장음표시 사용
61쪽
AD L. LEcTA, C. Lerit necesse, ut cum nonnullis Veterum, Haloandro, Russardo, eorumque additionem probante Cujacio leg Sibo me suprascripta summat vel cum Hottomanno , quique eum sequitur Salmasio in de uris, Si die L A suprascripta summa. Verumtamen si quis adeo minutiarum tenax sit, ut probabile si alie Aι σε, remedium admittere recuset, is voculam ea vel jud quam Cujac., Hotomann sensus fulciendi gratia adjiciunt tuto subaudiat; neque enim hoc exemplo carci. Audi Tullium des c. III 3 8. Ad caenam
re , tempore suo condicto nempe coenae praestituto. Publio Elatiis ei: ad quem ea respertinebit Sunt, qui pro ei: malunt lae, sed perperam , vid. l. 3 3 s. i. v. deo 'o Alii eique , quod perinde De significatione formulae, is ad quem ea res pertinet, ambigitur: est autem varia pro vario argumento Optimus sui interpres Paulus in . o. inra. F. de Vet ejus vim ita exprimit Verba haec, ita
AD QUEM EA RES PERTINET, Dintelliguntur, ut qui in unitiersum dominium vel jure Civili vel jure Praetorio succedit, contineatur. Ergo ad haeredes, bonorum posses res eorumque haeredes dubio procul extendenda erunt s. g. s. i. Itaque
62쪽
6 Lin R SINGULARIS Publius Maevius, persuasum habens illud Ho rati :. . . Perpetuus nulli datur usus, ae
Haeredem alterius , velut unda superde-net undam
non sibi tantum, sedi ei, ad quem ea rospertinebit, cavere voluit. Idque, ut videtur, non sine ratione ac utilitate, quamvis ipso jure ex stipulatu, credita pecunia actiones inhaeredem transituras fuisse constet.Haec tenim
verba, cide ad quem c. eam conserunt utilitatem succes ri , quam Publio Maevio reproba recte, de quibus C. IV. disputatum est: namque in hac superioris appendice, stipulatione eadem conditio repetita intelligitur, nequis objiceret dolum tantum abfuturum esse in solutione, quae fieret Pub Maevio, atque ita doli clausulam personalem stipulationi fuisse insertam versonalem , quia laec quodammodo faciendi stipulatio est sine dolo malo probe solutionem a tum iri, vel saltem
dandosis aciendo mixta, quae , an ad haerede, transiret, si eorum mentio facta non esset, veteres Consulti dubitarim , quam altercationem decidit Jus inianus in I. g. C. Ee Contr.
Ur comm stipui Non alia videtur Venuleii mens in l. s. s. n. D. judic solu Dou
63쪽
AD L. LECTA, C. VI mali clausula, inqxiit, sicut reliqua stipulationes, quae scit in faciendo consistiant, inquibus tempus nominatim ad et tum non est l. e.
in quibus specialiter expressum non est tempus futurum in haeredes transitorium, ad prancipium stipulationis refertur i. e. ad primum stipulatorem I dolum abesse. Praeterea est alius , magisque quotidianus locutionis , Q D, A, Ectus in Creditore, qui jure suo cessit Finge P. Maevium jure crediti cessisse Sempronio nihilominus incontinenti ab L. Titio debitore exegisse, quam crediderat,iequianiam, vel ipsum debitorem eandem sponte sua eidem obtulisse, atque ita data apocha liberatum esse. Quaeritur procurator in rem suam quid rerum aget quidem non dubitatur , quin cum , qui nomen
transtulit, in omnem eventum convenire pos
sit verum siquidem debitor se soluturum sposponderit ei, ad quem ea res pertinebit, ipsus etiam , ab eo, cui es uni est, ad solutionem sibi faciendam recte compelletur, quandoquidem per cessionem , non iam ad creditorem primum, sed ad ipsum ea respertineat. Publio Maevio si simpliciter solutio condicta foret, ejus apocha ad debitoris securitatem plenam sulceret ne dubiosi nunc vero consensit in eum ad Q. E. R. P. cujus consensus tanta est obligatio, ut, si consultum sibi velit debitor, nulli,
64쪽
ainu SINGULAnis nulli, nisi de ui e eius edoctus , solvat recte: adeoque genuino seu primo creditori, si ipsam cautionem redhibuerit cuilibet alii, si una cum cautione reddita titulum docuerit. Pondus hujus negotii conspicuum est, si creditor principalis solvendo non sit, tunc enim debitoris,' mandatario in rem suam ad secundam solutionem iure optimo compulsi, inanis erit condietio indebiti Alia ratione: si quis sine legitima cessione instrumentum obligationis nactus adeat debitorem , isque, in titulum hominis fraudulenti non inquirens, solvat quia solvit ei, ad quem ea res non pertinet, denuo conventus a creditore vero, nulla fronte reluctabitur. Experiatur cum eo , cui
iure nullo solvit, apud quem si res sit angusta domita ferat suae negligentiae pretium. Haec res usum habet, vel habere potest frequentem in vulgari apud Nostrates formula , qua solu
tio promittit irraeli den vettigen holi: Uer of toonder deses quae plane est e
dem cum hac nostra, is ad cinem ea resperti
net. Aliud juris es e videtur si absque legit
mi adjectione dicatur densioumer fioonder deses nam tunc vel furi recte
solvitur , dummodo chirographum exhibuerit : sin vero debitor nulli, nisi actionem habeat legitimam , sese soluturum obstrinxerit, quotidie vel labi , vel circumvenixi
65쪽
AD L. LECTA, C. VI. yri potest, si eo , quo diximus, modo, sibi
Ita videtur expediendum illud, is ad quem
ea res pertinet. Hoc porro obscrvandum est
obiter, in Cautionis nostrae stipulatione prima prospectum non esse ei, ad QOS R. P.
ob unius, ad summum, mensis brevitatem rΚalendae proxima solutioni erant dicta , interea verisimile non erat, rem ad alium devolutum iri Postquam autem usuras, in castim longioris morae, dandas placuisset, justus erat metus, ne, solutione tracta, minus cautum esset ei, ad quem ea res interim pertinere posset ideoque illud addi videbatur necessa
Data soluta , sati, e eo nomine factum non erit : Cui bono illa vocabulosum, eandem significationem habentium, cumulatio pdicendum, quod res est, poteramus ea sine periculo carere, quamvis dare, solvere dc satisfacere , qui subtiles minutias quaerit etiam hoc loco, sicile distinxerit. H. Do.. nellus ad . . data soluta sine interpunctione legendum censet , per se mi scilicet, pro solutionis causa alari sed ita ad n nAο ora tollendam nihil proficit Solvere satisfacere qui disserant, vulgo notum est &tamen fatisfasti pro solutione est l. et . . de solat. neque non contra I. . , i. r. de re fidic.
66쪽
s o LIBRI SINGULA Ris Igitur, omni argutandi ratione missa, concedamus, omnia hei Eurooy ce esse, siquidi in postea αυDA: c., quam Obscurimaluerunt esse Iurisconsulti nostri, ut plurimis in jure exemplis constat. Ulpianus in I. i. s. p. f. d. adii eui t. verba Edicti Edilitii interpretatur is, quaerit, an vitium a morbo dis ferata, mox subiunetit Erum puto e Ediles
tollendae dubitationis gratia bii ad , mr , ae eoaem idem dixisse, ne qua aubitatio supcreis et Nisi per Edicti excusationem sibi quoque eandem parasset Jurisconsultus, occineretur ei jure merito illud Satyrici: Loripedem rect u derideat, e thiopem
Etenim Ediles bis idem dixisse refert, hipse rationem addis, quae bis idem dicit, cum
ait Toletendae dubitationis gratia , ne qua dubitatio superesset. Taceo nobilem illam stipulationem Aquilianam in I. I. s. i. D. de acceptii sidoli definitionem a Labeone traditam in I. V. E. m. d. ol mal in quibus, etiamsi multa occurrant, quae subtiliter disserendo
distingui possunt, qui tamen dubitationis oblendae , ne qua dubitatio superesset, vel sensus magis venusti gratia, quaedam conjuncta dicit, non erraverit. Ita taloquutio praesens,
67쪽
AD L. LECTA, C. I. vi aliaeque etiam apud Auctores non fori iuridici, passim Formula lustrationis apud Catonem de R. R. . t i. Cum Divit olentibus , quoaeque bene eveniat, mando tibi, Mani, ut illac Si otiitaurilia . fundum, agrum, terramque meam , quota ex partesve circumagi , die circumferenda censeas, uti cures
lustrare. Sed exemplorum plena sunt omnia.
Tunc eo amplius, quo post solvam: Si illa
quindecim suo die soluta non sint, tunc i. e. statim post Calendas futuras, eo amplius i. e. praeter supra sortem , nam verbo A
P LI Ura superiora repeti scribit Pomponis in l. T d. Legat. III. Ouo post solvam Cu-jac. Motoman contra receptam ubivisae tionem volunt, QUM AD post soldiam idque ex mera conjectura, nimio fortasse, si trucstudio. Idem Paulus, eodem uestion Libr. tertio, incautione, ito ad loquendi modum, nostrae in universum non absimili, inquit etiam : Ou post sottietur , in t i et s. s. et D de V. O. Scaevola, ouo tardius, in culi. d. re judic neque hilum differt sensus: quinimo, concessa emendatione, peior est, si credas Donello ad L. Poena nomine per poenam hei usuram intelligi sequentia abunde probant Poena autem cum sit generale nomen l. i t. s. l. . d. et S.
68쪽
Linui SINGULARI s . . recte debitores, qui variis dilationibus spem creditorum identidem eludunt, maxium muris, vice cujusdam poena subjiciuntur
i de nego gest. Qtio intelligendum
esse de usuris, quae vires traluunt ex mora, res ipsa loquitur I so des . . illae etenim non propter lucrum petemium, sed propter moram solventium figuntur l. i D. de usur. illae proprie dicuntur punires coercere debitoris , suo tempore non solventis, negligentiam unde Ips in scenus a mixtis appellatum volunt nonnulli Atque ita eleganter hic pae i , quod in Cautione Legis i 15 s. et . . V. . usurarum nomine dicitur.
A P. VII. In dies tremi e inque denarros centenos denarios singulos dari , sipulatus es Publius A et ius , po pondi
ego Lucius Titius. IN Wiei triginta: At qui Libri interque
eos Manu scriptus meus, legunt in dies viginti quinque, quam scripturam sequitur Editi R. Stephani Parisiensis anni 1 et , stanquam Vulbatam commemorat r. Connanus comment. I. C. VII. I. . E. Atque hinc Alciatus di
69쪽
AD L. LECYA. C. V II. ciatus, aliique ea sunt usi. Sed haec tanti non
sunt ut ea propter violemus sacram odicis Florentini fidem, moti non tantum ejusdem auctoritate, verum tralatilio more stipulandi sortem Musuras in singulos triginta dies, id est , menses singulos, prout dictum supra. Unde Accursus hvitiosae lectionis tenax, & sorte huiusce ritus conscientia ductus NX dies interpretatur mensem, novo anted Jurisconsultos calculo. Quare autem j ludinendum invaluerit, non alia videtur ratio, quam quod triginta per notas scriptum XXX)mutetur facile in XXV, dimidia parte posterioris numeri X injuria temporis exesa Tess timonium Augustini vide II. Emendat. m.
Inque denarios centenos, uenarios singulos
dari c: Quot ergo in sortem universam facilis foret computatio, si de quantitate credita constaret sed hanc fere incertam esse disputavimus C. III in I quindecim. Expediet autem , ne in rationibus ineundis vage- mur , certi quid statuere, , velut magis probabile , subsistire in qui decim Seortii Jam vero quindecim Sestertia pariunt ter mille, septingentos quinquaginta denarios fouidem , secundum receptam pecuniae veteris collationem, unicus denarius valeat quatuor sectertios nummos, simille sestertii unicum ses tertium in es neutr. Illud sestertium itaque D s vale-
70쪽
yl LIBA 1 SINGULI Ris valebit ducentos, quinquaginta denarios, qui, si per quindecim sestertia ducantur, facient 3 3 den Si vero quadruplentur, habebis mille sestertios, id est, unicum sestertium. Hinc facile est colligere, usuram integram sortis 3 so den quotmensibus date denarios triginta septem cum dimidio, non XXXVIII,
Ut minus accurate Duatenus ad Tit de . C. p. si ad L. Lecta. Namque Centum dabuntianum, sive, ut ait Paulus, denarii centeni denarios singulos, ergo mille decem, ac ita deinceps. Unde etiam mirari subit, Hotomasium ad h. L. in C ausa cor si tutione , eandem nobiscum faces summam usurariam, quum
tamen XV denarium millia fuisse credita sibi aliisque persuadeat illuis enim sortis Centesimam in singulos menses ad L. Jen adsurgere, etiam non Lynceus facile vident. Haec qui difffusius intelligere velit, ex argentarii abaco melius, quam jureconsultorum libris examinant, dicere liceat cum Alciato ad h. L. Porro advertendum est, verba, in quorum explicatione versamur, exactam usui arcent simae descriptionem continere. Cum enim Gnaeius menstruus in denarios centenos penditur, erit ipsa Centesima, ita dicta, non a centesimo mense, quo sortem aequat, Ut perperam nonnulli credunt; sed a centesima sortis parte menstruatim exsolvenda, quemadmodum