장음표시 사용
31쪽
corantia, glutinosa , gummosa etiam in ore Volvitanda, ut tabellae de althaea , gummi arabicum ,&c. intus eadem refrigerantia , agglutinantia usurpanda & cito praemissa leni catharsi ad lactia cinia confugiendum , in scorbutica vero praemittenda etiam sunt juscula ex testudine vel ranis cum lactuca , vinca , malicorio , beccabunga , acetosa , agrimonia , pimpinella , & si magna spuatur cruoris copia , in quovis casu ex aequis partibus aluminis & sanguinis draconis fiat pulvis qui cum conserva rosarum detur quater in die ad grana sex , octo &c. imo frustula aluminis identidem vorentur, licet nauseam proritent et injusculis equisetum , plantago incoquentur ; in julepiis tinctura rosarum cum aliquot guttis aquae
Rabel adhibeatur ; in potu baccae sumachi,
myrtilli, folia brunellae, portulacae usurpentur. In haemoptysi catamentali cui chlorotica conct1tutio favet , unde catamentorum suppressio . ferri limatura ad granum unum Vel alterum per
Annos continuata catamenta revocat , tussim aufert & haemopthysim praevertit , ut observavi et phlebotomia e pede , pediluvium calidum ,
limiliaque angruente paroxismo debent in usum
9. Hamopi fas ab ψrudine Diar. Med1c. Van dermonde 17 *8. pag. I 27. h D. Passerat de la hapelle Medico Regio in Insula Minorica. Milites quatuor mense Augusto & Septembri langu1nem cum Vel sine tussi, angustia vel impe mento faucium, Voce mutata per semi-mensem ει ultra exspuebant quotidie, alii ad plures , alii ad pauciores libras ; intra morbi decur-1um qu1busdam aderat sensus titillationis , m tus vermicularis in oesophago; aliis intra nares
32쪽
GENE fi A ET sPECIES posticas : omnibus erat hyrudo cum aqua olim deglutita , oesophago innutrita ', dein ad fauces ascendens , ibi adhaerens , qua denique inventa& forcipibus solerter extracta , brevi cessavit sputum sanguinis pro haemoptysi habitum. IO. Hormu sis periodica. Nichol. Pectilini
Vir quadraginta quinque annorum jamdiu haemorrhoidali suxui , singiuiis mensibus assuetus erat, haec catamaenia substitere, & ecce sanguinem per os . multum, rutilum & subflauum emittit ;consilium petit aeger perterritus, & sequenti modo sanatus est. Scopus est haemorrsoidalem guxum revocare , quod fit hymdinibus ano applicatis numero quae
tuor ad extrahendum cruorem ad unc aS sex,
dein cruoris spissitudinem di salsedinem destruere , usu antis corbuticorum , lupuli fumariae , en-diviae , cichorii, forma extrasti, syrupi, lusculi vel apoetematis per dies aliquot , servata interim diaeta humectante , ex ossis, panatellis , intempositis lenibus pharmacis ex. manna , rheo δύtamarindis & caeteris universalibus. Haemorrhoidum apertio, Graecis ignota ope
ratio , fit vel per hyri .dines vel per linctum canis junioris , lanceola , frictu ex asperis , ut soliis
ficus , usu aloes ti similibus. II. Hamopi is traumasica Hollerti Commu
I Q. Vel a vulnere externo accidit , & tunc Praemissis generalibus , ut venae sectione 'Mclysmatis , aeger per quietem animi & corporiS , abstinentiam a loquela . situ in Vulnus recum bente , diaeta tenui ex jusculis , consummatis ovis , vitae suae consulat oportet, i si Vero magnRcopia
33쪽
copia ex ore & vulnere cruor essiuat, mors ostia
pulsat; nec non si pulsus deprimatur , syncopes
adveniant: ast si parcus fuerit cruoris emaeus , si vulnus pulmonum non tantam aeriS copiam
admittat, quam glottis ; si magna Vasa arteriosa vel venosa non sint vulnerata , pertuso licet pulmone, salutis spes est , adsunt in hoc casu symptomata peripneumonica , nam febris acuta cum dyspnaea, sputo cruento , dolore thoracis gravativo dc punctorio accenditur. Vide Per neumoniam ex causis mechanicis, Morton. De
vulneribus thoracis Munniclis & alios. Dubitant Chirurgi an vulnus externum sit obturandum necne, ast eorum controversiam solvendam sic censeo: Vulnus non semper apertum servandum
est, aeger enim inde in aphoniam , suffocationem& majorem inflammationem pulmonis incideret ,
sed nec claudendum penitus, ut cruori effuso via pateat , secus ex retento cruore in cavo thoracis tutacatio , exputrefacto mors quoque adventaret.
Vel a vulnere interno haec haemoptysis accidit, ut a deglutitis inter ridendum aciculis , clavis, ossibus, aristis , &c. Ex his claviculis cientur tussis ferocissima , haemoptysis immanis , dolor pectoris , & nisi exspuantur , peripneumonica mala, his peractis phlysis & mors , ut obse
vavit Μorton de phos a calculis. In hoc casu praemissis venae sectionibus multis ad optata cito confugiendum , & si haec corpora eXtranea glottidi vel tracheae adhaeserint instrumentis aptis , imo laryngotomiae ope extrahenda sunt; demum phlebotomiae iteratae, laudant liberalis & repetiti, quietis animi & corporis & similium ope comsopienda pulmonum in haec corpora arietatio , ut vita saltem protrahatur. Tom. III. Pars II.
34쪽
Haec accidit vel a calculis ab extra in pulmones per cachinnum delapsis , quod ad speciem superiorem attinet , vel a calculis sensim in pulmone genitis , iisque aspexis , levia enim phlysim tantum cum tussi d ch pondere creant, iisque per causam quamdam in motum actis ; tales calculi pulmonum communes sunt asthmaticis, dyspnoicis , anevrismate juxta cor & palpitatione laborantibus, nec non artificibus pulverulentis , ut iis qui lapides secant , frumenta in areis Parant. Vides amaatim de morbis artificum lapidariorum , tritici me ortim Oc. Calculi vero in motum aguntur cantu , Vociferatione , cachiinno sternutatione & similibus, & si angulati sint vel in bronchia impacti, tussis vehemens & arida cum dolore thoracis horrendo& cruruis insigni sputatione excitantur , hi autem dolores praegresse haemoplyseos calaulosae indicia sunt , quibus adde calculos ipsos per tussim rejectos. In hac specie morhi, calculorum rejectio fovenda , juvanda , proritanda , sed interim ob doloris & essuvii cruenti vehememtiam Vena sectiones iterandae , quies pulmonibus concilianda per qpiata larga dosi & frequenter exhibita cum julapiis astringentibus , diaeta tenuissima vel lactea . quietoe corporis reamnat , abstinentia a loquela ; oleos a & lubris cantia hechica fero nullius praetii sunt.
Haec species pro causa habet phlogosim pulms-num ex aere frigido , humido, decubitu in locis recens fructis , sub dio , ut Indis commune
35쪽
&c. Signa hujus sunt tussis magna cum sibilo .coryza, levi frigore cum febrili commotione , ariestate & calore , nec non pondere thora' eis &c. Curatur 1'. generali methodo , phlebotomiis revulsivis , clysmatis , diaeta ex justulis , potu ex succo vel decocto urticae, cichorii, horaginis, jule- piis narcoticis & similibus. Σ . Galenus frictionibus revulsivis & ligaturis utebatur, nec non ceratis thoracem & caput ab aere tuebatur , aegrum
balneis tepidis immergebat forte & subfiigidis ,
noctu theriacam recentem aut smile narcoticum exhibebat, fere sola sorbitione vel cremore hordei Mgrum. nutriebat , & veterascente morho ad Iac confugiebat I . Hamu sis tubere o stulmonum I. Hessi. Cuidam circa furculam adclatus dextrum pulmonis erat tuberculum quod identidem crescebas& rubrum erat, vel decrescebat & concolor apparebat,il le tussi catarinali laborabat jamdudum, ac demum haemoplysi accedente suffocatus est papertum cadaver eXhibuit hoc tuberculum spongiosum pulmoni adhaerens , purulentum , cruorem vero inde in bronchia effusum, caeteris partibus sero exanguibus. Haemoplysim quamdam observavit Cardanus quam admirabilem Vocitat , eo quost cum haemorrhagia narium conjungeretur , adeoque dubium esset an sanguis a naribus an a pulmonibus exaret, sed mirum est quod tal1a miretur subtilis ille Medicus.1 S. Hamur sis a sphacelo piacmonis Dodonis
Per sphacetum intelligenda est illa laxitas pulti
monum, quam saepe observare contigit nobis,
quae mollitie , porositate , livedine sua siderationi
36쪽
3 6 GENERA ET SPECIE ssistitis videtur I in aliis morbis cruor exspuitur vel purus & rutilus , Vel purulentus vel salivae aut pituitae permixtus , in hac Vero specie sp mosus , nigricans cruor cum tussi vivida ejicitur,& limul particulae ipsae seu frusta pulmonum nigra, sphacelata, citra puris aut cruoris puri rejectio
nem, hic sanguis non ex vase rupto nec ex ulcere,
sed e pulmonis substantia remollita, flaccida quasi ex spongia exprimitur , dc hic morbus serius vel cititis lethalis est , qui enim spumosum spuunt sanguinem illi de pulmone exspuunt & mortu
tur. Hippocr. aphor. 33. l. s.
Qui obstructionibus & schirris lienis ae aliorum viscerum laborant hanaorrhagiis variis achaemoptysi obnoxii sunt, quia praepeditus in illis
locis obstructis cruoris circuitus aliorsum impetit, Versus loca mimis resistentia ; in hac speςie pallor occupat artus , aegri admodum debilitantur , insomnia , deliquia accedunt , talem morbum usu aperientium extra paroxysmum aggredi oportet , sed levissimorum cum sedantibus mixtorum & dili continuatorum : Valet ad hunc scopum usus limaturae ferri ad granum semis - unum , duo , per plures menses adhibitae.
III. Stoma cace. ἰIleos Hematites Hippocr. de inter n. assessibus. Vide Plinium libri cap. 3
Est genus morbi in quo non solum ex ore gin'givisque remollitis , sordidis cruor promanat sed etiam ita di lutus est , ut facile ex divers corporis locis erumpat.
37쪽
Cognoscitur ex oris faetore intolerabili , samguinis spontanea ex gingivis eruptione gingia
Varum erosione , Putredine , lapsu dentium , horum nigredine , Vacillatione, erosione , ossium maxillarium carie , putredine genarum etiam lividitate, sphaceto citissime' serpente, Ptyalismo foetido di pulsus vix mutatus : in hac specie fames& caeterae functiones vigent, aeger ViX se aegrotare cognoscit.
Pessima lues haec puerulis No comiorumt neglectis , sordidis , male nutritis , ex impuro sanguine ortis , cachecticis , non rara est, eosque e medio tollit; talique foetore aerem inficit, ut merito pro contagiosa habeatur; scorbutum etiam fere semper comitatur in adulti Curatio in hoc versatur, ut 1'. statim qui quid est putridum in carnibus & sphaceiosum Volsellis auferatur ad vivum usque ; quidquid est cariosum in alveolis deradatur, utrumque aqua Vitae camphorata eluatur, dein bis veI ter in die e primatur tabum putre sanguinolentum ex gingivis, quae si turgidae sint, lanceola sunt aperiendae; detersio optime fit ex succo limonum , foliis sy- fimbrii aquatici, vel nasturtii, acetosae , britannicae , beccabungae , raphani rusticani , cochleariae , quibus finitis aeger iterum Purgatus lac va
Carolus Nonus Franciae Rex hoc morbo periit , sanguinem scilicet suum ex omnibus corporis emis sariis profudit non sine veneni suspicione . Haemorrhagia universalis VRedelis,
38쪽
38 G E N E R A ET S P E CI EsAmplior hujus desideratur historia. Memor i ii, est historia adolescentis in Transact. Angliean
m. i. qui per DOV m annos pluries quovis anno patiebatur profusam, & septem dies dii rantem haemorrhagiam ex pede, Vel naribus, vel intestinis, vel renibus.
Coluber est venenatus , a quo ictus corripitur Vertigine, tremore, torminibus , animi deliquiis, febre ardenti, quibus sudor frigidus , ac denique mors intra diem circiter succedit ; praeter enarratas vires, peculiare est huic serpenti diabolico , quod ex morsu ven* erodi videantur, tantamque inflammationem & ardorem efficiat, ut sanguis bulliens, mox e naribus , auribusque, imo manuum & pedum unguibus promaner, teste
ra. Caput hujus colubri emplastri forma viil heri applicetur, tum & allium & folia tabaci calefacta cauterii loco admoveantur; sed maxime succus herbae colubrinae caaeic dictae hauriatur, Mvulneri applicetur ; dein sudorifera usurpentur 1V. Η emaremesIS,
Character. Nauseae, si Ve conatus vomitorii, at que rejectio facta fimul per os materierum cruentarum & deglutitarum prius cum ventriculi leva mine ; cruor vero rejectus superne grumosisS
39쪽
inferne vero quae subsequuntur dejectiones sunt nigricantes , & botellos imitantur. Theoria. Ad haematemesim duo requiruntur . sanguinis in ventriculo effusio, vel praesentia , quod peregrinum sensu quodam molesto ventriculum sollicitat ad expulsionem , & deinceps conatus ventriculi ad hunc sanguinem superne De-jiciendum , qui, si robur non sit fractum, ad
resistentias superandas vulgo sussic it, modo congrumatio cruoris non sit strictior ; adeoque vis expultrix ventriculi a sanguine esses o irritata, & versus oesophagum directus ejus conatus ideam ejus morbi absolvunt. Cruor vero in ventriculi cavo praesens est vel quia deglutitus , quod rarum nisi coctus fuerit , & ttim majori copia sumptuS, mel cenam tantum excitat, Vel quia ex oesopiragi, aut intestini duodeni, aut demum , quod frequentius , ex ipsius ventriculi vasis ruptis in ejus cavum confluxit; vasa arteriosa ventriculi sunt ex gaiatrica, vel ramis hepaticae , aut splenicae , quae omnes coeliacae sunt propagines; venae sanguinem ad splenicam, inde in venam portam Teducunt.
Sanguis ex illis vasis efflandi potest per digeresim , ut hausta hyrudine; per rixim & serte etiam anastomosim , ut congesto sanguine inter hepar obst uctum , & arterias sertius pulsantes , vel demtim per diabrosim , ut in ulcere ventriculi. Coeliaca decimam quartam , saltem decimam qui tam sanguinis aortae partem suscipit, & ventria Culus quadragesimam quintam ; sanguinis actio ita Vasa ventriculi eo major est, quo majori vi peti
litur retro a corde , ut in nausea, ira, exercitio
immodico febre, & quo fortius renititur sanguis venosus , ut in hepatis infuctu, obstrue -
40쪽
4o GENERA ET SPECIE stione ; nullum est Viseus quod uberiorem recὶpiat
quantitatem aquae cruentae per ictum in aortam
infusae , quam cavitas Ventriculi & intestinorum ut expertus sum in cadaveribus hominum, &brutorum; ergo sanguis vasa excretoria Ventriticuli diducens in ejus cavum per anastomosim es fundi potest, quod fieri suadent sectiones cadave rum haematemesi deiunctorum, in quorum ventri culo nullum vulnus conspici potuit. Morbus frequentior est mulieribus quam Viris , & velocior; rarior ambobus quam haematuria Mulieri sanguinem evomenti menstruis erumpen
tibus , solutio. Aphor. 3 . fect. 5. Hipp.
1. MematemVas pia thorica ; Vomitus cruentus aptithord Stahl. Theon med. Ea est quam praecedunt catamentorum, Vethaemorrhoidis suppressio , copiosa ciborum succin1entorum ingestio in corpore tioso , dein ple- thorae commotio per cursus, equitationem, irae Paroxysmum, vini & liquorum abusum. Quoniam ventriculus nervis copiosis est intemtextus, ejus vasis inseretis , ruptis , fit gravis anxietas, cardialsia, & accedente uberi haemorrh gia , vires subito labas eunt, unde saepe syncopet ingruit; sanguiS , non qua proportione effluit,
1ed sensim cumulatus & congrumatus , identidem vomitione rejicitur , cum alimentorum reliquiis , non spumosus, sed nigricans; haematemesis cumretire . hor. II. feci. 7. Cura exigit phlabotomias e hrachio parcas, quia pulsus facile in hoc morbo concidit sed tamen ite 'tas ; Victum ex jusculis cum incoctis D s altringentium, ut plantaginis h erae te
re1tris , hursae pastoris, radicis symphiti . bis toriae, tormentillae, quinquefolii, i anserinae , iist