Lippi Brandolini De ratione scribendi libri tres, numquam antea in lucem editi ... Adiecti sunt, Io. Ludouici Viuis D. Erasmi Roterodami. Conradi Celtis, Christophori Hegendorphini, De conscribendis epistolis libelli. Cum locuplete rerum & uerborum m

361쪽

tralaulo etia deterius quam soleo. Lepidus Sem. Cr pop. Romano:Si uos liberis uestiri usetis, bene est, ego quos useo. Interim non adjciebant quicqui desie, quum no recte ualere uolebanis gnificare,animo praesertim: t Abi esse curae illo, ram salutem uam non item illis. ut Metellus cita ceroni:sι uses,bene est. Cicero Metello: tu exis cituri tuus uesetis, bene essi Quae particula abjjt ex usu, sicut illa in orationibus, Iouem ego optimum maximum: sed no ita, quin addi positier aliquando debeat,orneis epistolam; De ordine epistolae. Ordo in epistola corpore nullus est certus. pro re nuta scribendum, Cr exordiendum unde, euns libuerit.nihil simplicitate illa iucudius, inelaborata. Cicero , quum narranda habet multa, no est usde follicitus, quod primum faciat, quod secundum promiscue stargit, er refert, ut uenisunt in mentem.prius ubi est absolutum, adiungist quodcunq; est collibitum,ex abrupto. Itas er reuocat β'crebro, er a se rogat: Quid etianis quid ampliu3s quid praetereas Ergo sic interdum tiararat,ut nisi prius rationem cognoris, difficile fidistinguere,quod prim si quod posterius. Id uraro si quis uelit euitare,cr narrare distinctius, ex praeceptis narrationis petat, quemadmodum sit acturus. Id ueluti quaeda uincula poteris udihere, α α γα

362쪽

3r4 Io. LUDOVI cI VIVI squae priora posterioribus coniungunt. Habes de hoc,accipe nunc de altero: audisti de Britannia, audi nunc de Italid:hactenus de bellis,lum adiit eis τώ:de republici satis, nunc de priuata nostra.Cicero Sequere me in campum,ardet ambitus, .

Sed quum ad persuasionem tendit epistola, maiore artificio erit opus,quod qua nam uia exequearis,ex arte fumito:quin er a primo fiunt iam noribis exposita nonusta. In restondendo promptisus imum er comodifimum est,ordinem eius cgi re

stodemus, sequi. Sed sit no rasi,ut expediat quaedam anteuerti . sine quibus progredi non posset epistola, frustra iactarentur multu uerba, illo impedimeto obiecto, quod statim est amoliendit: nisi quis in calce,dut medio epistolae,ingratitudinis aut maliuolantis accusetur. huic enim occurrarendum est ante omnia,nisi forte ex restonsione ad alia facilius diluatur crimen. Exempli gratia:

Gasas Arabianus Nicolao Valddu suo S.VOlim cures mihi tapetes aliquos ad ornandunt cui biculum. Simon lananu meus annumerabit tibi pecuniam, eamq; in rem mittes aliquem ex tuis,

quo sat tibi negotium leuius. Num eis mediti te sunt officia nonnulila, tu tamen pro megrodruq icquam facere,vili ut musto sit leuisinu. lis davra Arabiano suo S. quo te Louan habitare uelle cognoui, quod uelim tibi bene uertere,

363쪽

DE coNSCRIB. EPIs T ars non destiti,quae ad instrum um tuum cubiculum pertinerent,cogitare. cr lintea prouidi, de quo testiue tibi erit tuus Simon: et aulaeu. tametsi tu me uelut ingratitudinis apud animum tuum Vel accusas,uel quod indignius est damnas quam fusticionem malim tibi rebus inis eximi, quam uerbi, Itus dabo operam,non ut leuit imή pro tesuscis piam,nes enim tu es ita deme meritus: sed ut leo uisima mihi sunt,quaecunq; pro te uscepero. Iucidit non raro ut ex occasione uerbi aut dicti aliis cuius ad caput aliud respondeamus longe distatum,etiam quum priores scribimus hinc uenit iumentem mihi, ex hoc uerbo uel dicto admoneor, ut de hoc aut illo dicam. er quia mentionem scit de concilio, scito Pontificem et Cesarem magniser longis consultationibus conciliu aliquod mori liri. Sed ut est genus hoc epistolare cumprimis liberum, licebit etiam ab ultimis exordiri restonis sum. ut cicero βcit ad QSornificium libro Epis stolaru tr. Sunt molles quida transitus er Iepidi ad continuationem sequentium, uel eorum quaesis oblitus. Mane paulister, na est aliud quod ad ijciaminon grauabor hoc quos asscribere in tuo am,vel Maluenti Iratia: qu fio ne graueris hoc quos legere. iamiam ρbsignatum uenit mihi in mentem,quod praeterimm minini e oportuit: sed quam pene exciderat mihi,quod erat praecipuusta 3 quam

364쪽

326 IO. LUDOVICI VIVI quam multascripsi,qui oblitus eram,id quod tuisve futurum fuerat primum: leue est quod astriabamsed non omittendum tamen. cicero plerumque nihil horum curat. Ad extremum literarum

addi sole si quem aut salutatum,aut resalutatum uolumus:aut si qui eos ad quos scribimus, aut eoorum amicos uel notos salutarent, resalutarent udi Atticae Cr oliae S. Dionsium uelim suluere iubeas. rentia tibi S. D. Uliae er pueLae caecissiae bellifimae S. dices. salvebis a cicerone nostro. cicero tibi P. f.D.Hinc,ut digredientesabeneprecantur mutuis id enim humanitas docuit. literiorum exitus felix est omen,ut ingressus Graecis es V υ,quo Vale:quod etiam Latinctum er salue. utilina apud Sallustium: Per filios tuos rogatus aveto: puto ex perturbatione animi et tumultu,in quo sicribebat . quin etiam, cura ut ualeas. fuc valeas:s me amas, ualetudinem tuum cura diligenterimis etiam uis etiam:m salue mi Πα

gis profutura:christum precor,ut q cssus ege is, fecundet, er feliciter tua omnia sinat eueniri reseruet te Dominus:pax er fauor christisit tecum:opto tibi bonam mentem. Aegidius calentisus reliquit epistosia baud sane absurda, in quorucalce pro Uale, addit semper congrues argumento uerbum i quem aduocabat, curre,solv.fi cuim m

365쪽

DE CONscRIB. EPIST. 32τnunciabat lata,Gaude: n tristia,Plorato.Quid odani interdum simile s cerunt ueteres, sed non euirat in eis perpetuum,ut in illa: Cicero D. Brutor Vince,Cr Vale. Fabricius orcto: Tu nisi caueas, iacebis. Sed bene precari est multo decentius σ con ruentius. Postremo, quoniam e re est istu cui scripuε,σ unde, Cr quando epistolam dedoris,cognoscere, locus Cr tempus asscribebantur. Locus hoc modo: Datum Lucae, scriptum in ca Ars, Vale ex castris, ex urbe capud. Datu apud Valentiam, in urbe Valentia, Louanil, Lutetiae, ex rura.Epistolum,inquit Cicero, datam a tribus tubernis:ex castris, adimam Candaviam. Cicero

T. Attico ex rheda scripsit,et de phasello. Ex tea pore cognoscitur,quae epistola priorsit, qui posterior. hinc enim haud raro uoluntatum pendeter sententiarum interpretationes: quemadmoadum in edictis,legibus,diplomatis principsi. Aurugustus horas quoq; epistolis afribebat, ut est dapud Suetonium. Annos illi consulum nominibus denotabant,quibus fastifignabuntur,cir acta omnia, issm priuata, tum publica. Vnde illud iurifieonsultorum: Ne instrumentusat ne die er consule. In epistolis amicoru rarius adscribebant,nfrem contineret digna,ob qua id facerent. Athenienses habebant uos a mores,Graeci obmpiades,

alii alias notas tempora.Nec folii tempus praeter π mittebant,

366쪽

inittebant ed etiam locum:quum nihil restrebat addi,uel quia iam is sciebat cui cribebatur,uel ratio materiae non poscebat. Neque uero in loco σtempore Cr salutatione erat ullus ordo certus ceminscribebant: Vale, Romae, Nonis Iunijs: Cr, . Vale,Nonis mi , mae:CANqnis Iuni ,Romae, Vale. Si quid uel exciderat, uel ueniebat in mentiem ut adderent ne proutionibu3 id faciebant,' rursus apponebant Vale. quodsi iterum liberet

quicquam ascribere,faciebunt ad eundem modsi, rum uel tertio Vale: itidem quoties placereticuius rei exempla fiunt quum alia permulta,tum in primis apud Ciceronem 13. epist.ad Atticum. Sed nos provis ueteribus utemur nostris. olim illi, Vale quinquatribus, Vale rubigalibus, Valenulcanalibus, 'orabbim: quin nos etiam, Vale natali Seruatoris,uirginis matris, strijs D. Martian conuersionis Pauli nis forte pudet ac poenitet nos nostroru diuorum, ad quos nulla est illorum deorum comparatio.Pro talendis quoDIdorus, Nonis,expeditius est die mensis adstribere,quinαto Ianuarq , sexto Nouembris, crepusiculo diei,

conticinio noctis,multo mane,bene mali de me

dia nocte,de med o dicio ipso fruore diei, in risgore noctis media,aut extremari Romanis consiu

367쪽

DE CONscRIB. EPIs T. frani: Anno a christo nato,ab orbe redempto, a fiatio Dei incarnato, a partu uirginis. Si uaria sint scripta, quod maxime infixum volemus menti,id repetemus post Vale. uti Vale mi Honorate, σliter M cole,quae te principem uirum licient nostrae ciuitatis. Vale etiam atque etiam mi Pobtici, ςt cura ut ine e colica mea recte ualeam.Ver loci cir temporis Vignatio longe uidetur mihi aptior Cr congruentior negotin ,s statim in copite literarum denotentur quippe si dies aliquot asseruetur epistola,cr res uarie contingant, maxima sequetur perturbatio, quae res quo tempoare acciderit :sin uero peregrinemur, nec unde

scribamus sciri poterit. Ad effugiendam confusionem hanc negotiorum,cicero quandoque media

epistolas nat diem: Haec cripsi ad quintum c

land Iunias. Itaque commodit ima mea sententia,eT ad eventuum rerums omnium diuersitate inprimis appositum fueri hunc in modum, aut sis milem quempiam scribere: I. L. Ques G. Budaeo suo facilem senectum optat. Brutis tertio die Idαnuari , Μ.D.X XXIII. Caesarem narrant esse Mantuae, inde profecturum Bononiam. Agimmepiphaniam Domini. iam pro certo habetur, i, tum cum Pontifice congredi, π maximis de reabus quotidie consultare,quae sint toto christiano nomini cumprimis utile Iinc diciis octauus I Z s nuarib

368쪽

axo IO. LUDOVI cI VI v Ismaribde concilio ferunt illos agitare christus illis impartiatur suum stiritum. Dies est tum deciomus mensis, sum Gandaui, profici cens Bruge, lum,accepi litem tuas duabus epistolis eodem fisciculo: ad omnia firme restondi,praeterquam ianecessirio illo tuo,quem nondum uidi , Fed expeactatur hic quotidie. haec epistola , quid festissit ira qui erat profecturus,nondum est missa in hune diem, i est praedicti mensis decimustertius.perueni Br bellam, conueni amicum tuum, quem fumde negotio tuo allocutus: pollicetur suum opera omnem:ta,ut soles,quicquid euenerit, magno sanimo. opto tibi fauorem christi. Iam pudet metam diu aseruata epistolae, uicesimus est mensis: ex ijs quae ille est cum Scaevola collocutus, non uidetur esse eo in te animo, quem existimabamin,

quum bis esset: sed dum christus bono fit in te danimo,humanus utilitates facile neglexeris. Salueo bisacranaueldio nostro,uxori tuae salute ex me. P. Brixius aluebit a me officioster accurate: istem, Beralem Cr Tufanus. Quid etiams quid ad bus num uereor, ne in epistola toties in manias

resumpta, desit aliquid, quod non esse adscriptudoleum.nihil occurrit,adsit tibi christus. Epistouti haec uua suffecerit pro exemplo, ad ostendens

dam formulam. salutem er Vale non damno,

nec diem ex locum in calce: quibas ine hactenus

furi

369쪽

DE CONICRIB. EpIs T. sum femper usus, nempe antiquis er recept iami,sed ratio haec noua scribendi,nec ineruditu uidetur mihi esse, ex praebentium rerum statui congruentior,non solum in Latina linguased in uernaculis: quibws etiam praecipimus, s prosticismus, non solum latinae, etsi huic, uti par est, poαtifimum.Adde his,quod precationes magis restagiosae fiunt,magi s optabiles. In calce epistolae,si ea sit aliena manu sicripta, gnum aliquod addendum,quo declares eum non esse adulterinum,aut

svposititiam, sed abs te pro ctam. In quo erat apud ueteres parata fraus, quippe quibus facile esset negare abs se esse missum. Cicero in Antonium, Philip. r. quem locu asscribam totum, quia sumitur ex prudentia communi: At etiam literas, quas me stibi missse diceret, recitauit homo et humanitatis expers,et uitae comuniri ignarus. Subsenim unquam, qui paulum modo bonorum conrasuetudine nosbet iteras se ab amico missus,osynosone aliqua interposita,in medium protulit,palanis recitauit Quid hoc est aliud,quam tollere e uita uitae societatenis tollere amicoru colloquia absintium quam multu loca solent esse in epistois iis,quae prolata si sint,inepta esbe uideatur quant multa stria,nes tamen ullo modo diuulgadasSis hoc inhumanitatis tuae, stultitia incredibile uiderite. Sed quid oppones tande,si negem me unquam

370쪽

m IO. LUDOVICI VIVI sistas literas ad te misisses quo me teste conuinces

uti chirographo in quo habes scientiam qui1 qm qui positi sunt enim librarij manu. De superscriptionibus.

Desuperscriptionibus nihil habemus antiquorum,quod quidem certo pol imus ustirmare qua de causa existimarunt nonnulli, iitulos iusses perscriptiones: quam opinionem paulo ante sautiis refelli. Sed si icor multis epistolarum non 'isse additam superscriptionem: sicuti nec intimi

Ice ocum aut templis,quum iam alioqui scire*tur,aut nihil referret. Itaque ubi is,cui perferen epistola dabatur, cui nam esset redditum nollearat, nihil erat superscriptionis opus. fere autem eam ad rem uel domesticis, uel notis hominibus uteruntur: quod si publico tabe urio committerarent , is utis signa dignoscebat. Sed coniecturararum satis. Superscriptio certe hoc tempore necessaria est. Ea constabit nomine eivi, cui mittitur:

adiecta uel dignitate, uel functione phblica, sicut

in titulo: . Pompeio Magno Proconsuli imporatori,Ludovico ab Aolasduciario er cubic lario caesaris. Epitheta sapientiae, claritatis, ill strationis, alia uere fiunt,quod dicuntur,superiem: non honorant superscriptionem, Adone runt.nihil est eis mendacius,uel ub urdius ain euham pueri haec ridet. At ut in titulo dicitur Suo,