Jurisprudentia antiqua continens opuscula et dissertationes quibus leges antiquae praesertim mosaïcae, graecae et romanae illustrantur

발행: 1761년

분량: 689페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

181쪽

eiis fieret; pollea. quod interveniente aere libra: Idem de nexu ct mancipatione dictuni esto. Sexcenta alia adleire possem. si testimonio res per se clara egeret. Jamduduni A N D R E A s A L c i x T L s barbarae Jurisprudentiae leti tallinius exitirpator id ipsunt vidit in Pareret; hb. V. cap. VIII. quem hic & in aliis consuluille operae pretium ein Coronidis loco duo petam ex Livio loca, quae novum furtivas res repetendi modum aliquatenus exprimere videntur. In medere. quod cum Antiocho pactum fuit anno ab Urbe Condita DLXIV. inter alia haec stipulati ab Rege memorantur Romani :- Si quid ablatum est. id conquirendi . cognoscendi, repetendique jusis esto, A M. X X X v III. cap. 3 8. Nihil dici potuit elegantius, significantius, convenientius. Idem Auctoris. XXX V. si Potestas. d is minis res suas cognoscendi fata. - Ηic uno cognoscendi verbo rem omnem complecti Livius voluit. Inde cognita furta non semel apud Vet res me legisse memini pro quaesitis & inventis, uti Imperator cum Gajo ea vocare amat Modus conquirendi varius tum invaluit: Notiores laut per libellum & per praecinum. Ad quos explicandos jam accingimur.

CAPUT VL

DE IN uisi Tio E PER PRAECONEM ET LIBELLUM.

S. I. V eo miscetur inqui tuo per praeeouem eum conceptiora per lancem Varia pro

I s CETU R vulgo cum solemni illa per lancem & licium conceptione inquisitio per praeconem: quom tamen, convenienter capite dictis praecedenti, i latuendum videratur potius , poli abolitas demum Abutia Lege concipiendi caerimonias praemiui olum Romae invaluisset ceterum omnibussere actibus publicis & solemnibus adhibitus fuit praeco: comitiis cogendis: ludis & funeribus indicendis et judicio Praetorio celebrando, aliisque multis Formulas illorum collegit BARNAEAs B Risso NIus lib. VII

182쪽

pag. m. a G. citit. I chel. Quibus relictis , id videtor solum datum esse nobis negotii, ut praeconii usum in furtis perquirendis , quanta fieri bi vitate potis est, clare ollaudamus.

S. I L

Praecorum sola ua. Locus Petro iii ima hact&ms a multis intellectus. Sum iuvisti Viri CL de eo jimi iuv. C u i furto, aliave ratione res sua aberat , & ubi delit erret ignaus

statim, quem & hodie morena, in mas uis priviertim emporiis, frequentari videmus praeconem conducebat dominus; qui per omnes vicos, Urbisque angulos rcua amisiani Cum titulo proclamerct, praemium etiam promitteret et . qui vel primus illam indicaverit, xxi inventam ultro restituerit. Qito vero iurium delectuin conqturi, cognosci & repeti libere posset, adibatur ante Pretor, qui, explorato petentis jure, serviun publicum unum, plure ve, prout nimirum negotii indoles exigere videbatur, quaesituro domino cum

uteris fidei publicae comites dabat; hic tres insuper adstimebat testes, quolii spicio rem omnem calunaniae ab se amoliretur. Ultimum hoc sirpra cap. IV.F. 3 ex P A P I AN o, Jurisconsulto Vetere. Ressifortim tit. X lI L jam a ticipavimus. PETRON ii AR ITRI in Satysto solus cap. X C V II. rem totam clarissime illii strahit. Verba Eleeantissimi Titi haec sunt : - Diun Eu-- nio us cum Bargate in secreto loquitur, intrat stabidum prico cum servo, publico, aliaque sane modica frequentia, facemque tumosam magis quam lu-,, cidam quati lias. h. aec proclina avir Puer m balnvidi patilla mite apraraetiit. circa XV l. crispus, mollis, formosus, nomiis Cum a Si quisi, erun mcdesse, sttit ccmn Ionistrare Dolacrit, acrisset mimos mille. Nec lon-- ge a praecone Ascyltos stabat, alarictus discoloria veste, atque in lance a is gentea indicium & fidem praeserebat. is Ex uno lioc loco intelligere se. quid fuerit furtum per sancent conceptum, hi notis hic adscripsit inclisi

mus P UT EA Nus cui adstipulantur quoque Coninitimatores ad unum fere omnes. Longimr eorum catalogum in Symbolis suis refert Ggo Gi u s E R n a R D u s, sub quo nomine latere volnit Alagnus GoLDAsTUS. Unus a metuo P E T A u's B u R M A N N L s in curatissimis noris ad laudata Arbiatri verba jure dubitat, an quae de furto per lancem O licium concepto ab Interpretibus disputantur, ex hoc Petronil laeo recte illustrari possint. Rari

183쪽

DE FURTO FER LANCEM &c

t 3nem addit Vir Maximus, quia non de furto, sed de re antissa investiganda agatur. Eadem est sententia AN T os ii Scia u LT rN o ri Viri Clarillimi, hi commentationibus ad GA suta lib. I. In in tit. X. S. 2 tium. 22. Videamus autem & ipsit, quis verus sit,genuinus fabulae Petronianae sensus.

s. III. Consiliuiti Satirici, O in figendis insonis licentia. Onalis fuerit Giton, di sesque item Collis N Encolpius' Fratris Poeasulum in obscaeviso suomodo potuerit A lis locare Gitona suim si itidum Z

SLTIs constat, vel uno tamaanno judice, lepidissimae Auctorem S tirae . qualiscumque denuim ille fuerit, Virum fuisse Sanctissimum, qui in communi hoc universi generis humani Speculo, ceu libellum hunc metito vocat Goldaltus, suae aetatis scellara & turpissimos Romanae civitatis mores atroci stilo, terta Linien mehercules & Heganti . confodere; claudii euam Messalinae, totiusque Palatinae domus horrendum libidinem recte perstringere voluit. Evolvatur lianc in rem docta Doctissuit Editoris praelatio. - Arbiter obscoemae depinxit crimina Romae :is Quis nunc e qui mores corrigat . alter erit lpicta personis, ita scenam quae inducuntur, imposita videmus, & ad arbia trium excogitata nominae Multa illis coniicia licentia subinde tribuuntur ,. quae tamen ab rei ipsius indoleo perliinaeque simulata conditione, ali quai tum aliena videri possunt. Exemplum habemus evidens .in laudato capite XCVII. ubi Ascyltos Gitona fugitivum suum vocat, qui tamen ejusdem cum Ascylto & Encolpio suit conditionis , t quidem, uti mihi persuadeo, Scholasticias, cap. enim X. Ascylti haec referuntur verba ,. praesentibu3 Encolupio & Gitone : si Hodie. quia Scholastici ad istinam promisimus, o non perdamus noctem. - V, . vitem ex epheliis Giton ille excessisse fin*tur.& iccirco pueri adhuc adpellutioiae venit est. cap. XCVII. Tuin, quod ex crandum crimen hominibus nequam omni pudore proe ut eo esset tempore, proh nesas I in maximis deliciis, ob aetatis: primae lanuginem turpia ter ab utroque adamabatur et id quod 'atris nomen abunde significat. Encolpio primum suisse vidctur comes. Patet hoc ex verbis pueri de Ascyltou 3 cono

184쪽

conquerentis cap. IX, Ita enim ad Encolpium . A Tu . inquit. Oolim iu-- mens , frater seu comes . paullo ante in conductum adcucurrit . coepita

se que mihi velle pudorem extorquere. Qimm ego proclamarem, gladium si strinxit, &, ii Lucretia es, inquit, Tarquinium invenisti. IIis subjungam Encolpium in fine cap. X. h Jam dudum talpicham amoliri custo-- dem molestum (nimirum Ascylton ut veterem cum Gitone meo ratio-- nem deducerem. o Exinde apertum est, Gitona non suilla servum Alia cylti. Verum . qui ergo suum eumdem vocare potuerit fugitivum, paucis exponam. Capite LXXIX. Ascyltos puerum nocte memoratur subduxisse ab amplexibus Encolpii et hic ulturus injuriam communes sarcinulas cum Ascylto volebat partitas, nimirum uti stilus sine rivali suo frueretur amasio. tiae tamen spes eum quam maxime sesellii. Interim truci Ascylton intuens vultu , is quoniam . hiquit, fidem scelere violasti & communem amicitiam . si juris oblitus immani, res tuus ocius tolla. . Non repugnavit Ascyltos. visis ergo optima fide manubiis. de puero convenit et uti. quem vellet, sequeretur, illique in eligendo fratre lalva esset libertas. Qui ne deliberavit quidem et ' verum statim ab extrema parte verbi consurrexit, fratremque Aiacylton elegiti Frustratus ita spe sua Encolpius eo delabitur insaniae, ut damn tas tibi manus inferre meditaretur. Invidens autem inimici victoriae consilium mutat, & ultionis suae quaerit remedium : neque ante quievit, quam faustie occasionis beneficio suum recuperasset turpiculum comitem. Qua in re voti

sui compos factus i noratur cap. X CI. Videns enim cum linteis & strigilibus parieti adplicitum, tristem, confusumque, statim precibus & miseria pueri commotus per tenebrosum & sordidum locum exti ahit, inque suum raptim hospitium pervolati Re comperta Ascyltos ad publicam confugit s gitivorum conqtulitionem, iud)ulumque cum praecone & servo publico ingreditur . fratrem Gitona quaesitum : quem jure suum vocat fugitivum, eo quod ipsemet puer spreto Encolpio Ascylton ultro statrcm sibi elegerat; videbaturque adeo plagii reus Encolpius ex Lege Fabia. Tironibus praeterea notum et , sui ipsius furtum sugitivum lacere Concludimus igitur non tautam de re amissa , verum & de furto Arbitri verba exponi posse, ejusmodi scilicet . quale fictis scenae satiricae personis convenit. Tantum de Gitone fugitivo.

185쪽

DE FURTO PER LANCEM &c.

E Omnet interer auctoris secus. Sertet, I Itbheo vir git',ilion male tribui l cium. Gonfulti error indicatur, De tecti vis no mihil Facis uti istiouem quare Auctor faciat. Pueri votio quotuplex e Pauli I et et o . Dig. de VThmon Siguraealom. Varronis Deus ex Ce sortito refertur. Vocatos sitisse pueros etiam ultra am n X V. sivod ex Cicerone V Virgilio proba tum De et Ue distiloria, ubi conjectura quaedam cum iactore communicatur, Urescitur. Iudicium quid fieris p quare promi sinis ' Aurelii in lassori l

cus. Erregia Mogni Burmauia conjectura circa Vocem mei . confli mala a Cl. IVatero emctoritate tapiani . cap. I. S. 2. cup. 3. Dig. de Fugitia Dis. Unx apud Petronium quid signi et I Sententia Cl. Dan de Iraeter refertur, PROGREDI Mou ad publicum investigandi modum. Verba PETA Mi : Iutrat si Gim 'aera. Stalassum diversorium eli, sive hospitium, &caupona. Stice significat morari in aliquo loco, apud livo i Num Fab. vlH. Cum foedo sublico et absque hoc enim comite sLibulum ingredi praeco ausus non siristet. Deindet foedites publicus non lictor est, sed vilioris conditionis mitanter et diator intra hoc Capite dicitur. Qitos a lictoribus dii ferre, ex fragmento Veteris Senatus nitilli cap. III. S. i. probatum ivimus. Eadem est sententia C h a o L i S i o o N i i seli. II, cap. I s. de Antiquo sure VP. Rom. Argumento etiam illud est, locum Satirici de furto per lancem &licimi concepto exponi non polse et licium enim lictorimi tantummodo erat insigne, illisque prorsu, pecul ire. Praeterea adsentiri hactenus non potui Viro maxime Erudito, GoNs ALIO DRSA Las, qui promiscua fuisse lictorum, viatorum, aliorumque tinnisteriorum publicorum omnia in suis ad laud. cap. Commentis exis imat; ceteroquin Idem non neglit alios a viatoribus se

visque publicis filisse lictores. Utitur Vir Doctissimus auctoritate APULEI Ilib. IX. exvet cujus verba supra Gip. IV. S. 3- laudavimuq. Ceterum eadem hic sere sussicere potest responsio, quae ad Leg. I. Cod. Theod. de Iiabitu, quo uti optatet intra urbem . data est Cap. III. s. s. extr. Aliaque futia modica frequentia. - Testes indicantur, line quibus scrutinium in alienis aedibus fieri non potuisse . Min plus semes ex Papntino didicimus. Sive adtem cum Pi Tiro eo Ad ers sissee. lib. I. cap. a. & Illustri Do us A in Praecidaneis P. III. Iegas non modica sive vulgatam lectioiam retineas, floccum non

186쪽

interduim. Tres ad minimum testes adesse debuisse. explorati iuris est. De fata, quae sequuntur. plena nocte fabulam ae .liu esse, indicant. Confera- tui caput XCII. XCV. & XCIX. ejusdem Satirici. Sequitur praeco- .nium. Puer in balneo aererrates. Pueri adpellatio tres significationes habet:

unam, cum omnes servos pueros adpellamus et alteram , inim puerum contrario nomine puellae dicimus : tertiam, cum aetatem puerilem demonstramus. Verba sunt suLII PAUCI lib. II. Epironiarum Alfessi, cap. ao . Dig. de Verborum Miti artione. Postrema vocis notio hujus et loci. VARRO enim, Latinorum Doctissimus, apud CEN soni Mure de Die Naragi co X IV. quinque gradus aetatis aequabiliter putavit esse divisos; limumquemque scilicet praeter extremum, in annos XV. Itaque primo gradu usque ad annum XV. pueros dictos , quod sint puri, id est, impuhes. Et quantula sexdecim habuisse annos Giton dicatur, pueri tamen adpellatione adhuc venire potuit : non infrequens quippe est primae classis Auctoribus , ulteriori etiam aetati idem nomen tribuere. C I c E R o in E solis ad Familiares lib. X. ep.28. lib. XI. ep. q. & passim ita loquitur. Pariter Villos L ius in ciuia lice Ders. et s. ad Caesarent Octavianum Augustunt :- Octavi Venerande, meis adlatare coeptis Sancte Ptier, Iterum vers. 3 ,. ibidem eis Iloc tibi, Sutiqe Puer, memorabile. Qui tamen XIX. annos jam natus fuit, quum renipublicana rapesseret. Plura & eruditiora habet E v E R A u D u s O T T o, V. Cl. Civis noster & P ceptor summe Venerandusis, iii Disci nitio te ad Cottit Si Seretrus XXVI LS. a 8. Dig. ad Legem Aquiliam D. V I. Pergimus ad aliae Aec longe a prae cove asyltos sabat. amissis discoloria Dole. atqre in lance argentea iudicium V sdem praeferebat. Ue Pecte discoloria repeti possunt, quae cap. III. S. S. fustius dicta sunt; ubi Glossae & Interpretum errorem simul notavimus. I lud tamen negare non ausim . priirio Ohtutu in Glosse explicationem pro sus me ivisse, habitum scilicet hic significari Cus , qui publica qithi auctorit te faceret. Obstabat quidem conditio Ascylti , hominis liberi, qui sices lungi quaerentis domini . aliumque adparito iem habere conlitem Arbitro dicitur ; adeoque huic potius . quam illi vestem discoloriani convenire. Suspicabar autem statim, mendo aliquo verba Titi laborare , levique medela curari polle, inserendo nempe particuliim conjunctivam E , hoc modo : is Nec

187쪽

DE FURTO PER LANCEAI &c.

I Tis longe a praecone Ascyltos stabat . et amictus discoloria veste, id es, miniata ser publicus; atque in Lince argentea indicium & fidem praeserebat. si Alia

vero omnia postea edoctus, nimirum licio haud convenire illud vestis dis,Driae; sermonem etiam Arbitro non de lictore elle, sed de servo publico, sive viatore ; velles praeterea discolorias, ejusdemque naturae pallia, quorum laudata Lex I. Cod. Th. meminit, longe sequiorem aetatem sapere, ab crisii isthac eo lubentius me abstinui . quod malae causae illam fere sempersianum et se persuasissunum mihi habeam. Indicium est praemium, quod imdicibus datur. Hic mille nummi, quos Ascylti nomine praeco promiterat ei, qui fugitivum Gitona reddere aut commonitrare voluerit. Graecis ApuLEso IIetvinreph. lib. X I. extri iudicio. De variis mercedularum generibus consulatur ANTONI Us CONTI Us, Oisputationum Aris QPilis

idque genus praemiola alia. Huc facit, quod Ascyltos non procul a praecone stetisse memoretur, uti scilicet expendere ilatim indici pollet promimuni Quos enim solus honesti amor, & suum cuique reddendi studium non trahebant, ni imus hos & argentum, sordidae nequitiae instrumenta, ad viri boni officium credebantur impellere. Nec frustra: vere enim Noster alibi: h Qiiidvis nummis praesentibus opta, si Et veniet, clausum possidet arca Jovem Theodoricus Rex apud C Assio no Rum lib. II. Variarum ep. XXXV. centum spondere jubet aureos furti cujusdam indici. Idem praemium repetitur cap. seq. Vid. FORNE Rius ibidem tu liotis. Quid Athenis obtinuerit, ex collectaneis Sui Dae in Eme disii manifestum est. De Fide, quam in lance itidem praelatam scribit Petronius, major difficultas est. Clarissimus Editor inter alias conjecturas & hanc adfert; forte diploma aliquod ea voce significari, quo quaesiitori venia investigandi in alienas aedes a Magistratu data fueriti Egregie profecto i Ingeniosam hanc Praeceptoris sui conjecturalia Ulpiani auctoritate confirmavit JOANNE sv AN DE A TER obfero. I. lib. II. Ita enim Jurisconsultus cap. I. s. a. V cap. 3. Die de Fugitidis, disserte testatur; Lege Fabia & Senatusconsulo AIodesto Consule facto, ac rescriptis Imperatorum cautum esse , ut fugitivos inquirere volentibus Dierae

dentur, es , se res exegerit, apparitor, ut eis ingredi tum permittatur Sec. Rellat. ut de lance argentea . in qua indicium & fidem ab Ascylto praelata urismae Int Tom. II. Z stria

188쪽

scribit Auctor, etiam hoc addamus, patriam illo nomine indigitari, sive omlinu ex genere lancium medio. Videri possunt , quae scripsimus cap. II. I. pag. 2 . Aniam quoque interpretibus dedille vox huicis xidetur . exustimandi, de furto per lancem concepto labulam Petronianam agere ; eo magis , quum viderent simile quid apud Festum haberi. Verum ex superioribus sententiae illius infirmitas affatim elucet. Prolixius Arbitri locum exponere volui, ut eruditus lector facili negotio de commentis reliquorum interpretum judicare posset , & simul pernoscere, quid de claristi mi A T e R iopinione ila tuendum sit, putantis; si modum conquirendi servum sugitivum, si quie hin refert Petrauius, suppeditare clara veteris illus per Lincem & licium se inquisitionis vestigia , atque exinde, tanquam ex suo sonte, derivatum se cile. se Mihi probari illud hactenus non potuit; aequi tamen lectoris su acto judicio hoc, ut mea omnia D lubens nieritoque subjicio.

s. V. Plauti locus in Nereatore act. III. sic. g. de praeconio Se conertistione sine luci restituitur. O cium praeconis V munus concubitorum. Confalli de Salas interpretatio explollitur de duabus iugis sitionis speciebiu e unicam stisse Uen

ditur,

SIMILE praeconii exemplum P LAu Tus adsert in Iercatore act. III. sic. q. sui. Res ita sese habet et Charinus adolescens ancillam amore ductus emerat Pasicompsam. I anc visam deperit pater Demipho ; clam quoque uxore & filio illam emendi mandatum dat vicino suo Lysimacho. Nec mora , abducitur virgo. Charinus re comperta , de patre autem nihil plane suspicatus mali, prae moerore meditatur lugam. Eutychus familiaris ejias omnes quaerit vias misellunt amatorem consolandi, &, si fieri possit, mulierem ex fuga, abductam enim putabant, retrahendi. Hoc igitur abeunte, is Certum est, inquit, praeconio jam quantum est conducier, is Qui illam investigent, qui inveniant. Post ad Praetorem illico A Ibo, orabo, ut Coi uisitores det mihi in vicis omnibus.

- Nam mihi nihil reliusti quicquam aliud jam esse intellego.

189쪽

DE FURTO PER LANCEM &e. Us

coriducere praccoves privati erat cujuslibet, Praetorisque auctoritas neutiquam hic requirebatur. Ad iiivelligandum vero fugitivos, aliasque res ablatas eo mciuisitorisvis erat opus. Hi servi erant publici, dabanturque a Magistratu cum fide publica domino, uti libere aedes alienas ingredi, resque amissias omnimodo conquirere, cognoScere & repetere posset, auctoritate munitus Praetoria, quam contemnere nefas habebatur. Haec adeo clara sunt, atque perspicua, ut soli faces accendere videri possem, in illis explicandis si diutius morarer. QCiare miror, Eruditorum nonnullos else, qui duas inquisitionis species hic fingere velint: tivmi per praeconem , alteram per conquisitores a Magistratu impetratos. Visum ita fuit DoN Josep RO ANTONIO GONsALIO DE SALAs, Viro rariori inter Ilispanos eruditione nobilissimo, in Commentis ad laudat. cap. XCI II. Alia tamen omnia cum ex Petronio Arbitro, tum ex Plauto haud difficulter colligere et Praeco rem inquirebat solius vocis ministerio; servus autem publicus, a Praetore conquisitor domino datus, tam languide non agebat, ut loquar cum Arbitro, sed omnia suspectae domus penetralia angulatim & lludiose perscrutabatur. Praeconium sine conquisitione hac nihili fere erat & frustra, si rei amisse detentor eam ultro

restituere non vellet. Quocirca cum minitterio praeconis nunquam non con-juitalam iuisse legimus inquisitionem publicam, certistiuio sanesndicio, duas distinctas scrutinii species fingi non debere. S. VI. Idem mos per praemium a pud Graecos. Luciam , Moschi U Q di testim

illa. Admovisse Gratas etiam etaAmram G R ae c I s eundem fuisse per praeconium inquirendi morem, constat ex L v c IA N o is nexararaic, sive in Colloquio de sectiois. Ita enim Mere

DICTI: is Ceterum quid laciendum, & quomodo investigandae serae Zis Herc. IIoc tui muneris jam est Mercuri, siquidem es praeco. Ne igituris praeconium munciare cunisteris. Mere. IIaud difficile hoc, sed illorum Z a Uu

190쪽

I Soh ignoro nomina. Tu igitur, Philosophia, dic quo nomine sint compeiasi lundi, & signa insuper. si Paullo post: Tam A .h--Ea Tic α,

is Nunc igitur simul praeconium pronunciemus. Si quis mancipium Paphi A gonicum ex Sinopensibus barbaris, tali nomine, quale a possessionibus linis ponitur, subpallidum, ad cutim tonsunt, barba horridum , pera instru

se tum, lacerna indutum, iracundum, ineruditum , voce asperum . nialedi, cum, certa libertate vivens, indicato. is Sequitur de praemio inventionis ; agnito enim mancipio ita Orpheus et Ama Otae A aetro A. ra μηπ- rea, ias e MD πα,υ et M op dirura olla. E P. o-- λεον , vi armn iis, fidicta mi et Pete aer ovam, OpB- αν. - Sed tempus est, ut

si mihi detis indicinae praemium ; ego enim plane novi, quem quaeratis. - Uere. Quin ostende , Calliopes fili, ubinam sit. Auro enim non indi-- ges, sapiens cum sis. o Moscuus etiam Poeta Bucolicus apud Graecos in Vetustissimis, Idyllio I. quod ininibitur Fugitivus, ita ede Venere Cupidinem fugitivum investigante canit :

is Si quisquam in triviis errantem vidit Amorem :is Ilic fugitivus, ait, meus est et pretium feret Indexta Basiolum Veneris. daod si ad me duxeris illum, , Non simplex dabo basiolum; plus hospes habebis. Hinc Disitirces by COOste

SEARCH

MENU NAVIGATION