Nosologia methodica sistens morborum classes, genera et species, Juxtà Sydenhami mentem et Botanicorum ordinem. Tomi tertii pars secunda

발행: 1763년

분량: 570페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

411쪽

nae ad grana sex per menses in offa deglutuo ; an differat hic morbus a scrophaea mesenterica exarminent periti. Si a represso aurium fluxu, aut tsiccata linea benigna procedant alii i ores, sufluxus ope unguenti digestivi, vel foliis hetae ad

Morbus es: equis familiaris , chron1cus N comtagiosus , in quo erumpunt tumores alii majores , duriores , schinosi qui venarum majorum iter sequuntur; alii vero minores sparsi sponte , sed tarde suppurantes, unde ulcera Verminosa, setida, camcrosa , phlegmat0rrhagiam , ameniam, tabem

non raro excitantia . . I

Haec lues quae veneno singulari tribuenda v detur, ut scromuloso, syphilitico, &c. vulgo tribuitur erroribus in usu praesidiorum sanitatis , ut exercitiis violentis servente aestate , pabi copiosiori dato equis, macie & calore debilitatis,aVenae, graminique recens caesis, &c. Diridinire farcimen ratione gradus in benigum & malignum.

Farcimen benignum. Famin volant , benin.

distulae dorsum, collum & caput obsident, suntque minores, pauciores , Marum in erim'punt, dlim caeterae sponte exsiccantur. Indicantur remedia sanguims viscositatem, Sc crimoniam corrigentia, pxtemissis clysmatis emotitientibus ; victus erit edulcorans, potus albus ex farina & furfure ; addetur cibo aquila alba, ω demtim ad diaphoretica devenietur, quibus exsiccabuntur pustulae, & resolventur tumores schi

412쪽

12 GENERA ET SPECIE sEst illud quod partes corporis obsidens, ulcera

fetida , & juxta venas maiores tumores chordamnodosam referentes inducit, cui non raro jungitur phlegmatorrhagia, & pedum posteriorum phleumatia elephantura. Haec species maxime contagiosa judicatur; c

vendum ne equus ulcera sua lambat, remove

diis est ab aliis omnibus iumentis ; praemissis phim botomiis & catharticis, ac diaeta humectante , ptisana sudorifica adhibebitur ; inde ad aethiopem& cinnabarim progredietur Hippiater. Tumoribus schirrosis applicabitur emplastrum emolliens , umguentum de althaea, & praemissis iterlim remediis generalibus lithargyrosim levissimam tentare coninsultum erit ' interea ulcera sordida sunt decocti; detergentibus eluenda, putrida & verminosa a tis epticis , imb causticis oppugnanda, tibiae elephantia tumidae linteis tegendae , decoctum hordei cum melle injicietur in nares. Si phlegmvtorrhagia adsit, tapilis uber in pedibus suppura tio sponte accedens a morbo liberat; pulvis Vibperinus curae finem imponit. Vide plura in Encyclopedia relata a Clariss. Bourgellat, qui in Noso-eomio equis destinato Hippiatriam summa cum laude Lugduni promoVet.

C'gnoscitur 1'. pallore ; morositate , seu fastidio universali ; 3 '. inappetentia; 4'. phys conia, seu abdominis intumescentia ; si fecum fetore insolito. Post mortem inveniuntur viscera omnia infarcta, glandulae mesenterii tumidae , epiploum sesum liquefacto adipe , ascites & hydrothorax aquis in

413쪽

agone, aut statim a morte effusis; in ultimo gradu hujus morbi accedit phlegmatia pedum , ac potissimtim manuum cedema , mortis prodromuS.

A vulgari scrophula differt hic morbus ratione aetatis minoris , sedis glandularum tumidarum non in collo , sed in mesenterio , pallore faciei, cum strophulosi saepilis sint colorati, faciem turgid iam & coloratam praebentes. Principia hujus cachexiae sunt ortus ex patre, vel matre valetudinariis , aut syphilide male curata infirmatis; videntur similiae quarum proles mascula optime valet, feminea Vero hac scro-phula laborat ; sunt infantes qui hoc morbo comvalescunt, cum decimum circiter annum attigere: utplurimum vitae genus roborans , ut russiticatio, usus vini, infusum leve cinnamomi, serri rubiginosi, hunc morbum praecaVet , aut curat

ut1le tamen est, si suspicio sit syphilidis in pare

tibus , praeparata mercurialia , ut aquilam albamadentidem intus adhibere, pulverem radicis schinae

ad grana sex quotidie cum ossa deglutire, saltemper hyemem , & identidem aqua rhei & syrupode c1chorio composito uti, ut tonus partibus ituatur, lymphae visciditas solvatur, adeoque

Est ea species quae tumoribus schirrosis collicum Europaea convenit, aut fungosis, grisque excrescentiis capitis in pericranio radicatis acnmbaesiam imitantibus ab illa discrepat. Pueri Jamaiensis collum tumoribus strophulosis ubique1catebat, caput etiam tumoribus fungosis, colore visco, nigricante, mirum in modum obductum M ; tumorum radices in Pericranium se pro-

414쪽

iunde inserebant, eorumque capitella molliuscula adinstah spongiae erant foraminulenta , ac levissimo attactu cruorem fundebant: Praemissa phlebotomia applicatur unguentume pice liquida confectum; dein adhibeatur aethiops vegetabilis , & potetur quotidie aqua marina ad cyathum unum , vel duos , ita ut alvum laxamessiciat, contimeturque per menses; hac ratione tumores capitis & colli discussi sunt. Non solum in Americana, sed etiam in vulgaristrophula cum summo successu usurpatur potus aquae marinae a parva dosi incipiendo, & quotidie dein ad libram sumcndo per menses aliquot, qua methodo, duce Russello , apud nostrates clarissi Doctor Cusson serophulosos sanavit. Vide Ruuselli aphorismos. 6. Se ophula periodiea. Naudiesngusiure, obse

Est species farciminis hominibus propria, iuqua tumores carnosi, dolentes, quandoque ru' bri , plurimi in diversis partibus, facie V. g. pu dendis , a pisi magnitudine ad magnitudinem nucis intra aliquot dies excrescunt; dein vero sine suppuratione sensim retrocedunt, flavescente cute,& omnino resolvuntur, suo tempore redituri sinu ullo alio incommodo ; hoc autem malum plares

annos perseverat, & sine suspicione syphilidis sanatum fuit ope hydrargyroseos 4 D. Petit , frustra tentatis antea diversis remediis. 7. Scrophula chaiasis. Chalafosis Graecor. Ladrerii des porcs Liger. Muphula leprosa Gilberti Angli

de lepra.

Cognoscitur ex tuberculis nigris , albis , luteis , pisiformibus sub lingua, in toto ore, colla, cor

415쪽

pore. Incipit ab stupore & somnolentia , animia vix pedibus insistit posticis , setae ad radicem sunt

cruentae. Vidi pluries in carnibus eorum porcorum glandulas , piso minores densissimas , albas , d ras, sebacea materie turgidas, adeoque strum sas, carnibus infixas.

Veterinarii sanguinem e cauda suis educi , nitidam stipulam substerni, & saepius corpus lavari jubent. Hac specie strophulae laborabant elephantiaci homines , teste Gilberto , Gordonio, aliisque , maxime vero qui elephantiasi legitima erant ἀ- flicti; erant enim glandulosi in toto corpore , ω maxime in lingua.

Tophi, gummata, & ulcera in Insula --boyna & Molucis praecipue endemia, Be

Ambonense Eo en Sine congressu venereo erumpunt in facie, M ehi1s & cruribus tophi, seu tumores duri primi im,& schirrosi, ω tam crebri per universum compus, quam clavi & verrucae oriuntur in manibus& pedibus in Belgio ; si vero eos ulcerari comtangat , materiem lentam & gummosam reddunt tam acrem & mordacem, ut profunda & cava ulcera inde oriantur cum labiis callosis & inve sis ; foedum & deforme malum cum syphilide conveniens , nisi quod dolores tanti non adsint, nec cFies in ossibus tam facile oriatur nisi per curantis incuriam ; hic affectus oritur ex Vaporibus salsis aeris, usu piscium, pane sagou, Vino die palma, cui etiam tribui debet beriberia.

416쪽

416 GENERA E Τ sPECIE s XX. Cancer, Cancer , mirus cancere .

Vide Carcinoma Clasf. L gen. 2Ο.

Nota. Ad hunc ordinem pertinet carcinoma cum eXulceratum est, atque hectica pervigilio , aliisque gravibus symptomatis est stipatum ; si enim exiguus tumor durus, lancinans de caetero nullum vitae & sanitati damnum afferens, Vitiis annumerari debeat, certe ulcus pertinax, multiplex labiis duris , retortis , fetidum & erodens , diris doloribus lancinantibus , pyrexit lenta stipatum jam vitium non est , sed gravis morbus , sorte a Carcinomate separandus , & caneri nomine distinguendus. Sic varus distinguitur a variola , bubo a peste , glandulae schirrus a scrophula , indema an anasarca, &c. Carcinoma simplex mobile cum massa sanguinis est pura , tuto extirpatur quandO-que , nullique functioni ossicit verum cancer exulceratione stipatus, qui operatione chirurgicaeXacerbatur repullulat, quique suo viru totum Gnguinem inficit , videtur morbus sui generis gravissimus a carcinomate memorato diversus. De curatione cancri per usum internum extracti cicutae, seu conii maculati consulatur ill Storch , tib . de eicula ; de usu atropae Belladonae consulatur illustr. Lambergen , & Diar. Vander-mondi.

XXL Leontitas.

Hoc nomine intellexerunt Medici veteres mo bum qui terrorem respicientibus incutit, ut leo , nec non qui humanam figuram ita mutat. ut ferinae aliquatenus similis sit , Quod non solum de

Olophantita , verum & de sequentibus dici potest.

417쪽

l. Leontiass hystiae , Ascanis Diar. Med. Martii 1 56. Philosophie. Transmon filoane m. a . AEger The percupino man , ti Porc-0 . ἰ serrata est in Anglo cujus caput in oninibus locis aeri non expositis horrescebat setis rigidis, pellucidis , septem lineas longis , duas vel tres crassis quovis autumno deciduis. Is peperit quin que filios eodem morbo affectos. Σ. Leontiasis corniculata Ash. Dia V. Medie. 1756 3c Sloane Philoseph. Transacti ηa . O anni, EM. Anno 1683. Iisum est corpus Annae jac is apud Anglos variis corniculis horridum. , Et nuper D. Ash Secretarius Academiae Duablinensis memora Vit puellam quae in omnibus a ticulationibus gerebat excrescentias corniculatas I nitio verrucosas , dein ossificatas. 3. Leontiasis vitulina. Vide Vatidermond. Di rium mense Novembri i C. cum icone. Est morbus congenitus quo diversae faciei pa tes sine dolore , ac coloris mutatione monstrose protuberant, ut vituli, vel alterius bruti rictum re caput reserant; sed de his legatur Ambrosius

Paraeus de monstris. -

a Morbus est in quo insecta vermisormia, vel Iarvae insectorum inplurimum ex tumoribus , absicessibusve corporis humaini prodeunt, vel in ejus ulceribus nidulantur.

insecta sunt vermiformia , seu apoda , & ideo M pediculis phtiriasim comitantibus distinguuntur. m. III. Pars II. D d

418쪽

418 GENERA ET SPECIES Lar sunt formae insectorum quas inducunt sta

xim ac ex oviS eXclusae sunt, tunc utplurimum

sunt pedibus destitutae , molles , edaces , & exuta pelle ultimam formam persebi animalis adipis

cuntur. Muscae carnariae anno recens elapso pustulas Variolae fere omnes in partibus aeri expositis pertuderant, unde nascebantur larvae albidae hos dei grano similes , Vermiformes , quae in singulis pustulis maturis reperiebantur. Claris . Doctor Raetous has larvas vitro inclusit per aliquot dies, quae in totidem muscas carnarias mutatae sunt. Ex simili origine pendent vermes in ulceribus somdidis neglectis aestate potissimiam toties reperti; ast taviente etiam hyeme apud Lappones , illustrissi Linnaeo observante, aestius rang ferinus cedivos rangi feros infectatur, & eorum cutim perforans in ipso vulnere sua ova deponit, ubi larvae tuto calideque hybernare queanr , unde hi cervi non pauci iuribundi emaciantur, & pereunt. Apud nos aes rus narium subit nares ovium& caprarum , atque in harum sinubus frontes, bus ova deponit ; simile quid saeviente peste Al sae anno I ao. saepitis & centenis hominibus accidit , quippe sumpto ad prophylaxim emetico fere omnes magnam copiam larvarum hordei grano similium vomitu rejiciebant. Notum est lanionibus per aestatem inveniri in ductu choledoco ovium quaedam insecta pollicem longa, lata , alba, apoda, taeniae similia, quae sunt larvae insectorum volatilium horum pecorum anum subeuntium ; sed nil vulgatius & Pastoribus familiarius cognitum quam

quod aes rus bovinus dorsum boum aculeo pertu dat, ibique ova sua deponat, boves etiam pinguiores eligens , atque inde excitantur tumores qui suo tempore in suppuratum omentes noVi

419쪽

aestris exitum praebeant, inde vero ortum nomen passionis bovinae huic generi morbi dudum im ditum I. Malis cornipedum. Ligeri, la Cliveue , ou

Pecoribus lanigeris frequens est morbus; in

toto fere corpore nascuntur furunculi, clavi Gallis dicti, unde nomen claveri , in quorum cavitate , dum suppurantur Vermis est; morbus contagiosus censetur.

Curatio. Incidantur illi furunculi intacto tamen vermiculo, & infundatur in vulnus sebum candelae fusum. Quandoque observamus furunculos in hominibus. numerosos & fere epidemicos , nec tamen verm1culi latent in tumore suppurato, nisi pro verme habeatur floccus fibrosus albus, qui vulgo Chirurgis dicitur , aut nisi ita sordidum sit ulcus, & aeger sui negligens, ut muscas in his ulceribus sua ova deponere patiatur. Insecta autem illa sunt vel muscae carnariae Vel Hippobosca aptera , vel aestri capitis. Vide illustr.

Linnaeum de noxa infectorum.

Quid affectionis bovinae nomine inter hominum morbos numeratae sibi velint Arabes vide Freind. histor. Medic. de Aetio non satis capio; hoc solum novi quod quidam homines tumoribus an diversis corporis locis detenti sint , quibus suppuratis vermes in pure nidulantes sunt inventi;& huncce morbum Ucetiae ante triginta annos Dbservatum fuisse mihi retulit Clariss. Lesevre Medicus Doct. Ucetiensis.

Σ. Malis verminosa. Vide Salazmann. de Verme narium , Argentiniad ZIaz.

Mno 1718. in nosoconium Argentinense det

420쪽

tus est adolescet' cui per magnam corporia partem vermiculi alii minores , alii majores

sub cute cuniculos egere & tantum non totum

Urpus consumpsere: oculi sinistri pinguedo ab ipsis tota aflumpta erat; in inguine , in poplite

magna carnis portio erat vorata horrendo & commiseratione dignissimo spectaculo. In cadavere aperto cunctisque yisceribus nullus vermis inventus est. v Malis Americana. Delion ster in Indias. Bieeho Brasiliensibus. Chiques Americanis.

Insectulum vix cohspicuum in locis sordidis &juxta muros frequens , hominum pedes aggreditur, cutis poros subit , ispilis sub unguibus latet, sine ullo dolore, nec obstant ealcei , sed pedes nudos numerosiora obsident illa insectula , intra dies quindecim ita crescunt in cute sub epidemmide ut pisi magnitudinem acquirant, & qu majora sunt eo difficilius eruuntur , partes his

obsesse exulcerantur, eroduntur , nisi maturius insecta auferantur , singulis enim diebus ea Venari consultum est; ulcera illa ita corrosiva sunt ut pluribus, Nigritis pedes excarnes & ossa nuda videantur; acicula avelluntur insecta nigricantia, vel pulvere tabaci enecantur , dein medicamentis detersivis & epuloticis vulgaribus ulcera sanametur, juxta D. Virgilium a quo historiam Frambaesiae Americanae accepi. Insectum Chique dictum, verus est pulex colore , magnitudine & figura , qui ubique in pulvere latitat cum tempestas est sicca, Vertim accedente pluvia vel tempestate humida hoc insectum interit & nullibi reperitur, Nigri'taeque ab eo sunt immunes et hoc saepitis inter ungues pedum & indiscriminatim in omnes co

Poris partes se insinuat, ibi vexo statim non

SEARCH

MENU NAVIGATION