[2]: Renati Des Cartes Specimina philosophiae: sev Dissertatio de methodo rectè regendae rationis, & veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, et Meteora. Ex Gallico translata, et ab auctore perlecta, variisque in locis emendata

발행: 1656년

분량: 318페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

R DES CARTES

S. D.

HAE ecimina Gallice a me scripia , ct ante sp

volgata , paullo post ab amico tu linguam Latm ' V. fuere, ac verso mihi iradita, si quicquid ine 'I cerer , pro meojure mutarem. odiariis in locis feci γν , etiam alia musta pr.termisi, haecque ab illis ex eo dig*M quod ubique fere sidus interpres verbum verbo reddere si ego vero sente ritia ipsas saepe mutarim, se non ejus verba δε sensum emendar ubiquestuduerim Vale.

22쪽

DISSERTATIO

recte utendi ratione,

Et eritatem in fetitiis investigandi.

ULLA res aequabilius inter homines est . distributa quam bona mens ea enim V si,ntiri nusquisque ita abundare se putat, Ut ne considera- quidem illi qui maxime inexplebiles c o.

piditates habent in quibus in nulla un- quam alia re Natura satisfecit, melioremi, quana possideant optare consueverint. Qua in p*riter omnes falli non videtur esse credendum; sed ' vina incorrupte judicand1,5 verum a falso distin-6 quam proprie bonam mentem seu rectam rati-hi ' ppvlla natis natura aequalent omnibus nobis inibi ' tuu ita nostrarum opinionum diversitati6, manare quod simus alis alii majoreh., - idonati, sed tantum ex eo quod cogitationemihi 'yς sdem vias ducamus, neque ad easdem res at-e6d ' Quippe ingenio pollere haud suffcit, sed hi, ' Palmarium est. Excelsiores animae, Ut piso, Virtutum ita litiorum capaces sunt Et plusii s yς'x' ii rectam perpetuo viam insistentes, len-rah - 'xum gradu incedunt, quam qui saepe aber L 'ς gradiuntur. ' RQ nunquam existimavi plus esse in me ingenii c6sti. ' 'ηψlybet vulgo quin uiro etiam non raro Vel te q/ςςlςritate, vel distincte imaginandi facilita-RςmQrice capacitate atque usu, quosdam alio

23쪽

quibus ingenium praestantius reddatur. Namnem quod attinet , quia per illam solam b0 η'' iis .mus, aequalem in omnibus esse facile credo ς io, diste lare libEt a cpmmuni sententia Plailosoph . t. . qui dicunt, inter accidentia bla, non a Itum ' k i. mas sub antiries individuorum ejus em speciei pluinus reperiri. est ι'

Sed profiteri non verebor me singularicitati, quod a primis annis in eas cogitandi via i b. rim, per quas non dissicile fuit pervenire ad V hibus nem quarundam regularum sive aXiomatum est constat Methodus, cujus Ope gradatim RVJ J ituita tiam, illamque tandem, quam pro ingenii mςφ fratre dc vitae brevitate maXimam sperare liceat i, ut posse confido. Jam enim ex ea tales fructus PQ

quamvis de me ipso satis demisse sentire o P

dum varias hominum curas oculo Philoise , ia- tueor, vi ullae unquam occurrant quae non νδ pro utiles videantur non possim quin dicam, ibi gressu Quem in veritatis indagatione jam se hiror, summa. voluptare perfundi talzmqu eroc mihi quaerenda restant spem concepisse, in o cupationes eorum qui meri homines sunt, qW iues iide bona seria detur,credere ausim illam ea in

quam elegi. tiarassi Me vero fortasse fallit opinio, nec aliud 'ix' hJrchalcum4 vitrum, quod pro auro Sc gemimi uo tO NOViquam proclives simus in errorem cu' bis ipsisjudicamus; & quam suspecta etiam ei ς amicorum test imonia, cum nobis favent ρος - . it bello declarare institui quales vias in qu Cren δ., o et sequutus sim, Sc vitam omnem meam tanqu)m ibis. N Ia delineare ut cuilibet ad reprehendendum p ho i

cestis .ipse post tabulam delitescens bibς

num voces in mei ipsius emendationem exam φ

24쪽

h. - ' Rς discendi modum arteris quibus uti sol

i hὸς Vin igitur putet traditurum aliquam Met 44''m quam unusquisque sequi debeat ad recte re--iui I δxionem illam enim tantum quam ipsemet se-aud. F ponere decrevi. Qui aliis praecepta darebit si Ostendunt, se sibi prudentiores iis quia

si si 'pyVistribtint, videri: ideoque si vel in minima reteriti 'r'. magna reprehensione digni sunt. Cum au- liiij uim 'iud Promittam quam historiae, vel, si ma-h6i narrationem, qua inter nonnullas res quas fui, Ut imitari, plures aliae fortasse erunt quae tui . . Videbuntur; spero illam aliquibus ita profu- qui Romini interim nocere possit, omnes ali- ingenuitati incar gratiam sint habituri.

ἡ 'ς in aetate , literarum studia animum adjeci; ti '' 'NCeptoribus audiebam,illarum Ope cer

vitiis ten cognitionem eorum omnium quae ad

m b. 'Myi . quo decurso Os est in eruditorum num c-

ludi ibi P p Jyiij ne aliiid coepi cogitare Tot enim me ut 6ri Crroribus implicatum esse animadverti, hi . . 'in' ςndi conatus nihil aliud mihi profuime ju-

be h0 λ , in qua, sicubi in universo terrarum Or- uti VH degebam in una ex celeberrimis totius Ilibus i Q debere cogitabam. Omnibus iis edis, J Qindvm imbuebantur utcunque tinctu eram. hussis. M i*jςntii quas docebamur , libros de qui- stante, 'Τδg uriosis atque vulgo remotis tra-hliorum it manus meas inciderant evolveram. qu6- Τ'm de me judicia audiebam, nec videbam hari,i, 'φ' discipulorum inferiorem testimari; δd ex eorum numero nonnulli ad Praecepto

a a rum

25쪽

rum loca implenda destinarentur. Ac deniquo V esse, culum non minus floridum, S bonorum ingς 'l' o. rax quam ullum praecedentium esse arbitrabar mnia mihi audaciam dabant de aliis ex ejudica incredendi nullam in mundo scientiam dari,alus xς jus spes facta mihi erat, ἡ, nee Non tamen idcirco studia omnia quibus Opς - , uoderam n scholis negligebam fatebar enim 'i' lli.

peritiam quae ibi acquiritur, ad veterum script .genda requiri Artificiosas fabularum narratioης b sto. Dium quodammodo expolire, dese X citare; δ ψ o. riarum memorabiles an itfium ad magna suscipi

pellere, & ipsas cum prudentia lectas non parum bono, mandum judicium conferres: Omnem deniqV rum librorum lactionem eodem fere modo no desse, ac si familiari colloquio praestantissimorWφη lunt, antiquitatis ingeniorum quorum illi montis ς' iiij, uteremur, Muidem colloquio ita priae medita 'et oui nisi optimas seselectissimas quasque e suis Og iuvbus nobis declarent Eloquentiam vires haberς - , filgnas,in ad ornatum vitae multum conferre; φ. di est e amoenius aut dulcius multa in Mathem xὲ ii, os o plinis haberi acutissime inventa, quaeque cum iii ies Oblectant, tum etiam in operibus ilibuslibς p . uicit

dis Ic Artificum labore minuendo, plurim Vm J. multa in scriptis quae de moribus tractanti δ' onti multasque ad virtutem cohortatione utilissi si neri: Theologiam Coelo potiundi rationem i, Iosophiam verisimiliter de Omnibus disseret bicidare, ion parva sui admirationem apud μ' p hesie excitare uri sprudentiam, Medicinam Sc sciun in liquas, honores divitias in cultore suo siue nec Omnino ullam esse,etiam e maxime sis pq sit

falsis, cui aliquam operam dedi se non sit'. ii bi

ut possimus quid valeantjudicare. non Iasi

26쪽

0r in veterum, eorumque historiis fabulis me, ς' i se arbitrabar. Idem enim fere est agere cum p isti aevi, quod apud exteras gentes peregrinari. ῖς it aliquid nosse de moribus aliorum Populorum iii '' ruptius de nostrisjudicemus, nec quidquid ab his. statim pro ridiculo atque inepto habeamus qii .' i qui nunquam ex natali solo discesserunt. Sed ei 'δ''i diu peregrinantur, tandem velut hospites,cli '' i p. itria fiunt , quique nimis curiose illa quae

ypud eleres agebantur investigant, ignari eorum pl. 'μης apud nos aguntur esse solent. Praeterea fabularq IR res qua fieri minime post unc, tanquam si ali-hi 'q*ςQntigissent repraesentant, invitantque nos hocs, ' φὶ d ea suscipienda quae supra vires, vel ad eat 'qVM supra sortem nostram sunt. Atque ipsa: Ciu 'Driae, quant univis verae, si pretium rerum nonra ini' immutant; ut lectu diuniores habeantur ea - m Viliores S minus illustres circumstantias omit- uil ',' qu e narrant, nunquam omnino

illi 'Nhibeant , dc qui suam videndi rationem ad 4 ' ζmpla componere iannium s ident, proni sint cis k iant quorum Heroum , si tantum hyperboli-hi xJ meditentUr. a 6 'ς0tiam valde testimabam, non parvo Poeseos iiii 4 'ς ς 'debar . sed utramque inter naturae dona po-ptu si '' in disciplinas numerabam. Qui rationena 6 'δ' ς R., quique ea quae cogitant quam facilli pilia; ' i y 00Hunt, ut clare di distria te intelligantur,

Rhisi Pςr d Persuadendum dicere possunt, eti-hlli ' QRr tantum Gotho rum lingua uterentur, nec hi fili.' Retia oriclini didicissent. Et qui ad inge

hatu 'bmenta eXcogitanda,eaque cum maXimo Orcenditarent.

suessen y Rie X primenda sunt nati optimi Poetae di- Omnia Poetica Artis praecepta igno- a Mathe -

27쪽

Mathematicis disciplinis praecipue delectabat, 'certitudinem atque evidentiam rationum quibus nil ' tu' sed nondum praecipuum earum usum agnosce λη. εὶ cum ad artes tantum Mechanica utiles esse mi lyl derentur, mirabar fundamentis adeo firmis Asotai y hil praestantius fulisse superstructum. Ut contrario terum Ethnicorum moralia scripta palatiis superbi modum Magnificis, sed arenae tantum aut cccsse dificatis , comparabam. Virtutes summis a. mc luna tollimi easque caeteris omnibus rebus ς' anteponendas esse recte contendunt sed non sati

Plicant quidnam pro virtute sit habendum

quod tam illii stri nomine dignantur, immanitas pq S durities, vel superbia, vel desperatio, vel, I dium dici debet. Theologiam nostram reverebar . nec minus y quiVis alius beatitudinis artem compos fieri bam. Sed chim pro certo atque explorato accep/ ater quod ad illam ducit doctis non magis pater q i doctis, Veritatesque a Deo revelatas humani ips captum CXcedere, verebar ne in temeritatis rim q. ciderem si illas imbecillae rationi meae examin s. rem. Et quicunque iis recognoscendis atque ii x ῖ, . tandis acare audent, peculiari ad hoc Dei i δ φ' gere ac supra vulgarium hominum sortem, itiςης bere mihi videbantur.

De Philosophia nihil dicam nisi quod cit'' allam a praestantissimis omnium saeculorum ingςβ: uole eXcultam, dc nihil tamen adhuc in ea reperiri a

non in utramque partem disputetur hoc est, x Qq . sit dubium&incertum non tantum ingenio inς n, fidebam, ut aliquid in ea melius a me quam ac* Ventri Post C sperarem. Et cum attenderem qu0 is de eadem re opiniones saepe sint,quarum si gηφε , iris doctasdefenduntur,. ex quibus tamen ημμ'

Plus unaveraesse potest quidquid ut probab 'ς ς ij j

28쪽

rario

desae istas oti

Sestis scis lis scissedabies' 'pζimodum pro falso habendum esse existi-ν t a scientias, quoniam a philosophia iiiiiiiii: 'μμ. MVtuantur, nihil illas valde solidum de

tui ni sy'Τ 'st bilibus undamentis superstruere potuit si gloria nec lucrum quod promit- pelles h Ricbant, ut ad illarum cultum im- est . . lucrum quod attinet, non in eo me statuini '' Ut fortuna cogerer liberales disciplinas plah. O . insun conuertere Gloriam vero etsi non

est 6si in qu e non nisi falso nona trie, hoc

u quam vel Alchyinistre promissa,

tu is prJ dictiones vel Magi aposturae, vel 'terius ex iis qui videri volunt ea se scire quae Quiri j Rct dii fallere posset. ph Η ''pxς primum mihi licuit per aetatem, reliqiii. μη ς ustodiae X ire, literarum studia prorsus dis ih. P 0'V Consilio nullamis posterum quaeren-V61.-δ'' 'is Vel quam ne ipso, vel in vasto mun- varii, ' p*sitam reperire, insequentes aliquot annostis, e . . S JHRtionibus i inpendi, Itque interea tempo- visend. - ψὴ urbe Saula e e Xterorum Principum in- 0ave si, μὴ 'Dininibus dia ersorum morunai ordinis Orie iris in inc inde eXperimenta colligendo, d liversis Drtunae casibus probando, sic ad

ehu ' in 'O currebant attendebam, ut nihil ex eui hyyy possem mihi viderer omittere. Qui p-tionisu,' 'tδxi inVeniri arbitrabar in iis ratio- 'in libus singuli homines ad sua negotia U- , hui, μ' W'n' alo successu paulo post puniri soli ius ''η ς ςjudicarunt, quanam iis quas do- Qtiosus in Musaeo sedens eXcogitaVit cir

29쪽

ca entia rationis, aut similia quae ad usum vitae svant in ex quibus nihil aliud expectat, ire tanto plus inanis gloriae sit habiturus , quo ill δ' ii, o ac sensu communi erunt remotiores q i' ς mp deest. plus ingenii atque industriae ad eas verisimilς νς his idas debuerit impendere. Ac semper scienti ΠΤ y ait, falso dignoscendi summo studio quaerebani

iter vitae clarius viderem, S majori cum securit x

Fateor tamen me vi quidquam certi I, i

diu sit tantium aliorum hominum more et e tot enim in iis propemodum diversitates animδbam, quot antea in opinionibus Philosophoruis que hunc tantum fere fructum ex iis percipiebar' qcum notarem, multa esse, quae licet moribus sol tne insolentia&ridicula videantur, communi δ' ite. sensu apud quasdam alias gentes comprobat tW i lunbam nihil nimis obstinate es credendum βψ hi in eXemplum vel consuetudo persuaserit io multis me erroribus liberabam, mentemquc ς uisanibus agnoscendis aptiorem reddebam. Sed in

sic aliquandiu quidnam in mundo ab alii. g. seni,spexissem, S nonnulla inde e X periment inurei semel etiam mihi proposui serio me ipsum e δ'.&omni ingenii vi quidnam a me optimum ua inquirere. Dod felicius,ut opinor,inihi succem' si Prius nec a patria, nec a scholasticis studii recessissem. . ideo 'Ii Eram tunc in Germania, quo me curiosit/x' iurati η ς μ' ejus belli, quod nondum hodie finitum est in , se ,hba Et quum ab inauguratione Imperatori Ve V loquam in verterer, hyemandum forte mihi fuit ii 'e' er

Ubi quia nullos habebam cum quibus p ' uristi

ripti loquerer, dc prospero quodam fato omnibψ b, , ibi ber eram, totos dies solus in hypocausto mox stis' que Variis meditationibus placidissime vacab '

SEARCH

MENU NAVIGATION