장음표시 사용
181쪽
puratum, dicitur Sal primellae. alumen est varium, na-hitiam habet connexionem cum sulfure ac vitriolo, i-geoq; simul sere nascitur. Eiraminis nomen conti-lgitet omne oleoSu dc pingue, quod oleo misceri potesti vel effluit sponte vel ervitur Est tamen cui proprie hoe nomen competat, Loc semel accensum dissiculter extinguitur. quia non ut ligna forinsecus, sed e- etiam interne ardet. Bitumen Coagulatum is, dicitur spervia ceti, dc a Medicis adhibetur ad dissolvendum sanguinem concretum, & asthmaticis prodesse censetur. Sed Terram sigillatam non omittamus quae e-ltiam in Polonia ac in ripis Vistulae prope Vars uiam eruitur, licet viribus debilior, ut in duplicata dosi exhiberi debeat: uti a Perillustri ac Senero Q Do mino stantilao Barycal a Subdapisero CZernreolio ,iensi, magnae scrutationis atq; experientiae Viro, o mniumq; capac1ssimo disciplinarum accepimus, qui mobis etiam gemmas omnis generis prope varsauiam collectas exhibuit iam expolitas. Huc spectat & sas fossilis qui largo proventu e fodinis minoris Polonia instar grandium saxorum eruitur. hic quamdiu sesterra, miniis sub pondere habet. supra terram est gravior. causam reserim' in aeris illius subterranei denistatem, ita de lapis infra aquam, ut pote in densiori medio minus premit: potest etiam evenire ut aerii recentis ama tu rigescat, densior ex eoque sal gra vio ievadat.
ro1. Lapis est corpus inanime, durum, inductile, peaquam non solubile de solidum, quod E tetra simplic
182쪽
Curiosa, Isstanquam praecipua , magisque conspicua materia, citra multa S a inarura variationes concreuit. Gemma
est lapis parvus, durus, & pulcher; nascitur e mat ria tenuissima. Lapidum generato fic habet: A qua succum lapidificum vehens partes terrae nectit, de ipsa vel exstillat, vel arescit, massa interea lapidea induratur: quod si humidum non consumatur a calore, sed a frigore densetur ac introrsum inaequaliter agatur, fit lapis multorum angulorum, qualis est Basaites, si aequaliter recurrat, si rotundus. Gemmae diaphanae hanc habent genesim, intra concauum loci, in tali enim istae generamur, exhalatio vel succus lapidescens sese colligit tenuissimus ac diaphanus, quem combibit materia concauitatem illam circumdans. in aquis plexumque nascuntur gemmae huiusmodi, dum aquam succus lapidiscus, vel exhalatio terrea indurat: hinc etiam metalla inter nascuntur: quia horum aquae, plerumque vim adstringentem habent, & ipsa metalla facile imitantur gemmas: ex quo patet, quod affinitatem habeant in materia. Cour diuersis gemmis , uti& figura diuersa. colorem censemus a metallino spuritu prouenire. Globosius Granatus Boemicus Quadrangulus Smaragdus occidentalis. Polygonus Basaires, concaua Crapundina, rotundus Geodes; Hexa
gona in pyramidem desinens Grystallus, & Amethystus Boemicus, dc Adamas Hungaricus. Rubri sunt Rubinus, Spinellus, Balassius, Amandinus, Asmandi nus, Granatus,Alabandin , Carbunculus Flauus Hia. cynthus, Aureus Chrysolitus, Chrysoprasus, Chrysopteris, Chrysolampis. Viridis Smaragdus, Prasius. Caereseus Sapphirus, Berillus, Purpureus Amethystus j 4. . . L 3 Nulliui
183쪽
Nullius coloris, Adamas, Crystallus. Paracelsus ve. to sic gemmas depingit. Smaragdus est viridis itans. virens. Adamas est instar Cry1talli &ferri politi co. ore, transparens subnigre. Magnes nolim illu gem mam dici) ferrei coloris. Hiacynthus flauus de trans Parens. Saphirus coelestis coloris. Rubina plende colore valde rubeo. Carbunculus ut sol lucet. Cabcedonius vari; coloris. Topaetius noctu lucet. Amethystus purpureus δc sanguineus. Chrysoprasus es
ro'. Succinum medium quid est inter gemmas, metalla, salia ut medice loquar) bitumen : dicitur dCarabe, Ambra citrina, & grysea, siue chrysea , siti
Electrum. In assignanda eius materia sequimur ν inerandam Antiquitatem, & illi Recentiorum experientiam adiungimus. Censuerunt illi, materiam Succini esse gummi arborum, ira Plin.T MI. c. I. I. S. Bisilius Hexam, homil. S. Isidor. lib. 6. c. 8. M apii Aristor. lib. de admir. Exhibitum nobis est frustui parte succinum, parte resina: admiscet se tamen b men, alumen, nitrum, sc vitriolum, atque sal. Naivbi chymice coquitur, reddit Se spiritum vitriolatre aluminosum salsum cum phlegmate: ac praeter sal copiosus collo retortae adhaeret. In remscatiori si diligenter instituatur, ascendit spiritus albus respodens, naphrae Babilonicae , dc flammam e longinqj concipit. Evocato oleo, si iaces permittantur siccitatem exstillare concrescunt in bitumen Iudai ' , . . similiti
184쪽
simillimum. Quae singula expertus Medicorum Doctissimus Daniel Sennertus in sua Physica. g. r. De Succini sedinis. Io . Repertae sunt & sed ae Succini prope Regio- montu in Prussa haud procul mari Balthico. Habemus eius minerae parte penes nos, talis plane est, atq; ubi ligna secabantur ubi sarmenta,corticeS arborum, ramusculi cum terra miseentur de ad terra declinant vetustate: est quid corticum simile terra obrutorum, est radicum atque ramorum , 8c singulis intra nigra arenarum adnatae particulae flavi succini sparsim neq;
ramen adhaerentes. Olei succini usus in sua Basilica Osualdus Crollius, ut Ans Boet: de gemm: plurimos. salutiserosque recenset. Ac quidem succinum censet esse balsamo suppar, quod & deliquia abigat, & cerebro multum conveniat, dc calculo laborantes statim liberet. s. a. De vi tractiva Succini. Ios. Non est propriu Succini trahere paleas,trahunt omnes diaphani ac duri lapides, ut TopaZius, Rubinus, Sapphirus, Carbunculus, Opalus, Crystallus, Amethystus; Iris, Adamas: sed hic alteri adamanti diu debet prius affricari. Opaci non trahunt excepto Ga-gate. qui est multum bituminosus, de Lycanthrace. trahit & Carneolus affricatus capillis, trahit M suis .mastyx, cera dura sigili toria. resina dura, imo de vitrum, Se ex vitro atque crystallo adulteratae gemmae, de vitrum antimonii, alumen rupeum, lapis specularis , sal gemmatum. Argentum etiam viuum ab auro
185쪽
368 Meteorologia attrahitur, nam si virga suerit solida, aurea, illitiscextremitatem unam Immiseris Metcurio, rotam Pivadet ad summum. Si loco clauso fuerit MerCuri agni resolutus, atque ibidem aurum fuerit, totus se aurum colliget. imo si in corpus humanum fuerit ipresscis Mercurius, auro deglucito se alligat, Ac currillo agentur, si quis cum aureo annulo inambulet, vi elaboratur Mercurius, videbit ab illo annulum tit
'um albedine, sed modo solius Succini prosequimi
s. 3. De his quae apparent in Succino. Io6. Quae Succinu praebet osteta dum culices, muscas, viperas sorices, paleas, & eiusmodi, quas involvisset exhibet Ludibria sunt mera: ubi fregeris nihil nisi succinum habebis. Viderat Hollandus quidam in frusto succini grandem nummu aureum apuquendam ciuem Regio montanum , ut mihi indR. P. Michael Radau scripsit, cupidine auri, pretio maiore succinum redemit: sed ubi fregit suae aua ritiae ludum inuenit. Colligitur succinum in littore Prussico & Livonico maris Balthici quod pure aren0isum ac vadosum. de quidem Litiones reticulis cum alga dum mare tumultuatur abripiunt, dc quisl in suucumulum retro se iaci at, electuruS per otium zin Prussia ipsa maris liberalitas expectatur quae inlitimeta es undit cum maxime ventis agitatum est, idcirco
post tempestatem colligitur. de post Aquilones qui uersus illa littora mare iactarunt. Colligitur δc ad Fluvium Narviam in Massivia supra colles arenosos qui Eiῖas constituunt de a mbiunt. legitur de circa lacum
186쪽
quendam in Prussia: cotingit alibi estodi,sed rarius.
supernatat aquae salsae, mergitur in dulci, quia haee tenuior ideo a mari tempestate agitato iacillime ex
fundo in altum effertur, dc cum fluctu exploditur. g. 4. Mirus effectus Succini. io . Illud de Succino mirum si verum quod traditPa.
raceis lib. 3. de orig. morb. inuisib. Saccinum flauum super tabulam ex plumbo cinereo , seu biimulo consecta, colloca : colloca etiam in distantia trium spi-thamarum ab eo super eandem tabulam, vitriolum : in alio exemplari, legimus, antimonium) tum vitriolum 6c colorem, Ac acrimoniam perdet, & in
Succino tam color quam acrimonia reperietur, Ut Uitriolum videatur. Rei huius nondum tentata nobis veritas. si tamen ita est rationem in maonetismum
rei jcimus: qualis eit in carne scorpij aut viperae aAvenena. aliud non minus mirum scripsit Agrippa in occulti Philos. quod scilicet succinum non trahit ocimum, dc re S unctas oleo. Causam dabimus statim, ubi explicuerimus traction e g. s. Ratio qua trahit Succinum.1o8. Trahit Succinum non solum paleas, verum de alia corpora, dc vitrum, Zc crystallum. traimose habet hoc modo calore attritionis inam debet atteripanno ut trahat) resoluitur ex parte, sicut igni totum liquescit. Lae partes agglutinant se paleae . dc ubi incipiunt refrigerari ad suum corpus redeunt ac secum Paleam reuehunt. cur dc quomodo fiat hic regressus, in magnete explicabimus. collegimus id ex eou quia
187쪽
I o Meteorologia dum inealescit attritione, odorem spargit, atqui odoris vectrix est exhalatio partium tenuiorum vi docie S. Th. in a. d. 2. q. 2. a. a. disponitur vero ad tractionem etia non attritione sed quocunq; calore, etia sor.
nacis, uti sumus experti : itaq; exhalat: exhalatio illa est viscosa, nam dum ardet sumum edit Copi sum Se tenacem subiecti quod attigerit ι itaq exhalatio potest se alligare paleis v. g. iam quod redeat eX-halatio ad corpus succini ex eo deprehendimus, quias manet succinum in eodem calore, uti experti 1bmus ad calorem fornacis, nulla fiet tractio. quia exhalatio non refrigescit qtsi agglutinatur : si vero remoueatur ad minorem calorem succinum, fer tractio: quia exhalatio densior faeta, de noua e mecino aeque vehemens non prodit, quae illam succino re trudat: itaq; illa non impedita redit ad succinum cum eo cesso alligaui
g. s. Quaedam adiuncta succini, dealbatio, dc imitatio. ro'. Succinum flammam concipit, quia inflammabilibus constat. Solutnm igni olet quia calidum de siccum est cum aliquo humore, talia enim olent, CID ca flumina 6e mare inuenitur, quia aquae frigiditas ad eius concretionem, de sal ad coctionem facit. Aci Censum non olet, quia exhalatio vectrix odoris exu. Titur. redditur traelabile instar cerae iuxta Miaaldum si in esseruescentenia & despumatam, ceram fuerit coniectum. Album a flavostium penes maiorem
excoctionem disserti quia flavum coctione potest seri album. Accipe enim sului v. g. libram unam pu
188쪽
Curiosa. ' Irrne in cucurbita terrea valida , adde salis marini vel etiam communis lib. 2. superassiunde aquae fluuialis quantum sal requiret ut soluatur. ebulliant in alembico caeco non agglutinato in arena per triduum vel amplius, continuo aquam effundendo. tum examina sangendo, utrum satis suerit dealbatum : δe donec fuerit satis continua coctionem. hoc viribus aequi- valebit albo ex mari excepto. Succinum imitari, Mi-aaldus hoc modo docet , Crystallum in tenuissimum pollinem redarum;ouorum album ine exclusis germinibus, tamdiu agitato donec in aquam soluatur, subi-ge : adde momentum croci subtiliter pulueri sati pro lutea ambra , haec omnia vitreae ampullae indita, aquae bullienti imponantur, ut coalescant, tum super
Alii hune modum tradundi Albumina ovorum agitatione purifica, gummi Arabiei, Mastiches tritae moditum assiunde, adde croci tantillum, haec omnia misce ac vesicae impone. Sc coque, . atque in Umbra exsicca per dies nouem, oleo quotidie Ungendo. Denique alij hunc modum reliquerunt, Oleo communi
reuna terpentinae imponatur de coquatur, atque solivi durescat eXponatur.
Alias virtutes Succini Erasmus Stella Lybanothaisnus de Borussae antiquitatibus lib I. sol. H. sere ad
haec capita reduxit. r. Ab Insantibus pro amuleto gestatur. a. Contra lymphationes, &noetis metus cuique aetati prodest. causa esse potest quia cor roborat. 3. Urinae difficultatibus potum; alligatumque, quod chrysolectrum vocant. 4. Collo alligatum,
mederi febribus Callistratus prodidit. s. Tritum
189쪽
facunos linea coniuncta, etiam Diagonalis.
190쪽
German. l. Gemmam. Ibid. v. IO. sub
utramq; utrumque Iosas coloris colorum 13O
Campaniae Campania 1 3 volentes volentis 3 26 Scad 13 26 explicari explicatur