Stephani Roderici Castrensis,... Tractatus de complexu morborum, studio et diligentia Valerii Nervii,...

171쪽

3 6 τMctatu sautem descendetibus fiunt dolores, praecipue ante perfectam ciborii coetionem , quoniam,dum ij in ventriculo detinentur,magis impleri S descendunt;ἰcibu concoctis do res qui sunt, mox alijs cibis ingesis, eadem

rursus accidum reuertuntur.Fluctuatio etiam ab eisdem flatibus solet acciderer quippe materiam flatulenta venthicul us Mon compilectitur; q uod me θην Galenus nos docet his verbis. imbe- ' eil uidem complexui, starenatio ei m senisui quas clydonas vocam. Fit etiam in me sente reo fluctuatio: quoniam hypochodriaci imbecillum habent Iecur, sanguinem q, icho Usum conficiunt , quo venae implentur Cumq; mesenterei calore pinguedo, qui est inter duas membranas,euanescat, decidit ex mesenterei venis incapacitatem eiusdem ichor. Et quia mesentereuna intestinis alligatur,matione intestinorum aqua illa in capacitate contenta fluctuat . Nec Vero

existimes aquam quae in hypochom driacis

172쪽

De Complexu Morborum IIT driacis fluctuat in ventre eorum contineri, nam sic omnes hypochodriaci essent simul hydropici quod tameraro accidit,est igitur in mesentereo, S ideo propterea inter duas mehr nas clausa,difficulter educi potest. Sentiunt etia hypochondriaci pulsationem valde magnam in mesentereo,huius rei duplex esse potest ca sa, prior phlogosis quae partem illam corripit: quippe aucto calore augetur arteriarum pulsatio,ut apparet in ijs,quibus per febres arteriae temporum Vehemeter pulsant,& in ijs qui hus a meri potu caput dolet, ut Galenus ait, sentitur autem magis in huiusmodi aegrotis, quia hi,ut plurimit, EXtenuationem patiutur, atq; ut est

Galeni sententia), motum nonperin- doptiis ad

de omnium sentias, sed inpartibus nullectis carne,clarius: in carnosis obscusius. Immo de hac ipsa arteria ibidein hunc modum scribit, quod Avehementer emarcuerit, arteria, ' ita essecundum dorsu- tangetibus abdomes

173쪽

i 8 Tractatus motum sepe numero representat. Alia causa est arteriae constribio a gladu- iis quas natura in mesetereo posuit,

sint fui mentum linquit Vesalius

. S alij ) vasorum, quaeper mesent reum copiose disseminantur , ne scilicet in

magnis,& violentis motibus disrumpantur. Falloppius ut obstent quominus vasorum ductus comprimantur,vel a repletis intestinis,vel a prono incubente animali,vel compresso ab domine aliquo alio modo.

Haec glandulosa corpora in hypo- , Er. i. chod Rcis, Vt restatur Mundinus, δ' eui astipulatur etiam Carpus) x lentur humore atro melancholico,nem-- pe sanguine assato,qui in vasis multiplicibus, quibus mesentereum abun dat propter eiusdem partis calidam intemperiem, continetur,ac ita repleta vasa, sed praecipue glandulosum illud corpus quod insigniores, ac pri mas vasorum disseectiones suffulcit, comprimitur arteria magna quae iuxta venam cauam per dorsi medium Versus

174쪽

we Complexu Morborum I qversus sinistram partem perrepit ex

compressione autem arteriam attob. Ii,dixit Galenus,namn non filum dolor α Iae.ag. in ammatis partibus isitur eo quod du attollantunarteria sibi adiacente carne compyimuntur, ν ipsam comprimunt,

sed eadem de cosa sinammatae parses pulsant, o . quanto maiores fraerint su- mores, atq; infammato γ a. ectus Jantsi magus,' h iis, ct lor aderat,dc I MO. alibi , pulsationem magnae pilegmones proprium seo tomo , scriptum reliquit Tandem nos ides perimur dum in carpo arteria tangimus, quippe si leuiter tangam us motum naturalem percipimus, arctius comprimetes, aliquatulum maiore pulsatione , digitos percuti manifeste percipimuS, maiore conatu natura arteriam

mouente, vi onus sibi graue propus siet. At si arctissime arteriam comprimamus Οx motum percipimus,succumbente natura oneri grauissimo , cuius propulsationem non potest ass

175쪽

18o Tractatus Porro, ex multis aliorum mebr

rum consensibus,potest similiter hypochodriaca melancholia ortum du . ' cere, ' Paulus dixit procedere ex m-8 3 flammationesvcordium a Trallianus,

M.t. e. I Ventrem O praecordia recenset. Neotericus quidam ex vitio lienis posse ait os ventriculi molestari. Avicemna tres alias partes recenserinam non solum posuit Iecur, & lienem,& me- sentereum, hqmorrhoidas,& cor,sectetiam Vterum , cuius etiam meminit

Hippocrates in Libro de Virginum morbis, ubi incipit is enim muliebris'

natura animi magis deteriri,ctimminuἐεe. f. ti. Constat etiam ex Galeno homi- h. nes, ex retento semine, fieri melan- lcholicos, nam quidam moaris mortem lugens, dr a concubitu quo antea fuerat Usus ab inens cibi cu ditatem amisit, ac ne exiguum quidem cibum concoquere potuit, ubi vero se ipsum agedo pluaeibi ingere Aprotinus ad vomitum ex citabatur, moesus etiam apparebat, nosolum ab has causa ed etiam,vt melan - A ebolisi

176쪽

De Complexu Morborum 1 31 omene, citra manife m occasi)ο-nem, verum cad pristinam consuetu dinem reductus, Merrime liberatus es. HoratiusAugenius recesset se vidissis puerum laborantem melancholia,

ascendente ex planta Vtriusq; pedis flatu frigido, qui habebat omnia symptomata huius morbi,proportioneq; respondebat speciei epilepsiae, quae fit aura frigida ascendente ex pedum digito, vel alia parte ignobili. Curatio ante quam adhibeatur pretdicere oportet, ex Dioclis sententia, morbum futurum diuturnum. tunc remedia parentur n si valde in qualitatibus excedentia, sed nimis moderata: cum enim inter duo contraria versemur frigidum ventriculum , dchepar calidum , oportet ad Utrumq; respicere. Purgatio ergo facienda non cum violentis medicamelis quq Vetriculi, & hepatis robur iam priusdemiuutum destruunt. itaq; potius

repetitas exercere conuenit eXiguai Purgationes, quam 1 emel magnas.

177쪽

181 Tractatus Et quoniam Varij humores iii hoc affectu peccant,memoriae tenendu est, in preparatione humorum ius pulli, ex Galeni decreto, omnes humores

contemperare possumus . inreto he bas, melancholicam prauitatem cor rigentes, deconuere Vi est. borrago,

lupulus, melissa, pimpinella, flores etiam cordiales, aut condita ex ijs. Miisio sanguinis, ex Galeni consilio, laudatur dummodo sanguis sit cras sus, & ater sin minus euacuatio sup

primenda est . a

Balnea aquae dulcissi summopere laudatur a Galeno dicente, tesor vos omnes qui me curant Coidisis suis balneis me multos curasse. aquae ther males si quae detergehes sine calore vim babent, optimae sunt. conuentutex mineris calchanti, & ferri, in sex

rebus non naturalibus cum omnimoda se gerat moderatione.

178쪽

De Complexu Morborum I 83 Te febre. Cum alui xu.C A P. XXV.

MI ltoties symptomata effatu

ssigna febribus eueniunt , quae faciunt ut complicatas morbus habeat indicationes, & multiplicati seu complicati affectus dicantur symptomatum plurima enarrat Galenus in capite huic rei dichto. Verum inIer h. omnia diffficultatem habet aduenies 1 febri, alui fluxus: quippe an spernendus sit, an adiuuandus, an prohibendus t haesitant Medici. Galenus nihil δperagendum esse arbitratur, sed totum naturae permittendum, quamuis ηρη At pro multitudinis ratione. Ali 'bi tamen no semel euacuationes deminutas suppleri iubet,in quo sibi cotrarius vid ur. Oportet considerare alui fluxum posse accidere in febribus symptomaticum, aut criticum. Symplomatbricum appello, qui sit non in die criti

179쪽

184 Tractatusca, & nullis praecedentibus signis co .ctionis, num Galenus de ho c loquatur,an de fluxu critico,qui aduenit in die decretoria, praecedentibus signis coctionis , dubitare potest aliquis: nam ex Vna parte cum de symptomatibus, quae febribus adueniunt, ibi agat, de symptomatico fluxu intel ligi debet, ex altera parte,Cum dicat, quismuis non sit pro multitudinis ratione, videtur insinuare fluxum illum quidem ex eo damnandum quod nofit in debita quantitate, ex alijs Vcro laudandum, ac propterea intelligendus videtur de crisi imperfecta . Egoram de hoc, quam de illo fluxu puto Galenum intellexisse,& fluete aluo, in febribus, censuisse expectandum

esse, nec aegrum euacuantibus auXilijs, siue sit sanguinis mi sito,siue purgatio in grauiora periculI deduce dum Et quod attinet ad euacuationem symptomaticam si vires nimium de-hilitet cohibeda est, si adueniat cum

180쪽

De Complexu Morborum 18 tolerantia, relinquenda. Sed dices non ne si tolerantia adsit , desit vero conferentia, debemuS nos adiuuare motum natiarae, Ut tandem id, quod in corpore detentum nocet, tractu proficiat non ne hoc est evacuationes deminutas supplere ρ non ne in hunc usum minoratiua inuenta fuisse diximus,ut scilicet motum imperfectum naturae ars suppleat IRespondeo non sibi contrariu es e Galenum,nam dum ait sed nego uepit febris cum proflauio ventris, altitia, es opus euacuatione, Ostendit fluente aluo in febre quamuis fluxus lente, deminuteq; procedat, non es e adiuuandum: quippe cum alumfluit , sisymptomatice hoc fiat, febris, prop-pter humoris agitationem, est aucta

viresq; non satis constat nam in euacuatione in qua no est ex parte morbi conferentia, ex parte aegrotantiS non ades tolerantia : qui enim feri potest, ut euacuentur humores, natura Se se molestante, ct aegro peius h