장음표시 사용
181쪽
int omnia ea, quae haelenus in palliologi-
is docuere medici omnes. Scortatio enim bla est caussa eius gonori hoeae, nec nisi
cortatores et meretrices hoc morbo corripilantur, sibi semper simili, et cuius praecipua ymptomata sunt dolor, ardor, dysuria, bu- ones atque testiculi tumidi ab irritatione. Sed quaenam quaeso est causa irritationis et syna
Itomatum omnium, si mi asma prorsus negare uelimus. Immo non negant, sed potius duo enera assumere coguntur. Ridicula multa et absona docuisse, qui primo nobis communica. runt venereae luis historiam, quis negat. Igno-ium fuisse morbum ante annum I 494. plura sunt argumenta, quae rem confirmant, in du-
bium qui dein vocata a nonnullis, sed quid non in dubium vocarunt nonnulli Quod autem
Pace horum dictum sit, ii sensiis non est solida refutatio. Quidquid nuperis non placet, hoc
negant et pernegant. Quam anxie quaesita sunt argumenta illa, gonori hoeam longe ante quem notam fuisse - et cum haec non sufficere visa sint, contrariam au laeter statuunt sententiam, nempe diu notam fuisse luem, antequam gonori hoea innotesceret. Eximia sane benignitas gonori hoeae, cuius i meminit BETHENCO VR T. Iuvenis laborabat iamiam per annum integrum et dimidium Sonorrhoea virulenta, quam venereo certaminu
182쪽
contraxerat, aderat chorda et dysiaria venerea, et tamen haec gonori hoea appellatur benigna, atque validum argumentum dicitur, quod quemcunque conuincere posset , aegrotum non fuisse venereuin. Permutatio illa leprae in luem gallicam, quae multis adeo vehementer placet valde adhuc dubia est. Suri. na menses nostra aetate complicato morbo, lepra et lue gallica laborant, et morbus ille, quem YAws vocant, soboles luis utriusque appellari meretur. Quod gonorrhoea sacpius absque lue, eam sequente iterum evanescere soleat, argumentum dicunt, quod nemo refutare valeat. Sed interrogo, quo argumento velint probare, non eliminatum
fuisse profluuio mi alma 8 Aduersarii assi ramant, se non intelligere, cur non noceat sonorrhoea, ego vero non perspicio, cur semper luem gignere debeat. Gonori hoeam maia lignissimam per plures annos nonnunquam non serpere, non in luem degenerare, iam diu annotatum legimuS. Vlcera saucium, quae omnium consensu amiasmate venereo orta, saepe plurium annorum spatio non serpunt. Vnicum saepe symptoma luis adest, reliqua vero singilla desunt, et nihilo minus affirmant omnes, aegrotum lue laborare. Quaedam luis symptomata rarissime occurrunt hodie tu regionibus qui.
183쪽
uibiasdam. Gottingae non rara est occasio olligendi obseruationes de lue, et vidimus
cera faucium, immo vulvae venereae 'vi-imus scabiem, condylomata, sed rarissime oud nos occurrunt nodi, tophi, gummata allica, et quae iunt reliqua symptomata diris mi illius morbi. Sola vi flus ratio et aeris atque loci condio, praecipuae eaustae videntur, cur mere-ices et scortatores apud nos non pelsiniis annibus symptomatibus corri ut animadue re liceat. Arthritis venerea et vlCera ar- tritica originis venereae plebem nostram dismirae vexare solent, ut iusta sit nobis suspio in morbis arthriticis iniasma tuis, non rorsus extinctum horum malorum esse caus- . m. Sola potione mercurii S.IΤENIANAmnis generis morbos chronicos persanaui ius, et edocti sumus, ex scortatione, goorrhoea, fluore maligno, frequentius longe los morbos quam luem ipsam inualuisse. on magni itaque facienda est animaduersio
Ja, rarius ex gonori hoea oriri luem, eam aque non esse venereum morbum Virus Cnereum nutrici per infantem suctione et actatione communicatum, ulcus latum circa apillam haud raro efficere lolet, non veroa omni casu his uniuersalis evadit causia.
dein de ulceribus faucium quotidie ani m ad
184쪽
vertere licet. Quae contra resorptionem nu. per di ista sunt, magis speciose excogitata vi. dentur, cluam vero similia. Si enim in eagonorrhoea quam benignam ese volunt, re. 1.1 ptio nulla, non intelligo, qua ratione communicetur virus humoribus, quod in go-norrhoea venerea ipsi agnos tint aduersarii.
Longe plura restaut dicenda, sed filum ab
Praenob. Candidatus, cuius panegyrin indicendam habemus, antiquam quoque defendit sententiam a natasmate latente venereo posse oriri varios morbos, qui longe alia specie, quam tuis manifestae, appareant, l
185쪽
Peruetusta est opinio, a priscis tem ,
poribus inde multorum occupauit animum, i haberi ad oculorum morbos eximia remedia, quae ipsis oculis applicata, et eam ob caussam ophitiat mica dicta, caeteris omnibus pal- imam praeriperent. Ocularii dicebantur medici, qui remediis variis externis sanabant
Oculorum vitia. Supersunt passim prisca illa Inonimenta, ex quibus, qui fuerint olim ocu- larii, hodie constat. Plura qui . de illis scire cupiat, breuitatis studio eum moneo euoluat Erc. Io. E R N. ΙΜ. W A LC Hi I, libellum, de sigillo medici ocularii Romani, in agro tenensi reperto, qui prodiit Ie11. 1763. et uia nim cum aliis, in Ej. Antiquitat. med. De variis veterum medicorum Collyriis, quo-Tum memoria in priscis lapidibus inscriptis adhuc superest, docte, ut solet, in progr. sngulari egit Ill. T R I L L E R , vir anni S, Dam
186쪽
ritis et praeclara eruditione conspicuus, nosterque fautor singularis, edit. Vii. IT 72. Laudantur apud C R o L L I V Μ , propter signaturam, Euphrasia, Anthemis, Caltha, Hieracium, Argemone, Scabiosa, Alter atticus, Potentilla, illarumque herbarum aquae diu in usu fuerunt. Aquam destillatam humoris oculi bovis crystallini idem audior, qui fere princeps est superstitiosae medicinae, commendare non dubitauit.
Nolo hic in memoriam reuocare veterum ophthalmica illa, cum nostra aetate nimium laudarint arcana sua et specifica medici ocularii. Graeci, Roma ui, Arabes et Latino-bar-beri incredibilem fere copiam eius generis
remediorum nobiscum communicarunt. Placuit aliis forma magis sicca, aliis humida. iVnguenta nouimus ex pinguedine piscium, lasciae inprimis, aliisque. Laudarunt alii aquam
coloris coerulei seu saphirini. Sed nostram si fateri licet sententiam, permulta dissuadentvsum illorum remediorum. Nocent enim mox obstruendo, mox irritando, et malum certe augent. Quare conducit magis ab horum usu abstinere, immo tantum abest, ut
possint mederi variis morbis, ut potius ad alia auxilia et pharmaca confugiendum sit. Nimium fere omni tempore topica singula laudarunt medici, quae quidem, quod nemo in
187쪽
I79 in dubium vocare ausus est, subinde egregie
prolunt, sed saepius morbi caussam non at- tingunt, atque eam ob rationem iuuare non possunt. Oculorum morbi varii, qui corneam tunicam, adnatam, glandulas palpebrarum et ductus, lentem ipsam, humorem aqueum, i et neruum Opticum afficiunt, saepius sunt effectus aliortim morborum, siue deuteropathici morbi, aut ex metastas quadam orti. Ex hypochondi iis inprimis saepius natales repetunt oculorum morbi, quod infra fusius de
monstrabimus. t utent nonnunquam in cerebro ipso caustae morborum, qui oculos as- ficiunt. In his vero singulis morbis frustra adhibebis iopica illa, et ophthalmica, quae nimium uulgo laudantur. Sunt alii denique morbi oculorum, qui non admittunt usum eorum, quae ipsis applicentur oculis, licet deutero pathici non sint. Veritatem eorum, quae hactenus tradidi, perspexere nonnulli hoc secillo, et cautius adhibuerunt, immo longe rarius, quam olim fiebat, ophthalmica. Exstat GEORGiI FRID. Si Gm AR ae specimen ophthalmiologiae, de sanatione ophthalmiae sine ophthalmicis externis, ut singulari specimine subdae praxeos medicae, editum Halae 3743. forma dissertationis inauguralis. iem libellum, si cum nostro comparare velit quisque, inueniet facile, praeter argumentum nihil esse nobis commune.
188쪽
Ophthalmiam solummodo vir Cl. pertractauit; sed latiori sigui scatu, eodem vocabulo plures oculorum morbi insigniri solent. Et enim oculi vera inflammatio, dolor alueis impatientia, maculae, spasmi, immo hydrops,
caecitas varia, glaucoma, cataracta nondum
consirmata, amauro sis, hemeralopia, nyctalopia, phantasmata ante oculos, saepe sine
omnibus ophthalmicis sanautur, immo sanari
debent. Emendata artis nostrae praecepta iubent potius ad ipsas morborum caussas, harumque discrimen respici, quam ad symptomata et
nomen ipsum, quo placuit pathalogis malum
insignire. Si quae unquam. veritas confirmat artis nostrae praestantiam, et dignitatem, haec est, quae iubet, duratius binstituendo examine Gegroti, caussas morborum eorumque disertimen explorari. Illis enim inuentis perquam facile erit,'singulis oculorum vitiis mederi ope remediorum, quae singulis caussis tollendis apprime idonea sunt. Quae hactenus prae- . misimus exemplis nonnullis confirmare ab instituto non alienum erit, ne quisquam dubitet, Optimam medendi rationem esse eam, quae docet, communia artis nostrae praesidia in singulis morbis iusto tempore applicare, nam temporis ars est medicina, et non iusto tempore data medicina nocet. Sunt vero praecipua
189쪽
- 18 reipua ex his sanguinis euacuatio, emetica, purgantia diu retica, diaphoretica, resoluentia, roborantia, fonticuli, setacea, vesicantia, scarificatio, et quae sunt reliqua. Haec si iusto empore in usum vocare didicerit medicus, nunquam haesitabit, quae sint facienda et perogenda, sed iusta indicatione inuenta, .eΚOmni penu artis nostrae selectis pharmacis et praestantissimis auxiliis morbum Oppugnabit. Sed venio nunc ad ea exempla morborum Oculorum , qui sere absque omni medicina ophthalmica sanantur. Agmen ducat a poplexia eiusque effectus,
paralysis, cum Oculi unius et alterius, tum lateria dimidii, vel utriusque. Non aliam modicinam caecitas haec a paralysi orta nerui optici et retinae, poscit, quam quae caussis morbi primarii medetur. Sunt varii capitis morbi, in quibus cerebrum malo affectum est, nam mox adluiat tumores, scirrhi, hydati des, exulceratio, induratio quarundam Cerebri partium, quibus vitiis, quorum diagnOsis difficillima est, necessario amaurosis, aut visus debilis superuenire debuit. Legimus,
nonnunquam contabuisse prorsus neruum Opticum. Nescio, quae praeter generalia auxilia possint adhiberi. Compressio nerui optici, obstructio eius, paralysis, remoueri debent. Commouentia, valida stimulentia nocent inter
190쪽
initia apoplexiae et paralyseos. Euacuatio lsanguinis aut feri et bilis nonnunqua in caeteris omi bus debet praemitti , et tunc demum i pliqua piaesidia locum inueniunt, quaesti licet nerui optici obstructionem et paralysin auferre possunt, ulcera nempe per artem, lfonticuli. vesicatoria, setacea, et quae sunt lreliqua. Cerebri commotio valida a contu- lsione, cranio diffracto, non raro euadit laesionis visus eatissa, quo in casu larga, immo ire petita sanguinis mistio, temperantium vitas, clysmata antiphlogintica unice spem sanationis promittunt. Reliqua auxilia ars chirur- lgica subministrat. Apoplexia, Paralysis, Vertigo Epilepsia tantam inter se cognationem
habent, ut recensiti morbi omnes ab iisdem scaussas possint oriri. Mirum itaque non est, singulis illis morbis unam eandemque medendi rationem conuenire. Primam scilicet indicationem constituit euacuatio aut sanguinis aut seri, sed absque commotione, ut indicationi sat satis, princeps monitum est et axioma summum. Non magni itaque faciunt recentiores valida illa purgantia stinaulantia et clysmata acria. quae olim nimis frequenter adhibita fuere, non sine damno insigni. Varia mi asmata, et varia prauitas humorum constituunt saepius caussam obstructionis