Nicolai Vernulaei Apologia pro augustissima, serenissima, et potentissima gente austriaca, in qua illius magnitudo, imperium, virtus aduersus eius tempore aemulos asseritur

241쪽

a, AEcclesiastica bona restituant, quae ad Ordines Imperis pertinent atque ea etiam, quoium possessionem post initam Passauijdi Augustae pacem Catholici retinebant siue illa in Ditionibus iis sita Protestantes Domin s suis a iunxerint, sim in usus alios conuerterint. Qisod nimirum nullo Iure Principes Protestantes bonorum Ecclesiasticorum, quae solius Dei sunt & Ecclesiae, fundationem subuert epossint. Ac praeterea quod pacis Augustanae gibus cautum sit, ut si quis ab Episcopatu, Praefectura, vel alio Sacerdotio decedat, liceata . que integrum sit ijs ad quosea res Iure vel comsuetudine spectat, alium est gere constituere-

que, qui veteris sit Religionis, hocque modo

Iura institutionis, electionis, praesentationis, confirmationis, & id genus alia cum tranquiuia simul bonorum possessione intepa illis illibataque permaneant.

Iuram , Ad hoc Edictum promulgandum Iurei V ia rando se astringi, quod Septemviri ab eo, cum fi m Imperium sesciperet, exegerunt, bc quod in eorum manibus consueta formula praestitit. Fore nimirum, ut constitutam in Imperio Re

ligionis pacem, quicquid eiusdem legibus

242쪽

GENTis avsτRIACAR ad continetur, citra ullani exceptionem, sentaret. nec ei detrahi aliquid, aut in ea quicquam im mutari permitteret. Quod profecto Iusiurandum nunquam ab eo Principes Electores exegissensisi estiream Maiestatem illoteneri ,

stringique non existimauissent. Eandem fuiwse mentem aliorum gloriois memoriam 'sarum praedecessorum suorum Matthiae, Ro

d*plii Secundi, Maximiliani Secundi, dcle dinandi Primi, qui, quia eiusdem Iurisiurandi Religione tenebantur, nihil unquam, quod aduersus astanensem vel Augustanam pacem esset, permittere se sua authoritate ise putauerunt, etsi non semel diuersaenotestantium querellaead eos sint delatae inlippe probe sciebant non esse Caesareae potinaris findat naenialem Impertilegem rescindere,& initum inter imperatorem Imperijque Principes de

Ordines contractum nullo eorum omnium accedente consensa subuertere. Id non norans Dominicus Arumaeus volumine secundo 'imm. Discursuum Academicorum , Discursu XII. - -- non dubitat asserere Caesarem, etsi summa ab. υι

solutaque uti potestate velit, Religiosam istam Constitutionem abrogare non pone , quod

243쪽

non solius Imperatoris consensis, last oi nium simul Imperi ordinum suffragio sit

sancita Addit verbeuam ne tum idem ab rogari totam posse, sit ordinum consensus a cedat atque idcirco, quod non minus di sepibus sit nefas fundamentalem Impertilegem mutare aut tollere, quam contra Imperilsalu tem venire.Quod autem idem ait legem illam de conservandis Ecclesiasticorum bonis, etsi Protestantium Iureiurando, subscriptione, sigilloque firmatam, contraria iam consuetudine abrogatam esse , quid aliud est,inctio eorum, qui in bona Catholicorum inuola .runt, violentiam probare; quid aliud, inquam, quam iniustis usurpatoribus fianda-ncientalem Impertilegem euertendi vim tribuere quam omnena Iurisiurandi Religionem contemnere conculcarequea quam Septen ubros subsannare, qui Caesares a se electos in pacis Augustanae verba iurare volunt Neque sane ea contraria consuetudo alitia est, qua iniusta vis, cui qui robur aliquod contra Im 'peri legem suprema authoritatem Princi . pum ordinumque suifragio sancitam tribuunt, id agunp, v Imperi tranquillitatem

244쪽

GENTis avs TRIA CAE. 37 euertant, auri vim omnem anteponant.

Enimiero cum clarissima sua omnium Pacis Augustanae lamin verba. nec in iis dubium ullum sit, ac tantum subtiles aduersus illa cauillationes adisti possint, laboratis:

omnis Seiratiorum Scriptorum turba, ut lucilalgentissimae obscuritatena offundat, aut si nimio fulgore perstringatur, verborum significationem inuertat; avt denique cum hoc in tanta verborum claritate non possit, negatum a Protestantibus consensum ijs, quae de Mese siasticorum bonissunt sancita,confingat. Qua si vero non consentientes iurauerint aut sigillis

suis, quae nolebant, rata esse 'maque iusso

Sed ingeniosior coeteris quidam, cum de pace constituenda ad Gustavum Suecum scriberet, nouum hocaesumentumest commemtus. Loca sacra Coenobiaque Regalium Feudorum aestimari pars debent , cur non igit deficientibus viris sacris ac Religiosis ad Ditio . nis , in qua sunt sita , Principem tanquam seudo tun Dominum deuoluerentura Hoc a gumentum ut confirmet, Nonori & Theodosi Caesarum constitutionein adducit, quia Gesti iubent

245쪽

Darij, qui Baalitis, cum eorum abusum ω lum animaduerteret, cibum abstulit, & delubra destruxitis in s. Porro Principes non Ius in res sacras, sed inspectionem habent, nec ut iudicent, sed videfendant, adeoque pro arbitrio suo de locis sa cris Coenobijsque, mulseminus de Epist patibus, statuere non possunt. Ea , qua disiana nquit Ambrosius Epistolata Theodosium&Valentem, Imperatoria potestati non unisubiecta Ad Imperatorem Palatia pertinent, ad Sacerdotem Ecclesia Imperator domum priuati nusto potest Iure temerare,domum Dei

astimat, erenda. Idcirco magnus ille Otto Cardinalis rapiscopus Augustanus,ciam Augustae in Comitijs de bonis Ecclesiae

in Haereticorum potestate relinquendis ageretur, memor Iuramenti illius, quo tanquam Episcopus di ImperiiPrinceps defendere Iura Ecclesia tenebatur, Christiana sortitudine

Potius init, quam consentiamus, corpus, Uitam, re auicquid in terru habemus, constanter derelinquemus, id ue coram Deo re toto

mundo

246쪽

mundo expre reseruatum nobis lumin, quod , tamenti nViri inino , o stanssibristianus, re natin Germanis usque ad

mortemperseuerabimin. Hoc Zelo Diui omnes pro tuendis Ecclesiae Iuribus sese seniperctas Hostibus opposuerunt. Qilis nunc dicat in Protestantium Pisionibus at viros sacros templis, aut Religiois Coenobijs defuisse De fuerumsane, sed tunc, cum eiecti ab iis ossent, citat calumniis iniurijsque in exilium compul-s, auisortassis etiam nonnullis in locis omnes mortui, ac nulli in eorum locii succedere permissi. De vi illata taceo at omnibusest nota. Indignum verbest loca,quari ris veterum error deputarat, acclesiiae Christianae templa Coen0biaque eadem ratione cenini. x silla Caesares Idolis eripere sibique asserere potuerint, haec eodem Iureo: ς uiso Principes Protestantes Catholicis a me occupareque possint,&quidem contra legem iam pridem ast Iureiurando sancitam Contigit aliquando, Baronio teste, ut ex Henriciat 'pei toris exercitu non pauci ad hostestransfugerent. Aod cum animaduerteret Comes quidam opibus

insignis, Abbacam auresbelmensem cum

247쪽

omnibus praedijs ac vectigalibus ab Imperatore sibi dari postulauit Praemium hoc constam. iis fidei, ne desertor fieret , futurumexistimabat. At Caestir, etsi tum summis in angustijs constitutus esset, rebellionis periculum immineret, Comitis petitionem coram uniuerso populoreiecit, ac neses esse iudicauit, consignata militantibus Deo Religiosis praedia pro- seno homini addicere tradereque. Quod si ille

hodie viveret Imperator, quo animo esset aut quid tandem diceret, cum tot Abbatias, tot Episcopatus, tot loca Deo sacrati Ecclesiae a

pimmis hominibus tradita, non peti, sed per vim a Sectari, summacathesicoruni iniuria, ac contra Imperii legem occupari videret Verrum ut hinccalamum tollam,id agit Minamdus cundus glorisissimus Imperator,id vult,id messii ut Mileto suo, ut Constituta Religionis

pax in Imperio seruetur, ac per eam Catholici, ni suis fruantur, Protestantes, quae suasiant possideant. Id summae equitatis esto Iustitiae, reprehendi proinde nec test, necdebet.. a Venio nunc ad alteram de Religione quae- stionem, nec dissicile est respondere Imperqlaxest qui non sunt asteriin Resinonis, Catholica

248쪽

prehendanti . Vndefit, ut in Imperio Catho llai, qui veterem Religionem profitentuI,4: qui Augustanae Confessioni, quemadmodum incomiti, exhibitinares Quinto filii. haerent, essepossint. Fatent ipsi Protestanteh& Ammanis Viriue Germani scripst scidis. runt, duas tantum Constitutione Augustana Religiones Catholicamin Augustanam , in Imperio receptas,di in Comiiij expresse comprobatas futues, adeoque Caluinianae sectar

exercitium constitutionis Imperisverbis nequaquam contineri. Volumtamen ex I ri tolerantia omni uentiaque, ut aiunt, admitti P si non sine Catholicorum Uinest tione. Aut με iam in Luine 1 inmi ei talem Caluinistas venisse, modo a zonuitijs,

iniurijs, execrati odidit, abstineant omnia,

idque etiam esse cautum. Cum autem haec ita se ruant, iurauerit vi imperator Ferdinandus Secundus Precepta formula capitulla--:tionis, ut vocant, inprimis Religionem Catholicam se defensurum ac con ruaturums

deinde legem omnem Imperij, potissimum

vero Auream Bullam Religio se publicam

Hii pacem

249쪽

pacem non iliabituruin, Iure potest eius M testassolos in Imperio C tholicos, qui Au gussanam Conscisionem profitentur, tolarare. Imo sane debet, nisi reus ipsepraestiti Iurament di neglectae publicae pacis esse Miti Cum

olim Caresus minius Imperiidiadema qui innisusciperet, rogauit ei Mimn lingua, Coloniensis Archiepiscopus, An idem Catho. Mam Operisus is sester re 'an Ealsarum tutor defensor e se 'an Rσmano aenique Pontoridebitam Miectionem exhibere meialet 'mat omnia Cassia positis superdextrum alum cornu digitis duobus, conceptis, is a platiuum ae fidelitei tu ait. Hoc nimirum est Imperatorum usiurandum, nec iaeorum potetiaeest aliam, quam veterem Catholicamquo in Imperio Religionem permit iter μωnua, post Augustam annisi in L lesimum quingentesimum quinquagesimi quinu Comitia, Augustaliam Coinuam uHanc vero cum patiatur, quantum constituta Rcligioni reperinittit. Ferdinandus Imperator, non repetesi nictere Zelum eius Protestanunt, multo minus hanc ob iis unχ-

250쪽

GENTIS AUSTRIA CAE. a 3

sin authoritate ac con- Ἀ--m oppugnare, Germaniae denique tranquillitatem a insitis in Muralium Suetos alis in murtare. Quid obsecro tanto ist armorum fluore m

perio patiatura Dum holicam tantum I in ligionem mistin - nse tameni Im'

perij lex permittit , non potest. An ut eiectam. nonnullis Protestantium Prouincijs in dicam fidem postliminio non reducata Debet, Iureiurando toletur. mo etiam sibi dicimutabitratu illud Leonis primi Pontificis ad Le nem Imrrat em obes, inque x, in intera retere Regiam potesarem tibi nuus. Ium ad mundi regimen, ste maxime ad EoM- prasidi m esse ob tam in t ausus nefan scomprimendo, oesi a Di beneflatuta, δε- fendas. remm ρ - , bis qua simitur Minya restituas. Illud quoque Cesestini Pontificis ad Thoodosium Caesarem, Maior nobis