장음표시 사용
341쪽
catarrhali, effectus habentur. Nec minus sanguinis subitan a et impetuosa, sub tug- si , risu , sternutatione fortiori, ad caput congestio huc spectat. Similia occurrunt , si vel palpebra inferior praeter modum relaxetur ,
vulneretUr, erodatur, aut, extrorsum con Uersa ectrcpium ) lacrymas, quod et tumor ad carunculam lacrymalem encanthus facit, ab oculi cantho interno divertat; vel si puncta
lacrymalia , aut continui his saccus, aut ductus, a tumore, ab inflammatione catarrhali , rheumatica, variolosa suppuratione , materia tenaci, a polypo , vel a calculo, vel quovis demum,modo, angu Stentur , exedantur, obliterentur , atqU2 superfluum ad oculos humorem ad nares, forte simul a polypo in arctas,
f. oῖ: Nisi partium, quae lacrymas coer- Prognosisceat, abducunt, ex vitio epiphora contingat ;haec ip a , in febribus praesertim, nunc mor billos, interdum et variolas , futura, nunc in stantem per nares haemorrhagiam , nunc deli- iis ria, significat. In febribus nervosis lacrymatatio pejoris indicii dicenda est . Frequenter se minarum , quae Buore albo laborabant, oculos quasi lacrymis innatare conspeximus. Quae Lib. V.
342쪽
ex vitio canalium lacrymalium originem trahit, aut a longo iam tempore continuat, epiphora , ea, pro causae ratione, aut dissicilem, aut nullam curationem admittit. f. 5o . Cum ex alio magis , quam organi Secernentis e vitio, lacrymarum profluvia succedant : medendi methodus , ad morbi causas potissimum dirigenda , aliis hujus operis e locis, atque ex chirurgicis notionibus plerumque eruenda est. Quam nimia oculorum sensibilitas lacrymationem excitaverit, hanc paucis tincturae Thebaicae N. XIX. ) guttulis quotidie in oculum stillatis corrigimus . Si debilitas organi sensibilitatis intemperantiam aut produxerit , aut comitetur , tunc iunctum opto saturni extractum N. LXII. ; et si ab acri stimulante materia lacrymarum secretio augeri videatur, vesicans emplastrum temporum regioni appositum , atque illa , quae in ophthalmia his a causis excitata commenda Vi
343쪽
5o . ) profluviis, quae tenuiorem atque se. rosam animalium humorum partem dissipando sanitatem ostendunt , ad earum nunc , quae mucosa, vel simul l mphatica sanguinis principia disperdunt, considerationem nos accingimus. Haec quidem, nutritioni potissimum dicata, materia tum ipso cum sanguine , tum imprimis seroso cum latice tam intime conjuncta incedit, ut apertis, cuiuscunque demum generis , vasorum ostiis , vix unum sine al-
344쪽
tero liquidum aufugiat ; sed concessa aliqua mucosis principiis quiete, vel obstaculo naturali , morboso, celeriori humorum cursui opposito , vel mutatis vasorum secernentium , ex inducta laxitate , aut et stimulo majore , ossiciis , - haec seri animali cum glutineunto. ac assinitas tam intima infringitur ; au sua it illud, aut a vasculis resorbentibus abducitur; ac solvente sibi ablato vehiculo, nutrientis materiae iunguntur magis, magisquacohaerent principia: in lympham, a qua non aliter, quam sanguis ab ista, perfectae scilicet elaborationis ab organis animalibus necdum expertae ratione, disserunt , non magno inta
vallo abitura. Hinc ab exigua hujus nobili cris principii continuata in longum iactura , longe maior, quam profluvio seroso , nisi forsitan cum lymphatica substantia uberius saturato f. 473, q8Q. ), insequitur debilitas ac macies ;nec paucae, per qUas corpus humanum hoc necessario nutritionis adminiculo defraudetur , sunt Viae , quas singulas attente a nobis investigari nunc interest.
3. 3oi . Ac primo quidem Catarrhtis consi derandus hic venit: qui scilicet in membranae pituitariae , per vias respirationi patentes e X-
345쪽
tensae, assectione, plerumque ex suppressa transpiratione oriunda , frequenter febrili, plus minus inflammatoria , ac molesto vanoque ad partem nunc istam , nunc illam , excretionis molimine, vel primum in serosae , Salsae et acris, ac tandem in densioris viscidaeque materiae rejectione consistit. f. 3o7. Pro tanta vero antrorum, si nuum, anfractuum, canalium, quae aer , respiraῖionis sub opere, continuo allidit ac permeat , amplitudine, extensione , ' pro tanta membranae, quae haec spiracula investit , sensibilitate, mollitie, pro tanto nervorum, Vasorum, glandularumque numero , ' pro tam insigni inter se ipsa et longinquis cum partibus consensu , pro functione organorum tam diversa , pro corporis dispositione praegressa ivel debili et laxa , vel firma et robusta , oportet morbum, licet originis et causae agentis ratione prorsus eundem, diversa tum in to
cis affectis, tum in aliis, vicinis non minus, quam distantibus, et in variis hominibus, symptomata agnoscere: quae interim , quamvis et exitus et methodi medendi respectu non ubique in omnibus conveniant , uno nihilominus
eodemque tractatu absolvi , et , quibus inter
346쪽
e confluant, lege, ac ordine exponi merentur. Nunc vero, coryzae sub nomine , cava na-ν tim , ut s nus f ontal s, phenoidales , aut antra maxillaria catarrhus occupat ; nunc faucibus, velo pendulo adhaeret , ae descriptam iam alibi f. 172, in crynancheu catarrhalem ,
' vel , ad laryngem extensus , raucedinem , eu branchum , atque tam dictum ad locum , quam ad tracheam, aut ad bronchio defixus, tussim, seu la vis, tracheae , pulmonum, catarrhum congiituit . Pro varia ori- sine, ac pro febre , quae morbum eundem , catarrhalis sub febris denominatione , comitatur, diversa , vel et prorsus absente , aliam aliamque hic ipse naturam assumit: nunc simplex, nunc alio cum vitio, venereo, scrophu-Ioso, etc. coniunctus, nunc sine totius labore, localis , ' nunc uero vel primarius cum febre, plerumque inflammatoria , gastr7ca interdum, ac , sub corporum, ob humidiorem atmosphaeram, vel ob vivendi rationem, laxiorem , debiliorem , ac magis sensilem habitum, vel , dissiciliori sub rerum decursu , non sine contagii apud equos in corγeta virulenta, licet aliter Vir eximius contenderit, manifesti, epidem ae imperio, vigentis , suspi- qione, nervosa , et in homine cum exanthema-
347쪽
CATARRHUS. IOIta, imprimis miliari , lubenter incedens ;
vpi secundarius , ab acri morbilloso , variolo so, Venereo, aut stimulo alium per morbum
excitato, Vmptomatice inductus Non paucos habituali catarrho vexari, ac plures ex istis , ubi pulmo debilior , sensibilior , hoc ad vitium iuniores disponat, ulcerosam ad phthisin
properare videmus. Alii , crescente mucosae materiae in bronchiis secretione morbosa, magnam quotidie pituitae puriformis copiam cum tussi rejiciunt, et ex tam longa nutrientis principii jactura, quin ulcus pulmonum , ut causa, subsit, pituitosam in labuntur. Ae tatem senilem , sub habitu corporis laxiori , catarrhi pulmonum frequentes , ac vi X non perpetui, seu chronici , sine tanto discrimine divexant. Nec periodice incedentis, plerumque symptomatici , exemplis destituimur catarrhi .
Varius autem est muci , quem partes catarrho affectae excernunt, color; consistentia , natura et copia sunt variae: quae singula, ex tradenda nu ac generum historia , adamussim patebunt.
f. 5o8. Narium catarrhuS, coryza , graVe' Coryga.do, vocatur f. 3C6. ): quae , pro magna specus nasalis extensione , nunc istius modo
348쪽
partem , nunc Omnem superficiem prehendit , ae diversa nunc levia , nunc Vero Sat gravia ,symptbmata inducit. Grade inem , di scholae quondam iusserunt , a coi eta , quod in illa tenax pituita sub dolore , ut vocant , 4ra Uativo, in hac vero, serosa, tenuis , acrisve materies effluere dicatur, cum modo gradu et tempore hae disserant , distingui nil interest :sed iuvat, singula, quae simpliciori hoc morbo quasi sub oculis aguntur, non contemni , sed ut fidelem eqrum , quae in tracti ea , et in bronchiis, graviora in aliis, contingunt, imaginem attente contemplari. Sub narium ipsarum catarrho, siccitatis ingratae , plenitudinis, tensionis sensatio , a quae
oculis sub turbidis, languidis , rubellis , sulfusae, vox obtusa, nas alis ut Vocant, Odorum, et adeo saporis, perceptio imminuta, cum cutis universae ad frigus sensibilitate majori, au'rium susurrus, emungendi continua necessitas, sternutatio frequens ac molesta , praecedunt .
Haec sequitur indecora liquidi serosi, calentis, subsalsi, lacrymae non absimilis, et acris, copiosissima interdum, distillatio : qua narium parsima, per labrum, rubescit et ardet. Interea mucosa illarum , ac ductuum , saccorumque lacrymalium interna membrana turget , et aeri
349쪽
tion minus ad nares ingressum , quam lacry- inarum ad illas descensum praecludit . Hi ne istas ad oculum morari , Vel calentes , per genas devolvi; ac spiritum, cum edimuς, dormimus, nisi ore aperto , quod teneris infantibus , his necdum assuetis , permolestum est , somnumque arcet, dissiculter hauriri oportet . Accedunt capitis obnubilatio, gravitas , aut dolor frintis sat molestus, horripilationis, ca
loris vasti ad noctem crescentis, sensatio, ac
ipsa domum febris, ac phlogosis per nares extensae, graviori sub affectu, non desunt indicia . Per plures haec dies , non aequali tamen semper vigore, interdUm per multas, continuant , dolorque obtusus, internus , per Velum palatinum, posterius, ad fauces expandi tur: quo loco mucus ab aere inspirato , sub somno , in temps aut crustas eXsiccatus , irritationem adauget, ac levem simul deglutitionis sub opere dolorem inducit . Tandem nunc citius , nunc tardius, loco seri pellucidi, liquidum paulo crassius, mucosum , ae sera Simsensimque, cum facilitate majori , glutinosa , vel alba, vel flava, interdum subviridis, vel striis ex sanguine remistis, sat foetidi subinde odoris , pituita copiose ac plures per dies em Ungitur, ac pristina odoris , saporis, spiri-
350쪽
tusque integritas, non Sine magnae levitatis aepromptioris ingenii sensatione, restituitur. Vel eodem, quo nares a catarrho tenentur, tempore, vel hac parte vix adeo affecta si milia sphenoidales , ac frontales ad sin us , ad antrum maxillare , Vel uno , vel utroque ex latere, contingunt . Sed praecipuam attentionem sibi cava in ossibus front g , et maxillae
superioris exculpra merentur: quae caeteris capacitate majora , causisque laedentibus magis exposita , non raro dissiciles obscurosque catarrhos patiuntur. Nunc etenim tensionis, plenitudinis, caloris interni, et vel obtusi, vel satis acuti , lancinantis , profundi tamen, doloris , a nasi radice, per unius, vel utriusque supercilii regionem extensi, sen Sati O , cum hemicrania , cephalalgia, oculorum lacrymatione, rubore, desintis frontalis catarrho testatur. Nunc ad maxillam supernam loco dentibus oculoque intermedio haec dicta , et communia catarrhis, signa premunt , nasique cavum vicinum siccescit , aut emunctionis sub opere, cum doloris incremento, nil muci excernit; aut gena pallide hic tumet, calet, auxrubore suffusa est ; vel dentes , imprimis sub attactu, manducalione 'ciborum , affecto in la-