장음표시 사용
131쪽
s. IV. Bilii. alioramique conjectura. Redardus refutatus. Iae Gothostedisnedicina
Siriuos Rosius, Interpres non infimi nominis. in commentis suis ad Cic a. Epia. ad Attic. lib. I o. pro concatet substituit e compage. Alius e copula. Rursus ald cum capime. Longissime vero a Decemviarorum mente aberravit avius JAcollus RigvARDus Jurisconsultus Du- . acensiis cap. XXII. ad XII. Tabb. Hic cornicum oculos confixide sibi visus eli. quod pro vulgato concam substituerit et capulo. Qua voce ab Decemviris significari ait, vel id, quo mortui efferuntur . vel sepulcrum ipsum ex ligno alieno consectum Rationem addit. ne fimus imp diatur, neve justa turbentur, aut forte sepulcra violentur. Verum, ut alia taceam , ex omnibus laciniis fragmenti nos in Decemviralis passim apud Jurisconsultos Romanos, Auctoresque Veteres occurrentibus a tim videre est. nullam capuli, sive feretri sepulcrive mentionem factam a Decemviris
dicto loco fuisse. Quin immo omnem de Jure Sacrorum re funerum materiam in L Tabulam, non VI. nostram, relatam ab Appio fuisse ex Cic ERONE edocemur de L L. II. as. Propius ad sensum genuinum legis accessisse vid tur I ADRIANus Tua Nellus Vir. Clar. Aunsar. XIII. a . neone et exponendum esse suspicatus ne vindicato adjiciens . fortasse non defuturum , qui ne De capito scribat. JAcollus tandem COTHO PRE-D u s ad vestigia vetustissimae scripturae proxime reposuit ne concastre A que ita sensus verborum est planissimus. Lege itaque cum Viro Doctissimo :Tignum sotctum aedibus Timae de ne concup& ne solatis. Ne concape , id est, ne vindica. Concape pro concipe: sic in Vetti Gl. Iucapito legitur pro incipito. Addesis tandectanea Oaga Ti Giphnii in Lucretium
S. V. Ulpiam cap. I. a. de Timo juncto. Capere V tauravere. ΗuNc verum Legis nostrae sensum esse, clare evincunt verba Domi TigULyi AN i ex lib. XXAVIL ad Edictum, relata a Triboniano in cap. I.
132쪽
Die de Tigno, Iuncto. Ait Jurisconsultus et se Lex XII. Tabularum neque
is solvere permittit tignum furtivum aedibus vel vineis junctum, neque Pindia cari. Eadem refert PAUL Us c. p. 23. S. 6. Dig. de Rei I uilicatioile, &GAJus cap. . s. Io. Dig. de A itii nido Rei tmi Dominio. Aliique passini. Et sane ita est: capere enim notat manus injicere & vi auferre; quo sensu . uendicandi verbum usurpat PAu Lus Sem. Recept. V. 26. exm. Ita captus inhello hostis Romanis dicebatur mancipium, quasi manu captus, id est , viiii servitutem detrusus. Similiter Virgo Vestalis copi dicebatur, quia Pontificis Maximi manu preheufa, ab eo parente, in cujus potet late erat, voluti bello rapta abduceretur, uti discimus ex GELLIo AOe . Atti . I. Iet. De . notione adquirendi vid. B R i s s o N. de Verb. Signi P. Toc. Cupra et Concapere itaque una cupere est; sic confecerunt apud Frs Turi pro una fecerunt. Uno verbo, eoque legitimo, Diudicame. Hoc enim in sensu proprio nihil denotat aliud, quam tam adhibere, per tam Ai attribtiere, hi occupare, non a vi dicenda, ceu vulgus sibi persuadet, sed a vi dicanda adpelliitionis originem trahens. Dicaa e est attribuere, in alium conserre : vid. Onomasticon & Glollas Veteres. Pari modo, ut judicare a jure dicando declinatur, non a dicendo.
Graeci tandieationem, iri&Ai di vocant. mamri injestionem. SERv Ius ad Vi RO ILIUM Aleid. X. IP. Iniecere manum Paucae. Traxerunt,
is inquit, debitum sibi. Et sermone usus est juris. Nam masius injectio dia, citur, quoties nulla judicis auctoritate exspectata rem nobis debitam vindia, cumus. se Ait Servius, Ciudicamus, id cst, vi nobis attribuimus, occupamus, &c. Eleganter elegantissimus Ovi Dius Faui. IV., Aprilem memorant ab aperto tempore dictum, , Quem Venus resecta Tlassicae alma mam Paruer Amretiam II. e T.
, Quid secis 2 inclamo. dio nunc mea gaudia differs psi Inseiam dominas in mea jura manus. Idem Poeta elegia. q. libri I. Amorum, qua amicam suam admonet, qua arte, quibusve nutibus in coena, praesente viro, uti debeat:, Oscula praecipue nulla dedisse velis., Oscuis
133쪽
ia 3- Oscula fi dederis, fiam manifestus amator, si Et dicam, mea sunt, Miciumque manus.
Viudicatio alia tritata, alia publica. Illius ritus exponitur. Η x c autem, ceu ex IIonorato vidimus, vindicatio privata erat, qua putalicae & solemni velut praeludebatur. Privatae illius ritum optime depingit Festivissimus Nequitiarum Arbiter PETRONIus cap. XIV. - Quum primum. si hi uit, explicuimus mercem, mulier operto capite, quae cum rustico stet , rat, inspei stis diligentius signis, injecit utramque lucinia mamm, magnaque se vociferatione latrones tenere clamaviti Contra nos perturbati, ne vider si mur nihil agere, & ipsi scissam & sordidam tenere coepimus tunicam, atque is eadem invidia proclamare, nostra esse spolia, quae illi possiderenti Sed is nullo genere par erat caussa nostra, & conciones, quae ad clamorem comis fluxerant, nostram, scilicet din more, ridebant invidiam: quod pro illa o parte vines sani pretiosissimam vestem, pro hac pannuciam ne centonibus
is quidem bonis dignam. is Apud PLAu TUM Ructute IV. 3. Gripus piscator, qui vidulum ceperat, a piscibus argumentum sumit, quo suum esse probet, quod cepisset in mari, o Si quidem, (inquit ille versu 33. cepi, mei sunt. habeo pro meis: si Nec manu adferuntur: neque illinc partem quisquam postulatiis In foro palam omnes vendo pro meis venalibus. Mare quidem certo commune est omnibus. .
Huic respondet Trachalio versu s. qui & ipse vidulum sibi adrogabat, eo quod prior e litore inspectasset, si omitte, inquit, vidulum. - Gr. Nunquam hercle hinc hodie ramenta fies fortunatior.- TR. Non probare pernegando mihi potes, nisi pars datur, , Aut ad arbitrum reditur, aut sequestro ponitur.
134쪽
GR. Quemne ergo excepi in mari Z TR. At ego inspectavi e litore si GR. Mea opera, labore, & rete. & horia I TR. Num qui minus, is Si veniat nunc dominus, quojus est, ego, qui inspectavi procul, is Te hunc habere, fur sinn, quam tu I G R. Nihilo. TR. Mane mastigia
is Quo argumento socius non tan, & lar sim, lac, dum ex te sciam A GR. Nescio. Neque ego istas vostras leges urbanas scio:, Nisi quia sive meum esse dico. T R.. item esse avo meum
P sim ae primordiis rem cae repetitur. Roggen Rachi Vi D rr Us eam, inter privatos quae obtinebat, sequitur publica , sive solamnis illa st legitima vindicatio, quae in Dre coram Praetore, vel etiam in re praesenti fieri dicebatur. Publicis haec legibus erat introduela, certisque formulis ab astutis Drisconsultis adstrictae v Ab ovo, quod dicitur, rem omnem breviter repetemus. Prima civitatum initia multum ex naturali statu, qui perversus mortalium erat genius, retinuerantia Pristinae & absolutae in suos potestiti principes familiarum minime renunciaverant: publicae solum tranquillitatis cura, civiumque adversus rateros defensione Ducibus mandata. Crimina graviora, queis status reipublicae in discrimen venire posset, vindiacabant Magistratus. Domestica familiae negotia solus regebat paterfamilias:& nihil hic juris Magistratui. Civium lites inter se non legibus & sententiis
judicum, verum certamine singulari, quod Graecis nostris barbare duellam , decidebantur. De Germanis res est notissima, ex L L. Alemann rum, Bajoariorum, &c. vid: S e H o T I E L r u s vom Ordet- Recht. Judicium Dei vocabant, auctore AvENT IN. simul Bojor. lib. IV. p. m. 2 8. V seq.vid. etiam GRE O. TU RONE N sis lib. VII. NU. I . Inde frequens illa mentio in monumentis Majorum nothorum des fiam nia Romen- Rectis. Ipsi Sacerdotes ac Monachi a sacris altaribus profugi, Martem litium suarum faciebant arbitrum; adeo coecutiebant in illa barbarie mortalium animi, ut Gerus etiam Christianae virtutis oblitus in mutuam perniciem furiosorum instar desaeviret. Vid. Η Acu EN aERO. Gemi. Med. Disso II I. de M. Vett.
M. S. AVIII. Etenim lalec idem lubinde sectum , divetiis aetatibus, hic
135쪽
Iashic pietatis, alibi erroris nomen accipere, ut prudenter judicat AvENTI Nus e. f. Apud priscos Rosnulidas Aboriginum filios. obtinuisse idem, quis nescit 'FRANcisco tamen Flo Trea No V. Cl. a Gemianis illud repetenti adsentire nequeo, illiusque Viri judicium hlic in re desidero. Vide Observae. lib. III. cap. Respexit ad barbaram iithanc juris dicundi rationem Pater ENNIus, qui versibus quam elegiuitissimis, & insigniter praeter alios laeth id expressit apud G E L L I u ri N. A. lib. X X. cap. t o. ex Annali OSUO A Pellitur e medio sapientia et Di geritur res.. Spemitur Orator bonus et horridus miles amatur
, Ilaud doctis dictis certantes, sed maledictis.. Miscent inter sese inimicitias agitantes: . Non ex Iura manu eo fertum, sed maee se Tota Rem repetune, mumque petunt: vadunt solida vi. CIcERo tamen Oratione pro L. Muram erum. rvi de bello, in quo leges sileant, Ennium exponit. Quo minus vero ad certamina civium singularia Poeta respexisse etiam dici possit, nihil obstare video. Ceterum non mirum illud videri debet de vetustissimis Romanorum , agrestibus illis, raptuque vrum vere a puero adsuetis, prognatis scilicet ex coacta ad asylum Romuli perditi simorum hominum colluvie. Audiamus JuvENALgri nolirum in eXtremo Satirae omnium pulcherrimae, de nobili inflato, seseque aliquem ob gei ero antiquitatem credente t. Et tamen, ut lange repetas, Iongeque reviavas. Nomen, ab infami gentem deducis asylo
is Majorum primus, quisquis fuit ille tuorum, , Aut pastor fuit, aut illud, quod dicere uolo Neque effert iritium mores lania & semeI emolliri potuere, & ad normam civilis prudentiae componi. Cui rei indicio est majestas, sive potius tyrannis ista domestica patrumlamilias in liberos & servos. quae stante Republica tolli non omnino potuit, & sub C esaribus demum, libertati avitae & privatae civium potestati, veluti dominationi suae maxime adversis, omni modo insi
136쪽
diantibus, in desuetuditiem paullatim abiit; donec ab Justiniano, qui primus
Rottianorum fertur Avetexearae, plane fuerit abolita. Verum redeamus a diaverticulo in viam. Formata sub Regibus aliquo modo Republica , taciti que legibus, & judiciis constitutis, sit blata quidem fuit ferina privorum dimicatio ; attamen non pauca illius vestigia manserunt usque, donec vel aliqua videretur Respublica. Quaeque bellica & cruenta antiquitus fuerat vindicatio. facta est legitima, sive imaginaria, commistis gladiorum loco festucis. Et a Cic ERONE pio Caecinna cap. I. & passim, vocatur bellum judiciarium, visitem quotidiana, quaeque moribus fiat. GELLIus vim civilem & fessu-caa ham interpretatur, Aoct. sit. XX. Io. In Glossis Graec Latinis vindicatio dicitur , quique vindicat . a Tro re, secundum quod Tu RNEgo placuit, Adders. XIII. a . quae vox inter alia partem illam manus significat, ubi pulsum explorant iii Idque GELLIu Mindicare ait cit. lib. XX. Io. ubi vindiciam exponit manus correptionem. Vereor autem valde, ut mens Gellii illa sit; quamvis & GRO Novius Pater cum Turnebo consentiat notis ad Au Luae est. Dc. Potius abo raptu declinarem ego, quod si pulum, hacilium reidum, & festucam notat, etiam solemnem illam in judiciis olim adhibitam celebrandis actibus legitimis. Illud clare P Luae Aacuus prodit in libello de sera Numinis vindicta. Pvisis, ,
et M '. is Romani, quos in litartatem emittunt, illorum corporibus festu-- cam tenuem injiciunt. - Non excurram Mic in veterem vindiciarum ritum; cui enim non dictius Hylas Z Videantur praeter GELLIuM BARNAEAsBRisso Nius de formulis . Gui LIEL Mus Bu Daeus iam . SAMUELPIT Iscus Lexico Antiquit. Roman. sexcentique alii. Quantum ad scopum nostrum res ea pertinere videbitur, exponemus infra cap. IV. Neque magis moramur opinionum quarundam monstra circa significationem re concipere. Nonnulli idem esse ac committere, furtumque cove tum nihil aliud quam commissum, ringati sunL Ita ALE TANDER A E AL E X A N D Ro , S T E PH. Fo RcATu Lus, JOANNEs COR sius, LUD. CR LI Us RHODIGIN u s , alii. Quidam pro concepta apud GELLIUM XI. 18. legendum ju-hent comperta, ut CALCAGNI Nus&Mos ELLA Nus. Vide, quae scripserit Vir Doctissimus JOANNrs v AN DE WATER Observat. II. cap. I. Juris nostri Conditores conceptum furtum interpretantur quaestum V imem tum. JuLIus PAVLus Recept. Aul. lib. II. tit. 3r . GaIus Inclitur. II. Io. JusTINIANus Caesar S. . In it. de Obligationibus, quae ex delicto
137쪽
nasiuntur. Ad posterius vero aevum, non ad antiquum illud Decemvirale, ea pertinere, dictanus infra. Jos Eprius AvERRL,ius, Antecessur Pisanus Intern . Iuris lib. I. cap. 26. corii sitim explicat quasi simul captum seu comprehensum. ANTON ius etiam Au GusTINus a ca Ando verbum illud derivavit, quod iurium captum illic et ibi, ad XII. Tubb. p. m. 183. lib. de LL. Rem acu tetigille videmur Viri Doctillimi, sud tantum acu.
S. I. Lancis notio. Non Atilis . sed ex aere. Patina secus. Filimita lanx apud Ciceronein qhid Z Gula laxus Romilioraim. Varia lancium dis io ex Paulo e . G. De de Rei Vidie. Ad lem cap. 3I. Die. de Auro, Arg. r. aliisque stuctoribus illainatur. Lanx iu Sueris. Acerra. Lunx Satur a quid 2 Liuix pro libra u R T u M vidimus eone tum, quod interpretati sumus vindicatum, convenienter menti Decemvirorum. Sequitur, ut de lance videamus, ejusque usum in furto concipiendo indagemus. Os x vasis escarii genus est, non fictile; sed ex aere, argento, aliove metallo fusum fabricatumque. JU-vgNALis aperte fictilia a lancibus diltinguit Si tira XI. t S. - Ηaud difficile est perituram arcessere summam is Lancibus oppositis, vel matris imagine fracta, is Et quadringentis numis condire gulosum is Fictile.
Similiter Citnno ad Atticum VI. r. - Sed heus tus quid cogitas 2 in is Dicatis lancibus & splendidissimis canistris olusculis nos soles pascere, quid , is te in vass sinum appositurum putem Z Ex Mis Palatino ita legendum '
138쪽
P madoxo f. - Quid ' inquit, Numae Pompilii minus gratas Diis Immo si talibus capedines, ac NIi is urnas suille quam Nicatas aliorum lateras, si arbitramur 3 se Filicata autem patera plictore F Esro ita dicta, quod ad Nicis herbae spectent tuerit caelatae Contra patinae fere omnes fictiles; in illis etiam pulmentaria, aliaque jurulenta coquebantur. Vid. P A L L. c. I S. s. 3.D. de instructo , Dei in ramento legato. Lata ossa vocat COLUMELLA lib. XII. de Re Rusica c. 3. Unde ei Issum fiuile apud JuvENALEM loco jam laudato. SuETON ius Vitest. XIII. patinae ab eo dedicata meminit, quam ob inimentam magnitudinem clypeum Minervae, mγιia ara Uriae, dic rutaverit gulosus Imperator. Domitiani stultitiam in similem luxuriam prolapsi salse ridet JuvENALIs Stira IV. 12 . cujus verba ceu totidem aculeos hic reserre placet eis Peregrina est belluae Cernis si Erectas tu terga sudes I hoc defuit unum is Fabricio, patriam ut rhombi memoraret & annota is Quidnam igitur censes ' conciditur Z Absitis Dedecus hoc t Montanus alti Testa alta paretur, is diae tenui muro spatiosum colligat orbem se Debetur magnus patina, labitusque Prometheus. se Argillam atque rotam citius properate. Sed ex hocis Tempore jam, Caesar, figuli tua castia sequantur. Ceterum & lances maximi ponderis argenteae ves aureae in divitum me a conspiciebantur: ex quo enim paupertas Romana, maximum Jovis donum. perierat, & luxuriae rimi Martis moenia marcerent, integer jam census eque-itiis in suppellectilein impendebatur. Centenaria lancis multa apud Veteres mentio el: Vid. TER Tu LLIANus de Pallio crum. V. ibique SALMAsius. Ducenariae meminit ARRITER cap. LIX. Oiiivgenariae P Li Nius His. Naver. lib. XXXIII. cap. XI. cui fabricandae ossicina exaedificari prius oportueriti Plura leges apud Gui DONEM PAN cIROL Lum V. Cl. R rum Memorahilium Deperae Titulo L. &SALMuTHuM in commutario. o minus vero maximis adnumerari illae debeant, neminem temere intercessurum credo. Erant aliae media, aliae etiam miama. Adi LAE EO REM M.
139쪽
Iaslib. II. Posteriorum a Javoleno epitomatorum. cujus fragmentum adservavit nobis Tribonianus in cap. 3 i. Dig. de Auro, argento, mundo, legatis. Eo tum prolapsa erat gentis togatae gula, ut non armos jam, non vulvas, pel sones; verum integros vitulos, rhombos. apros. alia,qUe feras apponerenti Ut justa hinc bile commotus exclamaverit Satiricus Sat. I. 32.
Qtus serat istasA Luxuriae sordes t quanta est gula. quae sibi totos
si Ponit apros, animal propter convivia natum lLances ferculis istiusmodi giganteis curvatas fuiste sit se scribit Venusinus II. Sit. IV. V o. Vedii generis quae dicebantur, noli ratium patellarum. &orbium similes fuiste videntur. Exigvas vocat X v M M A C H U s lib. l. ep. 23.
Commentator Vetus J A c o A i C R u hu ii ad IIo p a T i u ri L Ois. V. a si Ne non & cantilarus, & lanx Ostendat tibi te notat: Iunix, discus. Pariter in suppositis, quae vocantur, Plautinis ad Amphitr. xj. IV. se. II.,, In popinam devortundum est mihi:
si Lances detergam omneis. Omneisque trullas hauriam. id est, orbes scyphosque : Minimae denique sormae erant, quae alias lavcvla dc Dinicillae vocantur, similes forte scutellis nostris, sive lassis, ut vocantur, porcellanis, queis Olidas sorbitiunculas, soliolis Indicis tinctas, & lacte saccharoque probe temperatas, haurire sexui amabili in deliciis est. Porro, quantum ad figuram, aliae erant rotunita, qua iratae aliae : rursus aliae phrata . aliae autem cadae denique vel purae, vel coelatae. Harum mentionem PAVLVi facit in c. 6. Dig. de Rei Vindicatione. De cadis ita M A R T I A L I s VALERI Us lib. XI. epigramm. 3 I. in Caecilianum sordide lautum: - Sic implet gabatas, paropsidasque ,
si Et leves scutulas, cadasgite lances. AC SI Uud. . Int. TOM. II. R - Uoc
140쪽
si Hoc lautum vocat. Hoc putat venustum: .. Unum ponere ferculis tot assem. VIRGILIus pandas vocat Georgla. II. y . Vid. Servius ibi & Philargyrius in editione omnium curatis sinia, quam edidit PANCRATI Us MAAsvI-cius, Vir Cl. & Belgii sui immortale Decus. mammum sive laetant m (unde nee A dictam nonnulli volunt mentio etiam frequens fit apud Veteres. Galli vocant des plati. Nostri Plaeten. De quadragis & rotundis vide laud. cap. 6. Dig. de Rei I in inatione. I ORAT ius Q. II. Satira IV. o. - Umber & iligna nutritus glande rotundusta curvat aper lances.s , obmertim V L P I A N U s meminit cap. I p. s. d. Die de tro, argemo, Numdo, Letatis. si Plane, tuqvit, sit cui vascula argentea, ut puta lances quadrata is sint legatae: etiam plumbum, quo continentur, eum sequetur. se Ade tur ad PANcillo L Lum Thes. Vari sere lib. I. c. Sy. A LAE RUM BAT-rium cla I ab idis tae. m. et q. edit Balil. Deinde, non rei tantum famili ris usui, sed & facto Deorum cultui Lances inserviere. Auso Nius Id il. IV. in nubios adiis per luterrogationem
se Thuribula & paterae, quae tertia vati Deum TM. Uv i D iu s Eb. IV. de Ponto eis. VIII. 3 8. - Nec, quae de parva DIs pauper libat acerra, - Thura minus, grandi quam data hisce, valent. Ubi A epetra, otii notandum, de acerra pauperes libare lolitos, de lance dia
vites. Quo egregium illud Prasii facit fine Sudra II.,, Dicite Pontifices, in Samoto quid facit aurum Zis Nempe hoc, quod Veneri donatae a Virgine pupae Iis Quin damus id Superis, de maena quod dare ince, Noli possit magni Messaeae lippa propago;