magnitudine tanta numquam ab aliis ita tenus scriptoribus botanicis delineatis. Quae Ar radices, omnes(vt postea vidimus: sexsertemue ad plus folia producebant ampla longis

pediculis praedita ad personalia, quam Ari vulgaris magis a cedentia, et egantioris q. viriditatis, interquae caulis exibat rectus dodrantalis, erassitie fere digit minoris cum inuollacro

Ari vaginae simili,sed longiori,& latiori cum flore Ari & fruectibus, sed longe minoribus, sed ut ad radicem redeam vii diximus rotunda est, &in germen ad acutum declinans exteridi tenui acte tegitur ad obscurum futuescente intus candida eximiae acrimoniae, exterius etiam quosdam globulos paruo inaequaliter per totam superficiem sparsos habet qui suo tempore germinant non secus quam in colocasis atq. etiam radiculae paruae,iongae, fibrosae albae q. ciensius circum in superjori parte inaequaliter ortae inferius delabentes cernuntur. Quibus omnibus patuis colocasiis rotundis maxime similesppparent. Forte haec planta ad magnam Arum Dioscoridis,&Theophrasti accedere nobis visa est , siquidem ex Dioscoride Arum habet radicem bulbosam rotundam radici dracuncussis i.s is milem liquido constat Theophrastusq. expressit Ari radice de histo.essio carnosam ut feta, & solia cucumeracesi& cum latitudi ne habere cauitatem inquitque rusticos ipsas coctas edere. Drte mirari sitis non possum ex mu is qui hactenus de platii scripserunt nobis huismodi arun, quod legitimum antis

quoru m nullis reclamantibus notis visitur, neminem propo Visse, cognouisseque ac praesertim ipsius radicem magnamhxq, crassam. Nascitur, tirotomo aflirmante inalpium pr'

*jmarum iugum in opdacis convallibus his profecto radicis