장음표시 사용
41쪽
Latinos primus ille laudatur , cujus postea imitatione multi eomposis sunt, quos inter laudatissimi fuerunt, Romanus , & qui Bedae nomentulit &c.
taque innovationis quae in Ecclesia Latina facta est, quamque destru bere hoe loco propositum est , origo & occasio prima fuit Thedori Pre nitentialis ille liber Graecorum imitatione compositus. & annis viginti quinque aut paulo minus ante septingentesimum in Anglia editus , de paulo post per universiam Ecclesiain Latinam divulgatus & celebratus. Divulgationem tam promptam dc festinam neivo, Opinor, mirabitur, quidisserentiam Poenitentialis a Canonum collectione , & quasdam alias rum Poenitentialibus, tum datae hypothesi connexas circumstantias dili genter considerabit &c.
ibid. num. XVII. Hi ne facilε judicabit Lector, quam opportuna & commoda fuerit sinisgulis Sacerdotibus nova illa Poenitentialium libellorum constriptio. Sic enim unicuique Presbytero erat in promptu indiculus velut in tabellaestigiatus , secunddin quem singulis peccatis erant Poenitentiae assignandae ;quomodo juxta varias personarum conditiones , elates, Incommoditat I, morbos, erant temperandae, commutandae, redimendae. Quapropter nihil mirum est si Theodori Archiepiscopi, viri suo seculo doctissimi, a que propter auctoritatem summi Pontificis , a quo consecratus . & in Angliam missus fuerat, omnibus acceptissimi taber Poenitentialis brevi tempore universum fere occidentem pervasit, illianque imitati sint multi alii Episcopi, non tantum ipsius Poenitentialem probantes , sed etiam alios instar illius commodiores & ampliores componentes: nihil quoque mirum, si Concilia, synodalesque conventus singulis annis post seculum septimum celebrati , levere semper constituerunt : ut singuli Presbyteri Theodori Poenitentialem prae manibus haberent, ut ex illius praescripto Icccantibus Panitentias imponerent.
In Ancndice Lib. de Poenitentia.
Istorum libellorum P cenitentialium in Occidente tres fuerunt celeberrimi. Omnium primus est Theodori Cantuariensis Archiepiscopi. Hune proxime sequitur Bedae Poenitentialis qui inscribitur De remediis peccatorum. Citari tamen solet ab antiquis sub titulo Poenitcntialis. Revera enim est liber Poenitentialis: nam libri Poenitentiales remedia peccato-
42쪽
quo pluribus infra. Hi sunt Poenitentiales antiquissimi ab omnibus Canorium collectoribus &plerisque Conciliis celebrati & laudati ; ab iisque
cepius jussum est, in Poenitentiae peccatis secundum istorum Poenitentia. lium definitiones imponerentur. Poenitentialis ille Theodora tantopere celebratus nondum est editus, plurima ex eo reseruntur a Buchardo , Imne, Gratiano , & Reginonis collectione manuscripta. Neminem mihi legere contigit hactenus qui Theodori Poenitentialem se vidisse profiteretur, prae ter Henticum Speinxm Conciliorum Anglicanorum collectorem , qui testatur manuscriptum conservari in celebri Bibliotheca S. Benedicti Camtabrigiensis, e quo tantum exicripsit titulos Capitulorum. Plurimi sane sunt tituli qui prae se serunt materiam proposito nostro convenientissimam, Seutilissiluam , & dignissimi, tam propter materiam quam propter antia quitatem qui ab aliquo publici juris fiant. Operae pretium tamen ellet Scripturae characterem considerare, an antiquus, an recentior, deinde quae ex eo ab antiquis reseruntur , camparare. Nain ut saepe.monuia mus , addi plerumque solent elusinodi libris nonnulla usui temporis suo describuntur , accommodata.
43쪽
QUAE IN DUOBUS VOLUMINIBUS CONTINENTUR.
POEnitentiale Theodori Sanctissimi & Doctissimi Arehiepiscopi Camtuariensis , quod ex duobus vetustusimis codicibus MSS. Bibliothea Thaanae descrivi permisit Iosephus tauesinet, huius Bibliotheca celebem rimae eustos vigilantissimus atque eruditissimus. Capitula Theodori. Ex antiquo MS. optime descripta mecum communitavit Nicolans Favier utriusque Iuris Ecclesiastici ct Civilis periatusimus in Senatu Parisiensi Advocatus. Capitula Patribus Concilii Herugsordiae oblata a Theodoro praesi- .dente. Collata eum tribus eodicibus HS. quorum duo fune Bibliotheeis Thuana: terrium mihi suppeditavit Uir Doctissimus Chissetius Sarietaris Iesu Presbter. Alia Cupisaia collecta ex Fragmentis. Fragmenta ex Capitulis a R. ac Doctissimo D. Luca Acherio editis in Tom. IX. Spiciles. Fragmenta ex Coonibus. I. Fragmenta ex Canonibus 1 Garsita Loessa collectis sub titulo Conjciliorum Toletanorum. I i. Ex Excerptionibus Egberti Eboracensis Archiepiscopi. III. Ex venerab. Bedae Canonibus ad remedia peccatorum. Iv. Ex Capitulis Selectis Canonum Hibernensium. Quo Vir Tacti simus R. Lacas Acherius edidit in Spicitu. Tom. IX.
Fragmenta ex Libris TmutentiatibuI.
x. Ex Poenitentiali Romano, M. PrDiuiti eo by Coosli
44쪽
I t. Ex Poenitentiali Rabani Mauri Archiepiscopi Moguntinensis. a mota ex C ductoribus Canonum. i. Ex duobus Libris Reginonis de Ecclesiasticis disciplinis. Qu=ι Vir eruditismus Stephanus Balueius ad fidem vetusti mi eo diris accura: ἐσmendavit. ii. Ex Burchardo. oris. Ex Ivone. IV. Ex Gratiano.
v. Ex aliquot Codicibus MSS. Tituli Capitum Libri Poenitentialis, quos solos ex Codice M S. Bubliothecae S. Benedicti Cantabrigiensis Henricus Delinan descripsit in
Excerptia ex pluribus Codicibus MSS. in quibus Disciplina in μι-
perforabas Monumentis proposita expongiar. Excerpta de universali Ecclesiastica disciplina , quae in Poenitentiali Theodori, ipsiusque Capitulis proponitur. Ex vetust sma Canonum Ca tectione Mae. radicis Heravaeliani.
Excerpta de rebus praecipuis, quae in Pamitentiab Theodori , ipsi que Capitulis tractantur.
x. De Benedictionibus & Consecrationibus ad usum Ecclesiae Anglicanae . Ex antiquissima codice M S. Bibliotheein Metropolitana Rotoma sensis a viro erudito Philastrio mecum communicato. ii. De sacris vestibus. Ex duobus eo dicibus MSS. Paenisentialis Magistri Roberti de Flamessure Canonici S. Victoris re Faenitemia rii, quos mihi suppeditarunt Biblie: beea S Victoris er Cholataorum. ii 1. Plura excerpta de peccatis & Poenitentia. Excerpt. I. Ex optimo MS. Congregationis oratorii Parisiensis. quod mecum eommunicavit Vir do tissimus Faschasius Auesnes ejusdem con-gragationis Fresbyter. l xcerpt. II. Ex antiquo eodire MS. Bibliotheca Monachorum S. AMIustini magni Conventus Parsensis. Excerpt. III. Ex veterι Breviario MS. ad usum Chari Agonisterii montis Cassini ac euratis me defer tum , ct liberatissime meeMm communieatum a Viro domasimo Pasichasia m e*ιI Congrelationis oratorii D. AL f. c. Pressetera , cuius eruditissima ad hoc insigne Eccl astica Di ciplina monumentum observationes seuhieiuntur.
Excerpta ex Famitentiatibus Mn. de peccatorum Confessiones Paenitentia. Ex Poenitentiali Magis ii Bartholomaei Oxoniensis Episcopi. Euod
45쪽
rneci m eo municavit Vir diligentissimus, humanissimus , clarismusiqua Fiabliotheca Victorina profectus, Carolus Tonelerius.1 i. Ex Poenitentiali Petri Pictaviensis Canonici Sancti Victoris. iii. Ex tractatu ano mo de Sacramento Poenitentiae, qui est quoque Fibliotheea Victorina. 1 v. Ex Poenitentiali Magistri Roberti de Flamesbure Canonici sancti Victoris, & Poenitentiarii. auod mihi suppedιta ni codices MS L R-bliotheearum S. Victorii ct Choletaorum. v. Ex codice M S. Bibliothecae Regiae Navarrae stib titulo formulatii Poenitentialis, Quem mecum commvnscavit eruditissimus I.udovicus de ori d'Herouvia Antonii sitius , vir eruditissimus , or Iicentiatus Theoloeus. vi. Ex Libro M S. Bibl. victorinae cujus titulus sie inscribitur: Inceipit lib. qui Corrector vocatur, &inedicus, qui correctiones corporum,fc animarum medicinas continet. vii. Ex Libro Poenitentiali Bibl. Victorinae a diversis libris Poenitentialibus desiumpto.
Excerpta ex sammis Antiquioribus A S. Codri Mn. Bibl. Victor. .
r. Ex tractatu de Poenitentia quem continet lumina Petri Cantoris Parisiensis.
ni. Ex lumina Magistri Praepositivi, Caneellarii Parisiensis, viri suo tempore inter scholasticos summi. i. Ex summa Magistri Roberti de Chorson Ilustrissimi Cardina-- Iis, & Legati Apostolici
Lxcerpta ex Poenitentiali Magistri Joannis de Deo.
PRAECLARA ECCLESIASTICAE DISCIPLINAE
MONUMENTA, Qui res saperior dissipuna cor matur se ita rutariSElecta ex innumeris Schedis Viri Clarissimi Antonii Οοn Domi ni THerdiuυ it, & ex quam plurimis Galliae Ecclesiarum ac Monasteriorum Chartulariis; quae , duobus aut tribus exceptis , omnia ipse liberalsissime mecum communicavit. De quo susticiat semel Lectorem
46쪽
monuisse, ne hujus viri beneficentisilini nomen saepius repetatur.
CAΡ UT PRIMUM. DE CONSTRUCTIONE ET CONSECRATIONE
Eeelsarum. De in liratione Capellarum, O donatione Praebendarum.
i. Harta concessionis Oratorii construendi cuidam fideli nomine Frodar factae ab Alexandro Ecclesiae Uiennensis Episcopo , in qua exponitur prima institutio consecrationis Ecclesiarum : & quibus rationibus moti sunt Epistopi , ut concederent bonis Laicis Ecclesias construere. Ex Chartulario Ecclesia Viennensis. II. Charta sancti Stephani Lugdunensis Ecclesiae, quae suit scripta tempore sancti Bernardi Archiepiscopi Viennensis, qui fuit ante sanctum Adonem, & fuit contemporaneus Agobardi Archiepiscopi Ecclesiae Lugdunensis. Quod non liceat Ecclesitam etdificare sine permissu Archiepi L. copi. Ex Chartulario Ecclesiae Lugdunensis a ii. Charta de Monasterio sancit Petri de Clar valle in qua declaratur, ad donationes rite faciendas pro aedificandis dc consectandis Ecclesiis, consensum Episcopi atque auctoritatem necessario requiri. Ex Chartatario Monageria Conchensis. i v. Judicium latum de Ecclesia inconsulto loci Epistopo a Monachis sancti Praejecti constructa, quam idcirco Episcopus ut propriam vindicavit, de Ecclesiae Cluniaeensi ad usus Monachorum contradidit. Ex chartularis Monasterii sancti Praiecti. v. Charta concessionis Basilicae construendae in villa quet vocatur Blaianeda. dc ejusdem Ecclesiae dedicandae ; Ex qua licet colligere quaecunque ad constructionem & dedicationem Ecclesiarum pertinent, permi fio Episcopi, dos collata , solemnis dedicatio, & jus Episcopi in Eces tam consecratam. Ex Char Iario de honoribus s. Iuliano coliaris in C/mitata Brivat ensi. vi. Authenticum Abbatis & Conventus S. Dionrsii de Ecclesia N vs Villae . in quo declarant Episcopum Parisiensem ipsis benigne concecsisse, ut Ecclesiam aedificarent : εe de jure Episcopi in Ecclesiam aedificatam. Ex char Mario Eeriesia Parisiensis referunt Scheda V. Cl. Amtonii Ονn Domini d'Herouvat. v D. Expositio moralis dedicationis Ecclesiae, Ex antiqua Codice de Benedictionibus re e insecrationibus ad usium Eessa Anglie a a viro.judito Philistrio Sibliothera Ecelsa Metrapolitana Rothometensis Bia
v . Charta donationis Episcopi Lemovicensis facta in Synodo ple-; in qua declaratur, quae unx necessaria ad Capellam juxta Canone
47쪽
consecrandam , & constituendam. Ex Chartulario Monasteria REI. Illo ensis. ix. Patronatus C pellaniae de Lemigniato ad Episcopuin pertinet: de juramento quod Capellanus per Episcopuin institutus praestare tene tur ad jus P. rochialis in omnibus conservandum. Ex charIulario Ecclesia Aieldensis. x. De Capella Comitis apud Tretiacum , quam Episcopus construi
concedit, salvo jure matris Ecclesiae. Ex eodem Chartularia. x I. Donatio Capellaniae. de Troiaco, ex assensu Episcopi fundatae ad ipsum p crtinet. Eae eodem Char ut crio. X tr. Donatio duarum praebendarum in Ecclesia de Oisseriaco de v luntate Meldetistis Episcopi fundatarum ad ipsum pertinet. Ex eodem
xi M. De quodam oratorio cum Iicentia Episcopi erecto in domo Dominae de Ples Icto Placiti, salvo in omnibus jure Parochiali. Ex eodem Chartulario.
1 lv. Quod Patronatus Capellaniae sundarae ad altare Beatae Mariae Magdalenet in perpetuum est Episcopi. Ex eodem Carisiario. x V. Tenor literae , per quam fuit institutus Dominus Simon Magister domus cincti Laetati: ubi declaratur pro risionem & ordinationem pleno jure ad Episcopum pertinere. Ex Charinlario Ecclesiae Parisiensis. x v r. Litterae Episcopi Parisiensis , per quas Satison de Cristolio Presbyter institutus fuit Magister Leprostorum S. Ladari. Ex eodem ha lari . xvir. Insti rutio Capellae Beatae Bachinae in Ecclesia de Chora. MCapellani pertinet ad Dominum Episcopum. Ex chartulario Ecelestia Lingonensis. x v III. Institutio duarum Caeellarum ab Episcopo facta , salvis in omnibus juribus Ecclesiae Parochialis. Ex ehantulario Esesesiae Lingonensis. x I x. Capella de petra sicca est de institutione Domini Episcopi: de pro praesentatione debetur homagium Domino Episcopo o Ex eodem
xx. Littera de Altaribus fundatis, in Ecclesia S. Petri Tornodoretiis sis ter Capitulum conferendis , ex collatione & concessione Domini Epilcopi. Ex eodem chartulario. xx I. Litera Innocentii i t. super praesentatione Rectoris Ecclesiae grandis Castri. Ex chartutario Ecclesia Tolosan . xxii. Indulgentia Clementis It t. super libera donatione praebendatum Ecclesiae Parisiensis, quae ab antiquo ad Episcopum pertinet, nullo obstante Privilegio impetrato. Ex chartalis Ecclesiae Parisiensis.
48쪽
ME STATUTIS ECC LESIARVM.ARTICvLVS PRIMUS. Statuta Ecclesiarum praestantissima exhibentur.
rotata selectis ex statutis Ecclesiae μrinensis, quae mecum comma meatia siti ut a Nicolao Famemn Se tu Parisiens Adiscino.
Scutata flummorum Pontificum , ct aliorem M.
in C Tatutum Paschalis II. de non alienandis Ecelesiae posIessiohibus t Ae o ne quisquam bona decedentis Episcopi subtrahat. Ex ejusdem
epistola ad Hugonem Gratianopolitanum, qua legitur in Chartulario Ee elsae Gratianopotita a. xi. Statutum Paschalis II: pro extirpandis pravis constetudinibus, &observandis Canonibus. Ex eodem ars. privilegiorum Ecelesiae Carno tensis.1 D. Statutum Gaufridi Episcopi Carnotensis, contra simoniacam pra vitatem a Calino II. confirmatum, qui addit alterum Statutum de obeia dientia fle leverentia Canonicorum erga Episcopum Camotensem. Ex e/die. Aff. privileg. Eccles Camotens iv. Statutum Honorii II. de fructibus Praebendarum a Canonicis per cipiendis qui absentes dici non debent, sed presentes; quandiu cum Epic copo pro Eccle1iae servitio commorantur. Ex Chartulario Eccles Meldensis. v. Statutum Innocentii II. ut decedentibus Episcopis nulli liceat Epis eopalem domum invadere : & ut servi Ecclesiae tanquam liberi ad testimo nia admittantur. Ex eodice M s. privile torum Eccles Carnotens vi. Statutum Episcopi Meldensis & Capituli pro residentia Lucio ri. . confirmatum. Ex Chartularis Eccles Meldensi vii. Statutum Alexandri III. Quod nullus teneat Parochiam nisi resiadeat. Ex Charrulario Seeles Melzens viri. Statutum Alexandri III. de redditibus matutinarum ; quod nulli duo concedantur honores, nec personis alibi commorantibus. Ex eodice s. privilegrorum Eccles Carnotens De Codem Statuto, ex Nereologis iEccles Carnotens
49쪽
n. statutum Alexandri III. Ne quis absque auctoritate & assensti piscopi, & Capituli, Ecclesiam, Capellam, Oratorium vel Clineteriumco istruere audeat nec alicui liceat parrochianos excomi minicatos vesinterdictos quolibet modo recipere. Ex eodem Ms privilegiorum Eccle carenoPens.
x. Statutum Alexandri III. de beneficiis: ut qui altario non dcservit. ejus non debet beneficiis participare Ex eo . Ms. privileg. Eccles
xi. Statutum Alexandri III. de bona dispensatio te praebendalium pro ventuum : de Forinsecis:& de immunitate Thelonei. Ex eod. M s. Priviis teg. Eces. Carnot. xii. Guillelmi Senonensis Archiepiseopi constitutio , cujus mentio fixin statuto praecedenti. Ex eodem codice. xvii. Statutum Alexandri III. & Lucii III. ut nulli concedantur honores, nisi his qui residentiam promiserint : & nequis de aliena diocesi in Canonicum Ecclesiae aut plebamina Presbyterum admittatur, nisi a proprio fuerit Episcopo absolutus. Fx cod. Mi. Primileg. Ecclesia Ca
xIV. Statutum Lucii QII. pro iuramento personarum super residentia. x eod. Vs. Priviles. Eceses Carnotens xv. Statum Urbani III. pro confirmatione antiquarum & .rationabilium consuetudinum. Ex eod. Ms. Privileg Eccles Carnotencxv I. Statutum Urbani III. ne domus de claustro laicis locentur. Exeρ Iem Codice. xvii. Statutum de prebendis: quod continetur in privilegio Ahbatis, de conventuς S. victoris. Ex Chartulis Ecaec Parisiens xv F. Statutum quod continetur, ut dicitur, in Privilegio S. Geno vetat privilegium est Clementis Papae III. Ex Chartulιs Eccles Parisiens xl x. Statutum Caelestina III. ut nullus Canonicus trahatur ad judicium siculare, nisi ratione seodi. Ex eo l. Ms. Privii Ieg. Eines Carnotens xx. Saxutum ex Privilegiis Lucii II. Eugenii III. Clementis III. & Qelestiui III. desiumptum, de libertate supellectilium decedentis Episcopi a Christianissimo Rege Ludovico concessit. Ex Chartials Ecese . Rari lin . ixxi. Statutum Innocentii III. de praebenda Hospitali S. Mariae in Saxia ad opus infirmorum & pauperum in Episcopo Carnotensi pia liberalitate concella. Ex eod. M s. prιυilex. Eccles. Carnotens xx i. Statutum Raginaldi Carnotensis Episcopi, de recipiendis fructibus praebendariim facta legitima residentia: & ut quod quaeszum promeritis & labore fatalitas noci auserat. Ex cod. M. . privileg. Ecclesia Ca notensit. x Mii. Statuta de jure Presbyteri Curati in fila parrochia , sine cujus consensu & mandato Abris & Prior Conventus de Nongento nihil prae- ωπpossunt. Ex charia pacis anter Galteram ct Conventaem Abbatem do Nongemo, o Gobertum Curatum parochia de Nongento er de Castra cν.
50쪽
'elbis quam mecum communicavit vir antiquitatis rejurιs p ublici nudiosiis mus D. de Trethi 'roturatoris Generalis Substitutus. xxiv. Statuta de residentia Canonicorum Ecclesiae sincti Marcelli Paxi siens s. Ex chartulario Eccle . Parillinc xxv. Statuta Petri Meldensis Episcopi de residentia, ab Innocentio iv, confirmata, non obstantibus quibullibet privilegiis , de consuetudinibus. Ex ebantulario Eccle . Meldensit. xxvi. Statutum Archiepiscopi Viennensis , ut corpus de fur, sti, qui extra si iam parochiam eligit sepulturant , ad suam parochialem Eccles Limprimitus portetur , excepta Cathedrali Ecclesia. - De chartulario Ecclesia Vi nnensis. xxvii. Sitatuta Ecclesiasti de Iudaeis. Ex schedis viri Hari mi An- renii most Domini d' Herouυal. xxv xii. Saluta de casibus Eri po reservatis. Ex Chartulis Ecclesi pansiet sinis
i II. Statuta Principum es Regiem pro bono Ecclesiarum-L Statutum Comitum FIenrici cognomento Stephani, Uuillelmi, Thembaldi, Odonis, & Stephani de libertate domorum, & rerum Episcopalium
in morte Episcopi. Ex codice A L . privilegiorum EcclV. Caraiotensiis. H. Statutum Philippi I. qtio praecedens confirmatur. ex eo tem codiariti . Statutum Lusso vici VI. cognomento Crassi, ut ejus diplomata teis stantur , seu ut vulgo dicitur, Grossi : de servis Ecclesiae Carnotensis ccii tra omnes ad testimoniam admittendis. Ex eodem M . ροιν teg. Eccles
morum P piicopalium post decellum Episcoporum Catalaunentium. Easeo . M s. viri clarissimi Anismi Don Domι ni d 'Herouvat , em concia plos iur varias or egre ias ι tantas Episcoporum atque Abbatum. v. Statuta Philippi Regis Francorum qui audax dictus est , pro bono tegimine Ecclesiae Carnotensis, selecta ex compositione facta in tet Do minos Comitem Carnotensem, & Decanum, de Capitulum Ecclesiae Cara notensis. Eu eo. ice M 3. de Iuramentιs Eccles Carnora Us.
rum Pinvinciae Narbonentis. Ex regesto Camera compAtorum ab anno
v D. Joannis Regis statuta & ordinationes de Iudaeis. Ex re esto Cauendira coisputorum sic infripto : de tempore Regis Ioan cs in maνio