De Soph. Oedip. Colon: Stasimo secundo

31쪽

causa fuerunt. Ῥerquiramus igitur, num omnino aliquid in his verbis sit vituperandum. Infinitivus futuri cum αν quem in ν δώσειν legimus, suspicionis ausam ipse per se non praebe Invenitur enim et apud prosateos et apud poeticos Atticos scriptores CL Ant. V. 390σχολ ή ποθ' ἡγξειν δευμ αν ἐξηυχ.ουν Ἀγω Eur mel

Contra intelligi non posse videtur, quid nunciat τά '

Subqli in Creontem igitur subjectum subintelligi vult,

imuria tamen, quod plurimi virorum doctorum viderunt; nam creon si subjectum enunciati esMt, musto actonomon ejus omitti potvisset, quin oratio ruis nimia laboraret obscurit te. Huc accedit, quod de una tantum virgine chorus loquitur, quam difficultatem suboliastes annotatistii sua ut tolleret studuit causam offerens mea quidem opinione haud probabilem. Et recentiores viri docti, ut usgravius, Hellerus, Hermannus, Relavius patrocinium singularis numeri susceperunt, unam Virginem Anxigonam magis et observari potuisse chor et surae cordique e, quacum non solum ut prius conspecta diutius et plura collocutusAEsset, sed quam etiam indvini sim abripi suis vidisset oculis, quum altera Ismenis ab sens rapta tantopere animos commovere nun potuiMei , judicantes . Cui sententiae multa quidem opponenda Sunt

Primum horus ipse v. 055 τάς διστολους ἀδμητος αδελφεας protulit, deinde et in diverbio' et in horicantico tam antecedenti quam insequenti plus semel sermo

32쪽

os de duabus virginibus, quin ipse dualis distinete exprimitur. Deinde ex Thesei verbis v. 1040 υχ παυσο - πρὶν ἄν σε των σῶν κυριον στήσω τεκνων apparet,

non de una filia loqui posse chorum sed de ambabus cogitandum esse Intellexit hane dissicultatem scholiastes,

qui annotavit δυναται δὲ καὶ τέρα εἶναι et προσωδiατα δειν τλασάν δεινά δ υρουσάν πρ αυθ. πάθη, neque est, qui nesciat, accentus ab lexandrinis grammaticis saepissime pro lubitu positos esse Attamen nonnulli editores Schaefer. -ius Schneider. qiuae tradita sunt, retinuerunt subjectum nunciati Creontem subintelligentes Wolffusa τὰν δεινὰ τλάσαν i. i. e. Antigonam subjectum facit atque verti vult divino virginem)gravia perpessam graviaque a fratribus expertam mox mala reddituram esse, i. e. raptum Antigonae raptoribus fore damno. Jam supra dixi, me adduci non p'sse, ut

ehorum de Antigonarari loqui int6lligam. ' Mi viri docti

ut, gravius Relarius Hermannus ser verunt τά δεινάτλάσων κτλ. mutaverunt tamen ἀν δώσειν in ἀνδωσειν sive ἐνδώσειν sed non sustulisse difficultatem hac mutatione mihi videntur, nam non solum durum est Creontem supplere, is ut sententiae subjectum sit, sed etiam substantivum πάθη ita positum est, ut consulto ab adjectivo δεινά separatum esse facile perspiciatur. Reisu. ἄν δώσειν retinuit quidem sed nixus adnotatione scholiastae

accentum τά in ταν κτλ. mutavit. Structuram autem verborum eam esse censet, ut genitivi τήν etc. pendeante προμνῶται γνώμ= in hyperbati speciem quandam per τά ἀν δωσειν seclusi, ut v 871 ξω βία, κεἰ μουνος εἰριι, τόνδε, καὶ χρον ' βραδυς Sed fallitur vir doctus; exempla enim, quae attulit' ad loeum, de quo agitur, minime quadrant. In illis enim conversio non verborum sed totarum est sententiarum, quarum altera alteri, a qua non pendet, inserta est ita, ut si insertam dismamus, altera per se recte intelligi possit, velut si in illo exemplo a Reis is allat elocutionem κεἰ μοένος εἰμι ι - χρονιο βραδυς demamus, altera elocutio ξοι δέα τονδε incolumis restat. In v. 1076 sq. contra verba το α μνειν si revera exempli allati instar elocutioni

33쪽

me FH - γριώμμ ταν - . . . . Παβην a quibus pendent, tit posita essent, foedissimam verborum e VerSionem poetae objurgaremus. Fuerunt quoque Mi in αν δώρειν substantivum, a quo pendeat genitivus τῶν δεινά τλ. . . . . . latere 'ti contrariam medelae quaerendae viam ingressi sint. In his fuit Nauchius, qui τυλαν λωι pro ταχ αν δωσειν, almius, qui τά εὐποιαν, euklinius ' Muυσιν, L. etersius ' primum

δικαν δωσειν ταν . . . . tum autem τάχ αν χωρεi ταν

osse, τῶν idem quod recedere a virginibus' conjecit; quo singulos esellere supersede hoc unum monens, me non intelligere, quid si revera in αν μειν substantivum lateret, sibi vellet pronomen τι. Jam enio ad conjecturam, siquidem quae ab illo Viro docto mutata sunt eo nomine sunt digna, Umsino prolatam et a G. indoreo Berisio ei cis Paullo' assensione comprobatam. Scholiastae annot tione adductus almsidus scripsit ac ἐνδώσειν Λαν

quae et ego in textum recipi voluerim. Non tamen comtendo verba ab Elmsido proposita sine dubio ex Sophostis manu prosecta esse, sed longe eam conjecturam ceteris Praeatare uto. Neque tamen νδώσειν ea de causa Mespiendum sta tuo, quod a scholiasta in margine adseriditum invenitur, sed Rod ea significatio, qua Elmsimus adhiberi illud voluit, optime ad sensum quadrare ibi

videtur Non enim eum scholiasta et Musgravi ver tendum est per reddituros se Theban08, Sed per re--88ura c. mala, eodem sensu, quo corporis animique dolores remittere dicuntur, id est sedari aut decre cere Elmslejus praeterea annotavit quam significationem, . ut plorasque alias, communem habent ἀνιέναι et ἐνδιαναι Grammaticus apud Beiserum p. 405 ἀνιέντα:ἐνδοντα. νίλοιν ἐνδίδωσιν. Hoc igitur chorus ταχα

ἐν σει, κυνήσει παυσεται τα πάθη των παρθένων

τῶν δεινα παθουσων. Etsi δεινά et πάθη alias eo juneta inveniuntur, velut ed. Q. V. 1297, tamen necesse non est ut . L conjuncta intelligantur substantivum

34쪽

παθον subjectum est totius nunciati, aeeusativus autem δεινα ex τλαθῶν et παθουσαν pendet. Jam restat, ut d opusculo nuper edito laseri, qui hac de re multa disseruit conjecturasque proposuit, paulo accuratius agam ). Ostensus primum in ea quam Elmstrius verbo ἐνδιδόναι h. l. tribui voluit, significatione remissura esse recte prosectus est vir doctus a propria notio' sedandi in manum et accurata inquisitione exemplorum in Stephani thesauro' copiosissime congestorum demonstrari contendit, Euripidem, Aristophanem, Thucydidem, a quibus solis inter scriptores optimae aetatis verbum ἐνδιδοναι usurpatum sit, quotiescunque id verbum non cum propria dandi in manum notione adhiberent, translate eo uti cum significatione vel indulgendi vel cedendi vel etiam remissius agendi. Ipse vir doctus autem his verbis ansam praebet, qua ipsius sententia refutetur. am non 'probans eam, quam lmsidus usurpari voluit notionem timtransitivam remittendi hoc tamen animadvertere debebat, non abhorrere verbum ἐνδωοειν ab hoc loco, etiamsi transitiva remissius agendi significatione usurpatum sit, dummodo substantivum παθη pro persona usu haud insolito adhiberi putemus. Quodsi verum est, propriam dandi notionem ne tum quidem prorsus evanui8se, quum hoc verbum translate ab illis scriptoribus cum significatione edendi vel reinimius agendi usurpetur, qua de causa subjecti cum eo conjuncti loeum ubique homines obtinere videantur, nimirum quibus solis dandi facultas reete imputari possit, et haec significatio in hunc locum quadrat, nam optime verti potest praesagit mihi animus.

mala Virginum . . . . minus exercitura sc eas e8Se.

Sed causam non intelligo, cur grammatici eiseriani annotationem supra commemoratam pro nihilo habeamus. Fallitur vir doctus etiam in eo quod pronomen τὸ ad γνωμια τιρο ιναται adjectum haud aliter explicandum censet, nisi ut pro accusativo respectus, qui dicitur,' beatur Minime vero τὸ accusativus est respectus, ed0bjecti, erius ad explicationem accusativus cum infinitivo equens τα ἐν σειν nuθη adjectus est Prorsus

35쪽

denique ineptum est, quod sententiam particulam 'in troductam tecedenti ἔρδουσιν stabiliendo inservire dicit. Nam non dicit chorus opinor facturos illos esse ali tuid' sed dubitatibnem suam exprimi vult remne geruni ait cunctantur* atque interrogationis signum post μέλλουσponendum esse facile quisque perspiciet. sique ad si biliendum alterum in praecedenti elocutione m0mentum, quod num accipiendum sit chorum ipsum dubitare ab- paret, sententia insequens inservire potest. Itaqu equidem valde miror, quod Glaserus SchneideWinum secutus Vertere ausus sit: Remne gerunt an unctantur Nam praesagit mihi mens aliquid eici Quod ad viam, qukm Glaserus ipse ad locum sanandum ingressus est, attinet, mutari voluit νυώάειν in ἀνδ-ει et τἀν i

puncto posito post γνω/ι in v. 1076, ut subjectum enuntiati inde a τά . . . .. πάθη cum insequenti τελει. ..... διχα conjuncti Theseus sit; et quia subiectum Theseum esse ex nunciat τάχ nu θη haud clare elucidat, scribi voluit pro oti τελε πιυς - τελει εΘησεν κτλ. quum litterarum ductu commotus, tum quod sibi persuasit, Jovem hic prorsus non suo esse loco. Qua conjecturas, quae paullo accuratius inspicienti iu-tegrae relinquendae videantur, multis refellere verbis

κατ' ἀρια in aliquot apographis in unum verbuli contractum recte a viris doctis ' dirimitur. Significare potest vel quotidie et quotidianum vel hodie et hodier num, quarum ista notio plerumque conjunctum habet adverbium ἀεί velut hiloct. v. 797 ω θάνατε, πῶς α,

καλου/ιενος Ουτω κατ abin οὐδυνα μολειν ποτέ ed. C. V. 682 θάλλει - κατ ἐ/ιαρ αἰεὶ νάρκισσος aut η istius nunciati sensu elucet velut Oed C. v. 1364 αλλου. ἐπαιτῶ τόν καθ' a 3.έραν βιον l. altera autem omjunctum habet νυν velut Oed C. v. 3 sq. καθ' 'ριέραντην νυν M. V. 801 sq. v. 753, aut omisso νυν, ubi

tamen ea significatio lacile ex sententia cognosci potest. Itaque recte Reifigius ontra Orotii versionem seMagnus Juppiter in diem nunc hoc nunc aliud gerit): Idumae magnifice est dictum Jovem non otiose vivere nequeae8se ex Epicuri beatis. Possit vero sic eogitari, ut perficere magnum quiddam quotidie videatur At hoe rei, da

36쪽

qua nunc agitur, extenuat cum mim rei lausa ine proseruntur, ea ipsa quantumvis magna hoc acto qu*t, dianis rebus annumeraretur. Immo multo Hatior it sententia, si hodie aliquid dicatur inusitatum ac M 'fieri, qualia non offerat quovis tempore Iuppiter. Κατημα Vertendum est per hodie 'nio nunc ad loeum, in quo quasi eas ilκ μ omne quoad scio recentiores editores et critici arismeriticam exercendam putarent. Quae chorus a supra i initio totius cantici optaverat, ut sibi pugnae partisipiesse liceret, nunc aliis exprimitur verbis. Traditi autem versus ita sunt: M' ἀελλαία ταχυρῆυιστος πέλειὰς αἰθε

ρ α νεφέλας κυρσαι. πιών. ἀγώνων θεωρήσασατο λιον ο/ιμα. De quibus hoc tamen notandum est,

mirifico omnes codices consentire modo, nisi quod Vatio pro 'va habet αἷμα aperte salsum a scholiastis autem nihil annotatum est, quippe qui nullam diificult*tem inesse censerent. Nihilominus multa hoc loco non plane sunt perspicuae rimum quidem dubitari potest, hum

αἰθεριας νεφέλας pendeat a πελειάς an a κυρσαιμι

absolute sit adhibitum ita, ut locum significet, unde quis prospicit quam ultimam construendi rationem minime probaverim licet serri posse eoncedam. Deinde si αἰ -

ρίας νεφέλας cum κυροαιμι oriungim , quaerendum

est, quibuscum verbis construendum sit πιῶ δ'Ἀγώνων, quin etiam αυτων ipsum per se quomodo e licetur quaesti satis multum viros doctos iam vexavit. Denique quid significat θεωρησασα του ιον,3ιμα Non mirabile igitur est, fere unumquodque verbum Iide ab αἰθεριας ad μιρο mutatum me a viris doetis. Conjecturar unquas protulerunt, haud minus XVIII a Cantero, Heactis, Μu8gravio, Reifigio, Doederiino, linsido, Hermanno, Wundem, indoreo, auctio, artungio, uisarduo ) Struvio . eineerio, essetio', L. etersis', ec libi ' Gleditschio ' inveni, quas singulas ex parte summo imenta acumine silentio praeterire mihi liceat, ne fines

37쪽

hujuse opustali plus aequo extendam Aceeidit altera causa, cur singulas virorum doctorum sententias refellere snpersedeam. Quamvis enim elarissimi et artis criticae peritissimi viri corruptelam huic loco inesse censuerint,

attamen equidem, ut quae maximo consensu omnium c

dicum; - minoribus qui dicuntur non multum tribuendum eis auctoritatis, nobis tradita sunt, conjecturis prolatis reddam probabiliora quam obiter inspicienti appareant addaei non possum commentatorem non correctorem Deus requirere mihi videtur. Nam etsi quae sit verborum eons etio aptissima quaerentibus accuratius ut locus perapietatur necesse est, attamen si ad sententiam spectes, plan sunt omnia. Chorus optans, ut columbae instar in nubem molare sibi liceat, haec diuit: utinam columba rapida celerivola aetheriam nubem assequar et quod ad Oeisum meum attinet, pugnam ipsam adspiciens. mum quidem et αἰ sitae νεφέώας et αυτων ἀγώνων pendent a verbo κυρσαι tu a diversis modis dicebatur

is alteriun minus proprie dictum est, nam nubem c lumba ipsa assequitur, pugnam e nube inspectans is nisi culis, Itaque poeta, ut clarior fieret res, quo posterior loeutio discrepabat a priore, adjecit θεωρήσασατοτρον ἔμμω. Non tamen res ita intelligenda est, ut

γ' ungatur κυρσαιμι θεωρησασα, nam recte Hermann in priore editione adnotavit, frequens esse junctum emi PMikiyis πυρεω, rarum κουρειν, unde sequitur θεωρή- σαο non grammaticae secundum leges cum verbo --σo m esse construendum, sed ad κυρσαιμι αυτωνδ' ἀγώνιον explicandi causa esse additum. Videmus etiam, qua

de causa particulam δε pro copula adhibuerit poeta ut diversas, quibus chorus nubem una cum certamine assequi velle dicitur, ostenderet rationes. Si αυτῶν Θεώνων retinuigrat, eodem modo et nubem et ertamen assequi vine chorum indicasset, quod fieri nequit. Quaeritur, quanam significatione θεωρήσασα hoe loco usurpatum

sit. Const. Matthiaeus, ni de hoc loco diserte egit ietiam de signifieatione verbi θεωρετ in excursu IL Hu deae libelli' reeta disseruisse videtur Propria enim

I in quassit Soph. p. 5 sqq.

p. 16 sqq.

38쪽

hujus verbi notio est: contemplari, inspectare, intu i 'hine anteresse imprimis ludis aliisque sollemnibus cf. Xenoph. anab. I, 2, 16. II, 4, 25 sq. l. Quod autem alii viri docti, imprimis Hermannus in adnotatione ad

locum de quo agitur, editionis prioris, docent, 'ε-εὶν alias SigRificare θεωρους πεμ=πειν, Matthiaeus falsuRi esse demonstrat. Notum est fuisse morem Graeciale, ut festo publico atque universae graecae nationis communi, ubicunque illud celebraretur, singulae interessent ei i-

tes... Quod eis legatis missis fiebat, qui miliarum suscipereul, tamen totis civitatibus tribuebant 0raedi, quod singuli earum nomine sapiebant, dicebantque ipsas civit te festum aliquod θεωρεῖν QR rq Minnieli, ut praeghans fieret ..νj hujus verbi inue notionepi Miscendi adspersa, diceretur θεωρεὶν εἰς quin est

sententiam suam ercemplo ex Thucyd. VIII, 10 sui to

prob*ye vult, Verbiβ, Raei sequuntur, 'selli vir. ergit epit Thucyd. καὶ λειδῆ. δε εχώρη/qur, nuρεομε- ντο, ψ quibus spectationem ludorum isthmi 'rum Atheniensibus ipsis attribui et omnium trium. verborum subjectina, Athenienses eas hyparet. Itaque et nostro Sophocleo loco. θεωραν non Plus significare videtur, quam spe cuση eque tamen eam, qua Matthiaeus ratione

coinprqbaverim. Ipse autem hisce . utitur vertis: Quum enim proprie non ipse homo, sed ejus oculi aliquid inrue nivr, ad subjectum 'ω, quod latet in θει - σασα κυρσαιμι it enim nonstruibuit atth. per appositionemus latissimam addidit 'timis Ἀριμ, cujus beneficio si. sicuishet, chorus proclium esset intuitus. Hujus sχ-caei κ' ' λον αὶ τοὶ ιερος quod vocant, nssi innumara', bili apud Graecos exempis exstant, ut Insredibile sit, omnium interpretum Doederlinum solum illud uera ovidisse. Vide atin grammat. ε 388, h. ο 42i, annin lat. i 34 32, 3. Opportuni4simum exemplum est, M Duoderun citat ex AeschyL. Proin v. 902 3s δὲ Matuό-κ

Sed Const. atth. ipse in iis quae sequuntur, fieri posse concedit, ut haec loci expiseandi qti otata

39쪽

vocetur et contoria. Quod etiamsi equidem pro certo comtendere non ausim, aliam tamen magis mihi placentem yr poSuerim Velim enim ιον ον ομμα pro accusativo respectivo habeatur, qua constructione hoc loco adhibita nemo mirabitur, qui licentiam poeticam haud ignoret Pauca tantum exempla, quae in hunc locum optime quadrare videntur, afferam. Soph. Phil. v. 456 υ πολλύσαι δη

ADV/ιενος Hel. V. 1212 λυπρ σας διέφθαρσαι φρενας θ. Neque in eo viris doctis erat offendendum quod chorus ex viris constans de se dicit θεωρήσασα, nam quum Sophoclem omnino viros cum columba conserentem Videamus, aegre serendum non est, eundem poetam mminino uti genere, quod non tam ad chorum quam ad it Hic referendum St. αχυρρωστος at, Veirbo ρώεσθαι,

quod Hesychius per σδεουδάζειν exponit, significat Veh menter moveor, ruo . Invenitur in Hom. Λ 50 1 411.4 17. 1 367. D 616. I, 3. Thucyd. II, 2. Optimo igitur jure scholiastam nihil explanandi causa addidisse equidem demonstra8Se puto. Jam transeam ad antistropham si , qua chorus quattuor precatur deos, ut auxiliatores Atheniensibus Coloniisque adstent de cujus v. 1085 tradit m κε πάν-rαρχε θεῶν jam Supra ubi de v. 1074 agebatur, dixi. . Primus igitur Juppiter invocatur omnium maximus

cης determinatorum correptum est, sed recte auchius vocativum illum a nominativo παντο-ας, qui Voce ἁγρεντ ιν paulo post insequente suadetur, roficisci monet. Itaque traditum receperim.

Ct insuper atthias grauim. gr. II. p. 48 sq.

40쪽

Complures interpretes ex exemplis v. 294 Oet σδε τῆσδε γῆς ανακτας et V 884 οὐ rue προμοι ubi aperte unus tantum princeps intelligendus est, etiam voce διiii ουχοις Theseum designari collegerunt. Sed aliter res in M/ιουχος se habet. ιι ιουχος proprie non principem,

sed eum qui δῆμον tenet significat, qui et princeps ipse

terrae et ineola esse potest. Itaque etiam nostro loco δ ι3ιον χως Verti potest et per principi siquidem exempla supra comparata respicimus, et per incoliS , quarum notionum utram in mente habuerit poeta, non pro certo explorari potest, nam etaheseus ipse et Athenienses Coloniique quorum rex erat, pugnae intererant Jam perspicuum est, vocabuli δα/ιουχος significationem ,,δῆ tto tenentis isde evanuisse, ut νιν verbi tantum istenere notio remanserit, quod ex adjecto si τύσδε hoc loco et v. 1348 τῆσδε δ 1 ουχος χθονος cognoscere licet. Quod . 1088 traditum est ἐπινικει- σθένει in apographis ἐπινικίω Hermannus in θένει ἐπινικείω transposuit metrica flagitante ratione. Otum autem est, quam saepe inversiones vocabulorum in textu inveniantur velut in El. v. 530 ος oi ro pro ουτο, σος Eri. V Il8

7βατον εἰς ρος multaque alia exempla 3 Ceterum σθένος ἐπινίκειον nihil alui est, quam θένος τό si via 1 ad quod Hermannus affert ex Aesch Choeph. v. 475 έμπετ ἀρωγην παισὶν προφρονως ἐπὶ κI. V. 868. Eumen. v. 1011. Trach. v. 186 Λοχος hic non locum. in quo quis insidiandi ausa collocatus est sed actionem insidiandi ipsam . . expeditionem, quam Theseus contra Thebanos facturus erat, significat. Per prolepsin adjectum est τόν υαγρον, qui usus frequentissimus apud poetas est. s. Hom. B. 416 'Eκτόρεον δὴ χιτωνα περὶ