Duo Gallicarum rerum scriptores nobilissimi, Frossardus In breuem historiarum memorabilium epitomen contractus Philippus Cominaeus De reb. gestis a Ludouico 11., & Carolo 8., Francorum regibus. Ambo à Ioan. Sleidano è Gallico in Latinum sermonem conu

811쪽

UE AEL. NE P. LIB. II. 7Mlo grauissime adfictus, aliquanto post de cessit . & quoniam anteactae vitae maximopere ipsum pCeoituit, ut accepi, sperare lieet Deum illi suam infinitam gratiam atq; Haisericordiam communicasse. Eius filius Ferdinandus cid quem nuper erat delata rerum summa, ut diximus , cum arbitraretur. fuga sui patris offensiones omneis remissas, collegit quam potuit maximas equitum dc peditum copias,& ad Sangermanum, quod es in aditu regni oppidum, consedit,& quicquid omnino nece starium ealet, procurabat. Est ibi Liris fluuius, qui pedibus nonnunquam transiri potest , deinde mons vicinus superimminens oppidum efficit munietum. Atque hic demum, qui familia: Ar-

tragonicae fauebant, coeperunt rursus in spem aliquam venire. Rex interim erat Ro. mae commoratus. ibi per dies viginti,in ma-

frequutia exterorum hominum & Ca thalium in quibus erat Ascanius. Hi pro-

pe omnes valde Pontificem oderant, eumq; cogitabant deturbare loco, dc creare nouu: eoque res processit, quod ex fide dignis ac- .eepi, ut semel atque iterum iuberent deduci tormenta & machinatiqnes, quibus Adri ni molem .in tuam ille se receperat , euelle-a ent: & nisi legis interuenisset a uuaurita a

812쪽

atque gratia, persecissent quod constitue-rant, Arx enim illa non possit vim ullam maiorem diu sustinere. Et quoniam muri alia qua pars nuper collapsa fuit, ut ante diximus : multo maior alacritas studiumq; oppugnandi maius illis iniectum est,&in tri-ficationem aliquam esse dicebant,quae Minitus accidisset. Inter alia insimulabant eum empti Pontificatus, & vere quidem istud: sed Cardinalis Ascanius author fuerat eius venditionis, &lisiima idcirco munera' acceperat , quoniam & ipse Pontificatum ambiverat. Et quamquam grauiter inter se dissidebant : tamen uterque meo iudicio, de suo iure diseessurus erat;& permissurus alium quemvis elio sortasse aliquem etiam nostrae gentis atque factionis. Et videri possit rex minus bene sibi conssiluisse, quod non eo rem deduceret: sed quoniam adolescens erat , & hominibus idoneis carebat,

quod pacisci maluit, prudenter ab eo factum esse iudieo. Fuisset quidem res insignis & memorabilis ad posteritatem, si statum Ecclesiae Romanae, tunc in primis valde

corruptum & impurum emendasset. nam neque facultas ei deerat, neque voluntas e

iam, scd opus in eo fuisset ni gna quadam dexteritate lectistimorum honginu, quibus

813쪽

DE BEL. NEAP. LIB. II. 79s ipse destitutus erat,ut non semel antea demonstrauimus. Itaque transegit pactis aliquanto durioribus, quae res& offensionem excitauit, & scederi de quo postea dicemus, occasionem praebuit. His autem conditionibus pactum fuit, ut Pontifex & Cardina-Ies omnes pacem inter se colerent ut absentes etiam Cardinales fructum & emolume

. tum sui ordinis perciperent, ut Potifex quatuor eius regionis oppida in fidem regi permitteret , ut Turcarum Caesaris fiatrem, quem maximis praemiis custodiendum ac perat, regi traderer. Adiecta fuerunt etiam nonnulla, quae proprie ad senatum Ca dinaliam pertinebat.Pro iis rebus omni bus obsidem dabat , filium sium Valentiae Cardinalem , vicu rege Neapolim iret legatus, eumque rex in i summo habebat honore. ingratiam autem regis,Pontifex duos creabat

Cardinales, Bi istanetum& Episcopum Cenomanorum similiae Lucem Durgicae. His rebus confectis, rex in viam se dabat amicissime, ut quidem videbatur, a Pontifice dimissius. Verum Cardinales octo,qui compositionem hanc grauiter serebant, factionis Ascanii, omnes Roma discesserunt, tametsi nonnulli dicerentAscanium agere simulate. eiq; cum Pontifice non male conuenite.sed

814쪽

'γ9s PHIL. COMINES 1 de eo nihil assirmare possum. Frater quide eius, Mediolani Dux nondum offensionis vllum signum nobis dederat. In itinere cura non loge nostri processissent, Valentiae cardinalis obses profugit. Postero die rex oppugnatione coepit Casiel fortinum, interse- ctis omni b. qui intus erant, propterea quod is cuius erat oppidum , accepto a rege stipe dio, cum esset Ursinae factionis, a ibostes de fecerat. Inde progressus, arcem quandam Marchionis Piscariae, cum per octo circiter horas oppugnasset, vi cepit,ia eos qui intus erant, in holitum numero habuit. Post, San- germanum petebat, quod sedecim ab eo loco milliaribus abest, quod ad oppidum FG-

i dinandus rex omnem suum exercitum con-

uenire iusserat, positis ibi castris,ut supra diximus. Aut hic enim aut nusquam alibi resistendum eia Aedille,tametsi praemiserat, qui aditum quendam, sex ab oppido millia-xibus. a nobis defenderent, dii cessit nullis ordinibus antequam rex eo veniret. Prima aciem dircebatGuisius,&cum nostri aditum illum, uui est intei montes, nullo resistente occupassent, rex Sangermanum venit: Ferdinandus autem, ubi Capuam venisset, vigcum paucis quibusdam in urbem receptus suit, neque diu inoratus abiit , cohortatua

815쪽

ITE BEZ. NE Ap. LIB. II 'reosa 1 fide atque consantiam, in iecta spe sui reditus in posterum diem. Quod fore sit spicatus erat id accidit. Quos edim ibi in praesidio reliquerat, ii non expectato ipsius reditu, Fod iusserat, Nolam luerunt. In his erant Virgilius Vrsinus carn nepote suo & comes Petilianus, qui capti a nostris, iniu

riam sibi fieri & per sidem , quam rex ipssi

ded;sset. circumueniri se querebantur:& umre quidem, sed literae quibus cautum ipfis fuerat, nondum erant eis traditae. Dii,nisis tandem absq; mulcta, nonnihil suarum rerum, quas nostii cepissent, desiderarunt. Sangermano rex Calenum petiit, duobus a Capua milliaribus. Eo venerunt Capuani& facta compositione, regem & exercitum: eius omnem in urbem receperunt. Postridiectam Auersam, medio itinere oppidum inter Capuam & Neapolim, venisset, Neapolitani legatos de pace mittebant , , postquam idonee illis cauisset eosque suis legibus usuros esse confirmasset, pacificarum. Eo rex praemisit Marescatum Gium, Stephanum

Verium,&Gannaeum Iureconsultum, ut o

mnia procurarent. Ferdinandus, ubi nobilitatona omnem atque populum sumptis armis a se deficere ad bonorum quoque a ditionem properare cog'ouit, ingress -

816쪽

PHIL. COMINAEI navim, in Siciliam contendit. Incredibile est, quanta laetitia & congratulatione regem exceperint Neapolitani. Obviam ei processerunt etiam Arragonicae domus benefi--iarii, in primis aute ii qui sunt familiae Carassicae . quietensum annuum habebant ab his regibus aJquadraginta aureorum millia. Reges enim iis locismon siua tantum, sed& aliena saepe largiuntur,& pauci sunt,quorum possessiones non dependeant vel arc-gibus Ael aliunde. Marima igitur erat, ut dixi ' hominum hetitia, propter depulsam a se tyrannidem. Praeter arcem Brundusi, α Gallipolim, Apulia tota repente ad nos defecit. Calabria quoq; tribus exceptis oppidis.& arce Rhegii veru id accidit nostracuupa, quod nulli qui in fidem ipse eeiperent,

.mitteretur. Tarentum,Hidruntum. Mono

polisse quae sunt iis locis alia oppida tridui Iher obuiam nobis ibant aemissis legatis,fidesnostiaeae potestati sese dabant. Idem faciebant ex principibus & nobilitate purim

omnes ea requentes Neapolim ad regem conueniebant,Salernitanus, qui ia ante noster erat,item Bisignianus,Melfitanus,Soranus. Fundensis, Atri paldinus,& complures alii. Solus Marchio Piscatiae, qui ditionis est Pontificiae, nec venit ipse,nec legatos etiam

817쪽

DE BEL. NEAP. LIB. II. 799, de pace misit: duo quidam alii, quorum pos sessiones rex largitus erat Albinio, in Siciliam profugerunt. Ferdinandus fugiens rectiquerat in arce Neapolis Marchionem Piscariae & Germanorum aliquot cohortes. In Siciliam autem prosectus erat,vc Alpho sum parentem de auxiliis Qllicitaret. Eius patruus Fridericus habebat classem medi .crem instructam , & intepposita fide.bis

cum rege collocutu petebat, ut nepoti suo partem aliquam regni & nomen Legium ι concederer . item, ut sita suaeque coniugis . bona sit i permitteret. Quod pro se postulabat, non erat magni momenti, quoniam haereditatis pa ernae deteriorem ac minimam partem. acceperat. Rex tum ἡpsitum

mepoti amplas deserebat in Galbae posses.ssiones. Illi autem recusebant , & regi tamen non erat integrum amplius concedere. Nam si quod petebant, impetrassent. ad

primam quamque occasionem nouos excitassent motus. . Arcem Neapolis defendebant Germani. nam Marchio Piscariae cum

nollet obstidionem ferre, discesserat. Quod si nostri in vicinam insulam maioribus aliquot tesmentis adductis, aditus omnes atq; loca defendissent facile expugnassent,& reliqua deinde in suam potestate sine negocio

818쪽

xco 'HIL. COMINAE redegi qent: veram dabant se voluptatibus

atque deliciis, tantosque sibi *ixi tus & arrogantiam sumpseran x propter opinionem scientiae bellicae, ut Italos omnes vald e prae

se contemnerent. Rex etiam in tanto rerum

successu, nihil serium aut graue cogitabat, sed iniciatus erat ludis atque iocis, & subinde huc illuc animi recreadi causa, per urbem S foris obequitabat. Et quoniam do tribu tis atque vectigalibus multum remiserat, valde erat acceptu; multitudini,quae tamet-s leuis fere sit & infirma, tamen propterea beneficia credo fuisse in fide permansuram. Sed in eo valde nostri peccabanti quod nobilitatem in digne tractarent, eos praesert mqui partium fuerant Andegavensium, a quam ilia rex omnem actionem atq; ius belli.

acceperat. Interiectis a liquot diebus . dum haec geruntur, Germani occulte a nobis sollicitari, facta deditione arcem tradunt. Bellum istud Deus plane gubernabatinam Caepenumero & grauissime. quidem a nostris errat im fuit, &quoniam plaerique benefi-cium hoc Dei no agnoscebant, maxima fuit secuta retiim c5 mutatio, & subita quidem. csicut.per aestatem in iis locis, quae fiunt ad septentriones, sol, ubi occidit, minimo post interuallo & jacio temporis, oritur vicissim. aed

819쪽

DE BEL. NEAP. LIB. II. goItac denuo conspicitur,sic etiam illa, quae nobis affulsit fortuna secunda, repente euanuit,&tristem sui memoriam reliquit magno certe Reipub. detrimento. Nisi enim mo- ribus & ingratitudine nostra Deus fuisset

uisensus, Turcarum Caesar non manus facile potuisset exturbari, quam Alphonsus. Erat enim ignauus, & ipsius fratrem hominem bellicosum atque audacem rex in sua tum potestate habebat, quem ille propter virtutem magnopere. metuebat. Deinde, qui sit ni sub ipsius ditione, Christianae pro fessionis, ad defectionem plerique omnes spectaba nt,& ab Hidrunto, Apolloniam via que, solum est interuallum sexaginta mil liarium,& inde Constantinopolim, iter adlsummum octodecim dierum in eaq; regio ne tota , praeter unum & alteium oppidum nihil est firmi atq. muniti, eamq; incolunt Albani,Sclauoni & Graeci, valds frequentes. . Qui de progressu regis atq; victoria certio - res faeti per suos amicos, Venetiis Rex Apulia nunciabant, quo minus deficerent, ni hil sibi irrctet occasione deesse. Quodvbi rex: cognouit, legatu eo misit Archiepiscopum i Dyrrachiense. ls,inci edib le est quam mul l tos ibi repererit cupidos certa nouacum,&

ia his, quam plurimos illustri loco natos, .

820쪽

nepotes etiam & propio quos Constantini, qui Mon ferratensem agrum nunc administrat,&tunc occulte mecum erat aliquandiu Venetiis. Ad eum pertinebant Madonia, &Thessalia, & Apollonia, & Scodra, & CIoia, quae quidem oppida ipsius pater, nisi fallor,

Venetis oppignorauerat, qui Croia deinde amissa, Scodram ex pacto Turcae concesserunt: quod quidem oppidum Constantinus tune facile recepisset auxilio suorum, nisi Dyrrachiensis impedimentum attulisset. Hunc in ipsis finibus expectabat Constantinus. & ego valde hominem urgebam, cum esset Venetiis, ut discederet. visus enim est mihi parum taciturnus. Ipse vero magna pollicitus, dicebat se facturum aliquid praeclari. Sed in eo ipso tempore mortuus est Turcarum Caesaris frater, quem Rorean Pontifex regi captiuum dederat, uti dictum est Quod ubi Veneti resciverunt. cogitabat statim enunciare in Turciam, ne quis anteuerteret, mandabant, ne qua nauis ea nocte exiret inter duo illa castella, quae sunt in aditu maris atq; eius sinus, qui ad ipsos pertinet. Excubitores etiam eo disponebant, ne minora nauigia cuiusmodi plurima sunt in propinquo transirent. nam eum nuncium sciebant vehementer gratum esse futu-xum