Duo Gallicarum rerum scriptores nobilissimi, Frossardus In breuem historiarum memorabilium epitomen contractus Philippus Cominaeus De reb. gestis a Ludouico 11., & Carolo 8., Francorum regibus. Ambo à Ioan. Sleidano è Gallico in Latinum sermonem conu

발행: 1606년

분량: 1036페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

921쪽

DE IEL. Na Ap. LIB. IIII. nee stibuenire nostris nisi adiunctas sibi h berent duas illas naues, propterea quod hostes maxima classe & exercitu arcem obstaderent. adiuti a Venetis & Hispaniarum rege. Triduum sui cum Duee, atque interinare semel ad cocilium introducta, coepit sto-l maehati, quod quantum ad naves pertinebat, non probarem eius responsum, ac di-eebat pollicitum se quidem, ut regi subministraret naues, non autem. vi militem villam GaIlicu iis imponi pateretur. Ad ea respondi, excusationem hanc valde esse infirmam. quod si mulam aliquam praestantem commodato mihi daret, ut alpes transirem, atque interim iuberet, ut pedes illam dedit

cerem, neque usum eius millico 'ce cret,an

existimet ullum se mihi beneficium prae hi tisse ξ Post multam disceptationem abduxit

me in diuerticulum. ibi carpi commentora re quaota sollicitudo, quantius'; labor me usti aliorum interuenisset,ut pax con stitu erettar: docebi in quantum periculum regis fortuna ς diuocarer, quod a pactis discede ret,ia arces illas nobis eripi pateretur, ad amq rem auxilia sum imitteret hostibuq : iis amissis arcibus,tota regia ira nobis defectarum esse:cogitareseca velit, quantum ex ea .

922쪽

yο PHIL. COMINAE Iesus iniuriae perpetuam & immortalem suturam esse memoriam. Qisod si pacta seruet , T rentini agri possessionem omnem pollicebar: simul demonstrabam quantum periculum de sibi & Italiae toti conciliaret. quod mallet illa Apuliae oppida esse imperiiae ditionis Venetorum. Ille, quae dicerem, vera quidem esse omnia profitebatur, atque inprimis illud de Venetis,uerum exitus eius orationis erat, ut diceret, nullam sibi posse eum rege firmam aut tutam esse amiciti-

PHILIPPI COM LN EI, EQUITIS, COM

N MN i spe impetrandi adempta, coepi discedere domum,ti My deductus ab eo circiter mil

liare unum. Inter eundum a-

- liquid excogitabat,ut me, quς tristem esse videbat,placaret. Et ut solent ii, qui subito senteritiam mutant, dicebat velle se mihi singulare quoddam beneficium 2 star ut tanto gratior essem regi:postri

die se

923쪽

DE BEL NEAP. LIB. V. posdie se missurum esseGaleacium is erat summo apud eum loco) ut naues Genua dimi rat,& reliquis nostris copiis coniungat: velle se regi seruare Neapolis arcem, quod ea defensa, regnum totum in fide permansurum esse cognostat, & satim ubi naues portu soluerint, se ipsum mihi scripturum,

ut per me omnium primo rex certior ea de .

re fiat, α intelligat hanc tam egregiam at que fidelem operam me ipsi nauasse : de antequam Lugdunum perueniam, adlatu rum mihi in itinere nuncium, qui eas literas perserat. Ea spo recreatus ab illo disces L & ingrcsIus iter, quicumque post me veniret celeribus equis 3c incitato cursu, h une arbitrabar esse, quem ille pollicitus erat. tametsi, quod hominis ingenium noueram, in dubio versabar. Progressiis Came-raicum, ubi amanter fui erceptus a Sabaudia: Duce, post Lugdunum perueni meu- se Decembri, cum rex ante bimestre eo v nisset. Qui moleste ferebant pacem nuper factam, ii cum verba nobis esse data viderent, masna fuerunt affecti laetitia,& sibilis atq; gesticulationibus me deridebat, ut in elusinodi rebus siericosueuit. Quid egissem. ordine regi commemorabam, oc quas Veneti proposuerant pacis coditiones, eas ex-

924쪽

hibui descriptas, verum ipse& Cardinalis pro nihilo ducebant. Interiectis autem ali- quot diebus, denuo interpellabam, utiliuτ enim mihi videbatur, illa, quae deserebantur, accipere, quam totum amittere. Nam quibus omnem administratione permittebat,ii non solii non erant tantis rebus gerei dis idonei, verumetiam homines p ritiores ad sua consilia vix vn qua admittebant,quoci tametsi rex non probaret: tamen eo fuit ingenio, ut quibus fidem atque authoritatem tribueret,eos no auderet offendere. Huc igi tur tanquam in speculum 'respiciant Prim cipes,& assuescant sua ipsi tractare negocia, α aliorum quoq; sententias audiant, suos- . que familiares, quorum utuntur consiliis,

in pars propemodum habeat honore. Nam si quis singularis tantam habeat fidem

pud Principem, ut reliqui eum metuere cogantur de obseruare : is reuera dominatur, es regnum obtinet, suisq; rebus tantum ac

facultatibus consulit, ac publicas commoditates negligit, quod regi scimus euenisse. Qilod supra dictum est, nondum deditionem secerant arcis Neapolitanae,& quos ibi x constituerat, passim erant in prae sid iis. Mon pelerius, Salernitanus, Albinius in Ca

labria,&alii aliis tu locis: veru adeo de titute

925쪽

DAEEL. NEAP. II 3. V. a nobis, Ut vix unquam aliquis ad eos nuncius aut literae perferrentur. Et si quid sorte

nunciaretur, id totum erat confietum, & alebantur vana spe ac pollicitationibus. Rex

enim nihil administrabat ipse. QDd fi mature suisset eis prouisum de re pecuniaria, defendissent regnum ab hoste: sed laterpo- fita mora, longe maiores deinde sempiuxsiustra fecimus, ac tandem rebus omnibus deperditis, allata suerunt illis ad quadragi ta aureorum millia, quae quid em pecuniarsemma,mensem unum citius deportata, re

staurasset omnia, & ignomniam illam qua amisso regno' secuta fuit, a nobis depulisset. Eius rei ca ita suit,quod rex nihil ipse procurabat, nec eos,qui de suorum statu docere ipsum poterant audiebat & quod eius familiares erant homines imperiti & ignaui, de quod ex i psis nonnulli, ut opinor, consilia sua cum Pontifice communicabanti Vbi per mensem unum & alterumdex Lugduni fuit. nunciatum est ei de infirma valetudine sui filii, quem habebat unicum, ac triduo post allatu suit de eius morte. Deplorauit quide ille casum,sed leuiter. uxor aute Anna,Britx- ω Ducis filia gra iissime t sit reii 'pra qua dici potest suit amici a & videbetetur ei meavaliquid sinistii Haraiviciale in postera

926쪽

ses PHII. COMINAEI

Rex vero, ut eam recrearet, nobiles aliquoesum misit, qui coram ea saltarent, quod nostro more fieri consueuit, excitandae laetitiae& depellendi moeroris causa. In his fuit Dux Aurelianus, annorum circiter triginta quatuor.Et quonia a morte regis ad ipsurru qui genere proximus erat, deferebatur regni ruccessi' & summa imperii, regina factum hoc sic accipiebat, quasi filii sui morte

laetitia esset affectus, ideoque coepit odisse,& multo post tempore ab eius absinuit colloquio. Erat puer ille annorum trium, admodum sormosas,& in loquendo audax neque timebat ea quae reliqui pueri solent. Rex igitur, qui corpore erat exiguo, & ingenio parum excitato, sed alioqui placidisse simis moribus, eoleuius mortem ei us serebat, quod metueret, ne grandior ille sa-ctus, gratiam & authoritatem sibi inter suos minueret. Hic autem mihi vide magnorum regum atque Principum miseriam, qui a suis ipsi iberis sibi metuunt. Ludovicus vo decinius, cum esset annorum tredecim,facta coniuratione nobilitatis. arisma sumpsit aduersus parentem suum,Caro lum septimum, de cum excreuisset, adeo coepit vehementer ab eo dissidere, ut relicto Delphinatu, prouincia sua, reciperet

927쪽

DE BEZ. NEAP. LIB. V. se ad Philippum Burgundiae Ducena. Et eum deinde graui valetudine amictaretur. ne filio quidem suo, qui tunc erat annorum circiter quatuordecim, fidebat. ut in sup

rioribus commentariis demonstrauimus. Ita videlicet comparatum est in rebus humanis , ut omnes pariter aliquo assciantur dolore. A condito enim mundo, rerum omnium fabricator Deus hoc ita constitu- itineque licet cuiquam illius euitare dere tum: sed disserunt inter se cruciatus. Nani qui sunt animi, grauius urgent, quam corporis, & quibus obnoxii sunt prudentes, ii

multo sunt tolerabiliores,quam insipientu: etsi diuersum non ulli sentiant. hi enim quo se consolen tur atq; susten tent, nihil habent. Quod si Principes ac potetiores,qui in maxima rerum omnium copia vitam agunt, nullas acerbitates experire niuriesset prosecto desperatissima miserorum hominum eonditio. qui labore quotidiano, maximisque vigiliis & aeramnis, uxorem, liberos atque familiam alunt, & magistratui tributum pendunt . sed longe secus quam vulgoeputatur, res habet. nam si recensere velim, quam multos nouerim prinilpes' 'iros atque sue minas, annis abhinc triginta, qui insualmis angoribus atque tristitia viacrunt,

928쪽

inon mediocrem sim conscripturus librum. Atque hi tamen, quum rebus omnibus a guerent, iis qui non nouerant familiarius. videbantur esse omnium hominum beatissmi. Neque dici potest, quam tenues ae infirmas plerumque sui moeroris.causas haherent. Magna enim ex parte nitebantur

suspicionibus & calum viis. Itque hic est morbus occultus,qui in semiliis principum regnat, & plurimis incommodis materiam suoministrat, in Gallia quidem adeo frequens, ut a Carolo maguo vix pauci Galliae reges annum aetatis sexagesimum excesserint, collecta saepe aegritudine exsuspicionibus & iis quae clanculum ac false essent delata. Ludovicus undecimus, paulo ante, quam decederet, cum suspicionibus nimiuindulgeret, nulli pro sus homini fidebat, &omnes insidiari sibi putabat. Eius pater cum decumberet aegrotus, persuasum habebat, paratum sibi esse venenum, ideoque ab omni cibo abstinuit. Caroli sexti eo fuit deterior conditio,quod deliraret ac mente o plus esset, dum iis quae deserebantur, priusquam oportebat, crederet. Piudentetr ergo

Dcturi lint principes. cum aliquid adipios occulte desertur, si delatote sistan ti& fident fieri iubeant eius quod sit dςlatum. Hae

929쪽

enim ratione multo vivent tranquillitus,

quando nullus eo sit progressus amentiae,ut quod probare non possit, de eo sit alicui fa- harus calumniam. Sed sint ex ipsis nonnulli adeo stolidi & ignaui, ut etiam iureiurando promittant, te nihil en unciaturos. , atque interim anguntur in animis, & impuris cepe hominibus persuasi, incipiunt illos odisse, quos pro ipsorum virtute ac meis rito debebant amore ach euolentia sim ma complecti. Mortuo regis filio, paulo post fuit allatum, quos Monpenserius pra udio reliquerat in arce Neapolitana, eos deditionem fecisse, ut obsides redderentur, de quibus antea dictum est. Aliud etiam accidit, quod adregis infamiam atque dedecus pertinebat. Cum in Italiam venisset. Florentini non solum maximam pecuniae vim ei donauetant, ver etiam in ipsius fidem permiserant Pisas, Sareetanam, Sare-zanellam , Petram ianctam & Libranis1-ctam, ut supra diximus,atque illi duplici iureiurando promiserat. seredditutu omnia. Primo, cum Nereolim iret, at deinde cosecto bello, cum damum rediret, As , quo etiam tepore mutuo ei dabant triginta aureoru millia, ea lege, quod si Pisas reddereu

ri eius debiti nihil persolueret, tu si quae

930쪽

accepissent ab eo pignora, restituerent. Tueti illud pactum suit, ut sexaginta aureorum millia regi mutuo darent, eamq; pecuniam distribuerent in nostras copias, per regnum Neapolitanu, ad eiusq; desensionem, trece-tos equites cataphractos nobis aleret.Sed is de quo supra dictu est, En tragius, homo a - uarus & insidus, que iis locis rex praefecerat, Pisanis reddidit arce,accepta pecunia, sare vanam oppidii & arcem ibi positam vendidit Genuensibus. Pretramsancta Lucesibus,& Libram factam Venetis, qua quidem in resumme peccauit, & Gallico nomini insigne maculam inussit, propter interpositum ius iurandum, & hoc effecit, ut regnum Neapolitanum a nobis totum deficeret. Floreni rini enim, cognita ea perfidia, nihil eorum de quibus conuene at, praestiterunt, &quam mutuo dederant pecuniam, eam a

nobis repetebant. Harum rerum omni

una causa fuit, quod rex nihil i pse praecipe ret, & susurrationibus illis occultis nimium tribueret. Nam ex ipsius familiaribus

Nonnulli, fuerant authores Entragio, ut ad eum modum ageret. Monpenserius ergo & Virgilius ursinus,& Camilius Vitellius,&alii nostri duces, re desperata collectis quas habebant pallim colithonidula quar-- dam

SEARCH

MENU NAVIGATION