장음표시 사용
11쪽
.n. ex atherea, oe elementariparte eonstituitur. H rum autem una materiaba tantum, altera diuina tantum
'eculatur.it igitur θbara integra,Ope edi ex albe-rea,s elementari parte constituta in lucem prodire pose set Philosophia,cum Thaeologia coniungi,ac compaginari
debuit,ex bis.n.etna resultat Sphaera, quo ad elementarem parι em quatuor elementa comprahendens, quo ad atheream vero coelos octo mobiles Jecundum Aristotelis siententiam,nonu uero immobile ex Thaologoru opinione.
Ecclesiastalpro orbe Lunae, Pontifex pro orbe Mercurij, Gratia pro orbe Veneris, se risius qui in Zodiaco mouetur, qui Sol licia,necnon Equinoctia terminat pro orbe Solis, tres Angelorum Hierarchiapro tribus alijs orbiabus constituuntur. Maria vero qua eAngelorum omnia baras est supergresa merito infletato coelo collocatur, pro immobili mero Caelo ponitur Deus unus, O trinus ερ uo loco consili, ratio adducetur. Potentia, oe S pientia in hac Sphaera nostra coluria erigunt.Lex σpraecepta Meridianum componunt, fides locum tenet sexispunesta,etero EAxem terminanti unt vetus, O nouum testamentum, in minoribus autem circulis a Sole remotissimis, ea peccatorum genera collocamus, qua bominem frigidi um,atq; a Deo remotissimum reddunt. orizonta autem ab hac θbara nostra rejcimus,ut quae sphaerapotius extrinseca,quam intrinseca esse conjiciantur. Horum omnium steriales rationes suis locis initio rapitis
12쪽
De principi's primis, materia, forma, πpriuatione. Caput primum. ι
senti consideraturi cum in ea elemetare corpus, seu mixtum cum Olimpiodoro,& Ianua subijci velimus, rantequam ad eius species descedamus, primo de elementis in genere agendum erit. & quia Aristotelet Diste initio primi Physicorum non contingit nos aliquid scire nisi principia prima causas primas, &usq;., ad elementa cognouerimus, ideo antequam ad eius .n proxima principia,& proprias affectiones sermonem nostru m conuertamus de primis principijs, ut mate-1,ria,&forma mox de communibus affectionibus, ut . motu, loco, & tempore, deinceps de primo essiciente, ut primo motore tandem de proximo nempe,cce Io tractatum instituemus.s Remota igitur huiusce corporis principia tria sunt materia,scilicet forma,& priuatio duo per se unum vero per accidens.
Lementarem sphaerae partem in prae-3 Principia omnia illa sunt quae ex alijs non componun
13쪽
tur,nec ex se inuicem, sed omnia ex his. Principia insuper ab Aristotele contraria esse dicuna
s Materia quae naturalium omnium causa est quo ad esse,&quo ad fieri,est substantia imperfecta,&simplex varijs formis determinabilis. 6 Quare aequalem appetitum ad omnes Dinas habet, siue perfectas, siue imperfectas. λ Infinitas tamen potentias, simul habere adlarmas infinitas indiuiduales impossibile est . . 8 Potentia vero ista secundum quam ad sermas recipiendas apta esse dicitur de eius essentia non est, si Graecis potius, quam Arabibus credere velimus . .s Quamuis autem corruptibiles sermas continuo recipere possit, ipsa nihilominus,& incorruptibilis, & in generabilis perseuerat. ro Nec per hoc a naturalis Philosophi consideratione
excluditur cum naturalium omnium mutationumst biectum sit. II Praeter materiam autem aliquam etiam substantialem partem ponere Oportet,qua compositum fieri possit ea autem est λrma. 11 Quae actus est simplex formalis, unum persecum ma. teria componens, propriarum rei operationu prin. cipium.13 Huius autem formae nihil in materia praecedit ante eius introductionem contra antiquos,necnon Alber
I Haec etiam una cum materia, natura est ipsa magis tamen quam materia. P. MV1 s Vtraq; s militer indiuiduationis principium est magis
tamen forma quam materia, ut Archangelo pia
14쪽
M, Privatio demum intrinsecum est naturalis productio- nis principium,non subiectum quidem , aut forma asi . sed terminus a quo generationis. a 7 Ex qua priuatione tanquam ex maximo desectu quodam materiae ad formam oritur appetituS. 18 Quare hqc ipsa priuatio materiei annexa ex Aristo t. prii mo Physicorum 8 o.ad corruptionem, &maleficium facit.
IS primo loco consideratis nunc ad comis munes affectiones vertenda est considera tio nostra, de quia clementare corpus inii motu est,& per motum in loco,& tempo re, Ideo tres hae praecipue affectiones considerandae N iunt.
x Motus igitur ex Aristotele initio tertij P sicorum, actus est entis in potentia, prout in potentia. 3 Eius vero intrinseca ratio est esse viam adformam, seu fluxum formae. 6 Quare motus omnis, ut a mutatione distinguitur in instanti fieri nequaquam potest. I Diuiditurautem motus quatuor inhecies uidelicet
in generationem,alterationem,augmentationem, &secundum locum mutarionem . 6 Quorum specifica unitas a termino ad quem, non au 'tem a termino a quo sumenda est. 7 Numerica vero unitas numeri termini unitate tε-: poris, di mobilis summi debet. a Ex his motibus generatio sola in instanti fit reliqui ve
9 Augmentatio non simpliciter continua est, sed in ali- quo
15쪽
quo quidem tempore eontinua esse potest. AEro In motu autem alterationis simul sunt alterans. &atiteratum sicut in locali motu simul sunt mouens, de mobile. ii Hic vero localis motus omnibus aliis motibus prior
Q Nec alius a locali motu perpetuus secundum num rum esse potest. 13 Circularis autem motus perpetuus esse potest. Et de facto circularis coeli motus primus aeternus est, secundum Arist.principia,licet aliter secundu fidem,& veram Philosophiam dicendum sit. i Ex aeterno motu deuenit Arist. ad motorem immobilem impartibilem,aliae autem via insuffcientes sunt. is Qui motor non finalis tantum uniuersi causa est, sedericiens quoq; secundum eius principia. 16 Estq; infinite vir tu tis, v t Arist. demonstratio probare
17 Ex quo conspicuo patet probare substantias abstra ctas esse Physici, non Metaphysici munus esse , ut
De Loco,VVacuo. Caput tertium.
Otu aeterno, & corruptibili considerato, nunc de altera communi passione nempede loco, & eius priuatione nempe uacuo habenda est speculatio. x Et licet elementa ipsa de quibus nostra praecipue est consideratio aliorum corporum quodammodo I ca esse dicantur, nihilominus,&ipsa in loco essen
16쪽
. 3 Corporalia.n:&sensibilia omnia in loco sit ni proprio
abstracta vero nequaquam. hie locata omnia a loco proprio conseruantur cum in eo conseruatilia virtus reperiatur.3 Ex eo autem quod locum locatum conseruare dixerimus, no sequitur quod sit forma,vel materia,vel spatiuin continentis, sed bene ipsum esse ultimum continentis. ' L ' , 6 Ex quo apparet locum esse ultimam superficiem corporis continentis immobilem primo. 'Quae definitio cum octauae sphaerae conuenire non pos- ii sit,ea non per se in loco dici debet. - 4 Nec dicat quis non est in loco,ergo in vacuo, nam va-zΠοἰ-cuum esse nedum necessarium non est imo falsum, &dῖbQimpossibile . . ML 2AOi m Ua tuis In illo. n.localis motus vllus ab animato, vel inanimato fieri posset. Io Cum successio in motu grauium, &laeuium ex medij
e a Non n. ens rationis est, ut quidem dicunt, sed reale esse habet. 3 Est. n. numerus siue formalis mensura motus, secudum pilus, &posterius.
Qnate Tempus cum motu idem esse non potest, sed - . UTempus tum inhsurat quatenus quantum quod
17쪽
accidens., 6 Tempus vero primum quod aliorum causa est cum mmotu fundetur unum numero *st, alia vero tςpaporanςquaquam.
rs ita breuiter animaduersis nunc ad proxi - Θ, G oinm elementaris corporis principium es.ficiens, quod coelum est sermonem nostru I conuertamus. Coelorum namq; co 'si ratio naturali Philosopho necessaria est, tum ratione sui,tum ratione etiam elementaris c9rporis,quod ab eo conficitur,&mouetur. I ti Iz Si ergo in se coeleste corpus consideratur eiusdem na. odibisi si ii is ot Non.n.graue, Vellcu .etur tutactas fi a. Generabile, vel corruptibile. Augmentabile, uel minuibile. . Nec per consequens literabile. . , ' 4 13 Quare nec illius motus corruptibilis est cum contraria ullum hab epqssit. lut o ct omis in rq Imo coeli motus uniformis est,& regularis, cum sine labore,& fatigatione a sua anima moueatur. s Quae coeli anima non illi quidem formaliter inheret, sed tanquam nauigio nauta assistit. 6 Mouet ut axitem coelum ipsum ad haec inferiora causanda, ut Methaororum primo dicebat Aristo t. necesse est mundum, hunc inferiorem contiguum esse latio-ὲ il nibus superioribus,ut Omnis eius uirtus inde gubernetur.
18쪽
di Hitic prouida natura fecit,ut plures in Coelo reperiretur motus pro uaria rςrussi cotiuptibilium generatione 83 Vltra moturi tem laesen habet quo in haec infe riora per se calefaciendo agit., Praeter lumen uero, & motum nullum aliud relinqui tur instrumentum , quo in haec inferiora agere possit. Io QNpropter influentias secundum Aristotelem dari
E communibus principi)s, &a flamonibus habita cosideratione nunc ad Elementaris e poris principia proxima ,
ta ibi; t uertenda est spectitatio nostra. De his igitur incommuni primo;deinde in specie, uti ii milaui sum iis peragemus.' at i ea Dicitur Elcinentia quasi alimentum,quod cuncta alat,& gignat , Dicitur etiam ab yle, quae materia re. rum'est ex qua aliquid fit . unde declinatum uideturri Eli meri yihi. . ius,' odi trii ni orsi , Ibur 3. Elementa autem corpora sunt simplicia, qui in diaristes diuersarum formarum minime diuidi possunt , ex quorum commixtione diuersae generatorum species fieri possunt. 4 Haec autem quatuor sunt, Terra,Aqua, Aer,&Imis. Terra, & Ignis extrema, Aqua uero, & Aerme dia.
1 Fueruntq; a Philosopho per compossibiles primarum M a quali-
19쪽
s qualitatum combinationes, &per eorundem . naturales motus ad inuenta. .
6 Vnumquodq; autem duas habet qualitates ualeant, . qui dicunt ambas in summo duas activas,duas uero passiuas. 7 Harum qualitatum ope, mutuaq; inter sese actione,&passione ad in chn Q la: q; transmutantur. 8 In habentibus tame sim bolum facilior est transmuta '
Pylaia buturi et stio ot9 Alle iatrices autem hae qualitates non Elementorum formae sunt , ut placuit Alexandro, neq; motiuae uir tutes, ut Averroi, sed eorum formai latere,&in nominatas esse defendimu ' λIo Quae formae quscunqi sim non uirtualiter tantum inmixto remanere dicuntur: sed formaliter etiam in esse tamen castigato, ct remisso. V
I I Quia uero Elementa ista a propria expelli sede, quan 'doq; contingit hinc prouida natura motivas qualitates illis est elargita quibus ad propria eorum IO , is V 8s mysλ πη- l f xx riob r i tu mi 1i l ira Larusa ergo sursum m Quentur, grauia uero deorsum, ubi tamen ad propria peruenerint loca no grauitat, neq; lar uitant.13 Nec in proprias locis circulariter moueri possunt , Ut tuetur Plato in Timeo, &cum eo Ficinus super Ti-
I4 Motu quidem alterationis proprijs in locis moueri possunt cum ex altero unumquodq; gigni doceat Aristo t. & ex duobus tertium , & ex omnibus miXtum . consurgat. 4 eis L saa TA.
20쪽
si or litari id a n 2 n.2 Ii ui I ai Vinq; mixtorum genera reperiri experientia docet mixta nempe imperiecta,ut Metheo ricae impressiones in primo gradu. Lapides,&fossilia corpora in secundo, Vcgetabilia in tertio, sensitiva in quarto,homines deniq; in quin i ,&supremo gradu continentur. a De prinio,&secundo mixtorum genere agit Arist. in libris Meth sororum,dereliquis vero animatis in libris
3 Quare Mixtu animatum in huiuscemodi libris pro subiecto statuitur ab Aristotele. 3 sequitur contra Simpliciam talem animae tra
ctationem non Mathematicari ,vel Metaphysica, sedi pute naturaIem esse. 3 Est autem anima act us primu Scorporis Physici org nici potentia vitam hodentis. 6 Dixi actus primus,quia duo sunt actus,primus.s & secu 'dus,hic tamen neor aquam substantia est, ut moder-niores quidam t ri videntur. Quamuis au tem1 n communi anima definita ut, actust tamen non Diuoce, sed analogice de sensitiva,& inmielleotiua reaedicatur . . t . 8 Cum in te ectiva anima inorganica sit,caeterae vero oria
panicpad corporis extensionem extensae, & ad diuisionem diuisibiles. o Ouarum potentiae n0ti nisi ratione ab eorum esseniijs diuinguuntur si o Et ut haec breuiter percurramus, vegetatiuae obiectum alimentum est,licet contrarium alito esse dicatur. ii Eius