Disputatio historico-theologica de Bedae Venerabilis, presbyteri Anglo-Saxonis, vita et scriptis

111쪽

bellus , de quo nunc agimus, excerptus esse Rusdem ADAΜNANI autem mentionem facit BD in Hist. EooLLib. V. cap. 6 Virum eum Vocatis bonum et apientem et scientia Scripturarum nobilissime instructum. Eadem quoque ibi reseruntur de ARCULPHI peregrinatione et adventu in Britanniam, deque eo, quod ADAMNANUS,

illo docente et dictante, peregit. Neque tantum hoc opus, quod legentibus utilissimum dicit, sua auctoritate probavit BRDA, Verum etiam quaedam ex eo decerpere et istoriae suae inserere operae pretium

duxit x). Ubi tandem addit: Haec ad sensum quidem Verborum excerpta, sed brevioribus strictisque Comprehensa sermonibus nostris, ad utilitatem legentium

Historiis indere placuit plura si quem scire delectat, vel in ipso illo volumine, oel in eo, quod de illo δε-

dum strictim excerpsimus, epitomate requirat sa). Quanti autem illius temporis homines ADAMNANI Pusculum facerent, intelligimus ex eo, quod BEDA narrat, eum librum suurn tradidisse MPRED Regi, ad quem a sua gente legatus Venisset, hujusque porro liberalitate aliis quoque ejus lectionem concessam esse. CirCa -- num igitur Ox illud scriptum esse videtur, quo teste MATTHARO Wes Onasteriensi , ADAΜΝANuc legatus ad

1 Vid. -L EGL Lib. V. cap. 16-18 fidit Basil et Colan. , cap. 15-17 dit. Niet , in qua capp. Meti unum faciunt; collatis capp. 2, 7, 3 et clibri de Loeis Sanctis. 2 Vid. I. I. Non lotur satis liquet, quare gna in Indice suo

hoc opusculum miserit an ortasse, quia illud vix suum habere posset y quod odvIsus contendit t. l. pag. 1693, libellum in Indice omissum esse, quoniam scriptus esset Oaι Indicem confectum , ipsius auctoris verbis refellitiri. Disjtjgodi OO le

112쪽

ALPRADti verut I Ceterum exstat liber apud Aaror AENIu in Act. Bened Sec. III. Parte II. p. oa. Diximus igitur de EDAE opusculis, quae in Indice non memorantur. Nulla vero alia ei opera tuto tribui posse existimo. Etenim, quod Evangelium OANNI adtinet, cujus Expositio, in Editionibus obvia, a nonnublis auctori illi adscribitur, constat tantum, BEDAM, Or ho supremo laborantem, in emaculam linguam illud reddidisse, ut ex currennini discipuli Epistola, quam supra dedimus, clare elucet. De Expositione vero IOANNIs, quae in ditionibus Basil et Colon. om. V. legitur, longe aliter res se habet. ABILLONIus quidem ALCUINUM citat, qui in Praefatione Commentarii in1OANNI E velium ex Homiliis BEDAE Presbyteri multa se adsumsisse fatetur nec tamen ipse dicit, Expositi nem a BD profectam esse a). OuDINos contra nihil dubii superesse putat, quin illa ad ABDA pertineat, testimonium adducens ONAR, Episcopi Aureliane is, LUDOVICI PII aequalis, qui in Lib. I. c. 3. de Instit tione Laicali, Versuum aliquot auctorem BEDAM citat in Romilia in E gelium Migesima, ubi ille secunda legendum esse putat, quoniam iidem versus in secundo Ei-msitionis capite exstant 3) At vero, quum et ALCUI-

1 amo oonstat, dicit surru , l. l. in nota, eum ad Regem enisse ante annum 705, quia eo anno rex mortuus est in re igitur tam obscura NATTHAEI auctoritatem tutus sequor. .

2 Aee. O . Bened Sec. III parte I. R. 10. 3 Comment. l. c. p. 1696. 7

113쪽

Nns et ONA Romilias tantum EDAE, neutiquam Commenιarium Vel Expositionem, memorent, quidni haec

desumta esse putemus ex ipsis hujus viri omitiis p inonempe facile irrepere potuerunt in Commentarium, quem Mitiones habent, quisquis ejus auctor fuit, et undecunque sua compilavit. Praeterea, Expositionem illam,

quamquam BDAB nomen falso ferret, mirandum non est, a IONA BEDAE tributum esse I). Equidem prorsus negare non ausim, librum a BEDA profectum esse, nec tamen argumenta et rationes, quae in medium allata sunt, Valere putaVerim ad eum auctorem dicendum. Et in tanta operum BDAB Copia et arietate raeStat, ex nostro certe judicio, cautius discemere, quam spmria admiscere genuinis. Ceterum continet hic liber adnotationes, ex AUGUSTINO maxime, excerptas et in compendium redactas, insertis passim aliorum Patrum sententiis. Recensioni operum a BEDA conscriptorum finem lucimponendum esse duximus. Praetermittimus varios minoris ponderis Tractatus et Libellos, qui eius nomine inscripti, sive inter cetera ipsius opera, seu separatim in lucem exierunt. AEnim vero , si vel minus dubitationi

et Neminem latere potest, quantum habeat cautionis ejusmodi

Scriptorum testimonium. Sic , ut unum de multis adseram, Lae x aIos Lib. IV. c. 3 et 41 citat ax DL librum de vita s.cuTEBRETI. Verba ero , quae adducit, in neutra hujus viri ita, a xn conscripta, leguntur, at in ea tantum , quam anonymus quidam monachus Lindisfarnensis tribus libris , in Aetis Sanctorum ad mensem Mart. editis, composuit. Disjtjgodi OO le

114쪽

obnoxium esset, utrum revera a BEDA profecti sint, nectae, ejusmodi tamen sunt generis, ut magis exercitationis Causa a BED juVene, aut fortasse etiam provectiore aetate in usum studiosa juventutis, quam eo consilio, ut posteritati traderentur, scripti esse videantur. Quare eos vix operibus BEDAE adnumerari posse existimem, uti hoc ab ipso etiam auctore sacrum non esse Vidimus. Adjicimus nunc notas quasdam de ordine et tempore,

quo BEDA scripserit, prout illae ex ipsius operibus colligi possunt.

Secundum ejus narrationem igitur novimus, eum Pra cipue post tricesimum aetatis annum, . . A. O Vel

o libros, qui in Indice memorantur, composuime. Et hos quidem deinceps ab eo scriptos esse reperimus: De situ urbis Hierosolymis, sive de locis sanctis. Paulo post annum o vel o hic libellus ex

ADAMNANI opusculo excerptus esse videtur. Vid.

quae notarimus, pag. 98. Epitoma, quod dudum strictim excerpsimus. Hist. Eccl. Lib. V. cap. 18. De Natura Rerum. De emporibus, liber minor. Finitur quinto TIBERII VI Imperatoris anno, i. e. A. o Vel Oa. De Natura Rerum et Ratione Temporum duos quondam stricto sermone libellos composui. Praef. ad librum majorem de TemporibuS. Epistola Apologetica, de sex aetatibus seculi. Scripta est anno o7. opusculum meum de emporibus, quod ante quinquennium edidi. Epist. οἰος. p. 24 Edit 'HARTON.

115쪽

Commentarius in Apocalypsin IOANNIS. In Epistolam IOANNIS. In Actus Apostolorum. . Post Explanationem uocalypseos -- si opusculum in Actus Apostolorum, ante non multos dies edulum. -- inisi autem et explanatiunculam EpistolaeaoANNIA. Prologus in Actu, Ostrilarum ad AccAM. In Evangelium LUCAR. - Absens ribendo et conloquendo Praesinas Suggessi, ut post Expositionem Actuum Apostolorum in Mimgelium quoque Lucan scribere dign-S.

Epist. Adhortatoris Acca Episcopi.

InisAMuEREM, libri tres prior . Scripti sunt ante mortem CEOLFRIDI, i. e. A. 16.

Et post qualemcunque Expositionem beati Lucandictorum, quibus Evangelium, vol ipsius Domini vel Apostolorum ejus, actus describat, etiam hunc sΑΜΟΕLEΜ non minus suis in scriptis Evangelistae, quam Historici functum officio probare satagam. Praef. ad Lib. I. in Samus m. Verum . quia sermonent in longum durimus, tertihunque in Expositionem beati sAMUELI secundo et primo prolixiorem dictavimus librum, - aliquanto censuimus, ob reparandas silentio vires, a labore cessandum. In Samuelem Lib. m. cap. Io in fin. In AΜΠῆLBΜ, liber quartus. Scriptus non multo post annum 16. Vid. Praef. in hunc librum. Historia Abbatum Uiremuthensium et Gimiensium. Finitur morte CEOLFRIDI, VII Kalend. Oct. 16.

116쪽

In Evangelium MARCI HEacpositiovem Evangelii beati Lucis ante annos plurimos, auxiliante Der gratia, composuimus. πPrologus ad ACCAM. De Temporibus, liber major Desinit nono Lao Is Isauri anno. i. e. o. 726. Vid. Chronicon. Historia Ecclesiastica gentis Anglorum.

Absoluta est A. 73ID Haec est in praesentiarum universae status Britanniae, dominicae Incamationis anno ptingentesimo tricesimo primo.

Hist. Eool in fine. Epistola ad ALBINUM. Scripta anno 3 vel 32. id quae diximus p. 92.

tractationes in Aulus Apostolorum. Post annum 31 compositae: is Post Expositionem Actuum Apostolorum, quam ante anno plurimos conscripsimus. Praef. in Retract. Epistola ad BGBERTu Antistitem. Data anno 34-735. - Sic per annos circiter oh. e. ex quo ALPRED Rex humanis rebus ablatus est, prorincia nostra Vesano illo errore demen- tata est. Edit WHART. p. 6 I. Iid quae notavimus P. a. . Ceterum, tempore incerto, hoc tantum scimus:

Commentarius in Gen. d. et m. I-3. scriptus istante Expositionem BERAE et postea aliquanto conti' nuatus ad cap. XXI, IO.. Produxi opus usque dum ejectus ADA de Paradiso Voluptatis, exsilium vitae temporalis intravit; aliqua etiam de sequentibus Sacrae Historiae scri-

117쪽

pturus, dum primo librum s. MDRAE - parumpo perscrutatus fuero. Praef. in Hexamenon. Vita COTHBERTI ligata primum, soluta deinde oratione scripta rat.

4 Vitam ejusdem aliquanto quidem brevius, sed eodem tamen ordine, heroicis dudum versibus odidi. Praef. in miam VTHBARTIO DINos in Commenti cap. VIII. p. 17oa, rationem Proponit operum BDAB in posterum edendorum. omo igitur primo contineri jubet ea, quae spectant Artes Liberales et Philosophiam, secundo Commentarios in V. ., tertio Commentarios in . . et Sermones, quarto scripta ad Historiam Ecclesiasticam pertinentia, denique ultimo, quaecunque dubia aut incerti auctoris sunt, iis omnino exclusis, quae aliis Scriptoribus debeantur. Nos vero existimamus, magis commendandam esse

ejusmodi Editionem, quae eundem servet ordinem, quem ipse BD in scriptis suis enumerandis secutus St, et ita quidem, ut addantur suis an locis, quotquot praeter illa, procul omni dubio ad uni pertinere vidimus. Neque a proposito nostro alienum putamus, hic ostendere, qua ratione nova operum BADAB Editio instruenda videatur. Quod simul, Indicis instar librorum, quos nos quidem genuinos habemus, brevem quasi conspectum ante Culos ponet. Breviter quoque notamus, ubi singuli reperiri possint.

118쪽

ΟΜΜENTARII IN LIBRO T. Commentarius in Geneseos cap. I. ad XXI, Io. Oper Edit Colon. 16Ia . . IV. p. -26. In O hodolographis et nonnullis Bib Patrum Editt. sub nomine UNILII Afri ARTO BEDAR Oper Theol. Lond. 1693, p. x-I43. - Ιdem in Auctari ad ossERII Bist. Dum Lond. 1689, p. 356. - ARTENE Thes. nec t. . . P. II 5. De abernaculo eiusque vasis et vestibus Sacerdotum, sive Commentarius in Exod cap. XXIV, 2 ad XXX, I. Oper. T. IV pag. 838-9T6. Comm. in sinuELIS librum primum. Oper. T. IV. p. 67-332. De emplo ALOMONIs, sive Commentarius in I. Regum cap. -- et a Chron. II-V. Oper. . m. P. -52. In libros sinuELI et Regum triginta quaestiones.

Oper. T. IV. p. 333-347.

comm in Proverbia SALOMONIS. per T. Tv. p. 634-713. - ita etiam inter HI RONYMI per. In cap. XXXI, Io-31 ibidem

Forti. In Cap. XXX, 29-3x ibidem T. VII. p. 479, inter Fragmenta aue ricae interpretati nis in moerbia. Comm. in Cantica Canticorum. Oper. T. IV. p. 714-838.

Oper. T. IV. p. 348-447.

119쪽

Comm. in Canticum HABACum. WHARTO in per laud. p. 18I-II4. Idem in Auetario p. 356. - ARTEN in opere laud. T. V. P. 295. Comm. in tu rum TOBIAE.

Co--T RH IN LIanos N. I. Commentarius in Evang. - ΜARCI. M. T. V. P. 92 23. Comm. in Evangelium Lucan.

Oper. T. V. p. 13-451. Homiliae Evangelii. Codices duo SS. Bissiliothecae Coosrtinaca, Bamor in inspecti. Vid. Aet. M. Benadici. Sec. m. P. I. 556,' a. unisus a Seripe. Eool. . I. p. 699. - GL Homiliae in Oper. T. VII. p. a , se Um viatae Parisiis et Lov mi. - ΜΑ-- in per cit Tom. V. P. 317. Comm. in Actus Apostolorum. Oper. . v. p. .,666. Retraetationis in Astiis Apostolorum.

120쪽

Comm. in Epistolas Catholicas. Oper. T. V. p. 673-76o. In easdem Prologus in is mat Liti Sec. VIII p. 614. Comm. in Apocalypsin OANNIS. Oper. T. V. p. 61-8I6.

LIBRI VARII AD HISTORIAM, CHRONOLDSIAM LITERAN PERTINENTES.