Opuscula medica

191쪽

nerui optici, vel eius paralyseos. Eminent ex his naiasina a plica abscissa, scabie retropulsa, et lue venerea inueterata, quae quidem lita mores seroso lymphaticos cogunt, et neruis infesta sunt. Non sine via resoluentium, antimonialium, mercurialium, sanantur interdum visus vitia, quae a spissis humoribus, et obstructione natales habent. Casum memorabilem nobiscum coni municauit

Vo1 sae, in diss Altorsit habita, de amaurosi,

saliuatione curata. De aliis morbis praeterluem veneream, saliuatione curatis, memorabilem odidit atqueilediu omnino dignam ST AH Lius dissertationem. Eam legi et iterum legi, et fateor, iustam suspicionem

mihi ortam fuisse, morbos a STA HLIO r censitos fere omnes, pertinere ad luem, quam inu peti vocant veneream laruatam, et quam

nemo adeo facile in dubium vocabit. Nec fictis morbis adnumerari debent oculorum morbi a gonorrhoea suppressa. Heroes illi in Venere certe non possunt a morbis liberari absque heroicis remediis illis, quibus luem impugnare fas est. Post variolas et morbillos superstes meta stasis ad oculos saepe visum turbaro solet. Non solum ophthalmia vehementioris species, panni, pterygia, caecitas ipsa, sed et alia damna bulbo ipsi imminent, quae singula usu reme-

M 4 diorum

192쪽

diorum internorum fere solo, euacuantium fleniorum , nec non ulceribus artificialibus pro-ὲ stigantUP. Senibus oculorum vitia valde familiaria nuper Cl. LENaei Ν, vir iudicio et peritia

praepollens, a retentione urinae, qpa senes inprimis vexantur, apprime satis explicuit, et remediis sanare docuit, quae interceptam urinae excretionem tollunt, eiusque iustam excretionem restituunt. Quis ignorat oculorum vitia, quae eXp

Fiuntur, qui sorophiilis laborant' Ex hypochondriis vero frequentius ocul ruta morbi, consensus lego oriri solent. Quis quaeso ignorat vim et 'efficaciam v nenorum assumtorum, a quibus scilicet mox pupillae ipsius dilatatio insignis, visus turbatio, immo caecitas 'ipsa, aliaque damna, tono experientia quotidiana nasci solent, nec sublata fuere, nisi eliceretur turpis hostis ἶ Idem dicendum est, do saburra varia, quae saeptuagignit ophthalmiam satis vehemen ena, qtrao usu emcticorum optime profligari solet, qua alias augemio congestiones pessime nocent hoc in casu vero non solum tuto satis adhibentur, sed praecipua constituunt auxilia, cum caetera iuuare non possuti VernaeSi

193쪽

- 18s Vermes, inprimis vero lumbrici rotundi, requentem assectionum oculorum caussam onstituunt. Non solum enim ab ea caussa ritur saepe ophthalmia, sed pupillae dilatatio re constans vermium symptoma et signum xhibet, immo amauro sis ipsa quandoque in oorta fuit. Anthelm inlicis itaque solis adhibi is nosnunquam oculorum morbi varii sa

nantur.

Hypochondriaci et hystericae permultis

culorum morbis veXantur. Sentiunt enim Ihantasmata aute Oculos, Myopes evadunt,

Pisus turbatur ophthalmiam saepius patiun-ur, et quae sunt reliqua symptomata, ae- rotis illis perquam familiaria et satis molesta. Amata rosia periodicam usu corticis peruuiani

anauit Saeo RCRIus, et Nyctalopiam eiusdem usu SAM. PYL, nec non ophthalmiamnueteratam FOTHERGILL . Non solum autem princeps istud medicamentorum roboranatum medetur variis morbis oculorum ex hu-

rochondriis sed omnino in debilitate oculosum et visus imbecillitate, ex toto habitu corporis orta, princeps ophthamillim dici meretur. Qui tabe torsali laborant, morbum acrimine Onani vocant alii, hi omnes visu debili laborant, nec absque usu selectiorum oborantium pristinam sanitatem recuperant Mnquam. Miseris illis saepe visum restituit inchona

194쪽

186 Est magna cognatio malum inter hypochoiidriacum et haemorrhoides ; et hi morbnon raro complicatione quadam simul turbare solent sanitatem. Haemorrhoidum anomalia et mensium obstruento pariter visum turbant, nec prius Cae citas aufertur, nisi morbo profligato, cui in symptoma constituit amaurosis vel imbecilli

ias visus.

Qui epilepsia, hemicrania. rheumatismodita vexantur, non raro insignem visus ina becillitatem, immo nonnunquam caecitatem

ipsam experiuntur fato tristi. In singulis vero morbis illis oculorum ad curam morbi id iopathici respiciat medicus, nam non solum in his morbis, quorum mentionem feci, sed in aliis permultis, quos breuitatis studio nolui hic nominare , parum iuuant, quae proprie ophthalmica vulgo appellantu T. Ultimo loco agmen claudat visus imbecillitas et vera amata rosis a partu dissicili et puerperio infelici, superstes, quibus ophthalmica nullam promittunt spem fanationis.

195쪽

EPITO ME NEVROLOGIAE

O fortunatos nimium, sua yi bona norint, et eis cerebrum et nerui nativo robore pollent.

tium iterum solennem panegyrin indicenam habeam, publicam scilic)t disputationem

inauguralem super cerebri eiusque ite tuorum labrica accuratius descripta, non alienum videtur quaedam praefari, quae spectant illarum artium doctrinam physiologico - pathologicam. Neruorum et cerebri accuratior descriptio re--entiorum temporum inuentis omnino palmam praeripere videtur, si spectemus magnam illam industriam, qua viri doctissimi fabricam illarum partium scrutati sunt, et ut verum fa- ear, omine fausto. Sed licet summa esset industria anatomicorum, non potuere tamen

Omnem

196쪽

omnem lapidem mouere. Alia enim adhuc dubia mansere, alia vero adeo abstrusa visa sunt ut nodum Gordium soluere vix qui quam cogitaret. Iniuria aeui nostri in morita veterum tanta est, ut plurimi recentiorum aliis velint per suadere, veteres in anatome subtiliori et phy.siologia prorsus rudes fuisse. Sed pauci ho die veteres legunt, paucissimi intelligunt. Non sine admiratione vero legi possunt, quae G ALENus iamiam de cerebro et neruis armota. uit. Is enim non solum uberiori sermone, sed pastina accuratiori etiam descriptione, tantam peritiam in anatome subtiliori probauit, ut merito nunc etiam princeps anatomicorum

appellandus sit. Non solum autem in libris de usu partium, sed alibi quoque adeo multa de Cerebri et neruorum fabrica scripsit deque illorum fundi ionibus adeo subtiliter disputauit, ut qui nunquam legerit, obstupescat, modo

velit euoluero ALOYs II MUNDELLAE theatrum GALENI, qui sedulo enumerauit loca singula GALE Ni, quae tanti viri sententias de cerebro et neruis eXponunt. Laudes iussas sibi quoque promeruit O R I BASI V s, . cuius anatomen ex libris GALENI, cum RAsARII versione latina, nitida satis editione iterum euulgauit Gur L. DUNDA S

197쪽

IT33. 4to, libro non contem-ada habetur epitome eorum, quae sciuitri L E N vis de cerebro, medulla spinali .et is ipsis. Diu viguit in schplis inedico-m G A L EN Iii do strina i a datomicyέ donecim audaςia insigni V E s A L I V is impugna-. et labefactaret . Quanquam vero negare lim,' quod recentis res abunde demonstra-at, GALEN M saepius errasse, nu lus tamen bito audaciter affirmare, cogniti*nem no-. am de cerebri et neruorum stinctionibus, GALENI temporibus i ad: nvstra VSque, pa-am auctam ves emendatam esse. t Non igno- uit enim GALEN v. s fere uniuersam illani

octrinam super neruorum functipnibus, quae ustra aetate in scholis physiologqrum vulgo poni solet.

Alibi nuper docui, veteres doctrinam de irritabili cordis, vasorum, musculorurnon ignorasse, sed aliis solummodo vocabu-ς illam nominasse. lam vero decreui meam, summaria quaedam proponere, ad sta- liendam illam sententiam, per duo millia

inorum non multis accessionibus locupleta-um esse veterum doctrinam de neruorum.

inelionibus, immo quae hodie docentonaetici, iam olim fere singula cognita et stari

198쪽

Λ cerebro venire neruos omnes, quotquos in uniuerso corpore huin ano reperiantur, vel teres non ighorarunt. Sciuerunt, alios egredi

per foramina quaedam cranii, alios ex ipsa medulla spinali distribui mirum in modum,

immo fere nullam esse corporis humani par tem; ad quam non abeat neruus, omnis motus et sensus principium.' Sic enim ait OR 1 BA SIVS i c. p. 239: si Nulla est animalium ,, particula, quae aut nac tum, quem volunta. ,,rium vocant, aut leti sum habere sine neruis es queat, sulue neruus praecidatur, particula et ,, motu et sensu statim piluatur. Cerebrum ,, Vero est neruorum, quemadmodum etiam l,, spinalis medullae, principium. Alii porro Aa cerebro, alii a medulla spinali oriun-

Non sine voluptate legi possunt, quae

N ΕΜΕ sius in libro de natura hominis super neruurum imperio in corpus uniuersum annotauit. Eandem enim doctrinam, quam nuperi profitentur , nobiscum communicauit; irritabilitatem scit. musculorum neruis deberi, immo tendines non carere neruis, ideoque nec sensu, licet non proprio gaudeant. ἡEst motus voluntarii, ait Cap. XXVII. ed. ,,OXOD. 16TI. 8vO p. at s. principium cerebrum

,, et dolii medulla; quippe quae cerebri pars

,, sit. Instrumenta, nerui Alui ex his orti sunt,

199쪽

ant, et ligamenta et musculi. Musculi Item constant e carnibus et neruosis fibris,t tendinibus, qui cum neruorum fabris com-lieati sunt. Dare aliqui existimarunt, eos 2ntiendi vim habere; propter seni tura, qui t ex neruis, qui illis sunt connexi. Itaqueundo e ligamento et tenuibus neruis esti mpositus. Differt autem a neruo tendo.

uod omnis neruus sentiendi vi est praedi

aus, et rotundus, et molliusculus, et a ce-

ebro originem ducit; tendo vero et durior si et ex osse, et per se sensus expers, et a us aliquando. Ita desideratis luralis noster HALLE RV super docuit, perperam tendinibus vim sen-θndi tribui, sed illam deberi unice minutis iis neruorum fibrillis, omnem fere aciem lsus effugientibus, quae sese tendini bibus in-Muarent, inque horum contextu cellulo loecu rreent. Neruo dissecto partium instacentium sensum et motum perire statim ' A L E N V S monuit non solum Cap. I. de Pectione neru0rum , sed prolixiori sermones. VIII. de anat. Odministrasione Cap. U. doetiit, a nerui sectione omnes simul inferiores

artes resolui, ita ut sensus et motus omnisereat, et pars resoluta contabescat. Exem lis permultis loco citato rem confirmauit SALE Nus, quae singula commemorare, nimmis foret prolixum. Sentio

200쪽

19 a sentio pagellarum angustiam non permit.

tere, ut possim eXhaurire uniuersam doctri nam, quare non inutile erit, generaliora quae dam solummodo enumerasse- Facili autem negotio demonstrarem, nostra aetate sum 1num BoERHAAVIVM in libro elegantisti mo et utilissimo de aeratorum morbis, ne vem

hum quidem de morbis illis protulisse, quod

non occurreret in veterum monimentis, no

stra aetate nimium neglectis, ut iusta GLIvII censura de veterum neglecta lectio. ne, et hic locum mereri videatur. Neruos, dum agunt, absque motu conspicuo functiones absoluere, admodum prolixe docuit sagacissimus noster H A LL En v s. Sed nec eam veritatem'GALE Nus ignorauit. Is enim ait in libro de medicae artis con litatio- πη Cap. IV. ,, euidenter contrahi appargi mu- , citius,' Ubi ctite nudatus circumvoliente sunt,uerit , ac velut ad sui ipsus raput retrahi, non ,, tamen defensus in ipsum nemus sensu nil ,, quo motu Vitari cernitur, sed is via esse ,,videtur facristatis, quae e terebro demanat. ,, Enii tero cerebrum i rem , quod neratis cli: ,,ctis printlpidim eiusmodi fi facultatis, ex ,,praecis0 quouis nemo operte di irimus, tum ,, in portibus si fris, quo continuus terebro es, uinctiones seruet, in infernis deperdat. '