장음표시 사용
81쪽
reiat. Quo Vero anno seculi nostri haec virtus, et qua ratione, illis innotuerit, definire non audeo. Interim I IN NEVS Εqu. b iam anno II ab aliquot annis vlum eius Mons pelli inualuisse, et a SAVVAGEsIo probatum, notauit. Minus ieci e itaque cel. CRANX G LINΝΕVM , eXimiis inuentis alias ditissimum, primum eius in calculum emcaciam perspeXisse vel laudasse existimat , utpote quum generosissimi viri propria verba hisce adversa sinti Cl. QVER L), qui quidem gloriam huius inuenti in Hispaniam, patriam suam, transferri cupit, iam a. IT; . Neapoli se eam aegris eXhibuisse, aliosque ibidem triginta annos ante, perhibet. Vix vero tantum famae, tamque cito, obtinuisset, nisi ili. DΕ ΗΑΕN e , consilio L. B ronis V AN SWIETEN , tam alacriter et sollerter, quid in calculo et Vlceribus vias urinarias ami- entibus Valeret, non ratiociniorum ludibrio, sed crebro in aegris eXperimentis captis, inniXus, inquisituisset; et quos sub usu obseruaret effectus. in publicum commodum, in Ratione sua medendi, inde ab a. 17 s 6. candide exposuisset. His eXen plis alii dein excitati eam aegris, iisdem vitiis affectis, commendare cqnsultum duXerunt.
h) V. Progr. ad orat. de Dilaris habitab. incremento iis
82쪽
Folia in ptiisere eXhibere maXime commune suit. Hac enim forma tam Mons pelienses plerumque medici, quana HAΕΝ IVS, VntCum inter recentitos ab eo casuna si eximam, quo decoctum propinavit, praescripseruiati Nauseam in aegris puluerent excitasse non memorant docti isti viri. Sed aegre istos eundem ferre, ipse eXpertuS sum, et idem ab aliis ' percepi; licet amarities, secundum meum quidem sensum, non adeo molesta, si1 hau stus aquae superbibitur, facile vincatur, et in saporem grate dulcem mutetur. Mitigat quoque amaritiem additamentum tantilli sacchari. Cl. FA- Rios a scrupulo uno ad drachmam Vnam praecipiendum eum putat, praescribi tamen solere ad drachmam dimidiam, mane ieiuno ventriculo in sex aut octo dies, dicit. Suadet Vero, ut alternis modo diebus in iusculo communi vel in cyatho infusi Theae aut capillorum Veneris et2. sumatur, et diebus ab usu Vacuis cyathus amplus leuis Parietariae decoctionis , quia Vias Vrinarias abstergendo excretioni arenae aut nauci viscidi fa- Vere existimat, bibatur. Id. SAVVAGEs g) dosui solito parciorem commendat, dum puluerem ad grana i s usurpari iubet. Ill. DE RAEN drachmam dimidiam , semel bis vel ter , pro natura mali, per diem ingerendam et senibus et infantibus
83쪽
3ΕCT. III. VIRTVA IN CURANDIS MORBI s.
obtulit. Ast in infante bienni a granis incipiens dosin ad gr. o sensim auXit. Ρaregorica, quando dolor nimis vehemens fuit, subinde simul adhibuit; in diriori malo iniectione olei Lini facta.
Hac ratione aegri eius Uua Vrsi per aliquot hebdomades vel menses, prout illud necessitas requirere videretur, usi sunt. QVERIO h) placuit amplior dosis ad drachmam unam Vsque, semel bis, ter vel quater de die oblata, nam minoribus alvum solutam sicque aegrum debilitatum expertus est. Infusum soliorum minus fastidii excitat. Ea vero proportione secundum SAVVAGEsIvΜ 1 optime conficitur, qua pro foliorum drachma Ina, Aquae cyathi a vel 3 sumantur. Vsum medelae huius, siue in puluere siue infuso datae, quotidie per mensis spatium continuari vult; consilium addens, quUm exinde vesicae mucus abraderetur , et dysuria recrudescere pollet, Vt iusculum, ex herbis emollientibus, refrigerantibus, pullo Vel raniS, paratum, sorbeatur, tum praecipue, si puluis eius vel infusum debilius ingeratur. Decoctum tamen, quo etiam HAENIVS et QVERIVs usi sunt, essicacia praestare infuso, ex supra de analysi dictis colligitur. ProXime dictus vir drachmas foliorum duas pro libra una aquae assignat. Haud incongruum erit, Vuam ursi cum aliis remediis, aduersus calculum proficuis, adiuuandi eorum effectum scopo, miscere; cuius rei Vero infra eXempla afferam
84쪽
Cl. BovRGELAT I) dos111 unciae dimidiae ad sesquialteraiia pro pecudibus assignati Ρaucis modo documentis praeter folia aliae stirpis partes iii usum medicum vocatae sunt. Non folia modo sed et Baccas et Rurices stirpis ad vim adstringentem HERMANΝvs m) commendat. Contra calculum baccae maturae in puluere a scrupulo dimidio ad drachmam dimidiam eXhibitae, et radiX a
quodam CHRISTIANO praecepta in eodem morbo valuit.
Quo de Vuae ursi vi tanto melius co1astet, antequam proprios aliquot casus ipse eaehibeam, ex historiis ili. DΕ ΗΑΕΝ, quarum 24 circiter nobis sistit, per Varios Rationis eius medendi tomos dispersas, aliisque serius patefactis fontibus ea momenta sollicite colligam, quae de genuino eius pretio certiores nos facere queunt. Aegris ΗΑΕΝ1vs illam dedit. et quidem aequali semper euentu, secundo no ad octogesimium V Sque aetatis annum o) constitutis. Nec vetustas mali inanem illam reddidit, quin in octogenario isto in quo per O annos durauerat,
virtus deprehensa. In maXimo aegrorum numero
85쪽
SECT. III. VIRTUS IN CURANDIS MORBIS. sysigiaa, quae renalis calculi praesentiam arguunt, tantum adfuere. Huc spectant testimonium ab editore formularum cl. BARBE IRAC q) datum; plures ΗΑΕΝ II casus r); historiae aliquot infra eXponendae; tria a cl. QVER IJ eXempla consignata; tertium a Cl. sc ovo Lo tb et aliquot a cl. G1RARDI tι , item tria
in publicam lucem producta. Imo retentionem lolii, quae in diem 18. iam duraUerat, et, quantum apparet, in Calculo Vreteribus impacto causam suani habuit, irritis reliquis, Vua vi si sustulit Attamen medela haec et illis proficuam se praestitit, in quibus calculus vesicae urinariae vel si1ginis suis et vel catheteris eXploratione a) sese declarauerat. Vim suam non ubique aequaliter prompte eXseruit. Fuit puer . qui etsi per annos dirictimis doloribus Cruciatus, et Calculus per catheterem detectus fuit,
intra quatriduum maXimum leuamen b) sensit. Alii Vero per 7 menses illa uti H opus fuit. Sunt, quos
86쪽
perfectae omnino sanitati d) restituit. Nempe dolores inde mitescere coeperunt, Vel silii erunt Omnino, dysuria vel stranguria molesta vel ischuria et lanuit, cruor vel parcius vel r rius secessit, item purifbrmis materia, donec omnino tilpprimeretur, stupor cruris vel pondus latentis calculi disparuit, multum fabuli cum lotio prodiit, vel etiam lapilli veri eiecti. Hique subinde haud eXigui e. c. calculus Phaseoli magnitudinis e) et alius tam magnus, Ut per Urethram suae chirurgi auXilio eliminari non posset f). Lapillorum renum, qui prodierant post usum Vuae ursi, superficies laeuior apparuit go. Quibusdam
vero leuamen modo malorum ho attulit. Contra recrudescentes insultus cruciatuum a Calculo in Connubio acidularum profecit i). Singulare quoque est, quod in no nullis,l symptomata quamuis. Omnia ab usu eius celsarint, calculus tamen cathetere ho tangi adhuc potuerit. Ad dolores sopiendos paregoricaeXhibere, Oleumque iniicere saepe , ut dixi, necesse fuit: nihilominus tamen absque hisce adiumentis interdum curationem Io absoluere licuit. Subinde incommodis sublatis, mucus, quem huius generis aegri
87쪽
SECT. VI. VIRTUS IN MORBIS CURANDI s. 6 Iaegri eXcernere selent, manare desiit; quorsum exempla periecte sanatorum, et aliud pueri m) refero; in nonnullis parcius n) fluXit; ali in aliis, devictis etiamsi ceteris molestiis, perstitit. Saepe etiam accidit, ut, qui sanati credebantur, in vetus malum o) aliquo tempore post iterum inciderent. Venereum vero inquinamentum nullo impedimento fuit, modo mercurius caute intersereretur Non diffitendum tamen est, varios obuenishcalculois, quibus haec stirps nihil auXilii ferre valuit, imo usu eius in nonum adeo mensem continuato qj. Quantum ex titulo dissertationis, quam ipsam legere mihi non contigit, colligo, eiusdem inertiae illam ream facit cel. ΗΑRTMANN r). Id quod vero minus eXspectaueram effatum cl. LEWIso est, affirmantis omnibus casibus, qui sibi in Anglia in notitiam venere, multas molestias illam excitasse sine ullo apparente levamine. Etenim expresse ili. DE HAE Net Cl. QVER to monent, eX protracto eius usu nullum malum
88쪽
malum fuisse pedissequum. An forsitata in casibus
minus secundi euentus i1aflammatio manifeitior subfuit, in qua quidem non conducere eam arbitror. Minus tutam Vuam Vrsi SAVVAGESIVs ri) iam pronunciauit. Nullam virtutem eXseruisse vel ante vel
post sectionem in calculosis suae curae demandatis docet ili. Eques AB ACREL v , eXempliS quoque peculiaribus querelae fidem confirmans x). Conticio ad calculum praecipue sinistrum de ea iudicium Londitanensium quorundam medicorum sodalitio iunctorum pertinere, breuiter modo eXpremum g). Sic cl. VIT FIERING M incertum effectum in Anglia fiuisenarrat, ita ut in nonnullis quidem casibus calculosis et nephriticis voto responderit, in aliis autem potius malum eXasperauerit. Tum nominatim hinc inde effectui impar fuit, quando Vel a calculo vel a pure vel a lotio saepe diuque retento insignis via.
rum urinariarum degeneratio suborta. Saepe tamen et tum opem fert, quando a calculo in urinae viis et vicinis, Ut scroto, pene, perinaeo, eX ulceratiOnes enatae fuere, Vel et pus eX superioribus cum
lotio secessit a). Iudicia varia ΗΑΕΝ11 de effectu huius stirpis in calculo quicunque inter sese sollerterti) Nofol. meth. T. 3. P. a. p. IOD. υ) Chirurg. Handalagens 1 brhariande p. v. be) Chir. Vindelfer, Ed. a. F. 37s. 372. γ) Praef. ad med. Observations et Inqu. Vol. 3. p. z Lotanical arr gement of asi the vegetabies growing in
89쪽
SECT. III. VIRTUS IN CURANDIS 'ORBI s.
ter comparet, candorem eiusdem laudabit, defectus aeque ingenue ac successus remedii eXponentis.
Historiae aliquot aegrortim calculo laborantium. Sed iam ad hasce de vi Vuae ursi in calculis obseruationes ipse aliquot symbolas conseram.
I. Harum e numero primum ea significo, quae ili. WERLΗoFIVs, iam ad coelites elatus, pro humanitate et beneuolentia sua, cuius in me documenta eXitare Voluit numerosa et gratissima, de si
cessu stirpis ex praxi sua litteris perscripsit. Deluit incomparabili viro occasio illam in vesicae calculo tentandi; siquidem, qui Hannouerae de uni, Civibus adeo felices esse Contigit, ut hoc malo inam nes eXistaiit. In dysuria autem eX calculis renum minoribus et sabulo oriunda, conspicuum se leuamen aegris pluries Vua Vrsi attulisse fatetur. Veiarum simul me certiorem reddidit, se in mictu cruento Chronico cum tenesmo et dysuria insigni coniuncto, qui vesicae ulcus causam ha duit, haudita pridem per aliquot hebdomades quotidie eam quater ad drachmam dimidiam , sed absque ulla boni effectus nota , exhibuisse. a. Quum ili. VOGELIVM eam Vsurpasse perciperem, petii, Ut mihi successum, a se obseruatum, eXponeret. Accessit desiderio Ineo, sequentem Uitoriam enarrans, 'uam eX relatione eius dein
90쪽
dein colastigiazuli. SeneX, per aliquot dies dysuria vehenientissime vexatus opem celeberrimi viri quaesiuit. Ille quicquid suppetiarum ars haberet, adhibere non omisit: sed per dies omnia conamina incussum; ita ut vera ischuria metueretur. Qtiam ob rem puluerem Vuae ursi commendauit, cuius cochleare minimum ter de die aeger caperet. Tres istas doses vix ille cons unas erat, quum libere lotium manere inciperet, omniaque sensina integra fieri. Placuit etiam celeberrimo TAVBΕ , quum mihi plantam recentem mitteret, quaedam de suis cum Vua ursi experimentis, in aegris captis, attingere. Inuitatus dein, Vt eadem paullo plenius describeret, se plane de soliorum huius plantae, siue pulueris siue infusi 16rina sumtorum, Contra neptiri iidem calculosam efficacia conuictum esse, retulit. Interim non dissilebatur, se eousque illam non solum, sed cum alio quodam remedio, plerumque cum Virga aurea miXtam, praescripsisse. Νempe, quum parOXysmus nephriticus et inde dependentes
spasmi cessassent, infusum eius plerisque per 8 Vel 1 o dies mane ad aliquot libras bibendum dedit.
Quod largissime quum lotium, tum mucum cum sabulo et lapillis, mouit. Aegris hoc malo affectis infusum eXtra parOXysmi terminum prophylactice, magno emolumento propinatum est. Ρuluerem, si solus ad drachmam dimidiam datus fuerit, tantam 11auseam intra paucos dies creaste animaduertit, ut eam aegri redderent ; de cuius vero incommodi culpa