Franc. Xav. Mannhart Societatis Jesu sacerdotis Bibliotheca domestica bonarum artium ac eruditionis studiosorum usui instructa et aperta. Opus seculi nostri studiis ac moribus accomodatum. Tomulus 1. 12. Tomulus 1. De artibus et scientiis universe, a

발행: 1762년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

α64 Cap. V. Gustus

Ipsi reddimus. Quid mirum, si hac perpotua novandi cupiditate ac consuetudine ab

repti in literis quoque primigenium ac sim cerum gustum perdamus, semperoue magis Corruptum induamus Hanc ipsam quam adtuli caussam postremam, eleganter evplicatSeneca in una suarum epistolarum Q. Nam interpellatus ab amico sciscitante: cuare quibusdam temporibus provenerit cornupti generis oratio st quave ratione contigerit, ut ingenia oratorum in non pauca vitia prolapsi fuerint, dum aliqui ain cacius quam par est, talia proferrent, quae omnem fidem egrederentur: alii abruptis S concisis sententiis orationem implerent, quae plus negotii facesserent capiti, quam auribus: aliqui translationis jure uterentur satis inverecunde ' huic inquam scite respondit Seneca proverbio apud Graecos domestico: Tulis hominibus fuit oratio , quatis vita. Aiebat enim r siuemadmodum

tiniuscujusque oratio dicenti milis es, sic genus dicendi aliquando imitatur publicos mores . f di ciplina ciυitatis labor sit, aes in delicias dedit, argumentum

es luxuriae 'ublicis orationis D IUM .... non potes alius se ingenio, alius animo i bor . . . . cum Gguevit animus fastidire,

qua ex more sunt , ω illi pro sordidis I

292쪽

Literarum. a6s

ta sunt, etiam in oratioue, quodnovum est, quarit aec. Exemplo esse poterunt Gothorum tempora, quibus gens haec relicto bono gustu Architectonicae Romanae imconditas aedificiorum moles struxerat, ponderosis crassisque ornamentiS pra graves , absque debita proportione , vix ulla cum symmetria. Et eccet non minus aevi illius Auctores inconditum , impolitum , inordinatum, multisque hiat,bus patens scribendi genus sunt amplexi , uti testantur librorum monumenta

posteritati relicta. Quapropter nihil magis cordi habero deberent Doctores atque Magistri, quam ut bonum & sobrium literarum disciplinarumque, quibus praesiunt, gustum iuventuti a se informandae tum a teneris instiblent, tum selicite eundem conservare, ac perpetim excitare studeant, cogitentque se grandis huius ut vocant Depositi custodes esse constitutos. Consuetudines, 1 Res, mores populorum, quin & artes ac scientiae continuo Variant. Multa quae

olim velut sacrosancta habebantur, hodiene usiri quidem sunt, & moribus nostris

repugnant et quaedam quae prius rara, maximique pretii erant, nunc ipse copia evbluerunt et regnorum quoque ac rerum p

293쪽

hlicarum multarum forma, gubernandi ratio, totaque facies ita mutata est, ut nil fere praeter umbram prioris nostris temporibus superstes relliam sit. At bonus& genuinus gustus super principia immobilia stabilitus omni tempore idem est, aeesse debet, atque in omnibus artibus &scientiis dominari. Sine hoc qui ut initio dicebam, consistit in virtute quadam ac vi discernendi, sanumque ferendi iudicium, quid in unaquaque disciplina nitidum , nobile , decorum, splendidum, quisque proprius eiusdem character sit sine hoc inquam nihil recte agitur, nequci unquam ad perfectionis apicem perventitur. Nihil est pulchrius, nihil utilius historia, sed qui contentus est Onerare memoriam infinita rerum dc factorum multitudine indigesta, totamque solicitudinem Chronologiae ac Geographiae difficultatibus

enucleandis impendit, quin cognoscere satagat genium, mores, characteres gentium, grandiumque heroum, quorum inibi memtio fit, cumque sui temporis genio & moribus diligenter conserat, parum se pr fecisse noverit. Nihil arte Oratoria magnificentius ; sed qui in solo praeceptorum,

Ieriodorum , troporum ac figurarum V ibulo se se detinet, nec . ad interiora, in quibus vis argumentandi, urgendi, et Vandi

294쪽

Literarum. 267vandi consistit, & ad energiam splendoremque dictionis, & sententiarum maiestatem penetrat, continget illi, quod C, Cero prodidit de Cleanthe dicens cl)r Scripsis artem Rhetoricam Cleanthes, sed iis, ut δε quis obmutescere concupiverit, nihil aliud legere debeat. Philosophia nobilissimum studium est, sine quo vix scimus, quod in mundo vivamus. Quis neget Verum si curiosarum duntaxat reis rum, machinarum & effectuum mirabilium cognitione intellectum pascere iuvat, nec solida circa res & opera naturae ratio- Cinatione, certaque methodo universi totius harmoniam complecti satagis, & ad veritatem investigandam, morumque dωctrinam animum advertis, vix aliud laboris stipendium praeter barbam & pallium Philosophi promereberis. Quod de tribus dixi, hoc de cunctis artibus & scientiis dictum esse velim, memor illius, quod Quintilianus pronunciavit cm r IIIud dicere satis habeo , nihil esse, non modo in orando, sed in omni vita, prius consilio, id est, bono gustu iudicio. Haec de artibus & scientiis universe dicta sufficiant. Nunc ad illas speci tim

295쪽

α68 Cap. V. Gustus Literarum

tim ea, qua in Prooemio dixi, ratione aemethodo explanandas illusti andasque nos accingamus, ita tamen , ut in singulis non obliviscamur, quae de univerus in medium prolata fuerunt.

296쪽

INDEX

RERUM ET VERBORUM

LIBRI L

P. Indicat Prooemium. L. Librum. N. merum Libri. A.

rabamus excoluit in Chaldaea. Academia Literatorum. Academiae Platonis, γartes ae fetentias

L. I. N. L. I. N. IO. Ciceronis. L. I. N. II.

Academia Alexandrina. L. I. N. II. Aeademia Romana: ejus origo: jura erprivilegia. L. I. N. II. Academia Athenienses migrat Romam.

L. I. N. I a.

Academia Romani locus olim Capitolium: Eam fovent in i Murant Ponti es. Clemens V. linguarum Professiores in ea

constituit. L. I. N. a.

Academia Parisiensis origo: concursus ad

297쪽

Index Rerum

Insauratur a Ludoviso S. Rege.

L. I. N. I 3.

Reditibus es' privilegiis augetur a Regibus γ Pontificibus. L. I. N. I 3. Prodeunt ex ea Viri prinantissimi.

L. I. N.

Academia Viennensis eonditor Fridericus H. Imp. L. I. N. Iq. Eam amplificavit Albertus Aresidux.

Purisprudentia Rudium in uratur a Maximiliano L. L. I. N. Iq. uatuor Facultates in eam induxit Femdinandus L. L. I. N. Iq. Academici Rectoris dignitas Er' potestas.

Academiam Viennensem Maria There L ω R. titeris γProse ribus auxit.L. l. N. I 4. Academiapraecipua totius orbis secundum feriem seculorum: earum Fundatores.

L. I. N. I s.

Aeademia orta e sobolis privatis.

L. I. N. IS.

Cur Universitates dicantur. L. I. N. IS. Academiae Romana saluta ad disciplinam morum pertinentia. L. I. N. 3 I. Adamus parens magi r humaut gen ris: erudivit nepotes suos in omni a rium ae scientiarum genere. L. I. N. I a. Ab

298쪽

Verborum Lib. LAENOU Cusilii Regis impium dictum.

L. I. N. 34.

Arebitem inscium. L. I. Pr. Item e Vitruvio. L. I. N.7. Artes γ Scientia omnes a Deoprosiciscun

tur. I. N. I.

Earum inventionem male si tribuuneris stii ae Graci. L. I. N. a. Arrium γ Seientiarum prima Sedes.

L. I. N. Earum peregrinatio. L. I. N. uomodo ad Gracor pervenerint. L. I. N. 3.

Horent Athenis. L. I. N. 3. Illarum propagatis in A ais, Galliam, Hispaniam, Germaniam. L. I. N. 3.cuomodo ad Romanos pervenerint.

, L. I. N.

Religio Chri lana multum iis profuit.

Artium-Scientiarum persedi ac sationes. L. I. N. q. Illarum detrimenta. L. I. N. 28.

Archig mnasii Romani fabrica splendidis-

riosis Roma. L. I. N. II.

B. E.

299쪽

Bibliotheca nomine varii libri gaudent.

L. I. Pr. Bibliothecarem euomium. L. I. N. 22.

Bibliothecam primus fraxit O Imundus AEgypti Rex. L. I. N. 22. Primus publicis Udus dicavit Pi Ur

tus. L. I. N. 22.

Primus modum instruendi docuit Ari

teles. L. I. N. 22.

Bibliotheca Auxandrina. L. I. N. 22. Bibliothecos Romani: Pollionis; Augusti Octasia ae Palatina: in monte Aventino dicta Atrium Libertatis: prope tem

ptam Piscis: Tradiani seu Ulpia: CUL

tolina. L. I. N. a 3. Earundem ornamenta. L. I. N. 23.

Bibliotheca Vaticana: inchoata, in ordinem redacta, aucta, θ' perfecta a Pontificibus. L. I. N. 24. Nobilitata numismatis γ manuscriptis.

L. I. N. 24.

Dusdem Projecti, Seriptores de illa.

Bibliotheca Vindobonensis fructa a Maximiliano I. aucta a restiuis imperatoribus , ornata a Carolo n. L. I. N. as. Huic

300쪽

Verborum Lib. I.

- Hule intulit bibliothecam suam Eet nius Princeps Sabaudi noti un

i L. I. N. as.

Biblistbeea Vindobonensis hi oria.

Insignes illius P seM L. I. N. as. His rea Ruri enses Regia. L. I. N. 26. Bibliotheea privatae Caroli Magni γα

. AH. Ruri ensis Conditores. L. I. N. 26. Aucta, ornata, γ dilata a reliquis M. gibus. L. I. N. Viri psestantes tum P fem hujus liabliotheca, tum qui ex ea profecerunt.

.. L. l. N. 26.

is Bibliotheeis Scriptores uniυerse.

Bibliottica alia magis conspicua in tim. Ita, in Gallia, in Germania; in Amglia, in Hispania, in Lusitaniar in Suecia . in Dania, in Ghemia: in Emtavia, tu Belgio, in Arus . L. I. N. a7. . . . C. Cumi Mel Aris dictum de libertate σι

nandi. L. I. N. 34. CDero variis ficientiis excultus. L. l. N. 6.

Frustra Marcum Alium in sciantiis im

SEARCH

MENU NAVIGATION