장음표시 사용
12쪽
An ea chymiamelancholi ea indicet causam caludam,infiigidam Ia
. N multitudo ad facultatem, dicatur ad secuti
tatem naturalem,anadanimalem,invita-
uere oporteat concursus & oppositiones vir
An possit esse pleihora solius sanguinis, acnon po- Npossit esse iuuenis peritus medicus intius omnium succorum ibid. prooem. An multitudinis species sint morbi an neutri affe- An grauius peccatum sit invictu grotantiumctus ibid. inclinare ad crassum, quam ad tenue et An magnitudo morbi sit scopus mittendi sangui- An victu magis crasse utendum sit in morborumnem 2 principiis,quam cum iam vigent αAn aetas sit scopus mittendi sanguinem ibid. An possint aegrotantes refici per aliam viam, quὶm Ansanguis in veme scissione fluat causi deuitandi per os svacui 3 An curatio fiatcontrariis aequalibus calor habeat vim trahendi per scian causa vacui Anconsuetudo auxiliorum afferat illorum necesi ibid. sitatem,an solum tolerantiam s
13쪽
An ex calido in tertio, &calido in secundo mixtis, fiat calidum in quarto' ibid. An frigidum in primo reducat calidum in tertio ad an aliis signis ibid. An morbus regius ante septimum diem semper sit Anin solis morbis acutis utantur medici praedictione,an etiam in longis 1 ci An critis nocturna praestantior sit diurna ibid.
An euacuatio per infernum ventrem sit omnium
An morbi dissimiles sint perpetuo magis periculo' quam similes 12.
Anhunc gradum aut illum, ex his aut illis resultare, possit constare experimento ibid. An sint aliqua venena frigida toto genere delet M verhsemniseramedicamenta sint tantum hu-
14쪽
matiae, Mitia,Sclauonia, oc.Rex, hidux Austriae, DuxBurgundia, Suria, Carinthia, Carniola, ommembergae, sec.Comes Dirabs, orc. Votum esse volumus uniuersis. v dcum ex part delium nobis dilectorum Dannis i ub9 or Claudii de Mame -- misiter nobis expositum sit, Diuum olim Imperatorem GMaximilianum secundum, Domi-- genitorem nostrum colendi um augustaememoriae, ipsiorum socero quondam
dreae 'Mechelo, ypographo Francosertensi, certum priuilegium impressorium concessister Demi supplicando, vi cum dictus mechelus anno proxime praeterito diem sivum obierit, ac inter caetera officina eiust ographica iure haereditario adipsos Ioannem Aub9 s Claudium de Mameperuenerit,di naremur ipsismemoratum priuilegium denouo benigne concedere,sic eos fauoreor aut boritatenohra Caesarea contra aemulorum, alienis laboribus o mi lusinsidianis,fraudesac dolos tutosac munitos clementerreddere. Proinde nos eruditorum hominum conatus, qui in Rempubl. literariam multa quotidie commoda liberaliter conferunt,fauore se gratia nostra prouehendos censentes, eorundem Ioannis sub or Clauserimme humilimi recibus clementer annuimus, adeo ipsos adopera medica Ioannis Fernely ab auihore correcta se locupletata, se Controuersiarum Messicarum ae
Philusolatarum libros decem studio Francisci Vallessi Couarruvianielaboratos, alios au-ibores bonarum artium in Philosiophi Medica,Iuridicasseculiat pereosdem imprimendos adHMoricorum se Theologorum librorum vero edixionempriuilegio nostro, a speculiari consensu, mi non debent) priuilegio nostro donauimus, prout hi fice nostris luens scienter, animo bene Hiberato, o Caesarea nostra authoritate diserte donamus. Aeproinde omnibus iis, qui in sacro Romano Imperio ac Regnis domini,ssnonris haereditariis selimprimendis vel vendendis libris vacant, heu quacuns alia ratione librariam negotiationem exercent, tenornpraestentium sterio inhibemus es vetamus,nequis eorum suprascripta opera,
posteaquam eorundem Ioannis Aub γ or Claudν de Marne studio ac diligentia in luce nodierint, ad exennigab editionis die numerandum,intra sacri Romani Imperisse omnium
Regnorum acprouinciarum nostrarum Anes, eodem vel albo charactere excudere, aut τbi-
cum recudenda dare,vel alibi impressa adducere, vendere Ῥel distrahere palam vel occulte ausit.'isquis vero aliter fecerit, or interdictum hoc nostrum neglexerit,is debebit no sim eiusmodi libris impressis,quos nimirumpraedictiIoannes Bubry or Claudius de Marne, mel eorum haeredes, aut mandatum ab iis habetes,auxilio Magistraruου eius loci,aut ua quos authoritate,anrahendere se sibi vendicare poterunt,priuari, verum etiam insuper decem Marchis auripuri, nostro Imperiat Fofraudis vindici, se dictis Ioanni se , Claudis
de Marne, eorum haeredibus,m aequo soluendis es numerandis,mulctari dumodo tamen
ex molis editionibus antedictorum verum qui hexemplaria quamprimum μὰ siumpi bus ad Imperialem Cancellariam nonram eiusdem desinato Turatori transimittat. odsi neglexerint, hac nostragratia se priuilegio neutiquam gaudere poterat,sedeostatimni- uati cr exuti esse censerantur. Proinde mandamus uniuersis Osingulis nostris c acri Romani Imper subditis ac si libus dilectistam ecclesiasticis,qua cularibus,cuimcunque gradus, status es conditionis fuerint, praestenim vero iis qui in Magistratu constitui sunt, velFuperiorumsuorum Ῥe uoipsius nomine,ac loco,iuris est justitiae administrationem exercent,ne quenquam hoc priuilegium si interdictum norium impune violare,oernere se negligere patiuntur. Sed quos contumaces compererint, praestri apoena plecti, o qui-bmmusrect eripotest modis coerceri curent: unus si graui 'mam indignationem nostram, ac eandem mulctam incurrere noluerint. . uod autem haec rata o mafini,hisce literis nostris testatum esse Doluimus. in dedimus manμs nostr ubscriptioneo sigilli nostri impressisne roboraias. Datum in ciuitaienostra Vienna,disve sima quinta mensis Mais, Anno Domini misi mo quietentesimo octuagesimo siecundo: mgnorumno orum,Roma eptimo,Hungaricidecimo, Potimici itidemseptimo.
16쪽
A u distise, distinaΘ, Ω diligenter enarrata senta
Galeno, medico ac philosopho nunquam satis pro dignitate commendato, omnia quae inuenta sunt ab Hippocrate antiquo illo medicinaedoctore queno laudare; sed laspicere fas est)ut nihil quicquam, vel ad artis semmum si quod tame esse potest summum j complementum, vel ad dilucidiorem enarrationem dessidetari videatur. Nam est nobis Hip
pocrates unus instar mille autorum: & unus Galenus pro innumeris explanatoribus. Nulla enim est
artis medicae pars, quam ille non inuenerit , neque quam hic ad summum non excoluerit. Id quod vel ex scriptis eorum,qui post hos autores in hunc usque diem scripsere,fit manifestum cum enim Galenus, qui Hippocrate est mulio iunior, mille ac quingentis ante nos annis scripserit: nihil tamen eius inuentis adhuc es additum. neq; φ quicquam tanta librorum volumina,quanta ViX iam capiunt bibliothecae,co tinent: aut quicquam Compluti a nostris praeceptoribus, aut a nobis docetur,autab alijs alibi,quod non in Galenum referatur. Ante Hippocratem medicina non erat in artem redacta. ab hoc usq; ad Galeni tempora erat sanὰ ars: sed, ut Plinius dixit interpolis: quaesti ab abjs inuenta ratione multis annis sui par rat tam dissicilem, & tam necessariam artem) ediscebatur: ab alijs comparabatur sola experientia:ab alijs solis sex mensibus, methodo Vt videbatur illis) c5prehensa, docebatur. Caeterum post Galenum non amplius interpolis ars fuit, sed perpetuis eadem,veris demonstrationibus cofirmata:quonia scilicet hic a
tor nihil quod ad artis attinet constitutionem,non reliquit inuentum, quod po-3 steri seperadderent: nihil non clarum, quod enarrarent. illud unum multi conati sent emendare,quod tam longae artis tam expeditam traditionem necessarib consecutum est, nempe prolixitatem; ne tot libri essent a nobis euoluendi: non parum nos,hac in parte se iuvaturos sperantes:tamen interim nobis prolibris Galeni,qui in quinq; non adeb grandes; tomos rediguntur, libros praestit tare;qui non facile in centum tomos redigantur. praeterquam quod nullus est co- secutus,ut tot praecepta breuius,quam Galenus,pertractaret. Nam qui inter illos totam artem sibi proposuerunt pertractandam, ut Avicena, aut omnia, aut
pleraq; sine demonstratione tradunt: sibi sine ratione haberi fidem postulantes: reliquorum singuli singulas partes tractandas suscipiunt. & nullus illorum est, qui vel in ea, quam solam tractat, parte: non sit Galeno, qui nullam omissi multo inferior. Solus Avicena post Galenum visus est nihil voluisse omittere. qui fortasse proinde toties rurpitet lapsusest: aut squod verius arbitrod quonianon docebat cum demonstrationibus, sed velut in cumulum cuncta conger
17쪽
bat:quanquam in multis consul a Galeno deuiauit, arroganter contradicen non solum in contemplatorijs opinionibus, sed& in practicis praeceptis. Qiudires effecerat,Vt cum superioribus aliquot seculis bonae literae iacerent,&genuiuna Galeni monumenta delitescerentitota medendi ars fere perijsset; dc nihil in ter medendum Hippocrateum,sed Auiceneum fieret: iam vero diligentissimo. rum hominum, pariter ac eruditi morum squales multos tulit hoc seculum benescio, primum integritati de pristino nitori restituta sani: deinde &eleganti latinitate donata. Quare nihil est maius, quod ars medicinalis ad integrum
complementum requirat.Solataborat ut arbitrodopinionumvarietate, ac ρος- stionum:quam talptorum non admodum utilium multitudo peperit.Quod e- Iogo intelligens, studiosos medicinae, si quid possem, Volens iuuare, quaestiones medicinales scribere institui: ut, quid in unaquaq; sentiendum sit, constet. Conabimur, quoadfieri poterit, si quid noui attulerimus, cum demonstratione
proferre: ubi haec non succurrerit,iacebimus nostram opinionem; quo, ubi fieri possit,litem dirimamus: ubi secus,nouam addentes opinionem,rem non reddamus obscuriorem: nisi&'rte aliquid ijs, quae ab ali)s dicta sint, visum fuerit multo verisimilius. Interim breuitatem consectabimur: ne studiosos, ad artis petitiam properantes,quqstionibus implicitos,longius remoremur:id quod virutiosissimum est in his, qui ante nos quaestiones medicas, barbare illi quidem omnes, scripserunt. Quoniam vero in quovis opere nihil contingere potest lege- α tibus,aut iocundius,aut Vtilius ordine: delectationi, dc memoriae eorum, qui in hunc librum inciderint, consulentes; in decem libros totum opus censuimus distribuendum. quom priores duo controuersas, quas philosophi habent cum medicis communes, contineant: tertius quaestiones depulsu dc utina habeat Debetur enim signorum dignitati propria disputatio. nam quarto dc quinto p thologicas dabimus quaestiones: sexto eas, quae ad artem tuendae valetudinis spectant.Tres sequentes habebui curati uas: ultimus prognosticas. quinq; enim his,tanquam praecipuis partibus,tota medicina constat. Ergo eas, quae ad physiologicam spectantpartem, primum pertractabimus. Nam haec, ut philosephiae finis, ita medicinae principium est. Sternit enim philosophia medicinae viam: 36 potissimum qua parte temperamenti, & compositionis humani corporis notutiat sese accommodat.Componitur vero humamim corpus, compositiori qua dam ac propria constitutione,ex membris organicis: capite inquam) thorace, ventre,cruribus,brachi)s dc reliquis. Sed ante hac, singula illorum ex homoeomeris,ut carne ineruo,arteria,&Vena: haec rursus elementis quibusdam,qqae ab Hippocrate&Galeno dicuntur secunda, humoribus inquam, componuntur. Hanc compositionem habet homo cum omnibus sanguine praeditis comm nem:ante quam rursus habet illam omnium primam,ex primis elementis, quae illi cum omnibus mixtis natura constantibus communis est Merito igitur com .positivam doctrinam nobis instituentibus, primum'abet in disputatione lo- , cum ea qu*stio,quae de modo, quo elemeritata mixto sunt, inter philosophos& medicos intercedit.
De modo quo iam primasimis comp--μι m. cap. t.' N Trini philosophi de primis elementis multa deliramenta tradiderunt.
- illudunum euidenter intellexerunt: Quae generantur, omnino ex aliqua roconstare oportere, in quam resoluantur rursus e quid tamen illud esset, ignor tunt. Alij generabant ex insect:bbus corpusculis, quae proinde atomos appellabant:alij ex terra,albexaqria, alij ex aere,ex igne ath omma costituebant: alij ex solioru duobus,aut tribus. Pi imus omniu Hippocrates calidu, frigidu, humidu, ac 'siccu invexit: aperte demonstras,quatuor esse prima elemesa igne, aere, aqua,&terra: neq; his plura,neq; pauciora;vimul; halijs in locis, ita vel prςcipue in eoopere,qd de hominis edidit natura. Hqc principia receperiat ab eo oes philosophis inter philosophos,Epicureosiinter medicos,Asclepiadae sectatores,omnino neque
18쪽
neq; philosophos appello sed quanquam hoc ioma indubitanter ab omnibus
dmittitur:tamen illud in dubium vocatur, Constemne cuncta ex his eleme tis eorruptis secundum sotmas,aut suas formas retinentibus. Sunt qui haec et mentanon minus retinere suas naturas asseuerant, atq; priusquam in hanc c5- positionem coluissent.de horum numero est Avicena, autor non omnino comtemnendus. Alij, de quorum numero Aristotelem esse , & Galenum&Hippocratem ego statuo,solas elementorum qualitates seruari, reliqua corrumpi putant.Est Averroes, qui media via Volui tincedere dicens, tinere elementa se mas,quae substantides appellantur, sedremissas illas quidem, ac suas naturas nox o constituentes, M proinde neq; specierum tribuentes denominationes. modvidetur innuere etiam quodammodo Plato in Timato,dicens, Elementa prima
non debere dici hoc quid sed quale aliquid. Verumhqc Platonis assertio maiori quadam speculatione indiget, quam ut in hoc loco de ea agi pyssiit. Sed haec
Averrois opinio,si nihil aliud,saltem illud absurdum conuincetur, admittere, Formas naturas. elementorum intensionem recipere, &remisitionem quod eius sectatores fatentur vltrb,addentes,Formas elementorum impersectum esse quoddam formarum genus:& Aristotelem ineategorijs, solum perfecta substantiae aenegasse intensionem. Sed admittent hi continuo; secundum magis deminus dici:&, Ignem alterum altero esse magis ignem:quod non intelligo , cur, o minus absurdum sit, quam hominem alterum altero magis hominem appellis re.neq; minus absurdum est,quod propriam habet essentiam, quin alicui insinde quod per se subsistere potest,a vera substantiae ratione secludere. Decipium tur ergo hi,quia ex improbabili admisso consentanealoquuntur,probabiliter se collegisse putantes.Sed praetereo breuiter,quandoquidemhuic opinioni pauci admodum acquiescunt:quanquam solet in medium produci,ut acutum inue tummon tamen adeo verum.Nobis tamen quibus in singulis Verum inquirere, ad dirimendas controuersias, propositum est:non tam subtilitatis,quam verit tis est eura. Qubdatam multiplici ingeniorum varietate in re praecipia obscura tam multae profectae sint opiniones,non miror. Sed quhd tam unanimiter as, o omnibus,&scriptoribus,&publice docentibus,ea sententia,quae afferebat,Elementorumformas in mixtis conseruari,in medicos, ut in opinionis autores, Massertores referatur,non possum non mirari. Neq; minus illud , quod , qui eam tuentur opinionem, Aristotelem ita opinari dicunt: cum tamen, nisi oscitanter verba Hippocratis, Galeni, & Aristotelis praetereant, aut consulto dissimulent, ne minus bene hucusq; intellexisse conuincantusnon possint, non intelligere, omnes hos, quos modo retuli,autores,contrariam assertionem,scilicetΕlementorum formas non manere, sed virtutes solas,multb probabiliorem existimasse. Aristoteles:Et quoniam eorum quae sunt, alia facultate,alia actusunt,fit, ut quae inmixtionem recipiuntur,quodammodo sint,&non sint. His verbis apertε do-4o cet Aristoteles,non esse elementa actu, sed potentia.Vexum, quid sit potentia esse,paucis interpositis ita declarat Neq; vero adhin remanent,ut corpus,& candor: neque alterum,aut utrumq; deletur;quia illorum facultas salua manet.Igitur illorum manent facultates:non formae. Sed fortasse hic subobscurius docet. An alicubi ClariusΘSecundo De partibus animalium cap. I. ita dicit: Cum itaqj triplex si compositio, prima statui potest ea,quae ex primordijs conficitur ijs, quae no nulli elementa appellant:terram dico,aquam,aerem ignem. sed melius fortasse dici potest,Ex virtutibus confici elementorum,hsq, non omnibus,sed, ut alibi antea expositum est. Humor enim, & siccitas, & calor, & frigus materiaco porum sunt compositorum.Ex his haud dubium est, Aristotelem virtutes Voc 1 o re qualitates primas,&eas solas manere inmixtis opinati.Galenus illumital terpretatur primo libro Methodi cap. 1.Dissident in eo somitto priora quod ristoteles,qualitates tamdm in se mutuo transire, omninoque misceo: Stoicia rem non has modb,sed etiam substantias ipsas existiment.In quodamfragmento,quod extat De naturalium facultatum substantia, ita inquit: Corpora, quae pud nos sunt, quatuor elementorum temperatione generari uniuersa firmiter
19쪽
me scire aio: quae praeterea & per se contemperentur totamon, ut putabat Empedoclest, exiguis comminuta partibus: num autem se totas peruadetibus co
potis inuicem substanti)s,an selis qualitatibus,neq; cognitu necessarium arbitror , neq; pronuncio. terum qualitatibus fieri temperationes, probabilius censeo. Octauo libro De placitis commendat Hippocratem, quod elementa prima nominibus qualitatum appellauerit:& secunda,liumores scilicet, nominibus substantiarum:potestate siquidem inquit in insunt,ia actu in corporibus. Nullus ergo,arbitror,quantumuis rudis,amplius dubitabit,Hippocratem,G lenum,& Aristotelem probabilius censere, selas manere elementorum qualitates,quam substantias. Nos verbnon ita solum, sed assertionem contrariam omnino esse improbabilem,si rationibus agendum est,opinamur. Nam,aut elementa tota permeant per seipsa, Vt opinati sunt Stoicuaut comminuta in minima frustula miscentur,ut sensit Empedocles,quem exclusum multbante,reduxit Avicena. Si primumdas,penetrationem corporum commensuratorum GO- geris admitte quod intellectus non capit:si secundum intellige mihi minimucarnis,quatuor elementorumfrustulis minimis conflatum: in cuius igneapo tiuncula,aut est forma carnis,& fiet, ut caro sit, atq; proinde mixtum unico c5- stans elemento,&vt duae formae substantiales in eadem recipiantur materia: aut in ea portiuncula nulla est forma carnis atq; ita neq, in aquea, neque in a rea,neq; in terrea erit eadem ratione. quis fiet, ut corporea forma in toto sit, &in nulla parte: non aliterac anima rationalis, aut forma circuli. M praeter haec, non quaelibet pars mixti erit mixta, neq; carnis pars quaelibet erit caro. quare
neque aliquod membrum erit omni ex parte simile, & homoeomeres.Fit ergo non ita; sed ut in theriaca,aut tetrapharmaco: in quibus simplicia medicamenta contusa,atque in minimas partes deducta sunt, usque dum mutua se actione . interimunt,atque ex ipsis media quaedam,undequaque similis substantia ab selijs omnibus diuersa generatur: in qua non substantiae simplicium conserua tutissed qualitates.Talis est mixtionis perfectae forma. neque quicquam obstat quanquam videtur hoc plerisque pro contraria assextione firmissimum argumentumὶ esse ea,ex quibus mixtio fit,separabilia Hippocrate,& Aristotele autoribus.nam fit mixti resolutio in elementa, ut facta est compositio. ut, scilicet, compositum mixtum est, elementis corruptis secundum formas: ita resoluitur, elementis regeneratis, eductisque pex generationem ex compqsito,cum illud corrumpitur. Quod si rursus sciscitere, quae causa sit elementorum efficiens, cum compositum dis luitur: respondeo, generationem illam esse in numero earum quae a philosophis dicuntur generationes ex accidenti, quia sine age
te peculiari fiunt, supplentibus uniuersalibus causis ut philosophi dicunt) vicem peculiarium. Sed,quoniam haec non sine demonstratione diximus,oppo tunum fuerit,transire ad aliam quaestionem. Sitne qua humidiosuere. Cap. ILFLEMENTORVM qualitates duplices sunt: quaedam primae, quae sunt e -- lor,frigus,humor,& siccitas: quaedam secundae, ut grauitas, & leuitas. Hae sunt loco mouentes;illae alterantes. De utrisq; apud eos qui quaestiones Medi cas scripserunt, let esse multa disputatio: quoniam illis hoc videtur fuisse inastitutum,nihil importunum omittere, neq; quicquam utile disputare. mihi ve ro , non quascunque, sed medicas tamdm controuersias disputare animus est. quare multas earum, quae apud alios diffuse pertractantur, omnino non attinagam:alias quoad seri poterit,perstringam breuissime. Earum,quae de secundis qualitatibus sunt,quales sunt illae, An elementa in proprijs sedibus grauitatem
habeant,aut leuitatem: an secundum naturam moueantur circulatim: an aqua ascendat citra violentiam,ne detur vacuum, Ut Aristoteles nos docet: nequavi
quam meminero . quoniam hae quaestiones ad physicos solos spectant;non,ut a
liae, ad physicos & medicos.Qu qua reuocat me cuiusdaphysici vox quotidia
20쪽
esamantis,Aquam non ascendere, ne detur Vacuum .alioqui rationis inquit)st particeps: sed aliam Causam, aut extrinsecam impellentem, aut intrinseeam imuenire oportet: quasi nondum intellexerit Finem rerum sta permovendum eas sine causaessicienti non sufficere: id quod neque mulierculae solent ignorare. Nescit enim nullus, non satis esse mihi ad accurrendum, si magnum praemium ostentetur, nisi pedes sint: sed neque illud ignorat quisquam, interroganti, cur aliquid fiat, per filialem causam, quam per escientem commodius esse respo sum. nam,si quis me interroget,Cur homo ille fugit: ne taurus illum feriat uer sponderim: tu respondeto,quoniam pedes habet. ah dicis , homo ratione duci
ro tur, aqua natura. non meInineram.ergo ignoras, omnia operari proptersnem,
etiam si sine rerum cognitione ducantur. Heus tu,inditum est rebus omnibus a natura, unionem uniuersi,& se tueri. Si quid ergo aquam 1b aliarum ferum cometeio properet diuellere, potest natura propria consequi fugientem substa tiam,Natura inquam propria: etiam sine instrumento.nam natura ipsa rei forma effieit haec. sed dicendi de his, procedente sermone, dabitur eommodior occaso.Qui controuersiae huius decisionem amat, requitat eant in septimo huius operis libro, ubi de modis tractionum aisputabimus. De activis elemetotarum qualitatibus dicere iam propero: quoniam his constat humanum temperamentum i cuius exacta notitia ad solum medicum spectat. Aristoteles lib. i. ac De ortu & interitu,& cap. I. quarti Meteororum, eX quatuor coniugijs qualitatum, quae ex quatuor qualit tibus primis, calore, frigore, humore, & siccitate constari possunt,quatuor elementa constituit. Singulis elementis tri it singi . las excellentesqualitates,illatu asseclas, singulas: ignem c lidum vocat; aquam frigidam; terram cccam , aerem humiatim. huius rei demonstratio ex philosophica quaeam congruentia est. Congruum enim Videtur, clim quatuor quali. tates sint, & quatuor elementa, de ex quatuor qualitatibus quatuor tantum co-
iugia possint constitui scontraria enim non possunt copulari)in quatuos elem iis quatuor qualitates,in singulis singulas vigere: & in singulis binas qualitate; esse secundum coniug tionem.Qua etiarnxatione probant,vet inter anni te , o pora calidum &humidum esse;adolescentiam quoquointer qtates. Verum G lenus his legibus non est addictus, ut de temperamentis di eam postea. de elementis iam dico. Primo lib. De simplicium medicamentorum saeuitatibus cap. 8.inquit Galenus, Aquam summe humectare: unde extremim humidit tem videtur illi tribuere, non aeri. primo etiam De temperamentis ita scripsit, Neque ullum animal, aut calidum omnino esse potest, ut est ignis: aut humidum ἄκρωι quas summe dicas) ut est aqua. Tamen Aristotelici passim proclamant, erem in summo humidum esse: aquam prope summum. quin& Galenus ipse, cum his quae hactenus de illius sententia dicta sunt, pugnantia videtur asserere: qui primo de natura hominis coin.tertioita reliquit scriptu:Est enim quod mu. 6 tatur,id quodsubhcitur: mutatio autem ipsius secundum qualitatum vicissit
dine fit, elim in ipso sumnius calor generatur, effecto igne: ut&aere, cum summum humorem accipit. Haec Galen.Est igitur ita constituta cotrouersia: qua quam mihi Lac in parte facilὸ citra sententiat alicuius distorsionem videntur in eandem sententiam omnes autores posse trahi, aut omnino parum dissidente. Galenus siquidem primo De medicamentis simplicibus, aquam non dixit esse summe humidam:sed summe sumectare.tamen fieri potest, ut minus humida sit,quam aer:&proptersubstantiae modum,maiorem inquam densitate, Lumectet plus. Est itaq; hic aqua dictahumidior,ut medicamentu.At verb in libello De elementis dixit,utrumq; elementum, aquam dico & aerem absolute humis o dum;virum esset humidiusparu sollicitus. nam in principio statim libri summe humidi corporis exemplum fuit aqua.Sedpaulis inferius cap. 6.1ta scripsit,quod ἀπλὼς quasi absolutὰ dicta siccu vocatur, idin solis elementiς est igni, terraque, sicut humidum in aqua δ aere.Verum est,Galensi hic usum fuisse hac dictium cula ταὼι,δc in principio capitis ἀκρΓι,qui; significationem videtur augere:t men primo de hominis natura in Aristotelis sententiam apertὰ incidit. Quare