장음표시 사용
11쪽
generalis potest relaxari vel in genere, ut in quibuscunciue casibus emergentibus lex generalis officium suum perdat, vel in specie, ut tantum in cereo casu praesente, non in universum applicari debeat. Prius contingit, si per legem
publicam generaliter ius commune laxatur intuitu certae caussae, vel personarum, quorsum pertinent milites,quihus rem illa sunt in genere solennia, quatenus in expeditione degunt, ita, ut ius speciale perpetuum militibus tribuat, di in genere militibus prosit, id quod dispensationis nomine non venit, nec rus perfinale constituit, cum ad certam
Personam non sit dircctum. Tale vero constituit dispensatio, quae id unice intendit, ut in certo casu cuidam ius laxetur, sed citra exemplum. Potest enim rursus intuitu Personae vinculum legis laxari, vel is quis in genere O
Tio hic definitur. Propius rem p.vFENDOR PFIVs tangit,
cum cap. II. de O. H re C. f. p. ipsi dispensari dicitur, si quis ab
obligatione legis peculiariter seDMur. B. HOCHSTETRI Ro autem in copi Pinnae exerit. III. f. u. p.raa. dispensetio dicitur exemtis inserioris a legaL illiusque obligatione, ad Vsum altis pertinente, salua interim in reliquis manente legis autoritate, facta ab eo, qui legem tulit. Gemella videas apud. Illustr. DN. T H OMΛ-SI v M in Iurispruae div. L.L. C. I. g. r. p. quippe ex quo definiri nem suam hausisse videtur Moc HsT ET TE Rus. Nec abnuendum, postremam hancce definitionem reliquis longe persectiorem, satisqste accuratam esse, siquidem dispensatio in sensu aliquantum latiori, prout & priuilegium incIudit, capiatur. At vero nos dispensationem iam insense stricti ismo, prout & ipsis priuilegiis contra distinguitur, ac nobilissima eorum species dici potς' consideramus. Diqit by Cooste
12쪽
M ET DE FATIs EARUMDEM IN IURE CIVILI. ti,
ab eo liberatus &immunis sit,uel & tantum in certo ac iocasu, in quo princeps gratiam rei duntaxat sacere, quod ultimum communi stylo forensi per dispensia. fieri dicitur. Porro lex est velprohibit a vel iraeceis traque vinculum iniicit vel adomittondum vel ad sa-ini ergo utriusque Vinculum relaXari Potest, medi- . - . .
spensatione, ut actus licite & valide omitti vel fieri Neque enim dispensatio tantum contra legem proin
mised etiam'ae priuam fieri potest, cum diuersitatis lonea dari nequeat. Hisce praemissis, dispensatio de- De trionaiotest, quod sis prouida Ogratiosa legis prohibitiuae via M.tiuae a legislator acta relaxatio in certo Opeculiari ea citra exemplum tamen, licite, O valide fleri via omitia ui alias omittendus Dei faciendus erat ex legis praescripto. ue dispensatio sine omni dubio con sti tu itiis personale, xempla s.7. allata huc referri possunt, si id quod de nuri autori poena allatum est,exceperis; fit e ni in om n is di . io ad instantiam petentium Silagratiosa, imo lene quod est, & per specialem gratiam impetratur, cumigrauioris applicatio, citra exem Plum, citra ullius inia, proprio motu a principe, qui arbiter legum est,fiat, te illa hoc casu non tam laxat & remittit l*gis vincu-a in id intendit,auge ,fir t. X. Ita vero a priuilegio non adeo differre videtur ad Auomodo a iii ut eius species esse videatur, sicuti benescia princi-. dissemi H. imariam speciem priuilegiorum constituebant. I. de spensatio a
Nihilominus tamen L. B. de LYNCΚElon comment. ad priuilegio Pte, tit. de eonsit. princ S. ια decem disterentiaSadsert, recensen in
reicis repetere lubet. Ait: dispensatio i semper disserentisa praesupponit, eamque a poenalem di plerumque a Loriis ibitivam; fieri etiam potest a magistratu subal - propositae. ter voluntatem principis in quibusdam, si item dele. testate. s Nunquam debet fieri sine caussa; 6
solum legi eiusque poenae; sed priuilegium ponita epius quid di erost. 7 Rarius citra recognitiOB a nemi
13쪽
11 sECTAE CAP.L DE CONCEPTV DISPENSATIONUM
nem, Dispensations-2ebsiliten, r solum in uno aina cum quo desinit, atque hinsi in heredes non transit; adeoques strictissimae interpretationis io alios a smili impetratione nunquam excludit, nec officit aliis, sed solum imp
tranti consulit. Me πα- b. XI. Hae differentiae tamen non adeo ad aequitae amist amuri esse videntur, siue priuilegium in sensu generali, pro iure1 ciali certis caussis rebusaue,vel certo perlonarum ordini tri-hutosue in sensu speciali pro rurepo sonata certo indiuiduo, in senere, seu in quibuscunque actibus dato accipiatur. Nam etiam i) priuilegia praelapeonunt mm, contra cuius tenorem quid conItituunt, quia alioquin exceptionem a regu la, seu ius singulare constituere non possient. Priuilegia a etiam contra legem poenalem, hJ indulgeri possunt. ID rantia iuris non est sine poena: militibus tamen haec nonia nocet, & in hoc ipso priuilegiati dicuntur. Quidsi venatio sub poena omnibus interdicatur, studiosis autem per priuilegium ea concedatur Nec 3 dispensatio semper te gem probibitivam, sed etiam praeceptiuam, aeque ut priuilegium, praesupponere potest. Omnibus iure canonico praeceptum est, ut die paschae sub poena excommunic tionis sacra eueharistia utantur, exceptis iis, quibus haec necessitas per dissens onem remissa est. Ieiunia eodem
ib) Quin vero, eum omne priuilegium supponat legem, eamque vel praeceptiuam, vel prohibitivam, omnis autem lex, siquidem valore ullo gaudeat, sanctione poenali roboretur, hinc liquets. omne priuilegium suo modo contra legem poenalem indui geri. Nisi enim aia in priuilegio permissi ad omittendum vel
committendum antea lege determinati suis ent. neque primisa arm circa eos concedi potuisset. Quod enim nec praeceptum
. nee prohibitum, id omnibus liberum est. Vbi autem aequalis omnibus libertas, ibi priuilegio lacus non est,siquidem deficientulege, desieit quoque priuilegium, id quod natura sua ruris & viis
communis est alterativum. Dissili od by GOc le
14쪽
rvM ET DE FATIs EARUMDEM IN IURE CIVILI. ise omnibus praecipiuntur, salua dispensatione. Praeter potestate delegata, etiam a magistratu subalterno pri-rgia indulgeri possunt, sicuti nustatuendi eadem pote-e iis tri inii potest. Imo s) nec priuilegium sine causi. Icedi debet, e contrario 6ὶ di ensatio non tantum arna eximit, quod etiam in priuilegio contingere pot- , sed aliquando etiam quid ponit, hoc est, ut ego in-.igo, ius nouum concedit, quale exemplum est in L 3. in . 9tu usubstitutione, vel in eo casu,quo princeps im-3cri re ramenti factionem concedit, id quod facit, medic dispensatione relaxando legem, quae impuberi obsta, quo ipso tamen aliquid ponitur, dum ius testamentiadendi impuberi citra exemplum indulgetum Nec et i dispensationi proprium est, quod rarius sine pretio, cum etiam plura dentur priuilegia titulo oneroso ac- sita, ut docuit sTRYCR disert. depriuileg. ris. merose adqui porro etiam 8 priuilegium ex sua natura strictae est inter lanionis, cum ius singiuare non sit producendum ad coninuentias. ιρ . de LL. Quamuis enim iuxta l. 3. de constit.
c. priuilegia quam pleni lsime accipienda sint, id tamentum eo pertinet, ut plene seu eum esse in ita accipiantur, reuera priuilegium esse possint, Iuxta l. r. ins ad munie. denique 9 impetratio priuilegii semper alios ab impe-tione simili excludit, nec semper ossicis aliis,licet id quanaue fieri ex accidente queat. s. XII. Restaterso ex adductis differentiis tantum octa- G uiua ἀ- quod scit. dispensatio duntaxat ad unum actum determine- sten tio.. & cum eo exspi ret,adeoque constituat ius quoddam per se' num ani-e in uno aliquo actu, 0 ut ne quidem ab eo, quo cum dispen' ι pus dis B 3 satum rem a.
Excipi quidem posset & per instantiam regeri, concessionem episcopi, qua homini pontificio inter euangelicos degenti
conceditur. Vt v. gr. per integrum ieiunii quadragesimalis rempus carne vesci queat, ' qua & extia carenam renam ipsi
15쪽
, iatum est,ad alios amis trahi queat. Sic cui per dispensationem permissum est, Ut possit uxoris defunctae sororem ducere,
ea defuncta, tertiam sororem, sine noua dispensatione ducere nequit. Huc tespexit PYRRHvs CORRADus,quin do ιnpraxi opostolicarissens lib. LGL... s. differentiam constituens ιn ,ris si s Uationem S legitimaetisnem ait: Dispensatio tanquami arida , orio a tantum valet quantumsonat. per eam namque tu Iisur impedimoniumseudefectus quoad quid veluti cum e. gr. Hisgis imus dispensatursuper defectu natalium,uelm ario casu, rima quem manet tuetuimus. Legitimatio vero est favorabilis Sampia, per quam omnis macula tollisur, ac ciuis natalibus es inge .nuitati, se ad omnes essectus plene restituitur. Equidem si secundum ius Romaniim iudicandum est,etiam tale IM Mmnon ad . unum actum duntaxat directm, priuilegium dici posset cuivis tpriu in certam personam eonstituta, parumque rvserre videatur, utrum ad Virum actum, an vor avid js miles. liqui, - hidulgeatur, quod vel exempla ,. 7. adducta, quae aurus . personale e presse relata sunt, docent; Ius autem per H
priuilegium esse supra dixi, vid. l. G. n. de xui. O pupil
comestio carnis die venstris sabbathi tam diu permittur,
, quamdiu imer protestantes peregre versatur, utique veri no--is: minis Mispensationem, nec tamen, quod requirimus, ad unicum aliquem actum restrictam esse. .Uerum enim vero,id quod . depnoatiquo acta diximus, cum grano filis accipiendum. Nio . . mirum unitas actus non 8 sice, sed moraliter hic spectanda est. Qilod si Ggo, circumstanta R. liqua v. .r. temporis, cum actu
. . .. . iplis per legis dispositionem iam cpnnexa sit, etiam*psa tempo.
ia ni tis ratio in ratione actus ex dispensatione permissi inclusa censeri,adeoque dispensatus a ieiunio tempore ieiunii quadragesima. lis, etiam a ieiunio quadragesimali illius anni integro dispen- .: satus haberi debet. Hoc casu enim actus ille, circa quςm ius' i personale per dispencationem qui situm est, etiam circuiystan tiam temporis, permae Samam legis ecclesiailicae dispositio, -: . iacm sibiaam innixam,secum trahcre censetur. Di sitiaco by Corale
16쪽
sit. adeoque ne quidem hoc sensu a priuilegio differretetur. Enim vero postquam usu forensipriuilegium ordi-rie praedicatur de tali iurenectati, quod contra regulamis communis quid in genere constituit, & ad omnes actus,ca quos priuilegium versatur, dirigitur, illisque in genere gulare ius perpetuum vel nouam regulam constituit omni-liaec differentia admittenda est: Sic ecclesiae di estis bo- habent immunitatem ab oneribus Publicis: quotiescuna ergo ea te nouo indicuntur, suo priuilegio uti possunt. ontrario,qui ex non priuilegiatis in certo casu tantum ex. tus est ab inhospitationis 'onere, ille non tam prauilegio ge- αις mes ematione gaudet.
I XUI. Stet ergo haec sententia, qtiaod priui Iegium ocris stabile & suo modo generale intuitu priuilegiati conseia confirmatio. t, iuxta quod in omnibus euenientibus casibus iudis debeat, utpote fi forum priuilegiatum concessum est, id semper allegari potest, quotiescunque priuilegiatus ueniatiir. Quibus benestium competentiae datum, hi eci possunt contra quoscunque debitores & ita porro. Ι- a non praestat dispensatio. ruere iussabile o in genere non uiget, sed ad um quendam tantum permittit, ut licite ali de fieri possit, an alios actus similes tamen non militus Hinc quoque nota transit ad heredes, quod
cn priuilegiis quandoque conceditur,utpote quae, a re
unt, ius perpetuum & singulari successori prolaturum
osses hin.: nouam aliquam dispensationis a priuilegio different Gam comminisci, quod scisher priuilegium ad haeredes transeri & in reale acpersonale dispesci possit, dispenfitio autem necud haeredes transmittatur, nec ista quoque ratione diuidatur. Huic adde de alium characterem, quod dispensatio haud raro a poena fiat a rudi e lam dictata, eademque executioni pro ima priuilegium vero . nis vocabulo valde catechrenice dc ontra omnem loquunda usum sumto, a tali poena haud de-
17쪽
t6 CAP. I. SECT. I. DE CONCEPTV DISPENSATIONUM, 'operantur, quod dispensationi applicari nequit. Denique addere & hoc polles, dispensationem esse actum principis. quo ius personale in certo calii alicui conceditur, adeo- ue hoc eius esse effectam, ut dispensatio vicem causiae
Hactenus f. XIV. Atque ita videmur nobis genuinum disperi.
Zm redi- sationis conceptum demonstrasse. Scilicet paulo curati. guntur in us hic procedendum erat, ac a plerisque, si non omnibus, Mam. huc usque saetitatum cernimus. Interest enim omnino scire, quomodo dispensatio, quae in genere, ut GR TIus loquitur, statio a lege, vel exemtio quaedam est, a. iure Cumi Augulari, tum stipuiari imo, seu personati, & 4.constitutione cum speciali, tum specialissima, seu pDIonali, quomodo item a priuilegu3. & Mu quoque ab istis iuribus S constitumnibus differant. Quod si ergo dicta in compendium redigere, & eorum quodlibet iustis suis limitibus circumscribere velimus. ita procedamus oportet: Aetiones humanae regula diriguntur, lege. Ab hac unus alterue nonnumquam venit eximendus. Hae exenitionu , prout ipse
secundum latius & strictius, magis & minus, initicem diuerini sae sunt, ita & diuersis insigniti nominibus solunt. Olim, I vi diximus, in re publica Romana, eiusque in primis statu democratico, neque priuilegii, neque dipenseatmius vox au- . diebatur. Adhibebantur autem voces iuriam ac consitatio.. num, cum singularium & specialium, tum specialissimarum& singularilliniarum . quae & personales vocabantur. Iura singularia &specialia erant . quae singularem & a regulis iuris exorbitantem habebant rationem v. gr. 1ων, quae Circa pecuniam creditam recepta sunt l. 6 31. de R C. Constitutiones specialissimae seu personales erant, id quod hodie priuilegiorum ac diluensationum nomine venit. Postea cum priuilegiorum iub principibus, & tandem etiam dispensationum nomenclatura subiepiscopis & papis inua: i. isset, varia iterum horum vocabulorum & acceptio fuit δι
18쪽
M ET DE FATIS EARUMDEM IN IURE CIvILI. 1
confusio. l Mox enim priuilegia latius, mox Mictius accipiebantur. Quia dispensationibus ista distinguerent,erant suci, qui confunderent cum iis, lurimi. Sed nec ii,qui di
inguebant,fussicientem ac perspicuam distinctionis suae rationem offerre norant. Medela tamen rei adhiberi & debe-hat & poterat. Hanc vero ut nos adhiberemus, in praesens operam nauauimus. Ex dictis enim quis genuinis e priuilegii & dispensationis conceptus sit, patescit. Interea negari nequit,quod non essentialis aliqua sed saltim accidentalis disterentia interea intercedar,cum non nisi ut latius S strictius a sedisserant. Realis tamen illa est, & ad unum ab altero discriminandum sufficiens. Nimirum non tam ab obiecto, quam ah obiecti extensione disserentia petita est. Si enim ad plures actus ingeno se extendat dissensitio, vocatur 'hulegium, prout etiam obseruauit AvDDEvs Elem. PNI. Prare P. II. C. II. g. rr. Equidem nondum omnia diximus, quae huc dici possent. Quod si enim accurationem nostram persequi,& dispensationi suam ab aliis omnibus acceptionibus genuinam assignare disserentiam pergamus, erunt sorsan, qui eiusdem
quoque a relaxatione, erunt, qui eiusdem a licentia, erunt, qui eiusdem a venia &c. discrimen audire aueant. Neque vero nos latet, relaxationem Praecipue in materia de iura- is
mentis dispensationi contra distingui, & quasi specialissi- relaxatiora. mam eius speciem afferri. Quibusdam enim dispen tiostricte dicitur, quando ad auferendum vinculum iuramenti seolum P
ιγ Mirum videri posset,lantam ubique in terminis confusionem appa
rere, tantamque vocabulorum ambiguitatem in hoc inprimis arguis mento reperiri. At mirari desinet,qui expenderit,hanc fere termin rum atque vocum, quae humanae impositioni ortum debent, natu ram esse,ut ad similitudinem originis suae, voluntatis humanae in horam mutabilis, ac intus liberae,& ipsae quoque varias subinde mutationes variasque acceptiones subeant; Id vero quam maxime dolendum ista terminorum amphibolia solidam eruditionem,ad quam
non nisi vocum vehiculo prouehimur, tam dissicilem rςddi atquοι impeditam.
19쪽
tar potesas inpersonam iurantis cum causa ex parte eius: Relaxatio autem, quando causa potissimum Mundisur ex parte eius,cui iuramentum factum emundae dispensationemproprie locum habere aiunt in iuramentis, quae per modum voti soli DEO, vel absolute flant f relaxationem vero in iuramentis promissoriis homini factis. m V. B. HOCHNETTERvS col g. Pufenae exercit. VIIp.so. Nec latet quoque LAvMANNvΜ n Iesultam & sequaces etiam hemita. Iicentiam, quam susteriores monachorum in coenobiis impertiri solent, a dispensatione diuersam sacere. Sed recte, illum nodum in scirpo quaerere, notauit B. EiEGLERus in deiuri maies. L. L. C. VII. g. . Tandem etiam non latet, quid σνmia. circa di pensitionis & veniae discrimen in medium proberrisoleat,Cum venia non Ium poenae sublationem feci&eiusdem mitigationem denotet. Verum haec omnia tanti & talia non sunt,quibus immoremur. Suo enim quemlibet sen- fu heic abunciare, facile permittimuS. Di fert dia 9. XV. Ex dictis vero simul liquet,quomodo dispen-spensetio a satio tum a legis mutatione, tum & ab eius interpretatione re- mutatione fictiua, seu, ut vulgo loqui amant, ab aquilate,denique a r
uos, stitutisne in integrum distingui debeat. Dico primum a mutatione. Equidem & dispensitio sub mutatione aliquatenus comprehendi potest, ab illa tamen dissert, quod per dispensationem non tam lex ipsa, quam eius circa unum alterum velabiectum valor atque essicacia mutetur. Manet enim lex,
etiam interueniente dispensatione salua, nec nisi circa istum praeci se, cui dispensatio facta, laxationem, suspensionem aut . alterationem patitur. Contra mutatio legis, si non plena riam destructionem, magnam tamen eius quoad uniuersos.
inst Fateor haee paululum obscura esse. Scilicet hoc vitium est nimiae subtilitatis,ut non exprimatur sine obscaritate. μθ Etiam PYRRH. co Aous prax. di p. L. I. C. III. postquam Inter varias dispensiuioni; divisiones etiam hanc attulisset,quod aIta propria sit,alia impropria, per impropriam dicit potius licentiam seu consensum quendam & approbationem superioris, per quam obligatio non claratur,quam veram dissensationem, intelligi. Dissili od by Gorale
20쪽
rvM ET DE FATIS EARUM DEM IN IURE CIVILI. ο
ditos, immutationem atque alterationem insert. Hu-inutationis tres aliae species asserri sol ent, abrogatio, obro is & derogatio, v. PLACCivs tu insiti. concinnatisp. v. Sedd per mediam speciem PLACCius, subtilitatem magis,quamitatem laetitus sibi velit, vix divinare licet. g. XVI. Dico etiam: ab interpretatione refrictiussuttitate, ubi ante omnia notandum, vulgo aequitatem &iuiretationem refrictiuam promiscue sumi, sed male: quan- auidem si accurate loquamur etiam aequitas ipsa ab interistatione restri Eliua secerni debet. ora enim est ipsumis naturalis dietamen, quod leges reete explicare praeci ne quis praeter meritum incommodo adficiatur. ο) mee em est actus mentis legem recte interpretantis, aequitati quam fundamento suo superstructus. Deinde & id nodum, perperam a plerisque statui, quod interpretatio istic, super aequitatis dictamine fundata, saltim restrictiua non vero& extensius. Videtur error iste ex vulgari aetatis definitione, quam GROTIVS suppeditauit, PuFEN. Fpius retinuit, profluxisse, quasi aequiras esset correctior, in quo lex deficit ob uniuersalitatem. Inde enim putant, mitatem in sola restrictione legum generalium Consistere. t hoc falsum, cum, uti reetissime obseruat wEBER in notis Poendor fum de O. H. 9 C. cap. II. ,. m. Pariter aequum sit,ba legum nimis stricte loquentium extendere atque itae stator vetet exportare frumentum, extensio etiam de .
it fieri ad sarinam. I Iam quod ad ipsam dispensatio . , C a nisAlias etiam aequitar pro humanitate & pro regulis amoris accipitur, hio casu tamen obligationem imperfectam producit, nec iudex ex illa eges restringere potest. Sic debitor, qui fatetur debitum,ad solventum cogitur, licet creditor ipsum perviam executionis omnibus bO- ais exuat, quod iudex impedire nequit, licet creditor regulas amoris
violet,& aliquid iniqui agere videatur. GER c. etiam hoc perperam a quam plurimis fieri vidςtur, quod