De Soph. Oedip. Colon: Stasimo secundo

11쪽

ita se habet, ut Athenienses Thebanos fugientes adoriri

et cogere, ut se convertant atque defendant, dicantur non Si cau8a, cur verbum optime a Musgravio Hermanno

Moinecvio undero explicatui cum eo quod Nauchius

conjecit ταχα συστροφα permutemus. Neque Elmstrii explicati0nem, qui ἐπιστροφη idem quod παρουσι Significare censet, probare possum, quum non per inimicos praesente sed impetu potius Atheniensium in illos proelium moveatur.

λκοβόαν Sophocles artem appellat, quocum Hesemannus Homericum illud χαλκεοφωνοὐ E 785 comparat, quem ad modum aput Virgilium Aen. VI, 25 est ferrea vox. Haud scio tamen an locus ille Homericus E859 sq.

poetae in animo versatus fuerit ubi ars vulneratus adeo alta clamat voce, ut novem vel decem milium virorum clamorem adaequare po8Sit.

Quod ad vocem Ao attinet, duo deteriore codices Laur B et Vatic. Ah habent, optimi codices omnibus in locis 'Aρη, ed. R. 190 etiam Αρεα poetica diaeresi

optime respondentem genitivo Ἀρεος, quae unica apud Sophoclem exstat forma. Dativus non usurpatur nisi desinens in syllabam - ει, μει. Venio nunc ad verba Ἀρος IIυθίαις ο λαμπάσιν ἀκταὶς V. t 047 sq. quae omnium adhuc interpretum crux gravissima fuerunt; nam etsi verba προ λαυπάσιν ἀκταὶς per se optime intelligi possunt, nemo usquam qua Verba 7ιρος Πυθίαις Hai explicentur rationem firmam adprobandum invenit. Subintelligunt autem fere omnes interpretes verbis Πυθίαις ἀκταὶς Oenoen prope Boeotiam 8itam, verbis λαιιπύσιν ἀκταῖς Eleusina Cereris cultu clarissimam, alteram in via sacra ipsa alteram in longius prolata, quae rectissima Athenis Thebas proficiscentibus est. In eo igitur consentiunt, quod Thebanos cum Vidi ginibus raptis rectissima tantum via aufugiSse opinantur,n0 perspicientes, quot huic sententiae obstent impedimenta. Nam ut ea de quibus agitur verba mittam, jam ex verbis et που τόν ἐφέσπερον κτλ summo jure colligi pote8t, poetam ipsum auditores vel lectores eo adducere Voluisse, ut Thebanos non rectissima tantum via domum aufugisse crederent. Ἀceedunt alia argumenta ententiam

inis adnotationes.

12쪽

meam suadentia. In illis quae praecedunt verbis v. 10 19 sqq. 3δου κατάρχειν scit προστάσσω σοι ii ἐκεῖ κτλ ἀλλ' ἐξυνεγγου Theseus Creontem eo se deducere jubet, ubi armati illius virgines raptas teneant, quod non opus esset, Si heseus sibi persuasum haberet, se Thebanos in rectissima quae hebas duceret via inuem turum; neque vitio vertendum sit raptoribus illis, si quo facilius evadant, deviis utantur itineribus. Nihilominus fere omnes interpretes rectissimam opportunissimamque Thebanis ad effugiendum viam attribuunt. Quod si rectum est, aliud momentum, quo offendatur, exstat. Rectissima illa via una tantum esse potest, via sacra Eleusina primum, inde in Boeotiam ducens λ). Sed mirandum est, cur duo tantum viae loca a choro designentur, quibus Athenienses in hebanos incisuros suspicandum sit, quamquam potius in unaquaque viae sacrae parte pro per- Sequentium celeritate concursus fieri poterat Equidem causam non intelligo, qua adductus illis duobus tantum locis a poeta designatis pugnam committi posse credam. Quod si rectum esset, chorus dicere debuisset , utinam essem, quo illius viae loco Athenienses artem miscebunt etc. Satis multa argumenta attulisse mihi videor, quibus eluceat, complures poetam vias Thebanis ad aufugiendum tribuisse. erquirendum igitur est, quaenam poeta dixerit loca verbis προς Τυθιαις Ε λαροάσινὰ κταις, et utrum unam tantum, an duas fugientibus vias praesto esse voluerit. Proficiscar autem ab iis verbis, quae per se maxime Sunt perspicua, προς λα/ιπάσιν ἀκταις. Ex iis quae scholiastes ad hunc locum adnotavit, Eleusina a poeta esse designatam sequitur, nomine a taedis ducto, quarum usum multum fuisse in sacris nocturnis Eleusiniis notum est. Habemus igitur iam, qua effugisse Thebanos su8picari possumus. Ducit autemper vallem montium ab Athenis septentrionem vesperum-

Obstare quidem videtur, quod Bursia n. gsog gr. I. p. 33 sq. aliam viam ab Athenis per Acharnas sit Phylen ducentem setissimam inter Athenas si Thebas suisa docuit qua inius via Cleontis satellite usos uisso ad aufugiendum ut putemna nullo adducimur argumonto. Restant igitur rovior via sacra per Elsusin, inde Oenos et Eleuthera ducens os Bursian. l. c. p. 331 et longior Decoleam prope regionem Marathoniam Aphidnas, Sphendiam tangens CL Burs'an. l. o. p 335 sq.

13쪽

que versus sitorum leusina, inde producta iuxta urbem Oenoen in confinio Boeotiae et Atticae sitam Thebas. Certe rectissima praeter illam a BurS. I. c. I. p. 332 commemoratam omnium inter Athenas Thebasque via

rum erat.

Progrediar ad verba προς Πυθίαις atrαῖς, ad quae quod scholiastes inde a et προς Πυθίαις ad δρυται adnotavit conseras. Dicit igitur poeta locum Apollinis cultu insignem, quem arathonem esse omnes adhuc interpretes praeter Solgerum, ElmslHum, einechium, ut videtur, frustra scholiastes docuit nulla alia de causa,

nisi quod illi viri docti arathonem longius a Thebis

abesse Thebanosque ipsos Colono arathonem primum proficiscentes a domo aberraturos potius quam domum perventuros esse credebant. Substituebant autem Reifigio praecedente alteram Oenoen ad Hippothoontidem tribum pertinentem haud intelligentes scholiastae verba. Quinetiam indorfius ex verbis scholiastae perspicue Oenoen ad Marathonem sitam significantibus Oenoen prorsua contrarie ad Boeotiam sitam a scholiasta esse dictam demonstrare voluit et alteri scholiastae ante annotata affirmanti crimini dedit, quod rem parum perspexisset aut alium interpretem in scribendo falsum temere esset secutus. Dicit enim Dindoreus; Qui si το, ἐν τέ -- ραθῶνι scripsit, calami lapsu scripsit, quem bona fide repetiit alterius scholii scriptor, εος ἐπὶ αραθῶνα, υτο Πυθιον δρυται. am ex adjuncto Philochori loco,

quo de Pythiade et Deliade explicatur, quarum illa 0enoa, haec vero arathone proficisci solebat, luce clarius est scholiastam gω αμ το, ἐν τῆ Οινον dicere voluisse. Simili modo Wolfhus' disseruit, sed prorsus falso Scholiastes enim dilucide Oenoen Marathoniam dicit et verbis Philochor eonfirmat. Neque pugnantia profert, sed loci explicationem haud spernendam. Quod autem scholiastes alter primum quidem Pythii Apollinis aram arathone

fuisse commemorat, postea autem Philochorum docentem, Oenoae fuisse aram Pythii pollinis, Marathone vero Delii affert, alter denique scholiastes repetit, Marathone esse Pythii aram, nemo in errore versatur praeter Din- dorsum tum enim est, nomine Marathone non solum

in Soph. scholiorumLaurent variis lectionibu3. Lips. 843. p. 3.

14쪽

urbem illam ipsam, sed etiam totam tetrapolin AssΜarathonem, ricorythum, Probalinthum Oenoen continentem a veteribus inde ex Herodoti tempore ad Pa saniam designatam esse ). Cujus rei uterque scholiastes certe haud fuit ignarus itaque Pythii pollinis aram non in urbe Marathone sed in totius regionis, cui hoc nomen erat, loco aliquo i. e. Oenoae fuisse dicit Philochorus singulas discernens urbes et accuratius de hac re agens urbem ipsam Marathonem dicit, in qua Delii

Apollinis ara exstructa erat.

Intelligi quoque nunc potet, quo jure Sophocles Θ-gionem illam Πυθιαι ἀκταί nominaverit. Perquirere Supersedens, utrum Schoemannus Apollinis cultum illius regionis incolis a Xutho demum esse illatum jure docuerit, an non attamen pollinis cultum non solum in illa tetrapoli sed etiam in urbibus vicinis haud procul ab ora maritima sitis, quarum inter alias horicum Cephalidarum cultu ornatam, hlyam, rasiaS' commemoro, Semper magnopere floruisse constat. Itaque si de Ρythia ora dicebatur, unicuique Atheniensium necessario orientale illud Atticae littus, praecipue autem arathonia tota regio in mente versabatur scholiastarum autem annotationibus licet multis aliis Sophoclis fabularum locis iure optimo parum aut nihil auctoritatis tribuendum sit, , quidem loco rectum illi perspexisse mihi videntur, tuo Leaius quoque in descriptione Atticae peritissimus in scholi sta laudavit'. Ex mnibus, quae exposui satis apertum mihi vid

tur, verbis Πυθίαις κταi oram maritimam vel regionem Atticae septentrionem orientemque versus Sitam,

quae arathon appellabatur a poeta ess significatam,

Cc, M. Lsinii libolli do domis Atticia in versione Wsator- manniana p. 75 et Weste anni adnotationem ad hunc libellum l86 p. 66, qui haec disseruit: Mittas Worte ἐν τι Μαραθ-ι ἡ- xuiisnon dio risAiachen Schristatallor inagesammt onmsrodotbi aera antia antas sinon jeden unis in dem insulis unda dur usto do Tetrapolis. Quas suadentur uoiani loco in

15쪽

qua de causa dicendi rationem quam ἀπο κοινου vocant haud jure verbis IIυθία ς η λα/ πάσιν ἀκταῖς inesse scholiastes docuit, nam uterque locus ad mare vel haud procul a mari situs erat. Neque tamen me fallit, id quod Hermannus aliique rectissime monuerunt, iter per Marathonis regiouem, siquidem deviis Thebanos uti voluisse accipiamus, et ipsum fuisse nimis flexuosum, sed si quae equidem ad sententiam meam probandam attuli argumenta minus alicui probabilia videantur, hoc comtenderim locum nisi aliunde clarior apparuerit lux, pro certo explicari non po88e. In u/ πάρ adjectivorum in re terminatorum instar usurpat etiamsi alibi eodem non inveniatur Su, non erat offendendum, qua de causa auckii conjectura non

Sensus igitur cantici inde ab initi a v. 1048 hic

est Utinam pugnae adessem, quae sive per Viam Sacram sive in arathonis regionem fugientibus cum nostri8 persequentibus committetur. Qui exinde sequuntur e

sus explicandi causa ad λαμπάδες κτα additi sunt.

Sunt autem haec: ου ποτνια σεριν τιθηνουνται ἐληθνατοῖσιν, ών καὶ χρυσε κλῆς ἐπὶ λώ,σσα βεβακε προρπολων Ερο μολπιδάν. In quibus traditum σεμναι Brunckius primus et post eum omnes editore praeter Doederlinum i), quum cum v antistrophico non congrueret in σε ιν mutaverunt. Quam saepe autem menda in Sophoclis codicibus similibus vocabulis viciniS-nam hoc locoses αἰ pro σε νύ praecedente ποτνια in textum invasit-orta Sint innumerabiles ostendunt loci velut in ead0m fabula v. 320 ση/ιαίνει pro σαίνει Sequente in

eadem VerSu M71ιαίνει V. 735 ηHκονδ' pro τηλικοςδ' praecedente ανδο τονδε, V. 816 τυινδε pro τουδε, quia in superiore Versu est τῶνδε multaque alia exempla, quae enumerare longum est. Ποτνιαι θεαί a scholiasta θεσμοφοροι appellatae sunt Ceres et Proserpina aliis loci it εγαλα deui quarum ἀρχαῖον στεφάνω/ α narci8sus

est et crocus Oed C. v. 683). Quod poeta . . de ambabus deabus idem aliis locis ' de Proserpina sola

16쪽

proserpsna igitur Eleusine initia sua reverenda colere

dicuntur hominibus i. e. ab hominibus ut Eleusine reverenda initia celebrentur et ipsae student deae. Recte haec verba scholiastes quoque interpretatus est, quem s. Venio ad verba ων M/ιολπιδά quorum erambigua est explicatio. raditum in codice Laur. Α κλη. ης ita ut κληειης fuisse videatur, in κλης correctum non habet, quod suspicionem moveat, praesertim quum Trach. v. 1037 κλῆα invoniatur Haud aliter, quod posthac traditum invenitur. ἐπιγλωσσα se habet, quod in ἐπι- γλώσσα corrigendum esse patet. Cetera in codice menda haud sunt commemoratione digna. Difficile autem est

duudicatu, utrum relativum is ad praecedens ποτνιαι an ad σεμ=ν τελο ρ an ad θνατοinιν sit reserendum. Ad ποτνιαι rettulerunt Branckius Reifigius SchneideWinus Nauckius verterunt que venerandae, quarum etiam aurea

clavis in antistitum umolpidarum jngua versatur, odquae rectissime Hermannus monuit, tacendi de arcanis Eleusiniis officium non proprium fuisse Eumolpidarum Solorum, sed commune initiatorum omnium. Relato autem ων ad τελη id quod Schneiderus fecit, fere idem sensus, qui antea, exsistit Schneiderus tamen non plane hunc locum intellexisse videtur interpretuns W0gu i. e. τελῶν)auch de goldene Schlusse ham aut die unge der in geWethte Eumolpiden, d. i. in elche inguWethen aucti de Eumolpide vergonnt War. Haec versio multum quidem habet, quo obiter inspicienti commendetur, nam et nonnulli deteriores codices nὶ γλώσσαν habent, cujus errore aliquo in ἐπιγλωσσά odicis Laur. . excidisse potest. Sed nihil ad totius elocutionis sensum reseri, utrum γλωσσα an γλωσσαν in archetypo fuerit, ea tamen Schneiderus salsus est re, quod κλης ἐπὶ γλώσσα ita Vertit, ut hos Eumolpidarum clavi illa recludi diceretur, cujus rei etsi exempla attulit Eur Med. v. 213 ποντου κλῆα et v. 661 κλῆδα φρενων, attamen in Sophoclis sabulis ipsi exemplum contrarium demonstrans invenit

Antig. V. 505 ει ιὴ γλωσσαν ἐγκληοι φόβος. agis etiam quaesita interpretatio a Schneidero proposita mihi Videtur, quam quae Sophocli tribuenda sit. Omnium

autem explicandi rationum Hermannus unice rectam proposuit, quae quam multum probabilitatis prae se ferat etiam Doederiinus underus indorfius eineerius im

17쪽

tellexerunt. Reserendum enim ess ων ad θνατοῖσιν Vir

doctus docuit, quod non Eumolpidis solis, sed omnibus initiatis silentium erat impositum; itaque construendum

demonstravit υν καὶ ni γλωσσα βεβακε χρυσi κλης ἔροςno λων Κυιιολ ιδαν i. e. mortales, quibus antistites

Eumolpidae taciturnitatem imponunt. articula και autemh. l. addita ostendit, ea quae sequuntur non definitionis loco, sed pro additamento, quod amplificandi causa adjectum sit, esse habenda. Contra dubitaverim, num Sophocles locutionem proverbii loco habitam σου ἐπὶ, ruet της δ in mente habuerit. Quod proverbium in eos cadere conStat, qui praemio . . nummo, in quem bovis effigies impressa erat, sint ad reticendum perducti. Simile usus ae l. iii βεβακε usurpati exemplum in πέφευγα invenitur. Cf. 8 v. 52 313 613. 1359. 1684 U. 979 Ant. 67. De Eumolpidis f. scholiastae annotationem et quae Heynius satis accurate exposuit ad Apollodor. HII, 15, 4. Tractandus est locus difficillimus atque a viris criticis multifariam vexatus dico v. 1054 sqq. sic traditos:

βάεαν, οἱονεὶ τυν διὰ των ρῶν βαίνοντα τῶν Προειρη μένων χωρioὸν Exstat igitur varia scriptura secundum

scholiastam ορειοβάταν quam G. Dindorfius scholiastae alteri S ab ipso nominato tribuit nulla idonea causa, ut mihi videtur, quum inter scholia legatur et cum schesio, cui praescripta est, arctisSime cohaereat. Jam primum non intelligitur, quomodo ορειοβαταν vel ορειβάταν, quod in alii invenitur libris, ex ἐγρεριάχαν ortum sit, nam quod Reifigius docuit, ob similitudinem Summam litterarum permutationem verborum facillimam h l Sumendam esse, optime Hermannus refutavit. Quare factum est, ut modo hanc modo illam lectionem praetulerint homines docti utrumque nullo pacto dici potest quum propter molestissimam, ut mihi videtur, epithetorum ad colu, siquidem ad hunc referenda sunt, accumulationem, tum quia plane a metro abhorrent. Itaque interrogandum fit, utrum alterum delendum sit, an utrumque.

18쪽

Dissentiunt valde viri docti de hac re. lerique tamen ἐγρεμάχαν retinent. Sed aliae praeterea exsistunt difficultates SiVe εγρεμάγαν, Sive oρειοβασαν SIV ὀρειβαταν retinetur, Versu ενδ' ἶριαι τον ρειοβάταν Sive ἐγρεμάχαν cum VerS antistrophico non congruit. Quod autem ad interpretationem verborum ενθ' i uti τόν

καί Quam si per et vertimu verbum s/ι'Mξειν intransitive vel passive usurpatum accipiendum est, nam sensus haud alius esse potest atque: ibi bellatorem Τheseum et duas innuptas sorores mox pugnae implicatum iri, quam significationem intransitivam in μι iξειν ine88 posse equidem quamquam concedo nam inVenitur ἐπι/ιiγνυ ita apud Thuc. I, 2, 1. I, 13, 3. Xenoph. Dab.

ΙΙΙ, 5, 16. Heliod V, 33, itemque δερος ει γνυμι et apud alios velut Herod. V 64. VI, 112. Xenoph. Cyrop. V, 4, 46 et apud Soph. hil. 106 - attamen locus ita ServatuS, quum metricis repugnet legibus, ferri nequit. Contra si is per etiam vertimus id quod Schneidem Spengelius λ alii fecerunt, nescio, quantum perspicuitati loci

SubVeniatur, quum Sorores quoque duae pugnae participes narrentur. Quas difficultates sublaturus Hermannus Versum antistrophicum respexit et verba ἐγρε ιύχαν et ρειβάταν a 80phocle profecta, verba Θησέα καὶ Vero ab interpolatore explicandi gratia addita posteaque in textum recepta SSe cen8uit, unde ει θ' ι uu τόν υρειβάταν ἐγρε3ιάλαν τάς ιστολους τ scripsit, Theseum inteli, gens Verbi τον ρειβάταν ἐγρεριάχαν Simul VerSumantistrophicum, qui in codicibus aeque corruptu videtur esse traditus, ac v. 1054 sq. mutans in Vitis δ'ορμάται χαλωσ' μnυκτηρια ιωλικά, qua in mutatione equidem hoc tantum monuerim, primum me non intelligere, quomodo χαλῶσ' in κατά nullam mea sententia offensionis ansam praebens a librario quodam sit mutatum, deinde Ἀωλικά cum sequenti vocabulo υβασι hiatum efficiens serri non posse. Aliorum virorum doctorum sententias singulas refellere longum videtur. Hermannum secuti Sunt Wunderes, qui tamen in versu antistrophic hiatum

in in hilologi tom XIX. p. 445.

19쪽

13 κατά - -υκτηρια πώλων serendum censuit, Olmus i), Paulius '. einechius scripsit in stropha ἐωθ' οἰ/ιαι τόν

ορειβάταν Ῥησε καὶ τα διοτολους κτλ. in antistropha V. 1068 πασα σορριάται χαλατ ρεπυπιηρια πωλ κἀ κτλ.Dindoctus strophae verba ut Meineckius habet, in anti- strophae v. 1068 πάσα δ'όρ/ιάται κατά i sint κτήρι' - - - - ἄμβασις κτλ, sed mutandum proposuit, σεα-κti in ἐγει/αν τάσχιστολον κτλ. auchius in stropha ἐνθ' I/ιαι λεών ορειβάταν Θησε καὶ τον κτλ. in antistropha v. 1068 πάσα 'ow ύται χαλασ'a 3 n 'κτη- ρια πώ λων num Versus inter se reSpondeant non curans. Restat, ut quam equidem loci emendandi optimam habeo rationem, exponam. Primum autem hoc contenderim, omnes in poetarum operibus praecipue in canticis locorum sanandorum conatus aut a Metrici rebu proficisci aut non plane iis carere deb8re. Jam supra demonstravi, versum 1054 sive Ἀγρε/ιάχαν schemate ), iVe ορειβάταν, iVe ορειοβάταν sche

recipitur, nullo modo respondere ver8ui antistrophieo, qui traditus est πῶσα νοριιῶται κατ 30 V. 1069 πυκτηρια φάλαρα πώ,λων. Bemerus ' quidem jam in metrica versus ενθ' obιαι τον ἐγρεμάχαν - - - - - , qui tertium efficit glyconeum, natura offenditur, quum Sophoclem in mediis dactylicis epitriticis, qui inde a Versu 104 usque ad finem strophae 1058 semper eisdem decurrant elementis unum versum logaoedum interposuisse vix cogitari possit. Nihil enim refert, ipse pergit,hinitium carminis ex toga0edicis constare, nam in initio et fine poetas non raro aliis metris uti, jam ex strophis dactylo-epitriticis antiquissimae formae M. 17 2 C. R 1086Satis elucet; sed mediis strophis sive logauedica sive alia metra inserere, prorsus contra indolem harum stropharum est. In hac tamen disputatione, Vereor, ne Vir doctus salsus sit. Nam ut Sophocles, quod Bergerus recte docuit, in primis suis fabulis accurate se ad leges metricas adstrinxerit, quod strophae M 172sqq. et Oed.

I. o. P. Q.

20쪽

R 108 sqq. demonstrant, attamen dubitare ausim, num Sophocles in extrema vitae parte aut jam in ea, qua Euripides quoque fabulas Athenis componeret, et qua alterum poetam, quod alterius proprium praecipue metricis in rebus esset, et ipsum recepisse constat, plane quibusdam metricis licentiis ab Euripide acceptis, qui ut unum tantum exemplum afferam, in stropha dactylica epitritica Vedium lyconeum hypercatalectum ed. v. 828 ξανθαν

versibus dactylicis epitriticis inseruit, se abstinuerit. Itaque non dubitarem, quin versum ἐωθ' se αι τόνιγρεμαχαν sive ορεψάταν reciperem, si prorsus a difficultatibus vacuus esset et cum versu antistrophico Ongrueret. Quod quum fieri non possit, quin incertissimas prop0nam conjecturas, videndum est, num v. 1054 medelae praebeat ansam qua in re emerus rectam o traSSeriam videtur. Deleto enim ex v. 1069 φάλαρα quod ex Hesychii s. v. ἀμ-υκτηρια es et φάλαρα Σοφοκλῆς Οἰδίποδι ἐν Κολων interpretamentum esse jamine mannu cogn0Iit, ipse versus optime quadrat in stropham Verba enim α/0 πυκτήρια πώλων cum praecedenti Versu πάσα 'οριιαται κατ ιι efficiunt duos epitritos cum dimetro dactylico. Deinde recte monet extremam illam strophae partem mirum in modum similem esse primae partis, nam initio legimus ἀνδρῶ, τά ἐπιστροφα τον χαλκοβοαν Αρη νιι ξουσιν et sub finem dicitur Θησέα καὶ τα ἀδελφεάς αυταρκει βοα τά ἐμν/ιίξειν Redit chorus ad eandem sententiam, a qua prosectus est Omnes autem adhuc emendandi conatus ea de causa pedi Versam praebuerunt interpretationem, quod verba λησέα - τάς διστολον ἀφιῆτας δελψεύ semper pro Subjecto habebantur. Non autem subjectum sunt, Sed objectum in eo enuntiato, cujus subjectum post verba illa

ενθ' hιαι fuisse, praedicatum autem Verbo εμμίξειν c0n

tineri equidem arbitror. Jam non difficile est dijudicatu, quid in illo loco a poeta scriptum fuerit dummodo hoc

teneamus, in initio strophae de arte i. e. de pugna jam l0cutum esse poetam. Itaque et hoc loco aut 'Aρης aut epitheton ejus nominis fuerit Bergerus conjecit ειθ' οἰμαι Αρηα existimans librarios lacunam in v. 1054 post-

l. o. P. 47.