[2]: Renati Des Cartes Specimina philosophiae: sev Dissertatio de methodo rectè regendae rationis, & veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, et Meteora. Ex Gallico translata, et ab auctore perlecta, variisque in locis emendata

발행: 1656년

분량: 318페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Qtiinetiam deeXperientiis Observabam te ''. aia. gis neces artas, quant quis majorem noti i/m s n. cptus. Initio enim praestat iis tantum uti quae p*'sibus nostris occuletunt quas ignorar 'φ' pio esmus si vel tantillum ad eas attendamus, qu My beta.& abstrysiores investigare. Cujus rei ratio ost)q' iiij.riores illis pius decipiant, quamdiu 'Vlg' his tetas gnorantur circumstantiaeque quibus pen ς semper adeo particulares do exigua sint, ut sint dissicissimae. Sed talem hac in re ordinem sit in Primum conatus sana generatim in V 0' sepia, seu primas causas omnium qua sui x V ne a

in mundo ad Deum solum qui ipsum re Vix δ is, do, easque aliunde non educendo quam K μ' , post Verita tis seminibus, animis nostris a natura indix bea expendi quinam essent primi δ ma im ii ji- effectus qui ex his causis deduci post ent: id ςψ hi hac via cognovisse coelos, astra, teri euinin terra aquam, aerem, ignem, ineralia, Sq hix, ejusmodi alia quae sunt omnium a Xime com se a

simplicissimaque, ac proinde cognitu facillim' i hiulta de cum volui ad particulariora descendere 1 δ' Ei j diversa mihi occurrerunt it crediderim OPV ς' o iii nio plusquam humano, ad formas aut specie Q ut quae in terra sunt, ab infinitis aliis quili ς' he si esse , si Deo placui si et illas ibi collocare, dig'Q si se ipsasque deinde ad usum nostrum referend/ h Scffectus causis obviam eamus, multis par Φ experimcntis iuvemur. Deinde an in o ς' int,mnia objecta quae unquam sensibus meis O V V ba sutis dicere non verebor, me nihil in iis observasie,' 'commode per inventa a me principia e X plicat si istsem. Sed confiteri me etiam oportet, potζη ' A raeesse adeo amplam&dis usam, irin pi esse simplicia&generalia, ut nullum se ream iubetiticularem effectum observem,quem statim varWin iis

72쪽

us tanto ma ista 'Onte

aetiorum ca

revolens

Inii, . 4ης posse non agnoscam nihilque ordinarie in si 'μjςλlius videri, quam invenire quo e his modisp6hi 'p''deat. Hinc enim aliter me eX tricare nontilite V m rursus aliqua exprimenta quaeram, quae 64 -' t eorun idem non sit futurus eventus, si hoc phi ''Vil illo explicetur. Caetcrum eo usque nunc pi ' mihi istis bene videar percipere, qua ratione p6 sit ' illorii in sint facienda quae huic sini inservirecti video etiam, illa ecte talia dam multipli-le ubi ''q ' manus meae, neque fortunae, etiamsi milaui N. 0res essent,ad omnia pos enisu sacere;prout hiat . in e Ps Plura aut pauciora faciendi copia erit,pter ς xi si , aut minores, in Natura cognitione pro illud mihi promitto Id quod incomposito a me Tra- qtiae ii 'rosperaba in ibique adeo clare patefacere eo, , 'ΤςZinde ad publicum utilitas esse reditura, ut di si 'ς libus commune hominum bonum et cor-hesi ii ne revera, non in speciem tantiim ho-hihi. Jy0 , ducturus es em tum ad me cum OOmmu vitiis qVR jam fecissent X perimenta, tum ad ejus. 'u' Vς stigatione corii quae supersunt facienda. quis /IO tempore aliae mihi occurrerunt rationeS,c6hi ' Vt ndana sententiam adductus sum, ad hibi ' . ym Daed ebere quidem pergere in scribendis O- atquὰ - quae alicujus es e momenti putarem, satim h6 ἡ '' xyn Veritatem deprehendissem idque non mi-utta hib*ς VI qu. n sic'. in lucem edere vellem tum neci . haberem ea bene e Xaminandi occasio-qu61 dubio accuratius seni per id elaboratur, vaturi ' ibu lectum iri creditur, quam quod in prive aevi' ' Vm usula scribitur,4 saepe quae mihi visa sunt vidui, m n illa concepi, falsa es e post ea cogno-ies' ' hartae volui mandare tum etiam ut nultu mihi, assionen publicam utilitatem quan- pretii '. Procurandi, S si mea sic rapta alicujus sint d quorum manus post obitum in una de Ve 2 2 nient,

73쪽

bus forte veXarentur, vel etiam qualis tin qu Ct η' ι ,

conciliare possent, aliquam mihi darent O ς' Thei tempus quod institutioni meae de tinaveram m ii uesEtiamsi enim verum sit,unum quemque reneriqin se est aliorum bonum procurare illum ἐμ etum

nullius esse pretii qui nemini prodest , xδm bes

etiam est curas nostras ultra tem Pu PrXici hio tendi, bonumque esse, omittere aquae Orxς - , is i. viventibus utilitatem essent allatura, fo&ciamus quae multo magis nepotibus nostris ut tura Quemadmodum etiam distrinularet Oi0' i, si

id quod huc usque didici, nihil fere eis Pr*ς Vi Mib. gnoro,M ad cujus cognitionem pervenirWηψ' e Eodem enim fere modo agitur cum ij pμ 1 hiibus,ritatem in scientiis detegunt, atque cum fixς inui quibus facilius est magna lucra facere, quan δ' hiis to minora cum adhuc paupereSerant Vol pQ 'b. sto. exercituum praefectis conferri, quorum Virς p sit pol triarum ratione incrementa sumere solent, bis duas cladem acceptam majore prudentia OPV ς' - b ἡ, De copias conservandas, quam cum praelio supς f.' hio isrunt ad urbes provincias occupand alicui praelio decernit qui conatur superare omnς buentates: errores, a quibus impeditur ne ad Qἶ' 1 eiijus veritatis perveniat; praelio vincitur, qui dς stea momenti falsam opinionem admittit majorςqη fili opus habet dexteritate, ad se in pristinum it/ si uiuendum, quam ad magnos progressus 3 λς' si quas jam principia certa habet. Quod ad me atti0ς ii hoc in scientiis veritates inveni, confido autςm uis

VOlumine continentur, ostensura, me aliqua ' ita post um dicere, illas tantum est e consequenti β' i iique aut sex praecipuarum dissicultatumqWλδ

74쪽

ti queant

ri quantul en verum

debere es

ieriores se fere eniim

'Re pro totidem pugnis numero in quibus Victos ' ςportavi. Imo non verebor dicere, me putare, ni- nil, amplius deesse ut voti compos stam,quam duas V ejusmodi obtinere & me non esse adeo aetate si ''stum, quin secundum ordinarium naturae cursum mihi ad hane rem otii superesse pollit. Sed credo, ' pluStener temporisqtiod mihi restat parcum es-ii 'μ' plus spei illud bene collocandi habeo. Et mul- dubio illud amittendi occasiones haberem, i Physicae fundamenta in lucem ederem. Etiamsi si ' 'mnia fere adeo sint evidentia, ut Opus tantum si 'Rinntelligere ad assentiendum inussumque inter illaii 'V demonstrationes dare posse non sperem rati ' i ta fieri non potest , ut cum omnibus aliorum di- V. 'pi'ionibus conveniant, saepius me a proposit,a-6 Ι'miri praevideo , oppositionum quas excitabunt iione. iiii )φςiquiden potest, oppositiones istas utiles fore, bdi frores meos agnoscam, tum ut si quid boni has 4 R 'imajorem linis hac rationem telligentiam con-huii 'x'r, e quia plures oculi plus vident uno, ut meis S 4 'x incipientes, suis me vicissim inventi juvent. hui, 'R si me valde errora obnoxium agnoscam, claui, id seres dam primis quae mihi occurrunt cogi- mihi , ' ς perientia tamen quam habeo eorum quaestuit ςφPQ sunt, impedit quo minus ullum inde fru- eurivi, ' ςm Jam enim saepe expertus sum judicia, tam dari ' ' Pro amicis habui, quam aliorum quorum-h6iiiiiii indifferentem este putabam;quin etiam edulii ' Vmimalignorum de invidorum, quos sciebam tu hii 'δ'' Pertum protrahere id quod amicitiae Vedi hi om/ςPruna Oculis abscondebat. Sed raro acci-xidi 'q ijd mihi objectum sit quod nullo modo prae-

tui . Risi id est et valde a meo argumento rem Ohu 'hi ς' ut Te nullum unquam offfenderim opinio-ς Ium Censorem, qui mihi non videretur aut 3 minus

75쪽

minus rigidus, aut minus aequus me ipso. Sic. nunquam Observavi,veritatem aliquam, antea gὴς disputationum Scholasticarum ope in lucemctam fuisse. Nam dum unusquisque contendi io.

Plerumque potius ad verisimilitudinem, quam num utrimque allatarum momenta attendi solς sdiu boni fuerunt advocati, non ideo postea q

Q uod ad utilitatem, quam alii ex mearUm ttionum communicatione percepturi essent, ηψ' se. etiam valde magna esse, quia nondum caseo Hq iuduXi, ut nulla supersint addenda, antequam . preVocentur. Et puto me posses ne jactantia di quis earum perficiendarum sit capaX, me Potni bese quam alium quemquam. Non quod ingeni cse non possint quem eum multis paras angis h. p Ased quia fieri non potest utrem adeo benecoi ς' se.

suam reddat, qui eam ab alio discit, atque in q' st,

met eam invenit. tuod adeo in hac materia νς e, ut quamvis saepe aliquas ex meis opinionibUS γῆ utrina viris acutissimis, qui me loquente eas h valde distincte intellio ere , attamen cum eas rex rim viris acutissimis, qui me loquente eas Vise lint, valde distincte intelligere attamen cum eas rex VCbservavi, ipsos fere semper illas ita mutavi ς μ ho. meis agnoscere amplius non postem. Qua OCV hu,nisleros hic oratos volo , ut nunquam credant in dero. a me esse profectum, quod ipse in lucem οφ ..ieri Et nullo modo miror absurda ilia dogmata, V Mbus illis Philosophis tribuuntur, quorum scrip μ' ,l-bem US nec propterea udico, ipsorum cogit risede a ratione fuisse alienas,cum habuerint praei δ' suorum saeculorum ingenia sed tantum, J μ' , ita peram Dicte relatas. Sicut etiam videmi rati fere contigi metit ab aliquo suorum sectator V ilo fuerint. Et credo fervidissimos eorun quin μὴ hi uis telem sequuntur, se beatos putaturos si eum. λ'

cognitione aequarent etiam sub hac conditiq

76쪽

e ignotas', lit vinceta

lenia in o ς

videbantis

psin, 'φdil amplius addiscerent. In quo similes sunt he ais' quae nunquam contendit altius ascendet e quam dii' ' quae ipsam sustinent imo saepe descendit, post iu ' - fastigium usque sublata fuit. Mihi enim vidente, inlli descendere, id est aliquomodo se indoctio-ii. g ς re quam si studiis desii iterent,qui non Ontentho, 'δς scire quae clare dilucide apud suum Auluit ' Plicata sunt volunt praeterea illic invenire so qui)''m multarum dissicultatum , de quibus ne verbo ipsis 'φ' ζ' linit,& forte nunquam cogitavit Attamen hii, ' philosophandi ratio valde commoda est inge-ptihmvdiocritatem positis. Distinctionum enim Scsiti iii Zδ' Vm quibus utuntur obscuritas, causa est ut de tu, qu consideter loqui possint,ac si illa optime hii ita adversus subtilissimos acutissi mos' om- in 'iicunt defendere, ut falsi argui nequeant inlai hi si '' i'ς nili videntur caeco,qui tit aequo Marte ad-rahi /dvntem decertaret, eum in profunda de Obscuti ii JqV m cellam deduxist et Aciosum dicere, isto pii, 4. Odendis Philosophie qua utor Pranci- sint clim simplicissimaru evidentissimas iis propemodum facerem , caduce donando, ac lanii, RPςrirem fenestras, ci quas lux in illam cel-runt i 'ς ς xx r, quam ad pugnandum descende-c hos' 'ςq Pr 'stanta Ora ingenia habent cur optent ea iti6. ς' ri si 'el infici re de omnibus lOQUI,&Crufi vehit ' i' 'n tibi QOna parare; o facilius pervcnient,6 . udine Contenti sint, quae spe magno labore investi Sς ς - materia invenim potest; quana veritatem fit '' mu Patulatim tantum in quibusdam Patera 'η ς liis loquendum est, ad ingentiam gnO- qti ' ςssione; a impellit. Si vero paucarum ali- ipf6 ' 'n notitiam praeferant vanae nihil ignoran' lituiu: θ' IV ut proculdubio preferenda cst ,&mpi Sami L. . '.' i velint, non opus habent quidquam μὴ dicam praeter id quod jam in hac dissertatione

77쪽

ues ocerim tione a me audierunt. Nam is ulterm RVδ iunt progrediendi sint capaces, multo potiori r xὲψ- h lepersemveniendi id omne quod me hacten. ui. put quoniam cum nihil unquam nisi OrdinςςΥ ahes Verim, certum est , id quod mihi tenebris ζψς ό, ero stat, multo ex se difficilius S Occultiu ς ς ilio quod antea reperire potui in minor multot pii ς luptas id a me quam a se ipsis discere. PraeterqVJ habitus quem sibi comparabunt, facili. P l' 'e; illo. rendo, claulatim atque per gradus ad 4 ikδψ ta b. ra transeundo, ipsis plus omnibus meis docum ς' lo. futurus sit. Sicut quod ad me attinet, si aJuνς' iuba.ctus es em omnes veritates , quarum pQ φς is opi- strationes investigavi,& sine labore illa did ς' , us-nor,me fortasse nunquam multo plures c δ' ' V ici se; saltem nunquam acquisiturum fuisse babi xx spes litatem, qua me semper novas & novas ii Veni V si utro,prout animum ad eas investigandum p p. ii, ben verbo dicam, si quod in mundo est OPUS, ' ii ii ab alio non possit absolvi, atque ab eo qui incno Iud est in quo versor&laboro. . 4s e Verum quidem est, quantum ad X perimeης ζ li uequae huic opo inservire queunt, ut Vm 'φη , o alia Omnibus fac1endis non es e parem. Sed nul δ eopi utiliter adhibere posset manus,quam suas, Hyi y uo; tu

ficum, aut aliorum Musmodi mercenariorVm 9 jecit

cri spes magnae essicaciae medium Unfς hirate faciendum omniaque ipsis praescriberςt iri sis ii ad Voluntarios attinet, qui curiositate aut di ites

dio moti, sponte forsan operas suas ei, O i: prs

quam quod ordinarie multa promittant

stent, nullumque unquam fere ipsorum pro p b etai

nem Optatum sortiatur; procul dubio vellet L itio

suam compensari aliquarum dissicultat Vm ς l. hiost ne aut saltem inutilibus comitatis ossi cui bisu bus, in quibus sine magno detrimento pδyx' visco'

78쪽

entute edo

'pende

quo tiamsi ea cum ipso communicare vellent, pl. 'quam facturi sunt qui ipsa pro secretis habent, sub J 'que tot sunt comitata circumstantiis rebusqueret ut inde veritatem elicere dissicillimum illi fo- citi. Rxς quana quod omnia ferme adeo male expli-tihi 'yς' 'rer,aut etiam falsa, quia qui illa fecerunt,eanfri' 'iis Videre voluerunt, quae principiis suis consti64 l lxδbant ut si aliqua proposito ipsius accom- h Pretium tamen temporis aequare non pocer ' d delectu illorum faciendo impendendum c6hsi, si quis esset in hoc terrarum orbe, quem

titili η ς Pacem esse maxima quaeque,&: in publicum hibui ''Ril eniendi dea de causa caeter homines om-s 6. ἡ ' ς x in adjuvare contenderent in proposito faces. ' ' 'do, nota videam,eos aliud in ipsius gratiam sum quam in X perimenta quibus indigeretulltu, δ'*nferre caetero impedire ne tempus ipsi h64 i' pDrtu itate eriperetur. Sed praeterquam quodp6lli. . μ' . Inil tribu , ut aliquid extraordinarium

pui. δ' ς in , ne me de vanis cogitationibus pasco, dete. ἡ ' In Publicam mulium mea consilia curare de- Reciph ε' ςxiδm adeo abjecto animo, ut aquolibet

posset tuetuit simul junctae, in causa staturi yibus annis cur noluerim in lucem edere tra-hullii 'u'mir manibus habebam imo ut statuerem, menti sirit, aut e quo Physices mere funda- aus ' i/gi possent. Sed postea rursum duae aliae quaedam μ' 'V V moverunt, ut hic particularia Riai6huhi ςςin in subjungerem, publico aliquam asuri P. yyum consiliorumque rationem redderem. scixeiu, ' δ' quod, si ii id omitterem, multi qui pyQpositum quod antea habui scripta aliquali prelo

79쪽

prelo subjiciendi, suspicari possent, causas propis

ab eo abstinerem, minus mihi honorificas eis μ' , vera sunt. Quamuis enim immodice gloriam petam, aut etiam sit id effari liceat ab illa ab Q l . quatenus ipsam contrariam esse judico quiζxi q' i euapra omnia magni facio; attamen nunquam xi/'' l. dui actiones meas tanquam crimina occultare a. tas praecautiones adhibui ut ignotus es Vm . iii credidissem adversus me ipsum iniurius esse , hir quia id mihi inquietudinem aliquam attuli toti e sum perfectae animi tranquillitati quam qu*x hibui Versa fuisset. Et quia, dum me ita indifferentς 'inter innotescendi aut delitescendi curam, ς' impedire quin aliquatenus in ore hominum putavi debere me allaborare saltem ne δ' μ' esst, Altera ratio quae me ad haec scribendum Oimp vj iiquod quotidie magis ac magis perspiciens mor patitur illud quod de me erudiendo cepi Q hiis propter infinita eXperimenta quibus i digςψ . ideo sine aliena ope facere non possum , etiamsi o- Suffenus sim ut sperem publicum in partς fis uilairum meorum venire velles attamen nolo eximis iii adeo deesse , ut occasionem dem post Vi xVy esulto alii luando Xprobrandi, me potuisse ipsi Vδ le meliora relinquere quam fecerim, nisi nimi alxissem ipsis significare, qua in re instituta si ς P

Et putavi, facile mihi esse eligere aliqu/β', 4; is quae neque essent multis controversis Obno ν η'. pop cogerent plura quam velim e meis princip i, re;& tamen satis clare patefacerent quid in s hi si stare possim aut non possim. Quod an felicitςxis i cesserit, aliisjudicandum relinquo; at perg ' bio, d 'erit si examinentur;& ut tanto major sit eju 'ς 4ujueb rogo Omnes eos qui adversus ea objectioi ς' ὸq ' cere volent ut eas ad meum

80쪽

tiam non apta etiamna tum quis

sis varia sab

re meum responsum codem tempore adjunge- sinius ' 'I . Ista enim ratione lectores, utraque scriptarent, i ni facilius de veritate judicium se ins 4 '' prolixa illis opponere responsa polliceri ai 'xv d mea errata ingenue,si agnoscam, confite- quod 'ςδδnimasi Vertere non possim, simpliter dicerere ius yyy ' d rerum a me criptarum defensionemhh id ita novae alicujus materiae eXplicatio- η' sine fine ab una ad aliam transire sit necesse. pili tW n i in eorum, de quibus egi initio Dio-h - ' δει eo rorum, prima fronte ostendant, quia sis, J ψς nolle prodare video rogo ut inte- tibis, s ' 'IVR 'ttentione legantur, spero, haesitan talis iri in Lationes enim mihi videntur in iis dii, 'ης V, ut sicut ultimae demonstrantur a pri-ihi, b Uy 'Rrum causae sunt, ita reciproce primae ab ulti- qui, P V sunt effecta, probentur. Nec est quod tant i Vitium quod Logici Circulum vo-stitues ς ς, naim cum X perientia maXimam eme- quibu, 'δyxςmςζrtiis esse arguat, causicea andi, non tam iis probandis quam explis.'' LV Vnt, contra lite pis ab illis probantur. d. P0x Q se alio sine vocavi, quam ut sciatur, On-hus . . ς' PDis deducere e primis illis veritati- disces. H quaedam ingenia, quae uno die ad eludi 'x'Hx quibus alius vigenti annos verb6 R IJxq te illa ipsis uno tantum aut altero minusu. ' magis errori sunt obnoxia, alie sis /xδxi PQ rcipiendae capacia,quo subtiliora

ybi ha, α δ ii de Possint occasionem arripere,

proicietis 'δ' Philosophiam illis principiis quae

xl ibuatis Hi superiti uendi, usque rei mihi cuum meae sunt

δxi de quibus innituntur, bene perpendantur a. meis ' 'ΤqVDd dispiniones attinet quae insoli-yi insiti ii farum novitatem e Xcusare; quo-

SEARCH

MENU NAVIGATION