장음표시 사용
61쪽
Menorrhagiae quae sub graviditatis finem accedunt , pendent a dehiscentia placentae; cum haec menorrhagia est stipata doloribus , debilitate symcoptica , & simul uteri hiatu, partus proritandus est , imo invertendus fetus, & a pedibus extrahendus, ut docet Mauriceau, quod tamen summo Vitae matris periculo tantum fit. Si vero minus urgeat menorrhagia , fetusque debitum situm obtineat, maxime vero si non hiet uterus , ad partum coactum properandum non est,
sed phlebotomia esst adhibenda, alimentis eupeptis parca copia utendum, lectulo constanter es: incumbendum , clysmata injicienda, si alvus aegre laxetur; si menorrhagia revertatur, vel his auxialiis non cedat, grumique sanguinis hysteralgias, syncopesve accersant, dira partus provocanda
urget necessitas , nec soli naturae res est committenda , & quoniam tormina languent, ea proritanda sent, digitis intra orificium immissis rediductis , identidem opus remittendo , & conatus naturae exspectando paulo quidem tardius accidit partus ea methodo , sed non invertitur fetus , nec tamditi post partum permanet menorrhagia , ac in partu coacto , seu fetus extractione ; quippe
uterus ea ratione contrahitur qua fetus extrorsum
procedit , ruptis etiam digito membranis , imminuitur volumen, uterus sensim coarctatur , quod non accidit juxta Pugosium cum subito fetus extrahitur. Felices gravidae quae peritum in his obstetricium virum habent. In menorrhagia vulgo datur pulsus uterinus ,
id est, irregularibus ac subsultantibus pulsationibus notatus, initio fortior & magis renitens , quam alii pulsus critici, accedens ad pulsum ex quo haemorrhagia narium designatur, seu dicro-
62쪽
G Ε N E R A E et sPECIE sturi Haec illustr. de Bordeu ; mihi vero has pes suum differentias in hoc morbo distinguere non
datum est. . Menorrhagia decolor I Menses sinosi Sennerti
de morbis mulier. cap. S. Humida intemperies tigeri Sennert. de morb. mulier. Menorrhagia ex mariscis IHaemorrhoides uteri Sennert. lib. q. P. 1'. cap. 7.
8. Menorrhagia lochialis ; Lochia catharsis Graecis; Puerperia Latinis; Lochia Sennert. Mmius sanguinis post 'artum e xus Sentieri. de morb. PueFerarum , Mauriceau cap. s. Huldanges Gallis. Statim a partu haemorrhagia uterina est copiosior quam decet, sive quia crassiorem fetum mulier peperit, unde partus dissicilior , vasa uter1 magis patula, conatus vehementiores fuerunt , Vel quia mulier nimis plethorica, Vel quia frusta placentae in utero remanserunt ; haemorrhagia identidem remittitur, quia cruor in utero collibgitur , congrumatur, es serum tantum dimittit ;vertim dein tormina ad excernendos grumos eo
diri ora sunt , & purus putusque cruor itertiis
Periculum est praesens , si ea sit haemorrhagia
quae vires infringat; tunc autem si placentae frusta remanserint in utero, ea sunt manu obstetricis quantocilis educenda; puerpera jusculis , ovis , panatellis vescatur , supina jaceat, calorem lumborum avertat, stramini , vel corio incumbat ma-rochino dicto ; si pulsus vegetus sit , sanguis hhrachio mittatur, ejus fervor ptisanis, emulsioni bus temperetur , si acidis potibus utatur , lumbi linteo oxicrato frigido intincto involvantur , necnon foliis centinodiae ; profuit cum feces &satus abdomen distendebant clysmate laxante eas evacuare; quies animi ci corporis omnino se
63쪽
vanda; demum si fluxus persistat, injectiones &potus astringentes usurpare convenit. silico a partu purus putus cruor effuit ex utero , qui statim fluxilis nulla tormina creat, mox congrumatus in ipso uteri orificio , torm1na excitat per tres primos dies saepitis perseverantia prumiparis multo minora; tertio , vel quarto die febris lactea accedit, & hysteralgia lochialis pari passu recedit; interea uteri textus lacteo cruore liberatur, unde fit ut subsequentibus diebus lochia odore subacido nares feriant, & dilutiora sensim evadant; ea in rusticis septimana una, vel altera, apud nobiles tribus vel quatuor terminantur.
VII. Abortus , Avomement. Graecis Amb osmos , Ambiosas , Eare simos , Pthora, Asophtora ; Latinis Abortus ,
Emxio, Dependitio ; Gallis Blessure ,
Dux germe , accouchemem primaturAEst fetus nondum vitalis ex utero exclusio. Immaturus , seu nondum vitaEs est fetus qui septimum saltem 'itae suae a conceptione mensem non attigit; aut si attigerit , debilior est quam ut eo tempore exclusus extra uterum Vivere queat. Quaecumque Valent placentam ab utero divellere , aut fetum enecare , ea omnia naturam sti mulant ad fetus , tanquam ponderis inutilis , Vel noxii & cito putrescentis , eliminationem; ea autem sunt interna, externave , Vitia matris , aut fetus ipsius. Symplomata ahortus sunt menorrhagia aborti-Va, Vigor & horror cum aestu Volatico , inappetentia, nausea; accedit lassitudo, lumbago, palu
64쪽
pitatio , teipothymia , syncope , moestitia consanua , hysteralgia gravativa , ad inguina , frigit,
genitalium , tenesmus, uteri conatus, conspicuua quandoque ejuS tumor in hypogastrio, mamma rum subita extenuatio , flacciditas , cum galactiN rhaea serosa; accedunt proxime hysteralgia spaLmodica, tenesmus acrior ; menorrhagia crescit cum letpothymia , ac syncope , extremorum frugore , mentis dejectione; aestus dc rigor alter
nant , cephalalgia , hypogastrii delapsus, demtim aquarum amnii, & fetus ipsius dudum immobili;
exclusio. Ut praecaveatur abortus , Vitanda sunt princbpia ejus quae ideo cognoscenda; scilicet I 0. vid. lentia quaevis aut animi , ut ex terrore , ira; hinc frequenter accidit a terrae motu , in obsessis urbibus, &c. aut corporis, ut saltus, conatus , vomitus, epilepsiae insultus , diarrhoea, dysenteria, te nes mus , coitus frequens; hinc abortus primis graviditatis mensibus non infrequens recens nuptis Veneris avidioribus. Σ'. venena, sive emmenagoga , ut adhatoda qua Zellanenses ; sabina qua scorta apud Euro Paeos utuntur ; semen aquilegiae , myrrha , absim thium , castoreum , sive cathartica & emetica , quae succutiendo uterum, aut fetum pabulo suo
30. Plethora quae catamenia promovet, &cognoscitur ex capi plenio , faciei rubore , dysp'noea; plures autem mulieres ab hoc principio abortiunt, nisi igentidem phlebotomiam admittant , maxime quae durante graviditate voraciores& otiosiores lunt. Plethora commota in febribus acutis & pyrexiis , necnon in usu hydrargyroseos fortioris etiam abortum excitat'; undo Hippocrates
65쪽
Pippocrates dixit mulierem gravidam acuto mOPAEho corripi lethale. '. Fetus vitio fit abortus , si fetus moriatur , sive pabulo defraudatus , sive funkulo circa cotitiam ligatus, demum quovis modo mortem obeat ;mortuo autem fetu , nullus motus saltem spont neus in utero persentitur, sed moles pondere proprio versus decliviorem locum inclinat. signa fetus mortui apud Auctores. Q. Vitio matris aborsus accidit , si uterus sit
mrrosus , inerosus ; si mater syphilide laboret
quod etiam suspicamur ex repetito abortu; fetus eirea ultimos menses tunc eduntur in lucem l . idi , putres ; haec causa non rara est, atque hb
drargyro si curatur ; deinceps enim graviditates telicitis succedunt, cum virus syphithicum ablantum insa. Abonus E uxio , sussure , Dux perme . Esst exclusio fetus intra primum a conceptione mensem; vulgo illi abortus sinenotabili dolore, α eum modiea menorrhagia fiunt; saepius diversis viaeibus nunc emti yonem, dein membranas , alias vero placentam natura expellit; quandoque tamen oviforme corpus pellucidum, fetum vermiformem includens simul emittitur. a. Abortus subtrimestris , AMortemen Proprie dicitur abortus, si a primo ad quam tum graviditatis mensem accidat fetus exclusio ;quo serior est & quadrimestri proximior, eo pejor Principia ejus sunt interna, vel eXterna. laterna sunt mors fetus, Vel vitiosa crassi san
minis materni, ut syphilis. Externa sunt placentae hiatus ob ictus , lapsus ,
Cum mors fetus a principiis internis deuendet. m. III. Pars II. E
66쪽
abortum antecedunt menorrhagiae interpolatae, in quarum intervallis datur leucorrhoea serosa, nigrescens ; hos effuXuS nec quies, nec phlehotomiae exhauriunt; gravida hysteralgias periodi cas patietur, cum anorexia & asthenia, quae symp.
tomata mensem & ultra ante abortum perm nent; tunc dolores partus increscunt, menorrhmgia redintegratur , aquae amnii elabuntur, de postea fetus mortuus lividus, inodorus facile eluminatur ; si placenta non eliminetur, illa nec imniculo debiliori tuto extrahi, nec digitis . in ut rum partim hiulcum immissis educi potest; ex
spectandum est donec eum expellat natura, excit iis aliquando torminibus vividis . cum menorrhaingia, aliquando Viso putredine demum excitata , tabi speciis evacuatur placenta. Si tormina & menorrhagia , quae placentae separationεm ab utero indicant, non sussciant ad liberandam mulierem , obstetrix digitis duobus immissis potes eam abripere & extrahere , matre suos conatus sustinente. Si vero embryone elapso nec graVis menorrhagia , nec dolores succedant, sed sequatur leucorrhoea serosa , brunnea , dein cadaverosi odoris, tunc placenta in frustula putrida delapsura est. Hic effuxus quandoque mensem transgreditur cum febre irregulari, anorexi a& anxietate puerperae , cui succurrimus usu ama'rorum , jusculorum ex plantis vulnerariis , imo hinhinae , si erratica fehris accesserit; de caetero fugienda emmenagoga , opus naturae committe dum , quod tuto satis, licet sero, exequetur ;quo facto cessat leucorrhoea stetida & uteri os
clauditur.3. Abortus subsemestis. Accouchment rut
67쪽
Est ille qui a quarto graviditat1s mense ad sep . timum accidit. Hic excitatur a matris debilitate nativa , vel uteri laxitate , non raro determinatur ab ictu , casu , terrore , febre , morbo acuto , vel etiams, philitide; fetus minime vitales sunt , adeoque solius matris ratio habenda est; iuniculus satis resistit, ut hujus ope extrahi possit placenta ,& os uteri satis hiat, ut obstetricis manum admittat. Abis tus ommestras. Coaches priso s.
Est exclusio fetus seκ septimanis , vel mense
Recens natus languet non cfescit , nisi cum aetateni qua nasci debuerat, attigit, imo interdum ea die moritur , qua nasci debuisset. Summa horum fetuum cura habenda est, linteis gossypio munitis obvolvendi sunt, non Vero fasciis , nutrix ab octo , decemve diebus enixa eligenda est. S. Aboratis ab uteri laxitate Boerhaavii , Con
Cognoscitu ex debilitate conssitutionis gen ratis , & ex violentiis , quas uterus saepe perpeia sus est , h partu multiplici, ab obstetricis imp ritia , a plethora praegressa , quae vasa uteri debulitavit, k juvantibus & laedentibus. Mulieri 3 1. annos natae quae duodecies intra Bcto annos abortierat , fetus successive magis immaturos excludens , incassum tentatis hathoniem sibus balneis , balnea frigida per sesquianum Rdhibuit , exiguo cunti successu, huic Boerhaa, ius sequentia remedia praecepit dum gravida non Met : 1 '. purgans astringens, lene ex infuso myrobalan. & rhei, cum pauxillo mannae & s rupi de cichorio composito per quinque dies sucis
68쪽
ς8 GENERA ET SPE CIE scessivos; vespere Vero cardiacum ex aquatitia corticis citri unc. duabus , spiritus vini Matithioli dracm. I. tincturae opii gutt. x. succin. guti. XV. Victus interea sit ex Vegetantibus , jura carnium ex lacte; sexto die hora ante jentaculum prandium & coenam, sumat pilulas tres , scilicet
catechu drach. II. cortic. granat. drach. I. mastichedrach. I. & sem. succini praepar. drach. I. terebinth. guti. VI. olei stillati t. cinnamom. guti. VIII.
misce , fiant pilulae singulae granor. ΙΙΙ.Superbibatur Vero vinum medicatum ex infuso corti c. cappar. cinnamom. tamarisci, ligni ages.lochi, santal. citrini, lapid. haematit. limaturae marti S, maceris , nucis mos chaiae , radic. lapathiacuti, semin. quatuor calidorum minorum , pubvis tenuis infundatur in vini rhenani libris sex. In his perseverandum toto gestationis tempore corpus moderate exercendum, victus sit ex iis quae arrident.
Rhoodes Hippocrat. Proi pia abi Foresti.
Rima vis' dicuntur apud Medicos canales comtinui, qui ab ore ad anum extenduntur; cesse phagus scilicet stomaeho terminatus, intestinus tenue lieon olim dictum, coeco terminatum, quin exiguo ventriculo & intestinum crassum Longas' Caelii Aureliani, & Colon Graecis dictum , P. Marsupio extremi recti terminatur.
69쪽
Ille canalis ita est dispostius , ut alimenta possit ingerere & digerere; vertim etiam vitiosa ingesta
aut eXcrementa commodiori via egerem, & sanguinem ab omnibus recrementis huc assiuentibus ,
si vitiosa evaserint, expurgare , maxima proinde sensibilitate & mobilitate praeditus est, ut sensu confuso, quae displicent, Vel nocitura sunt percipiens , ea inm ano , id est sursum per os , tum Cato , id est deorstim per podicem eliminet. Sic
in ore contenta quae placent deglutimus , mastic mus , gustamus , quae displicent nausem i, e spuimus , excreamus velut inviti & inscii. Hinc alvifluxuum alii sunt anoterici, ut Vomibtus , nausea; alii caroterici Galeno dicti, quibus Per inferiora, alvus expurgatur, ut diarrhoea; pulsus intermittens praesagit alvifluxus per infixiora ; intermissiones sunt omnino inordinatae post duas tresve pulsationes satis aequales & pleniusculas, succedunt totidem minores, promptio' res quasi subintrantes. Nullum corpus e loco, movetur , nisi excessu virium ipsum urgentium , supra Vires quibus resis. tit, & in loco retinetur si cum Veteribus vires quibus contenta in sua sede retinentur , & suae:
expulsioni resistunt, vocemus: rGentrices , & eraquibus extrorsum urgentur expultrices , evidens est quod ad evacuationem, absolute necessarium sit, ut vires retentrices superentur ah expultrici
bus , quo posito impossibile est non fieri evacu tionem, & quo sublato ea nequaquam fieri potest u.
ille excessus virium est itaque macuationis cujussevis causa pathologica. Resistunt vero contenta in alvo mole sita vfic major ventriculi conatus requiritur ad tres: Ebras: alimentorum evacuandas quam ad libran
70쪽
Resistunt adhaesione sua seu viscositate solidis agglutinantur, sic phlegmata amygdalis . adhaerentia difficilius exscre mus quam salivam. 30. Resistunt gravitate sua , seu di estione gravi tatis , sic stante corpore vomitus dissicilior est
quam eo procumbente ; econtra mictus & partus faciliores sunt. 4' . Resistunt receptacula & sphin teres si contentorum corporum diameter sit minor diametro nativa orificiorum, nec nisi adhibitu viribus contenta in minores mole las possint
dividi; sic scybala quM paulo maiora sunt dia, metro podicis resistunt dejectioni alvi , in ratione virium quae debent adhiberi, ut sphincteris fibri elongentur, & ut scybala dividantur seu destim gantur. ML Resistentiae fluidorum quae diversis
viribus propelluntur', crescunt in ratione earum
virium ; ς quadruplo magis resistit urina quae duplo majori velocitate expellitur e vesica, quam
quae solita velocitate mingitur Hinς patet vires retentrices crescere 10. ex parte contentorum ratione inertiae , seu molis
movendae, rδtione adhaefionis , & ratione gravvitatis , etiam si contenta sint fluida , eas vero ulterius crescerς 1'. ratione duritiei si disjingi debent ad hoc ut excernantur , ratione Positurae , sic fetus transversim orificio uteri oblatus magis resistit quam si caput directe huic orificio offerat;
demtim receptacula resistere si angust1ora sint, tum r3tione roboris quo sphincteres clauduntur, CORVelluntur, tum ratione crassitiei & durities fibrarum quae solae elasticitate renituntur Vi es vero expultrices solum resident in muscuculis receptacula ambientibus. aut constituenti, bus ; omnis enim motus animalis per vires mus culorum exercetur, sic intestinum componit pZu