M. Atti Plauti Comoediae quae exstant ex recensione F.H. Bothe. Tomus primus quintus

12쪽

Salvere iubeo spectatores OptumOS , Fidem qui tacitis maxum id, et vos Fides. Si verum dixi, signum clarum date mihi, Vt vos mi esse aequos iam inde a principio sciam. Qui utuntur vino vetere, sapientis puto, sEt qui lubenter veteres spectant sabulas. An liqua opera et verba quom Nobis Plocent, Aequom Placere est autem veteres fabulas:

Misau. pag. 3αέγ Plauti non esse, salis constat, sed talem meherctile, cuius nee pudere ipsum possitis. Ilute sentenitae piam subseri . Exstat autem prologii in Omnibus , quot luci innotuere . NM. et tanquam Plautinus laudatur a multis scriptoribus Vs. r. Vulg. Antiqua. CL a 3 nos- qtie ad Bacch. a 55. Frustra Acidalius tran; ponebat. Antiqua Derba el me . 8. rem viala. an . qnod in te pretantiar sati pro arbitrio mitis , magis . Pinius. Et fac , eam potestatem interdum habere hoe adverbium . insulsi tamen est dicere, quibus Antiqua verba placeant. magis iis aecepiss se de here veteres Iahialas, quasi non hae ipsae quoque ex antiquin verbis e starent. Beete itaque Acidalius i. I. r . Atilem, inquit, legere malim pro iante. Quamquam enim hoc interpreistari non inepte potes, sῖ quasi sit

Prius . magis. mittis . illud lameti elegatiliae nescio quid maioris spirat . et sapidiorem gia tum hcibet Plautinae iusdam usurpationis , qriae elim ali hi frequens. tum Aululariae itidem prologo eadem 3ci : Lia tutina neseid. neque eo pressam autem refer. Nost. r55: Vehu est elus. δει hie ni temaner aenea. Lueret. lib. VI. 9sqq. Noe sunt muIla mrtim trietti Miranda , ne e vitilem Asperata Iugi sa- freque tristia quae sint. Apuleius ad snem Floridorum priinit Putior oeipse in meis altidiis nil am Pro captu similis, Anam. Nam qiuulctim e ad

13쪽

I M. A. PLAUTI Nam nunc novae quae prodeunt comoediae, Multo sunt nequiores, quam nurni novi. Nos postquam populi rumorem intelleximus, Studiose expetere vos Plautinas fabulas, Antiquam eius edimus Comoediam, Quam vos probastis, qui estis in senioribus: Nam iuniorum qui sunt, non norunt, Scio; Verum ut cognoscant, dabimus operam Sedulo. Haec quom primum acta est, vicit Omnis fabulas.

Ea tempestate flos poetarum fuit, Qui nunc abierunt hinc in communem locum ;Sed tamen absentes prosunt hic praesentibus.

I os omnis opere magno esse Oratum volo,

Benigne ut operam detis ad nOStrum gregem.

lare nec emendare mihi inde qui se mliae . Hecte enim sic eruditissimus Col vius, quum pariter mutatum e set ante. Sed Deile fuit ibi reponere . quia ibidem praecesserat: Proconstilis vitilem inhelia sententia est, quae semel Delia neque arageri luem tinia, n me aurem minia potest; sed ut notier iratum est, ita moυinciae instruis mento refertiar. - Caeterum atilem siesere et hoe ipso Casinae prologo it

xum positum 27 sqq : Rutione tiruntiare Itidia poserint neminem: Se ndiam α.dos reddiant aurem nemini. Cf. etiam

3Iil. ii 35. me. Scis et Paret lexie.

Plaut. v. Aviem. Scriptum autem sere per eompendi iam citire Pro vitilem in libris veti. . quod quavi vicinum sit τω ante, in oculos incurrit; quem sontem Crroris puto.

tis pie V. C. 3 MSs., quos ipsi versavimus, et plerisque edd. vulti: Sed

vi8sentes tamen prestine Praesentibus. Fortasse legendum ριχ sient, modo P

tentiali, de quo dixi ad Aul. 4et. 23. oriatum ) Ita Longolius ex cod. ut ait, perantiquo, quod probat Gruterus Suspie. III, 3, eoti serens Ampli. prol. 33 et inprimi, Gellium IX. A. I, 7, tibi haee inter alia leguntur C. Gracchi ex orat ione De Quinto Popilio cireum coueiliabula: Credo ego inimicos meos hoe die istim, similiaque Quadriga-

iii , Plauti, Valerii Antiatis, ipsiusque Cicerotiis proseruntur. Notiet autem grammolieus, illud dictartim apud C. Gracchum non ad vocabulum inimicos reserendum esse . sicuti legentibus temere et ineuriose videatur.

neque pro participio positum esse; sed verbum esse itide finiimu , quod Graeci appellent ἀπαρρορατου; uuque

numeris neque seueribus praeservietis, sed litiorum uti lique et inpromiscuum esse. Vuls. Orvios . vel ν

14쪽

CASINAI IEiicile ex animo curam atque alimum aes. Ne quis formidet flagitatorem suom. Ludi sunt: ludus datus est argentariis; Tranquillum est; Alcedonia sunt circa forum; Balione utuntur ludis, poscunt neminem;

Secundum ludos reddunt autem nemini. Aures vacivae si sunt, animum advortiter Comoediai nomen dare vobis volo. Clerumenoe vocatur haec comoedia

Graece, latine Sorticiales; Diphilus Hanc graece scripsit, post id rursum denuo Latino Plautus cum latranti nomine. Senex hic maritus habitat; eii est filius; Is cum patre una in illisce habitat aedibus. Est et i quidam servos, qui in morbo cubat Imo hercle vero in lecto, ne quid mentiar ); Is servos sed abhinc annos tactum est sedecim Quom conspicatust primulo crepusculo

23. Etitate) Plerique MSS. . in his quae nunquam litorulam diserepent. nostri 3 ut vett. edd. . meite, merito ab eo eo lice. Post id et post iu lo improbante Crotiovio. quem vide. rum pro postea habes etiam apud Pro aes . Η mire , da tim. ipstim Plautum Cas. έ4, 3a. a . Riatione isti artir) Recte hoe ex- 34 Hatittis erum Dir li nomine . Plieat Lambinus, ni sapere dieantvr H. e. cum nomine latrantis, canis. argentarios, quum itidis poscatit ne- Festus: vi Plauti apstillatitur canes. minem , quando . monente Dousci, ne- quorum aures languidae stitit ae sta que libellos dare neque in ius vorare eidae, et latius videntur patere v. hominem fas erat. Alienum Aeidalii, Quem loeum iam Lauibitius adhibuithanno rasione. rectissime et ulli nodum in scirpo quae-33. post iu Nimis libenter ausetilia runt. laveram Acidalio, postideia reponenti 35. Senex elisa litera e priore est eum Neur,io secundum edd. velt. . pronuntiandum: vid. ad Amph. Prol.

post id eam : nam quod in vetere eo- έO. Vulgo numero pessimo: momdice Camerar. si e lectam olim ait Pa- eonvisattis est primo s ereptis D. Pri- reus , sed scalpello erasum - eo. a multi ereptis io sicut Primulo diu-Τaiabluatino negatur eo Dontiue, quod o Amph. 572. Primulum quoque

vulgatum restet in tacerptis Pali., me et Aser.

15쪽

Ia II. A. PLAUTI Puellam exponi, adit extemplo ad mulierem, Quae illam exponsebat; orat, ut eam det sibi; Exorat; aufert; detulit recla domum;

Dat horae suae; orat, ut eam Curet, educet.

Nora socii: seducavit magna industria, fis

Quasi si osset ex se nata, non multo SPCus.

PO l quam haec adolevit ad pam apicitem, uti viris Placere posset, atque puellam pam hic seneXAmare ecflictim et itidem contra filius ;Sibi nunc uterque contra legiones parat, S. Puterque siliusquo, clam alter alterum.

Pater adlegavit villicum , qui poscoret Sibi istam uxorem: is sperat, si ol sit data,

Sibi sore paratas clam uxorem excubias soris. Filius armigerum autem adlegavit Suom, 5

ne, quum sequatur eductiDit.

8 sqq. Vulgo nihili numeris: P

Wre posset, at erim mellam hic senex Amui interim . et item contra stitis. utit. et Ald r P. R. . amiare eam P. h. s. E sies. m oecipit ei i. c.f. ritie. qnod amare, male, quod occipit, quod quidem ex cerebello ortum videtur dii lati Angelii; nee multo

melius Donsa et Taul mann res di P. . . ramare mellam eam h. a. Em elim irit, ut item huitis e.f. Videm nos rectius. Nitius qnidem ad rem ad vulgatum, ni tissim iam vitque Prostatim, de quo vid. Gellius N. A. X, as; εDiod in iae . mox in at , sicile

suerit mulati m. 5 i. Volg. impersorio Dumero, Pa- ωρ siliti, o etc. Η et edd. Sarraei n. Nediol. . altertinιque, G. allertim quoque. Nescio qMo easu n vocabulo suo divulsum videtur euelitieum, quod Pater addenssum esse. --

iusvis est uti imadvertere. De conie-etura sic Dareufi.

52-54. Haee est vulgata lectio quae ferri poterat: sed quum in M reperiΑ-

nendum id ratus . noque illud is vorbo horum medio moratus. quod extiteris vicinis perperam geminatis eonslatum videretur, nec Diagis genti intim, quam i lud is unio sest v 56 iti C. verba ita tranqposueram et Piner adimo, is intilatim, qui is iam sZim rem res le sperat, si ei data sit, fre sni paratas, clam nis rem, ex lia fris. Nune nihil muto, nisi qtiod ei vulgi tum retineo, quod oti rationem scilioet earminis in eli mutabat honus Bruntius, dum neseire . monoqyllaba sub ietv possiti saepenu-Inero nran liquescere, ut monui ad Ampli. 49. Vulgatae, et nou elidentis et

16쪽

Qui sibi eam uxorem poscat: scit, si id inpetret,

Futurum, quod amat, intra praesepis suas. Senis uxor sensit, Operam virum amori dare: Propteread una consentit cum silio. Ite autem liostqua in silium Sensit Suom I.

Eandem illam amare et inpedimento sibi rise, adulescentem itinc peregre ablegavit pater. Sciens eius mater dat operam absenti lamen. Is, ne expectetis, hodie in hac comoedia In urbem non redibit: Plautus noluit: sue Pontem interrupit, qui erat eii in itinere. Sunt hic, quos credo nunc inter se dicere: Quaeso hercle, quid istuc sest y serviles nuptiae 'Servi ne uxorem ducent aut poscent sibi 'FovOin allulerunt, quod sit nusquam gentium.

At ego aio hoc fieri in Graecia et in Carthagini Et hic in nostra terrad et in Apulia;

Maioreque opera ibi serviles nuptiae Quam liberales etiam curari solent.

Id ni sit, mecu in Pignus, si quis volt, dato os

Perperam aenentes To arminertim, hoe modo: Filius aurem armigem mallegaυιρ stitini. De atilem in inedia sententia non ineleganter collo lodietum supra ad 8. Armigei tim Non

59. Vial g. pravo numero, Propter ea tina consentis etim stio. Eia non Iegitur in libris veterilitis, tam seri piis quam impressis. Hoe igitur recte missum secivius. 63. Putide libri et sentim numero,

Sciens eius mater ei . t D erram a. l.

De lameia in extrema aeuientia po insito vid. ad Ampli ilrtionem us. 386. 6s. Vulg. inconcinne, A. i. Vulg. et Carthagini M. ex interpretatione. Carthnginer vid. cia Capt. prol. ib) ; sed G. et in Cur thagini, sicut seqtiente versum n si terra , in Amtia, ioci musa frequentius illula in praepositione: vid. insta

a. Vulg. imperseeto . Et hie in nostra Ierra, in Aetilia. Itini. Ald. Dustra : - terra vil*ue in Ap.: Camerarius et Lambinus pro arbitrio : - terra , etiam in A. Bene G. et in M.; sed insuper metri causa reponendum erat. Ire A.

ν5. Acidalius in veteri quodam li-

17쪽

M. A. PLAUTI In urnam mulsi, Poenus dum iudex siet, Vel Graecus adeo, vel mea causa Apulus.

Quid nunc8 nil agilis 8 Sentio: nemo sitit. Bevortar ad puellam illam expositiam , Quam servi summa vi sibi uxorem expetunt. Ea invenietur et pudica et libera Ingenua Atheniensis: neque quidquam stupri Faciet prosecto in hac quidem comoedia; Nox hercle vero post, transacta sabula, Argentum si quis dederit, ut ego Suspicor, Vltro ibit nuptum, non manebit auspices. Tantum est. Valete, bene rem gerite et vincite Firtute vera, quod fecistis antidhac.

Non mihi licere meam me rem solum, ut volo, i. S. I, ILoqui atque cogitare sine ted arbitro t uid tu, malum, me Sequere t

Quia certum est mihi, Quasi umbra, quoquod ibis tu, te persequi.

Quin edepol, etiamsi in crucem vis pergere, SSequi decretum est. Dehinc coniicito ceterum,POSSi fine, necne, clam me sutelis tuis Praeripere Casinam uxorem, proinde ut postulas.

hro se reperisse narrat, Ni ait, neque quomodo Stis res legatur infra 2 8. improbat. Et iam Metiaeeb. s 5. Decurtatus, Su-85. Stis eo nescio qnae vel ns edi- Uiso. his apud Gi uterum Suspie. VIII. r. 38. Versus translatus a Cisti a 37.

18쪽

Quid tibi negoti mecum est '

Quid ais, inpudens pQuid in urbe reptas, villice haud magni preti Z id

Lubet.

Quin ruri es in praefectura lua 'Quin potius, quod legatum est tibi negotium, Id curas, atque urbanis rebus le abstines' Huc venistine sponsam praereptum meam tAbi rus, abi dier clus tuam in provinciami is

Chaline, non sum oblitus ossicium meum: Praefeci, ruri recle qui curet tamen. ο, huc quod veni in urbem, Si inpetravero, Uxorem ut istanc ducam, quam tu deperis,

Bollam et tenellam Casinam, CODSerVnm tuam, ao Quando ego eam mecum rus uxorem abduXero, Bure incubabo usque in praese lura mea.

Tun' illam ducast 1 ercle me suspendio, Quam tu eius potior fias, satiust mortuom.

Mea praeda est illa : proin tu te in laqueum induas. tis

Ex sterculino ecfosse, tua illaec praeda sit 8

xo. restas Vtilg. Quid in tirlo oo G homo: Nediol. Imit. Ald. . reptas , inllieo hie magni preti p Plori- inll. hine non magni pretii. que omnes NSS.. etiam 3 nostri. I 4. Vtila. hinnie versu , Menisti. item veti. edd. . restas. sane non dein i . rario Sie elegante sormula lo-lerius . etsi nune retinuerim vulga- qnendi V. C. Pall. Nediol. Iunt. vid. lum. Sed istud hie quid sibi velit. nos ad Ampli. Prol. 8 . Vulg. rure. nemo facile dixerit: nam ad verba in . ao. Beliam ) Male II, Bonam. in la relatum vehementer stiget. Pro as. ster Iino Ita veteri sorma,

19쪽

M. A. PLAUTI

OLYMPI

Seios hoc ita esSe.

Vae tibi l

Quot te modis, Si vivo, habebo in nuptiis miserum meis'

Quid tu mihi facies '

Egone quid faciam tibi '

Primum omnium huic lucebis novae nuptae sacem: ro si illa ut seinper inprobus nihilique sis. Post id locorum quando ad villam adveneris, Dabitur tibi amphora una et una semita, FDNS unus, unum alienum et octo dolia, Quae nisi erunt semper plena, ego te inplebo flagris. 3s Ita te adgerunda curvom aqua faciam, inprobe,

Ut postilena possit ex te serit

Post autem, ruri aut ervom nisi tute ederis, Aut, quasi lumbricus, terram: quod to postules Gustare quidquam : nunquam edepol Ieiunium έ. Ieiunuui est aeque atque ego te ruri redde .

38. Vulg. perquam inepte. Posι au-r m rtiri nisi tu ae reum eueris. Sarra α ΛU.: P. a. nisi ruri tu emtim ede ris. Iuni., P. a. nisi rtiri iti arer c mederis : Camerarius . P. a. nisi mratu er se como Iems. vere procul dubio . mi eri tim boum pia tim : vid. Nost. 58. ΤΟ ---m ortum ex vile Mom quomodo vitia et at particulao saepius miscentur. i. vulg. in fleete et Iur: .... I itinium Dianium est a que a1 e e ortiri reddibo M. Tω ὰμέτρω ossensus ego vo hulum ruri, ab interprete adscriptum ratus, delevi; sed quum reddi ex re et dialo compositum penultimam producere nullo

20쪽

Post id quom lassus sueris et lamplicias, Noctu ut condigne te cubes, curabitur.

Quid lacies'

Concludore in sestram firmiter, Vnde iuscultare Potais, quom ego illam Osculer. έs Quom mi illa dicet: Animule mi, mi Olympio, Mea vita, mea mellilla, mea festivitas, Sine tuos ocellos deosculer, voluptas meat Sine, amabo, ted amari, motis festus dies, Meus pullus passer, mea columba , mi lepust s. Quom mi haec dicentur dicta, tum tu, surciser, Quasi mus, in medio pariete vorsabere. Nunc, ne tu te milii respondere poStules, Abeo intro: taedet tui sermonis.

Te sequor:

Mic quidem pol certo Dihil ages sine me arbitros sa

modo possit, vetusque Camerarii eo lex praeserat te rtiri reddibor legendum . Ieium,m est arime atque Ia ruri redde . Reddeho eriim sunt opiaecnti a malim quam Reddibo: quieti in Die bo et Fidebo optul Naevium Pathicis compurat Neiarsi Is Esere it. erit . a s Casinam, ubi etiam bene m Det a pro e s litras Aeri here librari ., Beddibo autem , inquit Camerarius ad h. l. . dixisse veterex pre reddi m , In Dolavit et Nonitis, testatus etiam

Itis si nudum Festi illa: is Festram

antiqui dicehant, quam nox sitie stramis. Quod versum etiam vulgat in repridiare cetiqet Tutihmanitiis , salii tur , quum id priore e i itera liquescente prolautitiari possit, ut Mil. 3 s. Rivi. s: vid. nil Ampli. Prol. 7έ. 4 . meliιIIa υ χορεγγου est Dominis substrintiui metiinia . quod iclem valet τω mill ni duleedinem mellis instar. GDi'. D, d. 7 3, Truc. 662. Non recte τὰ meti Λιa improbabat Neuratus Exereii. ctii. ad h. l. . quod quidem aeque hene a mo Imus derivatiar atque a gratus Aristia. Melima autem a mellis Originem dueere , Ai- cui iustina a piaris , Deile in illi igitur. 49. Similiter, sed lenitis, suo more, Terentius Eun. 5os: υ Iesιtis uias homini, f52. vulg. interpretatione inccinein-