장음표시 사용
2쪽
Votiescum animo meo reputo infima Π formationis tempora, eaque Olm proXb
mis & illa item cum nostris compono Ploties, Magnifice Amplissimeque Domine, se maximum mihi offert argumentum infirmitatis humanae: neque dubito, quin idem tibi usu veniat lapissime. Quid enim magis Lumero, aliisque piis doctoribus primitus objici selet, quam Papae, & Ecclesiarum multarum dissentientium autoritas 3 Sed Doctores nostri ab Ecclesis ad Scripturae indicium , a Papa ad Magistratus judicium provocabant. Bonaeausa multis locis triumphavit. Sed cum Lutherus homo quoque esset, a quo iccirco humani nihil alienum putari debet, factum, ut cum bono semine zizania alicubi semina rei. Videre hoc alii, fortasse nec pietate nec eruditione imferiores r qui idcirco sedulo sta adlaborandum judicarunt, ut a bono lamine ditetania distinguerentur. Hic qui in Lucteri sententiam jurassent , quasi quae de scripturarum unico ac persectissimo canone dicta essent, adversus Pontificios statum valerent, ecce iisdem, vel gemitus plane armis aggredi eos ausi sunt, qui zietinia in Ecclesiis suis recens torta erunc, re vellent. ptam ut Pontificii Pontificem, ita hi Lutheri sectatores Lutherum , ut illi Ecclesiam Romanam, trahi
3쪽
Ecclesias Saxonicas, & alias; ut illi mediae sere, aut infimae antiquitatis concilia aliquot, ita hi, tanquam quod conciliorum sibi multorum instar esset, Confessionem Augustanam urgere adversus dissentientes Coeperunt. Habuit hoc alios pessime: inprimis eos, qui in re Sacramentaria ab iis dissentientes, hac parte Zuinglium, & Calvinum sequi se profiterentur. 'Aurem igitur istis vellere, memoriamque priorum temporum refricare; quibus armis istiusmodi pugnandum fuisset, caussa longe fuissent longe inseriores. Sed surdo canebatur fabula. Nam qui quasi rcrum dominarentur, hi, ut Pontificii olim, ita )am ipsi quoque in omnes a se dissentientes de umbone, tanquam de plaustro omnis generis convicia jactare Coeperunt : communitati etiam omni in posterum renuntiarunt.
Atque in his tuebantur se Lutheri ipsius squanti alioquin viri s , exemplo: qui ut multa istius farinae omittam, commemorare enim toedet, paullis ante excessum suum, ad Iacobum Probst , pastorem Bremensem , virum , quod nec qui Lutherum tantopere sectabantur dissileri poterant, eximiae pietatis, seribere hunc in modum non dubitavit: Beatiumir, qui non abiit in consilio Sacramentariorum, or in via Zuin-glianorum non stetit, in cathedra Tigurinorum non sedit. Quod cum illis aureolum, & bracteatum quoddam dictum videretur, omnes, qui animum non habent affectibus impeditum , vident esse, non dico bullatas nugas, aut ineptam ac puerilem allusionem, sed impiam, & horribilem psalmi perversionem. Nec intra convicia aut anathemata res stetit: ad carceres, ad exilia deventum, uti vel sola indicium faciet Peuceriana carcerum historia, quam optimus, & doctissimus Peetelius scripsit. Tantiam non quidem religio, sed perperus affectus potuit suadere malorum. Tandem divina misi ricordia, in Britannia, in Germania, in Galliis, i in Belgica orescere etiam Ecclesiae cceperunt, quae Papae sic lugum exeuterent, ut a Luthero simul in σμουσόας dogmate dissen
tirent. Diuitigod by iri iste l
4쪽
EPISTOLICA. 3tirent. Ac aliquantisper quidem hae memores pristinae confictationis & cum Papistis, & cum Lutheranis, nihil aliud urs re , quam Prophetica & Apostolica seripta , summumque in Ecclesiasticis judicium magistratibus sponte detulerun
Sed postquam plerique earum Doctores rem omnem in vado esse viderunt, inque veterum multorto locum Jam se Cesserant Oratores novi, adolestentuli , quam in Papistis prius, ac mox Lucteranis tantopere damnarant, hanc ips, cum alibi, tum inprimis in Belgica hac, calcare viam Coeperunt. Si quod enim dogmatum suorum in dubium vocare-ἀur, non 3am ad scripturas solas, imo nec ad primaevam antis
quitatem provocari se patiebantur : sed ut Lutherini illi Lutherum, ita hi Calvinum, aut Beram: ut illi Augustanam Confessionem, ita hi Confestionem Belgicam,vel Catechesin Palatinam : ut illi Saxonicarum, ita hi Resormatarum inprovinciis hisce jactabant consensum. Et quod dolendum
inprimis erat, non minus quam priores, omnes a se sententiis discrepantes, tanquam haereticos differebant , & quos possent sedibus suis deturbabant. Quae quoties Cogito, prope animum meum metus subit, ne & illi qui nunc, ob aliquem in Praedestinationis dogmate dissensum, tanquam traducuntur , si superiores aliquando sant, libere cur non apud te loquar similiter excepturi sint eos,
qui dissentire ab ipsis audebunt. Quippe dc illi homines
sunt non minus quam priores: & semper sic, ut alios mittana, Cum ipso cruditorum vulgo ita Comparatum fuit, ut ,
Contemptis iis qui moderata suggererent consilia , iis qui extrema sequerentur se potius applicarent. Sed huic spero malo providebunt tempori viri aliquot praestantes', qui inter ipsos plurimum possunt: ac inprimis Magistratus sum
mus , quem haec antecedentium exempla possunt reddere utIorem. Quod autem nunc illi qui receptiorem semientiam tuentur impense negant, vel transversum se um
5쪽
ntem deflectere ab illa dissertandi ratione quam sequebam tur qui primi Ecclesias Belgicas, vel domi, vel in exilio,
docuerimi, hoc istiusmodi est , ut merito dubites , utrum magis imprudentiae , an impudentiae tribui debeat. Hoc cur dicam, Cum alia multa, etiam in vulgus notissima, testatissimum faciunt, tum inprimis historia isthaec, quam nomine nobilissimi Iohannis a Lasco , Belgicae Ecclesiae in Anglia Epistopi: item Martini Micronii , cruditissimi, &fidelissimi pastoris, & omnium Belgarum, aliorumque pinregrinorum Londino profugorum , scripsit , divulgavitque nobilis & insignis vir Iohannes Vtenhovius, Ecclesiae Belgicae senior. Quanto profecto aliter, quam hodie hic fit, disputabant illi , cum Lutheranis Colangae', Wismatiae,
Hamburgi, atque alibi. Non visum hic universam istorum temporum historiam percurrere ; sed Contentus ero , o multis aliqua delibasse, e quibus de Carteris non obscura fiat conjectatio. Coldingenses quidam pastores erant, nomine Paullus Noviomagus , & Henricus Sylvaeducensis. Cum his nostri pium aliquod colloquium poscebant. Negabant Contra illi, eo quicquam opus esse,Cum nec Rex,nec ipsi minimum de Regni Danici doctrina dubitarent. Nempe similiter ac lubetisenim isthaec cum nostris temporibus conferre idicentes audivimus quosdam, posse Pyrrhonios istos , ut vocabant , inter sese catechesin examinare adscripturarum stateram : sibi hoc factu nihil opus esse, qui nec de particula ejus minima dubitarent. Sed quid hic
A Lasco, Micronius, Utenhovi Nempe tales praejudicio peccare arbitrabantur, planeque statuebant , non tantum Cum ZiZania sponte aut fortuito oculis sese offerunt, de evellendis iis consilium capi oportere, sed sollicite etiam inquirendum , nihilne Zlamiorum uspiam reperiamus,
cum inimicus homo ea soleat spargere , dormientibus iis quibus cura agri Dominici incumbit. Sed pergamus. Di-I t. cebant
6쪽
cebant Lutherani , negari a nostris clara Scripturae verba. HOC EsT CORPUS MEUM. Nempe simili ratione, ac
Ecclesiastae illi, qui cum de Electionis & Reprobationis absolutae dogmate disputant, clara esse ηunt verba Apostoli Rom. IX. ac Reprobationem aliquam conditio tam inducentibus, priusquam quod volunt persuadeant , totum illud caput e sacris literis furcillandum esse. Sed quid in simili controversa A Lasco , & alii , quos diximus ξ sum Noviomagum superiori concione docuisse ' or quidem recte: VERITATEM esusque doctrina probandam non esse unius alicujus Dei in Scripturis testimonio , sed unanimi totius Scripturae consensu. Objiciebant deinde nostris, quod omnia Carnis judicio metirentur. Quis nescit hodie oggeri illis, qui absolutam Reprobationem negant Sed audiamus ALasco, & alios. Multa seunt alia in religione nostra capita, magis mulso rationis nostra iudicio repugnantia , qua tamen nos omnia per Dei gratiam indubitata fide amplectimur, abnegato omni rationis nostrae judicio,'eo quod ista eertis divini verbi testimoniis niti atque insistere videamin: idem or hic mulio libentissime facturi, si idem videamin. Objiciebant item , quod per Daniae Regnum jam alia de Coena semientia obtineret: nempe ut nunc quidam in Praedestinari nis dogmate Ecclesarum Belgicarum, squam vere non dis puto in autoritate se tuentur. Responderunt nostri Lutheranis istis; Doctrina sana veritatem petendam nobis esse, non sanὸ ὸ regnorum, sed ex verbi diviisi certa ac solida autoritate. Criminabantur item nostros , quod dulcntirent a Luthero , ac Saxonicis Ecclesiis, quod Augustana Consessione damnarentur. Nempe haut aliter, acinunc quidem semper crepant Calvinum , Ecclesias Belgicas , Conses.sonem , aut Catechesn : quae fortasse tamen non usque adeo illis patrocinantur. Sed quid hic iidem illi laudatissi mi virit Dicimius, inoFiebant, Lutherum ac Saxonicas Eccle
7쪽
ε DISSERTATIOs- , denique se Augustanam Confestonem non esse Cathol
eam Ecclesiam: nos Lutherum pro insigni Dei organo habere, sed isti αιhilomisus Spiritum Sanctum Iuxta mensuram datum
fuisser hunc honorem solis nos Propheticis Hr Apostolixis siriptis deferre. ut nihia contineant quod non certa fide si amplectendum: caeterum, in seriptis Laiberi de Calvino idem
dicere possumusὶ luculenta extare testimonia. istum sibi non perpetuo, neque per omnia constare. areis Laetheri scripta ,-ipsam adeo Isugustavam Confisonem, ad Friptura re gulam se iseitima Ecclesiarum iudicia revocanda esse e neque ex Lutheri dogmatis, aut eIiam ex Aug. Confessionis autoritate, ita pra)udicandum esse, ut scindantur Eccl ta , utve sanctorum communio in Cathalica Dei Ecclesia, contra fidei nostra confessionem ivioletur. Verba prosecto aurea. Porro quia Paullus Noviomagus haeresios accusarat nostros publice in p. II. concione ; respondere ad illud in hunc modum : Contra doctrinam Euangelii factum dicimus ; quandoquidem nemo de alterius.eondemnatione pronunciare aut potest aut debet in
Ecclem , quem non constet publice a fundamento Apostolicap. Confessionis, 'iri ore prodita, excidissse. Et aliquanto post
addunt : Nos hujuου eontra υersia nominerneminem unquam
aversati siumm, sed in staterna: eharitate tulimin; se frendos esse putavimus omnes , qui modo nos isti m ferre volent , donee Dominuae eontroversiam hanc per gratiam suam componat, eo quod omnes fundamentum Confessionis Apostolica pariter retineamin. Quod ipsum in Praedestinationis con troversiam multo etiam 3ustius dici possit. Alia quoque hue 3us generis in istoc Coldingensi colloquio im possunt. Sed nihil nostros ulla juvit defensio sui: verum extrema in afflictione, mediae,hyemis tempestatibus , sexaginta circiter familiae, quos inter MCrepitii, pueri, matronae gravidae summo Cum vitae periculo r no necti sunt. Sed operae etiam fierit delibare dissertationem quam Hamburgi ML
8쪽
P I S Τ Οi L I . Cl A. 'cronius habuit cum Ioachimo Westphalo , eo adversus quem & Calvini exstant quaedam. Is tanquam Achilleum p. Iss. . argumentum obhciebat Micronio, Demeritare doctrina noia strae Sacramentaria nihil est ambigendum, eum ea is omnibus Saxonicis es Orientalibus Ecelsis, ut a sancti spmis viris se praeceptoribus suis eam acceperunt , unanimi consense trada rur. Falsa igitur se repudianda es contraria Zuinglii sententia , quae in praedictis Ecclesiis es damnata. Praeesare re- ν.' spondet Micronius: De controversa aliqua doctrina non ex unanimi multarum Ecclesiarum consensu , sed tantum ex concentu Prophetica σ Apostolicae statui debet.M ALIO Qv ITRIUM FAR ET PAPA. Tum Westfatus: Eeelesia nostrae Saxonicae sunt Ecclesiae Dei. Hic Micronius : Eccle Dei ex loco aestimari non debet. Utque Londinum non facis Ecclesiam Dei, ita nec Hamburgum, aut Lubeea. Nusia pra-terea es Ecclesia prater Propheticam se Apostolicam, quae nonis quibusdam hallucinari quandoque possi, quod ipsum quoque Lutherus docuit. Addimus , Et Gisinus. Sed quid Kest- salus hic ρ . od Luthreus Ecelsam scribit errare posse, de Papistica non de Chrissi stensit Ecclesia. Respondet Micronius': μὴ de vera Christi Ecclesia loquitur Luthemου, qua
ex humana quadam imbecutitate in quibusdam nonnunquam impingit. Ex parte enim propheιamin. Et At aliquando , useximius aliquis doctor alicubi turpiser hallucinetur, quem mox deinde alii, praepostero quodam zelo incitari, temere se perti naciter imitantur. Hinc etiam saepe errores in Ecclesia oboria
9쪽
ρ.aor. Nemus : Ego doctrinam meam sacramensariam non Londinensi, sed Ecclesia Dei Hambuetensi judicandam proposui. Similiter hodie multi in Praedestinationis dogmate nullis . se Ecclesiis subiicere volunt, nisi quas idem securi sentire p. 2o6. habeant persuasum. Ait idem Winfatus : Si dabia adhae et nostra doctrina , graviter peccassu Senatus noster , 'SerenissimusKDania Rex , qui adversium vos decreta sui
- runt. Optime respondet Micronius: SI M I L I B v s at M. GUMENTIS FACILE OMNES VICERIT PAPA. 'ρ. ar . Ait Westphalus: Contra vestram doctrinam Comitiis Augu- lstanis pronunciatum est. Micronium hic audiamus t Non υideo vos justam habere caussam santopere gloriandi de Au- igustanis Comitiis, cum ea in eum finem instituta non sint, ut Iibi audita priiss ulraque parte certi atiquid de re sacrament tria statueretur: sed fuit tantum nuda fidei confessio, qua nun . modo Concilii legitime congregati autoritatem obtinere potest. Quod ipsum de Belgica Confestione dicere possumus. ' Quemadmodum & quod continuo subdit : Siquidem Con- lcitia omnia adhuc subjacent scripturarum autoritati, quanto 'magis Consesso Augustanar Alibi quoque recensetur in eari idem historia colloquium a Micronio habitum Wisinariae lcum Doct. Smetenstedio. Hic, cum Micronius dixisset, p. 1 6. Magistratus possit cosioquii resis esse ae I v I, E dic : respon- , det Doctor ille, Magistratus p quid isse de religione inteE
git Z Petamus Rostochium cse ad Doctores aut Superimendo irem profescamur , qui de cossoquio judicare poterunt. Nempe non alios judices admittit, nisi a quibus certam sibi riam videt. Quid Micronius autem ad haec ρ Siccine, im quit , Magistratum contemnis Doctor P o I V D I C E
PRECOR PAPAM PRINCIPIO VICIT LUT HE RUS , AB OMNIBUS TUNC DOCTORIBVS
10쪽
EPISTOLICA. sadduximus, ostendunt quod superius dicebam, illos qui pimi Ecclesias Belgicas collegerunt repurgaruntque , sempera Doctorum quorumdam stasu , E lesiarumque quarumdam consensu ad Scripturarum indicium , Magistr tus judicium provocasse contra eos , quibuscum illis Doctoribus nostris negotium fuit , haud secus ac hodie quidam occipiunt e ninris. Nam ovum , ovo similius non est, quam illa quae vidimus Lumeranorum argumenta, & ista nostrorum, qui ab lutam ruentur praedestinationem, nec Magistratus judicium in Ecclesiae rebus admittunt. Nec tamen par omnium hic immodestia : sed quo imperitior quisque, hoc minus rationi locum praebet. απειρήτων ut optime olim Oppianus. Atque ut ingeniosissimus poeta LMav.α.
alicubi ait, Non plus his eordis sed minus oris adest. Plus modestiae squemadmodum & eruditione plerosque ordinis sui Vincit . retinuit Anton. Wallaeus cujus scriptum de jure Magistratus in Ecclesiasticis dicere possum ἀνεγνω f εγνων,
κατεγνων ἁπλῶς addere non possum, ne merito audiam iulud quod desertori Iuliano respondebat Basilius , ἀνεγνως,ἀAc ουκ εγνως, εἰ si εγως, ὐκ αν κήερος. Ita multa in eo scripto reperi, quae meliorem mentem , majoremque modestiam spirent. Sane siquis ea ex opere excerpta in unum Core rat , simulque oculis subjiciat, vix amplius aliquid requisi-xurus videatur. Sed tamen duobus nominibus peccat gravissime. Nam adversiarii sui mentem, quam non capit, Campit ; eumque se oppugnare credi vult, cum suum oppugnat somnium. Adhaec quae scribit minime videntur ἀκο-
, i οριοφωνα. Nam cum summum in Ecclesiasticis imperium neget esse penes ἀυlοκράτορο, ea tamen passim dicit , ex quibus colligere hoc potuisset , si mens non laeva fisisset. Omnis erroris fons & caput, quod confuse indisi. tincteque singula considetet & tractet, cum hic vel maxime