장음표시 사용
501쪽
rnoctus improprie febris a Ua d ictus , sed vires
vitales sunt minores solito , adeoque non mutata
est proportio inter illas & vires musculares , quod ad febrem ponendam requiritur. Respiratio in illis est difficilis, si paulisper moveantur , m xime si scalas ascendant , si currant , si conatus,
edant , quia tunc temporis a musculis contractis sanguis ubertim in pulmones irruit , eosque in-
farcit , quem tamen pari passu pulmo debilius compressus a musculis pectoralibus non potest cordi sinistro erogare , hinc palpitationes cordis , .
quas et1am vel levissimum pathema excitat. Debilitas vero musculorum pendρt & a pleihora seu mole movenda majori, & a laxitate systematis 1ol1dorum : systema vero illud laxius est quia sero sanguinis retenti, eoque abundantiori & retardato ejus textus elasticitas minuitur: hinc pigritia admotum, hinc amor somni & .vita deses, sedentaria hinc fastidium omnium oblectationum quae exercitio obtinentur, ut ambulationis , rusticationis , cantus Cec. h1nc amor solitudinis, moestitia; deffectu exercitu & ob vitiosam sanguinis & succorum gastria Corum crasim quae serosa vel mucosa est famesamminuitur , appetitus vero qui non alimenta in genere, sed sapores sectatur , Gallice ι'appetit, de Pravatur , quia saliva serosa gustui non arridet nisi condimentis acuatur , aut absorbentibus ejus latuitas corrigatur , si mucosa sit saliva ; cum alimenta consueta non arrident ad inassueta coniugiunt , hinc progrediente morbo crescit ple- thora seu cacochymia facta ex thrombo Purpureo viscoso , crata, male elaborato & ex sero copioso , flavescente ; crescit anorexia , digeiationes multiplici titulo vitiantur , humoreS ex-cromentitii retenti crasim sanguinis in dies pejorem
502쪽
GENEst A E, SPECIE sreddunt, laxantur solida, textus cestulosus turmhoc sero vitioso, debilitatur cor cum omnibus aliis musculis , hinc pallor plumbeus , cereus color , quem viridescent quidam nuncupant; timanescunt vespere pedes , Vestigium calceorum &digitorum: prementium retinent, mane palpebrἡ tument & livescunt, sed adhuc carnes V. g. genἡ
sunt tu2sidulae non marcidae. Cum Vero eo usque procedit mo bus ut genae
sint pendulae , saccidae , t bra ttenuata , pallida,eXtrema cede malose tumeant tota die , digestimnes omnino Viscos, , color plumbeus , fuscus c. hic chloroseos gradus jam cacheacia a neotericis vocatur, & aegrα caeheaa dicuntur in F, vis chloros eos specie. Hic morbus ita evidenter pendet a menostasia ut restituto calamentorum fluxu evanescat; imterea duplex est varietas menostasiae , in praxi distinguenda; vel enim 1'. ea initio stipatur solidorum tensione, erethismo , fluidorum siccitato& acri viscositate , & in hoc casu in morbo recenti nemiaquam ad statum cachecticum peret Vento , emmenagoga debent diluentibus tempe
Tari , phlehotomia & catharsi praescriptis , jus ςula leviter incidentia ex radicibus fragariete , graminis , foliis scolopendriae , capillorum e neris , addita pauca dosi martis , debent prae scribi ; imo ripius ad semicupia, serum lactis
.e lac asininum, deveniendum est.
Si vero aegra sit temperamenti pituitosi, sibridi , pauid fortiora & calidiora medicamina semiim sunt adhibenda, ut major dosis praeparationum martialium, radices aperientes brusci , ononidis , Rsparagi , de quibus consulantur processus cura
503쪽
Saepius hic morbus usu limaturae ferri intra primum offae cochlear, vel potu assiduo aquae ferratae , ut aiunt , sanari consuevit ; interducendus vero est omnino usus condimentorum& terreorum , quibus hae virgines delectantur, atque exercitium est suadendum. Σ. Chlorosis amatoria. Febris amatoria Langit.
Est prioris varietas quae puellas amore percutas assicit, cum gravi melancholia , solitudinis
amore , moerore continuo, & continua de objecto cupito meditatione; ea chlorosis stipatur etiam inplurimum menostasia ; ast ea mensium emansio potius huic supervenit, quam pallorem praecedit, atque temperamento melancholico stia Patur , proindeque primus curandi processus inclitorosi virginea defcriptus magis convenit quam secundus , & praeterea matri 'ionium caeteris omnibus remediis longe praestit. Vade Nymphom niam salacitatem dictam Clasf. 8. ρος 3 33. Chloross a menorrhagia. Pales couleura des femmes. GIorosis muliebris a menstruatione disset elli Astruc. de Chlorosi, tom. a. pag. a. is' qI.
Ea est quae mulieres annum quadragesimum praetergressas, quaeque laboriosam menstruationem patiuntur, adoriri consuevit , saepius cum uberiori sanguinis Muxu menstruo , appetitus depravatione , phlegmatia , torpore corporis , seu pigritili & debilitate inassuetis, atque ciborum assuetorum fastidio. Menorrhagia seu vitiosa & morbosa calamentorum effaxio involvit catamenta doloribus hys
texalgicis stipata, sive parca , sive solitae quanti talis , & catamenia profusa sive dolorifica, sives non dolorifica ; in his omnibus casibuS , potM
504쪽
mum vero cum menorrhagia est hysteralgica , sua pervenit chlorosis cum moerore, & morositate
multiplici, solitudinis amore , exercitii aversatione , ciborum noxiorum appetitu , pigritia insolita , cedemate pedum , somnolentia , quae nunquam ipsis expleta Videtur, pervigilio conjuncta, aut somnis inaequalibus; & i regularibus , atque quoties menstrua accedunt, illa initio indolentia sunt; ast secunda , tertiave die doloribus assiduis, irrequietis crurum , natium , femorum, lumborum , uteri , Vaginae , stipantur , ita ut illi dolores
subito ex una parte in alteram ferantur, uterus intu scat , mox detumescat, a tactu doleat, dum tumet, simulque eo majores sint dolores,
quo plus sanguinis effuit; his adde sensum ardoris in Vagina , jectigationes continuas corporis, quae omnia imm1nuto fluxus impetu evanescunt ast stipe fluxus sanguinis excipitur a fluxu seroso , seu a leucorrhoea quae plures dies perseverat,& identidem cruenta es, unde misera mulier debilis , pallida , ad levissimum motum anhelosa, dematosa, insomnis, cibos aversans, singulis memsibus in pejorem statum abitura est, nisi succi irratur. Hic morbus pertinacissimus est, de fere eas
comitatur usquequo aetas ea advenerit qua natu
ratis catamentorum accidit cessatio ; non satis apud Auctores descriptus reperitur ; vulgo exirgit rusticationem tanquam praestantissimum reme dium ; deinde vero exiguam dosim praeparatorum
martialium cum jusculis refrigerantibus, levibus antihystericis , nam affectus hysterici his malis pe accedunt; si vero stomachus lacti possit
assuescere, nil eo melius indicaverim ; hujus spe cialis historia & curatio desiderantur. q. Chlorosas pasidarum Astructi spec. 3'.
505쪽
Ea est quiae primis tribus graviditatis mensibus accidit cum malacia , seu appetitu absurdorum, es
solitorum alimentorum aversatione; malacia vero
ad plura alia extenditur, quam ad alimenta; etenim in hoc morbo mens debilis & morosa ad stultitiam usque , non raro diversa appetit, vel aversatur , minimis repulsis excandescit, cum furore cupita sectatur. Vide Picam 3' . Clus. VIII. pag. Saepius gravidae quae prius tabaco, cata , vino delectabantur, jam ea aversantur; quae aleces , clupeas, similiave aversabantur, jam perdite appetunt; quae erant forti animo , iam a levissimis occasionibus turbantur , de caetero pallent , ad levem ambulationem anhelosae sunt, torpidae & graves , moestae & morosae ; verum
nec ab alimentis absurdis fere laeduntur . & his denegatis pejus habent, ubi valet aphorismus Hippocratis : alimenta paulo pejora , sed jucunda, melioribus, sed ingratis sunt anteponenda. Hic affectus sponte circa quartum mensem evanescere consuevit; ast accedente aetate qua catam enia cessatura sunt, non raro inducit chlorosim a me-norrhagia dictam. . Chlorosis infantum. Vide Phisconiam infantum.
Est ille pallor qui infantibus est familiaris , cum pica absorbentium laborant, quo quidem morbo nihil est vulgatius ς quippe innumeri sunt qui ab Incunabulis solent humum , mortarium , gypsum Vorare , quique inde pallidi, marcidi, imo macblenti evadunt, & simul phisconia & ad dephagia
laborant; cum itaque ad chlorosim requiratur tantum pallor & pica, cur huic generi non accem seretur hic morbus , non Video.
506쪽
citono sies spuriae , seu pallores.
Sunt illae quae nulla pica , malaciave stipantur. M pallores Boneto dicuntur; Vide Sepu&hret. iom. 3. pag. M Cachexiet Felic. Plater. Hβο- Drattonis genera ; talis est pallor fugax a frigore, a te'ore, aliisque, qui syncopem , asphixiam Comitantur, nec non qui a morbo convalescentiis diis accidit. Pallor est symptoma omnium fere ca-CheXiarum , maxime Vero tabis , ascitis , anasar-Cae, phlegmatiae, scorbuti, syphilidis , lineae ma lignae, etcos eos, &c. nec non alvifluxuum, samguissi uum. 6. Chloross perminosa Plateri obferv. libr. 3. Illa fovetur a copiosis lumbricis intra primas
7. Chlorasis viridis Petr. Fabri Curae. 71. An viror erat verus qualis herbarum recentium. an vero hoc nomine intelligat cum plurimis colorem luteum, couleur de suille morte , inquiren dum restat. Vulgo plebs virorem tribuit fecibus alvinis , sputis phtisicorum , cum mihi tantum flavus color observatur. 8. Chloroyas ab isdrothoraee. Vide Boneti Sepu chret. tom. I. pag. 555. O sues. I. q. a O. za. de pallore.
Ille pallor non nisi ex cadaveris apertura hydrothoraci, aut pulmonum indematiae fuit adscriptus ; si enim hydrothorax cognosceretur, tunc pallor tanquam ejus symploma habendus esset in his autem casibus chloroticus albescit. Discoloratio Uyb plumbea ac fusca spleneticos & hypo Chondriacos non raro inficit. 9. Chlorosis maculosa. Leuce Galen. de
507쪽
romat. causis. Leuca Celsi. Elephantia sis alba Plin.
Ab. 25. cap. s. Morbus Deliorum Mercurial. varii Iect. libr. 3. cap. 18.
Est morbus cujus praecipuum symptoma sunt macula amplae per totum fere corpus dispersae , non squamosae , ut in morphaea alba , sed glabris& coloris vere albidi, qualis est ostraeorum ; his adde pilos albos , pectoris & colli tumorem , doloresque exiguos, sine febre ; illae maculae albidae faciem potissimlim deturpabant apud Delios, re , ferente AEschine, qui hunc morbum contagiosum& pestiferum dicit ; hic vero morbus hodie est ignotus. Io. Chlorosis Carthaonica M. SUlloa , Bistoire
Carthagini in America calor atmosphaerae estiare semper idem qui Parisiis diebus canicularibus ; hyems dicitur tempus quod 1 Μaio ad finem Novembris extenditur ; major aestas vocatur ab initio Decembris ad finem Aprilis , quo tempore ventis stantibus calor mitior est; χstas minor est circa festum sancti Joannis , tunc per mensem cessant pluviae ; perspiratio ibi magna , continua , unde Incolae colorem adeo pallidum & lividum
habent, ut a morbo gravi convalescere videam tur ; actiones etiam molles, debiles, Vox quoqus tarda ; de caetero bene valent: Europaei huc a cedentes post tres , vel quatuor menses hunc pallorem contrahunt. Asserunt etiam multi Tarbellis , seu nax endemium esse pallorem, quem tribuimi vaporibus ealidis, quos thermae in media urbe sitae , & ad 3 '. & ultra gradum fervidae, continuo fundunt 11. Chlorosis Bengualensis Merolla , Iter in Amin
508쪽
GENERA ET SPECIE sIn Regno Benguata apud Asticanos color hominum est non minus pallidus ac mortuorem apud nos; ille vero pallor tribuitur aeris gravitati, &ut aiunt, malignitati; imo vox eorum debilis est M tremula: apud nos qui oppida mari vicina habitant , pallidi riint, & phis cones Venis atrocae. ruleis per abdomen spansis , unde vocantur Vulgo venires bleus, & quartanis lapissime labqrant; hoe vero tribuitur & aeri e paludibus fetidis testate exhalanti, & aquis coenofis quibus utuntur. Apud Darianos in America forte pallor ende. micus a calore dependet, ut apud Carthagenicos ,& unde procedat apud Cambayenses in Asia ,
ignoro. . I a. olorosas metallica Ramargini de morbis Ase
Est pallor qui inficit metalli- res , inauratores, &c. quique potissimum invadit cum tremore eos qui hydrargyrosim patientes , se Egori exponunt, in quo casu decoctum radicis chinae& bardanae utilissimum est.
509쪽
Seu qua priorisus Mnes sunt, ita tamen ut in ordinibus praegre non facile locum
XXXIV. Phtiriasis, Maudie pediculaire.
COGNosci TVR ab exortu insectorum pediculis assinium ex diversis corporis partibus , quas porrigine, ulcusculisque defoedant, aut pun turis , pruritu discruciant. Dicitur phrairiasis Graecis , Latinis morbus pediacularis. Insecta hominem frequentius infestantia sunt pediculus, pulex & acarus, quae supra corpus humanum hospitantur , & aptera sunt; quae Vero intra corpus hospitant, sunt gordius medinensis , stiria infernalis, lumbricus humanus, ascaris recti, fasciola hepatica, fasciola intestinatis , hyrudo stagnalis , taenia vulgaris , taenia solium , & taenia lata ; exitis divexant nos alia insecta , & potissimum vespae, apes, culices, tabani, scorpii, araneae, scolopendriae , cimices , nepae , dytisci, &c. Phtiriasis autem utut vulgo pediculis solis tribuatur , quandoque multis aliis insectis tribuenda , unde diversae species morbi. I. Phtiriasis pedicularis. La malarie periculabe Est ea quae vel capillitium , Vel etiam totum corpus infestat, & a veris pediculis excitatur. Pediculus est insectum apterum pedibus sex, oculis duobus, aculeo in ore , antennis longit
510쪽
dine thoracis, abdomine depresi sublobato; spes eies est pediculus humantis Linnaei, qui in capite frequentius habitat , per Vestes ditanditur ;hujus ova , seu larvae untas nominantur; nidultatur in capillitio ubi pruritum excitat, pustulascudit, fetorem , sorditiemque capiti conciliat, cum porrigine. Porrigo, seu furfuratio est congeries squamularum griciarum , seu materiei ungui nosae pulverulentae, quae secedinitur in glandulis sebaceis capitis, quaeque ob pectinationis defeetum cumulatur in capite, & crustam sordidam ,
setidam, sub pectine furfuris forma delabentem constituit; ibi vero pediculi tuti hospitantur, &prolem copiosam nutriunt; illi oris aculeo quem exerunt cutim pungunt, dc vulnusculi periphe riam albam faciunt, forte quia inibi solum cruorem exsugunt; econtra vulnus a pulice inflictum rubet, quia sanguinem e vasis vulneratis effven. tem non exsugit, sed lympham ; corpus pediculi
est totum hispidum , quibus villis verosimiliter
Phtiriasis solius capitis est infantibus familiaris ,
de facile frequenti pectinatione curatur Verum apud eos qui indusiis tantum laneis utuntur , nec ea frequenter mutant, magna est pediculorum per vestes repentium progenies , & opus est non solum caput pectine expurgare , sed etiam medicaminibus inspersis illud & vestes mundare. Laudatur in hoc casu pulvis hordei caustici, quod cevadilla vulgo audit item pulvis seminum DEGphinii pi hi tigritia dicti. Phtiritas olim inter morbos poenales habebatur , quo extinctos ferunt plurimos. Vide Scheminium , Camerarium , Plempium , &c. a. Phtiriasis interna. Vermine interne. Phtiriasis