장음표시 사용
191쪽
Hinc hausisse videtur ApuL p. sus, quae de Psyche fugitiva, & promista ab
Venere praenato narrat lib. VI. Metoeuorphorum . pag. ni. 8 I. Hlit. A es. Pet. Seriderii. Ubi haec Mercurio fratri Dea mandat: si Frater Arcas, scis nem-- pe sororem tuam Venerem sine Mercurii praesentia nihil unquam egisse: is nec te praeterit utique quanto tempore delitescentem ancillam nequiverimis reperire. Nil ergo superest, quam tuo praeconio praemium investigati is nis publicitus edicere. Fac ergo mandatum matures meum, & indicia. is quibus possit cognosci. manifeste designes: ne, si quis occultationis illiciis tT crimen subierit, ignorantiae se pollit excusatione defendere. Et simulis dicens libellum ei porrigit, ubi Psyches nomen continebatur, & cetera.. Quo facto protinus domum iacessit. Nec Mercurius omisit obsequium: is nam per omnium oras populorum passim discurrens, sic mandatae praedicatio-- nis munus exequebatur. Si qitis a fuga retrahere . Des occiιltam demo se Iirare poterit fugitidam Regis Fliam, Veneris ancillam , nomine Pae chen; comis Teutat retro metas Murtias Merciiritim praeduatorem, accepturus iudicina
se nomine ab ipsa Venere septem hum suadia . V unum blandientis adpulsuis linguae longe mellitum. - Dignum mehercules patella operculum i m/πιγγα, sive tubam, admovisse insuper Graecos in furtorum quaesitione, prohat JOANNEs a movis E RE N in suis ad Petronium antimadversionibus. Tantum de praconio.
S. VII. Alius inquirendi motas proposto libello. Propraetii auctoritas. De columnis Upilis apud Romanos adtacitur Horaritis. Hujus Commeutatoris lapsus a CtDacerio indicatus. InDentores etiam proposuiise libet os, amotore Ulpiamo cap. g. s. 8. Die de Furtis. Plautus hmus etiam moris uuctor e musae emplicatio rescitur, item N. Parei. Graecis libellus ejusmodi diri a carior, esi U Nαμμα γ, raciam tesimonium. PRAETEREA alius etiam in res illusas & amissas inquirendi obtinebat m dus , pro sto nimirum libello. Tradit hoc Cunius FORTUNATI A Nus lib. I. Art. Rhet Schol. pag. p. essit. Pith. - Cujus, isqvit, servus fugerat, is libello proposito, vel per praeconem nuncians dixit, daturum se denariosis mille ei, qui ad se servum perduxisset. - Adfigebatur istiusmodi libellus
columnae alicui vel pilae in publicis porticibus, in foro, ad basilicos, cum Z 3 tit Disiliroes by Coos e
192쪽
titulo rei amissae, & nomine domini cujus ea esset; Item ubi habitaret: pronailso denique inventori praemio, si restitueret. Locus PROPERTII SETTI morem illum antiquum adprime illustrat, lib. III. XXII. extr. Comqueritur Poeta de amissis tabellis. si Quas si quis mihi retulerit, donabitur auro et is Quis pro divitiis ligna retenta velit 3- I Puer . & citus haec aliqua propone columna, si Et dominum Esquiliis scribe habitare tuum. Notanter ait Propertius : aliqtia columna. Passim enim in Urbe erectae vi sebantur pilae & columnae , ubi irequentes proponebantur schedulae ab institoribus, librariis. aliisque. quorum intererat populum de hac vel illa re certiorem facere. Alludit eo V A L E a i u s MARTIALis lili VII. Eper. 6 I. De librariis aperte F L A c c u s noster lib. I. I it. IV. de . II. se Nulla taberna meos habeat, neque pila libellos, si Queis manus insudet vulgi , Hermogenisque Tigelli. Idem Vates in Arte Poetica Ters. 3 2.
- - - - Mediocribus esse poetisse Non homines, non Di , non concessere columna et
Vetus quidem Commentator Jacobi Cruquii sequentia hic adlevit : A Co-- lumnas dicit, ubi Poctae ponebant arietra nix , indicantes , quo die recitaturiis essent. se Merito autem erroris hunc arguit Nobilissimus D Ac Epius in animadversionibus Gallicis ad Artem Poeticam , & ad superiorem versu in ex Satira. Adfinis huic alius quidam mos est, quo rerum alienarum inventores, si viri essent boni, vitaeque integrae, defungi solebant; uti nimirum Proponerent libellum, continentem invenisse se, & reddituros ei, qui desideraveriti Auctor hujus rei VLPisi Nus est in cap. 3. S. 8.furtis. Formulam qualemcunque libelli istiusmodi expressit PLA uetus in Ructute agi. V. sic. a. ores. q. Ita enim viduli inventor Gripus ris Cubitum, hercle, longis literis signabo jam usque quaque si Si quis perdiderit vidulum cum auro , atque argento multo,
193쪽
In hunc locum ita commentatus est illustris Batavus JANus Dous Aeth Homines pauperculi in re tali compendium praeconis iacere latebant, ut is inlisinus tu Silabo . opulentiores vero praeconeua conducebant e publita co, palamque per eos, si quid vellent, praedicari jubebant. - Iisdem p ne verbis idem docet Put Lippus PAR Eus in Hectis Plautinis, Coce I ei amissae. Qtianquam vero non negem praeconibus usos quoque in re simili Veteres tui Isse ; illud tamen ex verbis Gelasimi apud P L A u T u M in Sticho. I. I. A. 3. Ters. o. an elici possit valde dubito. Gelasimus parasitus tui ipsius sucturus auctionem , unde praeconem conduceret, non habebat. Quid igitur Z ipse praeconis ollicio defungi gestit. Qtiod eleganter extulit Comicus , Praeconis compendium facere. Adponam ipsa Auctoris verba :- Ilaec verba subigunt me, mores ut barbarosis Discam , atque ut faciam pr.e itis compendium; si Itaque auctionem praedicent , ipse veneam. Quid ad scopum nostrum locus ille facere possit, plane non video. Gelasimus de auctione loquitur per praeconem proclamanda : nos de libello, quorem inventam publice annuncio, veroque eam domino me restituturum polliceor.' Lepidilsimus superstitionum derisor L v c I A N u s ejusmodi schedulae, quam vocat . mentionem facit in Vita Demonactis et inter cujus
memoratu digna & hoc fuisse prodit : Evt. διmetu f eo F
me et ro Alicaci se Olim etiam , cum deambulando annuIum invenisset a
is reum in via. apposita in foro schedula, poscebat, ut, qui annulum amisisset. se quicumque tandem illius dominus esset, veniret, & indicato pondere, humis ma, & typo, eum reciperet. Venit ergo formosus adolescens, qui se ami-- sisse ajebat. Qui cum sani nihil diceret, abi, inquit, puer, tuamque annu-- luna serva; etenim hunc non amisisti. si De voce D et et in quae etiamri aua, &-Graecis Auctoribus dicitur, &schedulam, tabellam, scripturam, aliaque notat. consulatur prae aliis GUILIEL Mus B uolgus. Vir in hoc studiorum genere unus omnium Maximus, in Commeutariis Du-gua Graeca pag. m. N AH. edv. Paris. Adori Badii Asiensiu
194쪽
DE Fuari CoNcEPTI POENA S. I. Furtum in ipsa libertate naturali sistitisse committi. Nolura probrum recte vorat Vlpiunus cap. 2. Dig. de Verb. Sign. sivi accipietidum sit dictum Dadidis lib. II. Sum. cap. XII. v. i. si summa egestate jure es muta surripi. FU R T u M est ablatio rei alienae. Supponit igitur dominium. Hoc an na. turale sit, disputant Eruditi. Reni ego illhanc ita concipio. Umne
dominium, quod n.iturae convenit, in unico consistit & decenti rerum creatarum usu. Primus mortalium status, qui naturalis dici solet, nihil fuit aliud quam rerum omnium communio, id est, aequale inter aequales occupandi jus. I OBEEsius vocat jus omnium in omnia. Nec male. Rebus enim creatis in medio possitis natura monitrante uti frui jure optimo poterat quilibet. illud jus qui aliis auferret, vim facere videbatur & injuriam; quique rem ab alio jam occupatam surriperet, furtum revera committebat. Ex hisce consequens est, in ipsa etiam primi aevi communione, qualemcumque eam tibi fingas, locum proprietati fuisse & dominio. sed rerum dumtaxat ad vitam bene agendam necessariarum, quasque solas natura latrabat, ut cum Lucretio meo loquar. Quoniam vero vitia fuerunt dum homines, naturalis
ille status subsistere diu non potuit. Causi hi dedisse videtur jucundum illud vitium *--τια , omnis superbiae mater. & rationis divinae perniucies. Lmus tum invaluit, perpetuus honesti dissuasor: huic individui semper comites si Insidiaeque, & vis, & amor sceleratus habendi. Furtum igitur natura probrum vere dixit Domi Tlus cap. a. Die de rem horum Significatione. Vitae enim necessaria qui subtrahit, homicida et L Optimus Regum Judaeorum David illud agnovit coram Nathane Propheta, cap. XII. v. libri II. Samuelis. In rebus vero ad luxum facientibus & vanam ostentationem iurium quidem committitur ab eo, illis qui non indiget; non
195쪽
tamen ipsam fur ejusmodi naturam violat, sed leges tantum reipublicae, in qua vivit, transgreditur, earumque vindictae subjacet. Et quia hominum. natura mihi aequalium, placita vitae, soli quan, Deo debeo, jura tollere in queunt, in summa egestate de alimentis ubicunque inventis, apud ditiores praelertim, prospicere mihi pollum, immo debeo. Furtum namque tum non iacio, verum sacrosanctis naturae legibus quam maxime obtempero.
Oditatum fis es suum citique : furta etiam trohibentvr necessario , ygod issim iratur exemplo ratronum. Falli Alexandrum ab Alexandro, odiosque. id negantes. Inanis, Lacedaemoniis , D ptiis licita quomodo fuerint rLapsus me. Craeli. Selaenus V Sehar, ostius refellantur. PosTEuam in societates humanum genus discesserat, harumque vulgo
natura credatur esie & finis, uti suum cuique salvum maneat, ut detrimento alterius locupletetur nemo, ut quietis cum publicae tum privatae juribus fruam tur aequabiliter omnes; non potest inde non patere ultro, furta in ejuscem di societatibus necessario debuisse prohiberi: hisce enim permissis nulla pro sus fuisset civitas, nulla respublica, sed magnum ubique latrocinium, quod in statum Hobbesii, hellum omnium contra omnes, brevi rursus degenerasset. Argumento sunt latrones, communes humani generis hostes, qui licet jus omne videantur ejurasse, jullitiae tamen inter se sunt tenacissimi, furtaque &fraudes in commilitonibus quis quam severissime vindicant. Audiamus CICERONEM lib. II. de Officiis ad IIarcum Dium cap. XI. - Nam, inquit, qui
se eorum cuipiam, qui una latrocinantur, suratur aliquid, aut eripit, is sibita ne in latrocinio quidem relinquit locum. Ille autem, qui Archipirata diuis citur, nisi aequabiliter praedam dispertiat, aut occidetvt a sociis, aut relinis quetur. Quin etiam leges latronum esse dicuntur, quibus pareant, quasis observenti is Haec Tullius. Quae quum verissime sese habeant, mirari satis nequeo, nonnullos magni etiam nominis Auctores ausos suisse scribere,
licita quibusdam in gentibus fuisse furta. Unum jam laudabo A L E X A N-DRUM AE ALEXANDRO: hic in Diebus invialibi s lib. VI. eap. X. de Germanis, Lacedaemoniis, aegyptiis, aliisque illud prodidit. Verum, quod quidem ad Majores nostros attinet, suffecerit citare egregium illud & vulgatum CORNELii Taci Ti testimonium, in libello de Moribus Germanorum Iurismae Abat. Tom. II. A a cap.
196쪽
se leges. is Rapto vivebant, fateor; led ab exteris capto. Praedas frequentes agebant, non nego; verum ex finibus hollium. ipse quoque T A c i T u scap. AII. ejusdem libri non obscure videtur indicare, furta apud Germanos fuisse punita. se Levioribus, icquit, delictis pro modo poenarum, equorum
is pecorumqu3 numero convicti mulcitatur. H llaec de Germanis. Laced emonii quoque non rerum omnium, sed viliorum dumtaxat, in prunig ad victum pertinentium, furta permiserunt: neque omnino onua ibus, verum
junioribus tantummodo, erantque nomitii sollertioribus impunita. Deprehensos verberibus caedi Lycurgus jullit, aliave quadam mulcta coercere. Videatur P LuTARcuus in Ejus Vita. Nico LAus quidem CR Aoius lib. III. de Republica DCedan uiormn, rab. VIII. instit. la. p. g. m. 3o G. de quovis furto Lycurgi scitum exponit , verum invito, ut arbitror, Legislatore. Ipsa illa Auctorum Veterum suffragia, quae multa industria collegit Cragius, contrarium nobis persuadent. GELLI Us caussam orabit; cujus verba ex cap. ult. lib. XI. haec sunt: is Apud Lacedaemonios quoque, sobriosis illos & acres viros, non pauci neque ignobiles scriptores, qui de moribus is legibusque eorum memorias Condiderunt, jus atque ulum fuille furandiis dicunt, idque a juventute eorum, non ob turpia lucra, neque ad sumtum
se libidini praebendum, comparandamve opulentiam , sed pro exercitio disci-- plinaque rei bellicae factitatum: quod & furandi sollertia & assuetudo acu is rei firmaretque animos adolescentium, & ad insidiarum alius, & ad vigia ,, landi tolerantiam, & obrependi celeritatem. - Idem dicendum est de aegyptiis, primorum hominum longe prudentillimis. Auctorem rei hujus assiditum habeo Diodo uri Sicutium, lib. I. Biblioth. III. cap. XVIII.
Qiii enim surtis operam dare vellent, nomina apud furum principem profitebitiatur, & e vestigio furtum ex pacto ad eum relerebant. Qui res suas amiserunt, consimiliter unum quodlibet amissorum literis consignatum exhia hebant , locumque ac diem & horam, quibus jacturam fecissent, adscribebant. IIoc modo, cunctis facile repertis, fraudatus, taxatione rerum fasti, quadrantem horum persolvebat, & tum sua recuperabat. Alialum gentium mentionem lubens praetereo, quum ex dictis latis paterat, saepenumero in utilitatem reiput licae ex rationibus politicis secundum cususque populi genium. &civitatis constitutionem, permitti talia; non ac si iuribus Legislator faveat . sed ne nimio cives otio, supinave rerum suarum incuria torpescant; vel uti
a teiretis juventus adsuetat artibus & insidiis bellicis, quam caullam Gellius
197쪽
adsignat Lacedaemoniis. Idem de reliquis esto judicium. Iginc cadit sentemtia JOANNis SEL DENI putantis, dominium rerum a Lycurgo temperatum iii ille, & in communionem quandam redactum, adeoque rerum alienarum surreptionem furti nomine apud Spartanos venire non potuisse; quum vitium
non involveret, eo quod legibus permitteretur; lib. VI. de Are 1 t. Gent. Orp. II. Cui accestit ROBERTus Scit ARRORI Us. de velis secum es m Ius Aunmtie cap. III. num. 3. Explosa dudum ista sunt ab Jo AN NE Nico L hi, Viro Clarissimo, in tractatu de Ovectio 'retiorum p . 233.
s. III. Dae saeva furti. Natura hic silet. Disscite mustum aliquid hic definire Dia
tinctio quaedam adfertur. Fur Duae necessaria eripiens homicida es : ceteri legibus tenentur reipublieae. Oiud natura hic suadeat ' Vir bonus pedi pretius es magistristis. qualis in citatate princeps. Hujus proprium est emendare.
Iou ulcisci. CONCLUDI Mus itaque, in omni societate civili furta, proprie ita dicta, esse prohibita. Quali vero poena vindicari debeant, altioris indaginis res est. Natura quidem poenas non dictitat, vult tamen injustitiam coerceri.& pacem cum publicam. tum privatam quovis modo custodiri. Regulam vero hic comminisci velle, ad quam innumera furtorum genera, minima circumstantia rem totam variante, exigi debeant. idem esset ac varias dive fasque figuras uno velle eodemque definire circulo. Animum delinquentis,
qui maleficia distinguit, inspiciendum esse, naturae leges monenti odipsum quam dissicile sit, & tantum non impossibile, quivis videti Ceterum non plane absonum videri posset, si distinguamus inter ejuscemodi furtum, quo vitae alicui praescia eripiuntur , & illud, quod fit in rebus vitam non
perinde adficientibus, quasque non naturae exigit necessitas, verum ambitiosus mortalium comparavit impetus. Prius istud ab parricidio haud multum videtur abesse: alterum vero arbitrariis reipublicae cujusque legibus subjacet; quiabus civium quisque quum lubens se submiserit, ultro etiam in poenam furiabus ibi statutam consensisse dici potest. Quum vero infinitum poenas ire gandi facultatem civilis potetas non habeat, naturale jus in primis hic spe tandum esse existinio. Hoc deteriorem subjicit meliori, & virum bonum perpetuum quasi ceteris constituit magistratum, hactenus ut prudentioris con-
A a a filio Disiliroes by COOste
198쪽
silio regatur minus prudens, & a meliori emendetur deterior. Qitalis in civitate Princeps et , vel qualisclinque imperantium ccetus, juri dicundo unani miter electus. Illi reliquorum patres, pallores & medici jure optimo audiunt ; Dei enim loco secundum scriptas in natura leges, gregem fidei suae commendatum vicaria opera regunt, pascunt, curant. Guocirca illorum justibus omnino & sine exceptione tenemur obsequi, nulli dubitantes, quin sapientissimum naturae ordinem, statutosque rerum fines iidem diligenter ob oculos habeant, & omnia ad gloriam Creatoris, bonumque publicum fideliter referant. Longissime igitur a pio Magi liratu ulciscendi abest animus; po, nam enim irrogat, non quia peccatum eli, sed ne peccetur. Emendare novit vitiosorum animum, nec sacile pro desperato quem habet. Damnum datum reparari curat: poenam denique ita temperat, ut stinui satisfiat laeso, emendetur delinquens, & ltatuto exemplo obviam vitiis eatur.
S. IV. Sancidit illud Deus per Mof. n. Aoxia poena par ex Cicerone Verba Legis, o ij X XII. Idem placuit Soloni. Cl. lustra sh. laudatur. Lxu DA Tos naturae socialis fines supremus illius Auctor datis per M sen legibus magis conspicuos fecit. Issae lapidis istar sunt lydii, Christianisque Magi liratibus facem praeseruiat in puniendis bonarum logum transgrelsoribus. Sancitur ibi talis puniendi modus, qui est per contraria, adimendo
vitiis illecebram; qualem te, isti cirer Drep eleganter vocavit P L U T A R CII US.
Nil enim aequius, quam ut per idem homo puniatur, per quod peccavit, ut vulgatum habet 'oAus pura rei. Cic Eno de Iaegitiis lib. III. cup. sto. in verba Legum, noxia fama par ecto, ita commentatur : si ut in suo vitio qui se que plectatur. Vis capite : avaritia mulcta: honoris cupiditas ignominiata sanciatur. o Idem visum fuit J V s T I N i A N o in praef. Abdelia LXXXIX. Vitam qui non abstulit, vita quoque temere privandus non est: fur re ga dens aliena tuae propriae amissione mulindri debet. Et haec sunt. quae populo suo praescripsit Divinus Legislator. Sancitum enim legimus iii Ex o c. AAII. D. I. ex Terstra Ie Tremellit' unite si Si quis suratus bovem aut parvam pe-- cudcm m..cla velit aut vendiderit eam, quinque boves rependito pro uno se bove, & quatuor pecudes nimis pro una pecude. A Deinde T. a. is Sinis autem totum iurium deprehensum fuerit in manu ejus, sive bos, sive asta
199쪽
I Syri nus, sive parva pecus, viventes, duplum rependito. o Prudentillimus Solon , abrogata capitis pcuna, quam omnibus indillinete criimnibus laticiverat Draco, eadem iere Atlientelasibus suis praescripsisse legitur. Ex oratione Demosthenis adversus Timocratem ipsi Legislatoris verba reseremus. 6, D
lib. VI I. Derti i Atticarum, tit. V. pag. ias. - Si furtum factum sit, ct quod is furto perierat receperit dominus, duplione luito furtum qui lecit, & quorumis ope consilioque secit. Decuptione vindicator, ni dominus rem turtivam rece-- perit: in nervo quoque habetor dies ipsi,s quinque, totidemque noctes. o De furto intra drachmas L. Soloni sermo et t. Quando enim surtivae rei pretium memoratam summam excederet, aut aliae circuitas antiae delictum aggravarent, capitalerati Ex eodem Demosthene is etω-Tι-,xorer. c hoc tradit Clarillimus Petitus laud. loe pag. s 3 o. Qitare non sine veri specie Illustiis Senator v AN BYNRERsHOER conjicit obferP. XVI. lib. III. Draconis de furto capitali legem pol ea dumtaxat I aertinuisse ad fures manifestos. Argumentum hujus conjecturae petit Vir Summus ab A R I s T o T E L E in Proh m. Sect. XXIX. quali. XVI. cum quaerit: Aux D επι μεν κAam μι-; cur super
furto mortis poena sit 3 observat quoque idem Jurisconsultus, Plutonem, quum cuicumque furto simpliciter poenam dupli statuisset, civi timen in ipso iurio, aut aliter quomodocumque deprehenso, capital esse voluisse, lib. XIl. de Legibus. S. V. Imitati Solonem XViri. Horum verba periere ; sensus ex Gellio XI. ult. hauritur. Deesse aliquid in XII. suprendum e Graecis. Gellio Mes uon sem-fer habenda. Cupitalia apud Inti. Rom. furta. Verberatio ictimi supplicii
praeludium. siluit Addictio J Serdit Th ophili de furto capituli testimoma:
item Labeomis upud Gellium INcLvTxs Solonis leges in tabulam alteram retulerunt Decemviri, ceum fragmentis, quae reliqua sunt, videre esti Verba ipsa Legum periere, &Primum tantum caput de fui e nocturno caeso integrum superet t. Ceterorum
200쪽
sensum discimus aliquam partem ex AULO GELLIo . lumlato cap. hit. lib. XLin Noctibus Atticis. Hic. postquam Draconis Solonisque de furibus puniendis placita enarrat Ies, ad Romanos transiens, se Decemviri, inquit, noliri, quio post Reges exactos leges, quibus populus Romanus uteretur, in XII. Ta-- bulis scripserunt, neque pari severitate in puniendis omnium generum furiis bus, neque remissa nimis lenitate usi sunt. Nam furem, qui manifesto si furto prensus esset, tum demum occidi permiserunt, si aut, quum saceret isse surtum, nox esset, aut interdiu telo se, quum prenderetur. defenderetio Ex ceteris autem manifestis furibus liberos verberari, addicique jusseruntis ei, cui laetum furtum esset; si modo id luci secissent, neque se telo de-- sendillent: servos item furti manifesti prensos verberibus adfici, & e saxo si praecipitari : sed pueros impuberes Praetoris arbitratu verberari voluerimi. si noxamque ab his faciam sarciri. Ea quoque furta, quae per lancem liis ciumque concepta essent, perinde ac ii manifesta forent vindicaverunti si Ita Aulus. Verunt enim vero, quum adeo solliciti Decemviri fuerint in tempore furti commisti, in conditione etiam & aetate furum notandis; quis ipsius delicti rationem eos non habuisse dicierit Z maxime quum Solon inscitis suis curatissime omnia ista deliniverit, e quibus Appium ea, quae restant, verbolenus descripsisse ex horum cum Graecis convenientia clarissmum est Gellii aetate sepulta jam erant Decemvirorum Jura, unde tot ejusdem hali cinationes in priscis Quiritium moribus. Magnus BYNRER suo ERI Us insignem illam de corpore debitoris in partes secando docte explosit obser D. I. lib. I. Ut adeo fidem omni exceptione majorem Gellius non mereatur. Qiud ergo Z Quum plura vetustatis monumenta exstent Graecorum, quam quidem Romanorum, videor mihi non sine caussa adfirmare, horum lacunas ex illorum fontibus supplendas, Romanasque tenebras Graeca luce dispellem das esse. Consularem itaque . 3d fontes legum Atticarum ut rediremus, petitum inde quod temporum vitio in noribus Romanorum priscis consopitum est. Capitalia enim Decemviris fuisse furta, graviora saltim & manifesta, vel inde adparet, quod fui is deprehensi caedem sine imaude esse iidem voluerint. Deinde ipsa illa liberi hominis verberatio, quam Gellius furi manifesto statutam memorat, certis limum erat ultimi supplicii indicium, & quassi prael dium. Ex oratione Caesaris in Senatu apud SAL LusTium cat. LI. id p tet. D. Junius Silanus censuerat capite puniendos esse Catilinae socios. Hoc crudelii nimis videbatur Caesari, in haec etiam verba perorans prorumpit:
se Sed, per Deos Immortales, quamobrem in sententiam non addidisti, utin prius