De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

221쪽

na, cum cute ipsa pallida, subtumida, molli,

sed et sicca et aspera, in altum surgebat, ac furfures, vel squamas, ut pellem serpens Lepra TFris , deponebat. et rhagades, et ulcera

viscosa , et caro luxurians hac in parte nascebantur; cum glandulae, sub cute alba, in mollem tumorem adauctae, oculi lacrymantes ac

fatui, gingivarum , labiorum erosio, fungositas, palpebrarum inversio, narium oppilatio , emunctio frequens , salivae effluxus copiosus, venter laxus, urinae albae , crassiores, pingues, et saniosi quid habentes , unguium corruptio, pilorum defluvium , pedumque tumor hydropicus , in conspectum prodibunt : tunc summum jam fastigium haec lepra attigisse , ac plura nunc morbi universalis symptomata

communia huic ipsi conjungi videbantur.

l. 437. Iepra squamosa , Iepra Graecorum. Lepra squa-

Dissicilis et fallax hujus varietatis leprosae apsora inveterata f. 433. ) , ' a podracras divὀrsis f. 44o.), imprimis a Venerea, Scor-butica , scrophulosa , senili, et ab herpeterodente, phagedaenico M.q22.), di agnosis est,' et sicut lepram haec mala interdum mentiuntur, sic ista hinc inde originem, alterius impetiginis sub aspectu, leprosam agnoscunt. Nu

222쪽

Ium certe, quod satis constans esset, hanc ad lepram Graecorum signum perducit; et si morphaeam nigram lubentius ae frequentius in istam , quam in aliam, abivisse dicendum sit , nulla tamen cutis defoedatio aut porriginosa , aut pustulosa, occurrit, quae vitii illius praecursorem non saepius egisse videatur. Quae interim ad pellem crassam , coriaceam, inflexilem , tensam , asperam , aridam , inaequalem , sulcatam, ardentem , ac insigniter prurientem

nec facie excepta, cruStae pertinaces, vix non callosae, verrucosae, nunc cinerei aut obscure

albescentis coloris, nunc ex flavo subrubrae , vel subnigrae, ad corpus modo integrum, modo crura vel brachia potissimum , vel et partem quamcunque , sine Lausis alterius impetiginis manifestis, nascuntur, ac in piscium quasi squamas maiores, rotundas , siccas, copioins, vel et corticum teStarumque , quasi nive, aut farina conspersarum , sub forma , a cute subtus aut cruda , rubente, aur fissa, sanguinolenta, aut erosa, resolvuntur, ac, iterum iterumque redeuntes, dilatantur, imprimis quae junctum hinc inde vel in confiniis stu- Pqrem , tactusque sensum' obtusum , articulo rum rigiditatem, unguium corruptionem ac lapsum, et pilorum ex parte affecta defluvium,

223쪽

aut eolorem mutatum agnoscunt, quae cum sudore nocturno et cum macie extrema ince

dunt: hae ad lepram Graecorum non immerito velaruntur , et nunc solae , nunc ipsius morphaeae , vel elephantiasis sociae, incedunt. Si, malo prorsus locali, vel coxas tibiasque , vel brachia crustae densiores , elevatae , aridae , variique, saepe nigsi , coloris, cum pauca sanie ulcus lividescens cum partis stupore , subinde cum inguinalium glandularum tumore, obtρgerent: tune mali mortesi sub nomine Veniebant. Interdum et haec species impetiginis, si copiose ad pellem effloresceret, leprae ocrisin constituere credebatur. f. 43 8. Lepra tuberculosa, nodosa tin TerSa- iis , Elephantiasis Graecorum. Haec morbum de quo agimu , in summo gradu constituit ,

ac aliarum varietatum symptomata, una cum

illis, quae supra 3. 33. ) indicavimus , fere singula complectitur. Non quidem haec lepra , en demica, sub tropicis nec nostris temporibus rara, in Europa vix unquam tam frequens , nec prorsus tamen exul, ut in homine se prodat, aliarum varietatum decursum aut formas illarum absolvat , necesse est y nec

Prodroma ei signa , nobis quidem nota, ha-

224쪽

a et o LEPRA.bentur, ex quibus Elephantiasin , non lepram liam, futuram esse, sat tuto concludatur; sed praeviis, modo febre, imprimis vero maculis, vitiligine morphaea, erythemate varico de gut- ta rosea) , modo pustulis , herpete sicco, orbiculato, jam cutis, ad faciem plerumque, Sed

et alias ad partes , potissimum ad articulos, ad manus atque pedes, nodosa, tuberosa, cum descripto istorum elephantino tumore, aliisque

jam satis f. cit. J enarratis phaenomenis

segnitie totius corporis spontanea , mentis ignavia , proclivitate in somnum , per insomnia turbata , stupore, an aesthesia, atque squamis pestinaciter adhaerentibus, ulceribus nunc aridis, nunc rodentibus, subflavis, vultuque nodoso , rep. ebuiua. rugoso, terribili Iepra leo uiua ) , comparet. Interdum lepra nodosa localem magis, quam universalem, ut diximus , affectionem constituit, morbique materia cum totiuS emolumento ad articulos, manuum, imprimis pedum cru- rumque, vel ad ungues ab inde foedos et glo .fosos , deponi videtur. In plurimis, sub morbi principio, febris manifesta, cum rigore, calore, deliri is, inguinisque dolore, tumore glanduloso, occurrit . Mox cruris hac in parte , aut utriusque , inflatio, rubedo, ac dolor, interdum cum stria rubra , sat lata , vasorum lym-

225쪽

LEPRA . 22 Iphaticorum decursum indicante, insequuntur equo tempore et febris et tumor glandularum inguinalium subsidere observantur . Saepius, sed tempore lucerto, haec febris revertitur; et in crure , post quemvis insultum , incrementum tumoris, oedeitiati consimilis, sed magis renitentis, conspicitur: donec, sub melioris valetudinis, si modo sitim in quibusdam inten sam excipiamus, aspectu, pedis elephantini figura, nunc aequalis, nunc per sulcos plicasque divisa, emergat; et sub pelle crassiori, squa- . 'mcsa, humor tenax, glutinosus, cellulosa dilatata , tenaciori, ac varicibus depicta circumseptus, in substantiam lardaceam concrescat; vesex cute disrupta, pet fissiones, per ulcera impura , fungosa distillet ; aut pars ipsa , sine

sensu , post longos modo annos , a vicinis se paretur . Interdum localis hic tumor nunc manus, nunc brachium, nunc aures, vel nucham, nunc dorsum, vel lumbos , nunc ipsa pudenda , occupasse est visus; sed frequentior ad pedem ejus sedes cst, ac tandem se ex isto universum per corpus dilatasse describitur. 3. 439. Lepra alopecia Lepra rubra , Lepra Lepta rubra complicata , scorbutica . Huius varietatis ab erythemate varicode , seu gutta rosea fj. 397'

226쪽

222 LEPRA.399. , principium desumi, est Veterum do

ctrina . Hoc, insons plerumque nunc temporis, faciei nariumque vitium, nunc leve, nunc pu-ςtulis aut siccis, aut saniosis, crustosis distinctum, interdum non dissimiles aliis in partibus rubores, ut lepram elephan Dasin f.

438. ), sic et eam, de qua nunc sermo eSt, varietatem, praecedunr aut pessundant. Facies hic , et genae , et nares , a tumore prus unde rubicundo, pruriente, pustuloso, crustisque sa-' niosis defoedantur, maculae aut flavae ad cutem comparent, ac Sponte recedunt, gingivae fungosae ab attactu leviori mox cruorem emit tunt, halitusque ac sudor, ac urinae subpingues , aut crassae et rubrae , vel et sanguine commistae, laetorem expirant; ulcera saniosa et rubra superficiem inquinant , supercilia ciliaque pilos in totum amittunt, inflantur, et oculos rubentes lacrymantes nascondunt. Quod

nisi facies potissimam huius morbi sedem formare videretur , nisi tumor superciliorum pilorumque ex istis defluvium accederent , non

tam leprae , quam veri scorbuti , hac in descriptione ex Veteribus deprompta imaginem

haberemus. Interim et suam leprae cum Scorbulo, Venerea cum lue, cum scrophulis, etc.

complicationem concedimus lubenter, quin ideo

227쪽

aut rasam, ut appellant, Ast iensem , aut en-demicam Nostratibus Pellogram huic lepraevarietati pro argumento esse , hucuῖque eX Iationibus suo tempore referendis opinemur.

f. 46o. Quid lepram in homine producat ,' Causae; hoc, nisi principium e se dicatur, quod ex parentibus per haereditatem in proles, aut ex infecto quovis, ut contagium, in sanum se transfundat , difficulter eruitur . Vel ex victu perverso atque piscium corruptorum ex usu, vel aquarum locorumque ex infausto imperio, vel ex terrore majori, ac fortunae adversitatibus hunc morbum popularem derivari, vetant rerum earundem sub eadem positione in gente; diversas ac plurimas effectus non idem, et

causarum tam communium non exspectanda tam

singularis in paucas modo tribus operatio. Ι-psa interim contagia , ut ad alios propagentur, certas sibi rerum conditiones omnino exposcunt : atque sic coeli tum calidioris , tum

frigidioris ac humidi, constitutio haec ipsa fovere, atque cutem habitantium hoc pro semine recipiendo disponere videtur . De haereia:- rario leprae ex genitoribus in prolem, aut saltem in ipsos nepotes, transitu, copiosa, et hamdierna adeo, exempla sine dubio testantur. Non

228쪽

eadem de contagio certitudo habetur, et innumeri leprosi cum sanis uxoribus , insatiabili quidem cum libidine, sed sine damno istarum

manifesto , concumbunt . Mulierem a lepra squamosa iam multos per annos insigniter aufectam , ac non modo prolium, hoc a tempore genitarum , sanissimarum matrem , sed cum proprio marito, eodem in lecto sine noxa LStius, cubantem , nos ipsi conspeximus. Non vanae interim sunt leges, quas ad lepram Hebraeorum 3. 436. in Legislator antiquissimus

tanta cum Sapientia, - et quas populi via non omnes, ad horrendam hanc luem a civibus avertendam, ubique tam solicite tulerunt: et vel ipse, quo hic morbus Europam repetito invasit, modus, tristissima ac recens insularum variarum inter tropicos pogitarum historia, ae infaustum cum infectis Africae incolis in servitutem conductis commercium , nec minus complura leprae ex longa atque intimiori cum infectis consuetudine contractae eXempla , abunde docent: contagium huic morbo , licet lentum , ac modo paucis praedispositis nunc quidem infestum , subesse; nec ob insons hodie apud plures cum leprosis commercium posse leges , quas quondam neglexisse

Europam non semel poenituit, sub tam incertis

229쪽

LEPRH. . 223tis rerum mutationibus , humanitatis sine da miro aboleri. Quo tamen modo, et per quaS demum vias hoc ipsum contagium suscipiatura sanis, quas partes id primum invadat et inficiat : hoc non minus , quam ipsius virus natura ac indoles, nos protinus latet . Infantes hoc minus feminasque , ac viros , infestasse , ' et quibus testes ex istis resecti sutissent ,

hos aut nunquam, aut mitius affecisse contenditur f. or. ). An , quod minora in secti onis pericula, quam alii sub coitu , incurrerent Etinrechi P an ob rationem eandem , qua lepra haereditaria pulbertatis sub papore potissimum, nec sine insigni ac fere proprio partium

genitalium , atque generis nervosi stimulo , prorumpit λ . . . ignoramus; sed certe et impuberes , a parentibus leprosis oriundi , lepraesignis maculati incedunt. Biennorrhoeam ex te pra sola apud quosdam venisse , ob utriusque antiquitatem mali, suspicio esse potest ; certitudo non habetur . Ab infecis , quae utique sua ova aut larvas ulceribus, quae patent, quibusvis non raro committunt, lepram derivari, vix certa satis observatio concedit ; nec illa , quae impetiginum origini adversantur , haec , in pSoram , sic et Isram seu albam, seu uo-dosam , dispellunt. Interim non minus tumo-

230쪽

215 LEP . rres in lepra elephantiast sub cute conspicui ,

quam porcorum in morbo proprio culaneo , ut experimenta recentia , praeter ullam veritatis suspicionem, docuerunt, causam agnoscere Σι- Tentem possent . Quae ex unico sub cute nidulante gordio , imprimis disrupto, symptomata nervosa oriantur, experientia pernoscimus . Quaevis sibi taeniae, nec cerebro excepto, pro sede viscera certe eligunt: an in tela cellulosa subculanea apud leprosos similia contingunt ρan potius glaudulosam tumor originem agnoscit , et systematis υn Latici lepra morbus estὶ experimenta i 0rum , quibus occasio se offeret, docebunt. /f. 461. Vix quidquam Medicitiam in leprae curatione praestitisse, vulgaris est opinio: cui, quotquot hanc δrtem vel quondam exercuerunt, vel hodie lum profitentur , si de mQrbo iam provecto loquamur , non dissiculter accedunt . Aequivoca signorum , quae hanc luem praecedunt, natura *. 43r. 4 3. 3, solicita eorundem ab aegrotantibus occultatio, causarum ignorantia, et singularis, quo nervosum Syst ma hic laborat, stupor, hanc artis impotentiam excusant . Incipientis tamen lepraeci ac morbi jam satis manifesti cum successu dissi-