장음표시 사용
361쪽
Iisdem curribus pectatare erat , ut auro sit nerentur et qui amplius Principum aetote laminis. aureis obduuti ,: et, sigillis, interdam eburneis
De equis vibis ad illos adhibitis dubium non est. Prima origo fuit a Camillo Iav. . V. 3 4
I. CARPENT M proprie sumptum, cum ad ali translatum id nomeo git ios, mulierum ill R-striorum fuit. Apparet certe ex Livii narratio I. 48. illud antiquitus Romae a reginis usu R-tum. Sed et exstat apud eMdem historicum V. 25. seuatus consultum , quo universe ipsum matronis tributum est: sic enim thi narra1ur: Gm-ια ea rea , ut quas moximo senatui unquam iuis: honoremque ob eam munissemiram ferum mvironis habitum , ut pilamo ad saeria tu ις-,c mentia fesso μή et quo inerentur. Eisi vero hoc institutum abrogatum deinde fuit per Iegem Oppiam aIterius helli Punici aetate latam , ut mustax: ex iis , quast idem scrip- XXXIV. I. refert ; . Vigesimo tamen post annet restitutum it
Tum rat, eodem l teste livi. ovi Ceris naidem Cremastu appellatio adhibita tum
362쪽
Eius vehiculi hae suerunt peculiares nolae. Esuperiore parte tectum concamerato opere fuit ;ut propterea illud ipsum fuisse Putetur , quod arcuatiam currum vocavit Livius I. I 2. Ad haec mu Iabus plurimum iungebatur; unde est, ut Camentiam mulare dicatur apud Lampridium in Heliog. 4. Non ita tamen Carpentum exstitisse mulierum proprium credi debet , ut non viris etiam aliis quando usui fuerit. Nimirum sacerdotes sacra
in Capitolium serentes carpento vehebantur si Io)τiu quo , utpote contecto , occulta ea habere 'quod oportebat fieri ) facile erat. Praeterea quidam magistratus sub Imperatoribus eo usi leguntur , videlice L Praefectus praetorio ; et urbis tum Praefectus , tum Vicarius. Quam ob rem aiVopisco In Aurel.II. Carpentum iudiciale illud appellautur , quoda Praefecti urbis erat, non quod is inde tanquam e tribunali , utvquibusdam doctis Viris persuasum fuit, ius diceret, sed quod vehiculum hoc eius esset , ad quem iudicia pertinebant. Notandum vero I1eie est, amborum ho-Tum magistratuum carpenta dissimile aliquid a reliquis prae se tulisse: primum enim non duabus , sed quatuor insistebant rotis: deinde soliatum sive thronum sellam scit. quali reges uii CouSueverant , o solido ligno , arcuata forma habebant: argento denique erant Ornata. Postremo ab ipsis Ιmperatoribus , sicut apud alias gentes a regibus, carpentum s eadem serme , ac magistratuum , forma , sed ornatiore fuisse
adhibitum pro certo liabetur si m
ito Indicat clare id Taeitus Annal. XII. per Ilaec
mi ua : Suum quoque fastigium Agrimina altius extollare , Cam enIO cαριιOtiumcingredi, qui mos sacerdotibus
cil Acimianua XVI, io, de constantio: Insidebat,
363쪽
H. Alterum matronarum vehiculum PILEN-τvM erat. Id non perinde ac carpentum vulgo per urbem , sed tantum ad sacra Iudosque fuisse usurpatum, MI ex uno paullo ante allato
Tectum id etiam in carpenti modum fuit. Quatuor Vero sustinebatur rotis. Ad haec eoIore olim Veneto , postea rubeo suisse illitum;ob. servavit Servius ad VIII. Aeneid. 6or , ubi et scripsit eiusdem capsum pensilem fuisse. III. CARRvis item quatuor ivisse videtur rotis, iisque nou raro ad magnificentiam altioribus. Ea et auo praedita erat lecto et modo aereis , modo eburneis , vel argenteis , aureisue ornamentis iu- structa. Malatius solebal iungi ex quo carrucariae mtilae apud Vlpianum I. 38. D. de Aedilis edict. aeque Virorum, atque mulierum fuit 3 ac tum privatorum, tum honestissimorum quorumque.
. Ad Iler Comparadiso E reliquis Vehiculorum generibus certa quaedam exstiterunt itineribus habendis v*l uuice , vel maxime destinata ; videsicet BREDA , PETOR- RamΜ , CisIvM, et EasED M. .
I. Quod Ri1EDA cuius maximus apud Gallos usus ) declarato muneri addicta suerit, ostendit satis , si cetera plura desint ; Tullii testimonium pro Nil. Io. ubi de Aeda , qua vehebatur Milo , sermo est. Atque.ad id quidem non modo suis ipsi rhedis privati uictantur , sed et aliis locandas hahebant ii quae dictae meritoriae. In cursu etia
364쪽
publieo adhibitas Rhedas scimus, curauales Pro Pterea nuncupatas sita . Hae autem, quae cursui publico inserviebant, quatuor, qu 'nque , aut ei iam , ubi opus foret, pluribus iumentorum paribus , iisque binis or-
tia De cursus publici ratione adnotare heic pauca non abs re lacrit. Sio igitur habeto. Iam olim in Romana republica mos viguit, quem tradit Livius XLII. r. ut legati, qui repente aliquo mitterentura singula iumenta Per omida, iter quia facisndum emuli imperarent. Deinde cum A. v. DLXxv I L. C Postumius consul, prout idem scriptor ibid. narrat. ituruε in Campa uiam . Praenestinos ibi menta sibi ad tranavectionem suppeditare coegisset ; ex hoc exempla alii postea magistratus ius similium io socios imperiorum sibi arrogarunt. Atque id quidem 'totum prima fuit Publici cursus quaedam vel uti adumbrata imago. Tum vero Augustus. quo olbus nosceret, quid in quaque ProvLucia geseretψr, vehiculis per militares vias dispositis, cursum ipsum publicum, sivς Mehicularam omnino instituit. Is autem , licet maxima emolumenta statim attulerit, nos minimum tamen tum Italicis', tum provincialibus urbibus incommodavit , quippe cum eum ipsae praestare deberent. Itaque plures . sequeutibus ae talibus pee Imperatores latae leges suhrunt, quibus eius modi praestationis onera allevarentur: 'Ferva ' qui dein Italiam hoc munere penitus exemit: quod testantur eius nummi hanc prae se serentes inscriptionem : VERICVLATIONE. ITALIAE BEMISSA. S. C. Id ipsum por o
Severus pio φineialibus ini insit , de quo Principe ham habet Spartiatius in ejus vita r4. Cum se Meltit Com mendare hominibus , Mehicularium munus a prisacis ausiscum traduxit. ἡ iverum hoc omne genus non in eodem semper stat permansit, sed multis subinde suit mutationibus obnoxium 3 ut mirum non sit. si sequiore aevo gravati eo apso onere provinciales occurrant. Sic in lege Impp.
Aruadii, Honorii , et aheodosii Cod. Theod. de pub. Cursu baec esstruatur: Comperimus propinciales et D
365쪽
dine , trahebantur si i 3) : pro privatorum autem
rhedis nullus erat definitus numerus. Iumenta ipsa mulae plerumque fuerunt , quare Medariae mulae occurrunt apud Varronem III. de R. R. I P. Sed nec raro equi. Universis autem Thedis, quae quidem apertorum vehiculorum generibuSadnumerantur , quatuor suberant rotae. Ipsas iu-teruoneraria quoque vehicula locum habuisse
ΙΙ, Pari prorsus , ae/rheda, ratione PETORRITIM et itineribus mancipatum suit, et quatuor rotiis sussultum , et ferme mulabus iunctum, ei, ut creditur, inopertum, a Gallis praecipue usur patum. Eo famuli in primis ac ministri , qui dominos Peregre euntes assectarentur , vehi fuisse Soliti dicuntur. Idque indicasse putatur Horatius , cum cecinit I. Sat. 6.
. . . . . . . . Ducendias et unus , '
- Et comes alter, uti ne 'abius rus e Peregrore exirem . plures calones , vique cabaturascenia e ducenda Petorrita.
ιMM , et pecuniam pro equorum cursualium aestimni ratione conferre . et extrinsecus paraveredorum onere Praegnuseari. Prorinetarum igitur rectores Procure ι arie unquam cursus publicus Meniat in querelam, et occasio deceptionis curiales animalia indebita. Prae4to compellat. Sed de his hactenus.. .
vel amictoria . quibus hactenus onerari rhedue a labam, nec ulterius rhedis , seu .naarus , μει naMibus dirigantur. Reliquae Mero delicatae Mestes , sed et sinιeamen amictorium nose eum usibus necessarium . rhedra s
366쪽
III. CisIνM e vehiculis hirotis erat, celeritati summopere accommodatum' ut propterea ad maiorem parandam mobilitatem eius eapsus , qui Plexentiam vocalus, non e ligno compactus suerit , sed virgultis intextus. Illud igitur , trium mularum opera trahi assuetum , ad expeditissima itinera praesto erat. Binc Tullius pro Rosc. Amer P. Decem , inquit, horis noemmis lex et quinquaginta millio Aassuum erilis per laua. Ex
quo loco illud praeterea quod elari in aliunde vict) habetur ) colligi fortasse possit', 'suisse ci
sia , perinde ac rhedas , eo uelitia , passimque per vias disposita, si quidem ibi orator tam mulla milliaria non cisio , sed cissis conlecta dicit. Iisdem usi non minimum tabellarii. IV. Itinerarium quoque vehiculum EssED 'Merat. Duae eidem rotae, duoque sit 8 iumentat quae vel equi, vel mulae attributa : sella autems prout nonnulli censent , at nullo , satis digno argumento clausa. Tam porro mulierum , quam
virorum fuit, etiam honoratissimorum. Postremo devehendis oneribus mancipatum nonnianquam est.
Ceterum hoc vehiculi genus tum apua Belg sprimos elus auctores , tum apud Britannos quani maxime ad bella adhibebatur ; et quidem eo arti-
etiam illud animadvertendum se oneri, quod .servi potissimum mentio nat, ' nimirum quia cisia usuxpabantur praecipue a tahellariis , qui plerumque Servi. 4 δ ιN Essedo Plura animalia longo ordine alligare ymeo ac lateris prodrium est , non vaesare fuit, seu alicuius Iςῖ'Onis peculiare. Vule, quae supra obeerrata sunt p. 3J4.
367쪽
seio , ut , auriga equos Perindustrie regente, pri- gnator interim quo et hostem invaderet, et Seis ipsum tutaretur ) modo Per temonem percurreret , modo in iugo insisteret , modo se in currum citissime reciperet, Legere id totum licet apud Caesarem IV. Bel I. Gall. 33. Hinc datur intelligi ,
eur Cicero ad Trebatium, qui eum Caesare in itannia bellum gerente erat , sic per iocum I quatur VIs. Fam. 6. 1ia, qui ceteris capere di-d elati, in Brad nAut ne a&' Essedariis dee*M-ris , capeto. Iam vero es ut id omittatur , procul dubio haec militaria esseda fuerunt operta.
Da Vehiculis onerariis. Quae non aliud potissimum , quam deportandorum onerum obtinuere muuus , ea quidem sunt PLAusTnvM, VmicvLUM , ARcERA , et CARRus. I. Duabus tantum rotis munire PLLusTauri sollemne suit: nam quae pluritas praedita essent, Plaustra maiora dicebantur , qualia memorat Calo R. R. II. Rotae ipsae nou radiatae erant , sed e solido ligno , quae re ana Vocabantur , ut dictum supra est p. 3,3. Iain inter eas lata sternebatur tabula , vel crates , ad cuius latera
ratione hodiernae vix absimili ) rectae aptabantur sudes , ne imposila onera dilaberentur. Idque loeulamentum viliquando qua a lateribus , qua inperne contreturno inuino vel pellibus ,
vel alia quavis materia', fuit. 'Trahi consuerant Plaustra a binis serine bobus aliquando etiam a mulis V aut asinis 3 a qua causa est, ut mini plostrarii legantur apud Catonem. Talium vehiculorum usus ad comportanda O-
368쪽
rea non infreque uli fuit , uti ei orus tot homines
veherentur. Quini etiam apud Athenienses mos viguit , ni et mamnan ad j Eheusinia plaustris irent , et e plaustris poetast in sacris Bacchi carin
. II. A Plaustro ad v-αvLupa, tanquam a genere ad speciem , descendimus ἔ quandoquidem id, ubi a communi ad strictiorem deveneris notionem , non aliud fuit, quam parva Veha sive Veia , quo nomine appellatum luisse Oscis plaustrum testatur Festus. Itaque vehiculum idem plane suit, an quod alias dictam Latinis est Plos eἐliam. Et sane , quod ad formam attinet , titilla alia re a plaustro discrepavit , nisi ea una, quam illim adjiciemus. - . QEjus igitur peculiare hoc suit, quod impos tum haberet vaa viminibus contextum, in quod
quaecunque transserenda serent, coubCeretitur. Ex quo ipso nomen ei saetum credidisse videtur Varro , cum haec esserat IV. de L. L. 3 i. --
HIC VL VΜ, , in qυο faba Muιd e quid Mehi-rur , quod ex ' IMINIBVS UIURETUR. Ill. Quod si porro loculamentum illud, quod
plaustro aptabat uxi, uod simineuin essui , Sede labulis xpluti quae mes a compagiu mi tum plaustrum Lipsum per v nc novam speciem alia nomenclatura lis ipsistigetpepiaculo desumisso IAacERA dicebatur. De mi us .isau filio Tum seu C
e timento instrata , qua nimis aegri, auι teno
369쪽
yortari evbantes solebant. Adhaec vero seras venalione captas arcera devehi consuevisse satis apparet e veteri monumento, quod exstat apud Schetarum II. de vehictu. ao. Sed et ad alia gestanda fuisse elim accommodatam, non est cur in dubium revocetur. IV. CA, Rus effrJbarbararum gentium
ximeque Gallorum Helvetiornmque proprius suerit , tamen et in Romanis 'aliquando rebus ali quem sibi locum vindicaviti Fuit ipse vehiculum quatuor lolarum i forma quod creditur γ' a plaustris vix absimili. Ad id autem paratus erat, ut in pace onera subvectaret, etiam apud Romanos sequioris aevi , praesertim in cursu Publico, ut patet ex l. 47. Col. Theod. de Curs. Publ. si in f, vi bello vero sarcinas deveheret, id
quod exteris nationibus sollemni in more erat. Atque helo omittendum non est carros in Orbem connexos adhibitos ab iisdem populis pro castrensi vallo. suisse ; quod munitionis genus dictum carrago fuit. Ηoe ipsum porro institutum aetate Principum, sera ea quidem, Romanis eti m castris illatum est. Verum barbari non solum cum considerent, sed etiam ubi aut pugitu ut, aut incedereret , curragine ad rem com
370쪽
Postquam de Velit lis , i qu- rotarum ope
sebantur , sermo m . habuim ini. - . .ea uum genera Veniamus , quae baiul um humeris, vel iumentorum dorso portari μιinam. nD a be ut SELLA, CATH RA , L* lcA., i et BASR RHA. I. SELLA , quae pro . sui ratique , geβιωOria, Portatoris , et ferioria dic occurrit triplicisiuit generis , vel omnivo aperta , domesticae ui-hil dispar , vel superne tantum contecta Vel pellibus squalis sex me apin nos iundique cooperta ; quae tamen pelles ita a lateribus, aut ex adversa parte removeri suspendique poterant, ut Prospectus pateret : atque haec ad mulieres maxime pertinuit. Erant autem Sellae nonnuu- quam laxiores, cuiusmodi nohiliores homines, nota quidem ut hi uis ibi sessoribus esset Iocus quod opinatus est Lipsius ad Tacit. II. , sed ad sa-isium sibi parabant ; non sutiquain vero Strictiores , quae Sellulae appelΙatae. Generatim autem cervicali ad reclinandum caput instrui solebant. Nou solum vero e Sellis pelliceae quod modo dictum quaedam suerunt s. Sed Praeterea et OSFeae , et eburatae , et argentatas ; quarum simul omnium mentionem facit Lampridius in He liogab. 4. videlicet vel ossea quadam veluti crusta obductae, vel eburneis argenteisve imagunculis ornatae. At quae bra levia vocatur a Sidonio Vli I. EP. 8. ea quidem bracteis aureis convestita fuit. Gestabantur Sellae a nervis, modo hinis , modo quaternis, modo retiam seu s, non quud re Pin