Grammatica Hebr. Eliae Leuitae Germani commodiori interpretatione quàm antea Sebast. Munsterum uersa, ... Item Institutio elementaria in eandem linguam ex Eliae uarij libellis concinnata

121쪽

Sie faciebat labi labi et Scias quoq; morem esse scriptu/l rae ut loquatur in prsterito loco suturi. id quod frequens est in uerbis propheticis.Nam uerbum adeo clarum est coram deo, perinde ac si iam factum sit. Sed cum recenset rem gestam, id non obseruatur. 8 Noueris quo dictiones seu uerba secundae re primae perasons singularis numeri,habere di aliud signum per quod cognosci potest uauconiunctivum a uau converguo.Nam

quando illae personae habent uau con iunctivum, habent plerunt accetum

id est, supra qui scilicet penubtimam occupat syllabam ut m Et cosumpsi peccatum hohodie: Leuit. io. et η mn , Et loquutus sum p prophetas: Hostaetru Horum iudiciu non aliud est quam si uau non esset addit .Quando umto habent

122쪽

semper habet accentum a subtus. id est,in ultima: ut V vn ba eman Et custodies omnia legitima eius:Exo. i Et loquar iudicium

meum:Ierem .i.Et sic fit per omnes coniugationes omnium ordinu , exceptis aulatis Onquiescentibus in lamed aleph uel he, do habet ac quae semper habent accentu in penult. 'e mcum uau & sine uau, ut τ'*3 & cli, inabis, &inuenies, m&a, dificabis, μ& coques,similiaq3 eis Dabimus autem tibi regulam unam pro omnibus nouem personis praeteriti,ut scias utrum habeant accentum in penult. uel ultima. 9 Vnde scias quinq; ex illis personis semper habere accentum V dic id est, in ultima,cumuau dc sine uau: Sunt autem istae, 'py Aerentus in re ma pa Myn myn Et duae ex ithim eis semper sunt id est,habet ac/b 3 centum

123쪽

. t ORATIO centum in penult. cum uau &sine uau.

sunt Sut praeterea duae ex eis quae absin uau semper sunt mil/lel,5 cum uau interdu sunt millel & aliquado mitra,& sunt & Pp ut scripsimus. Et haec regula est uniuersa/lis per omnes coniugationes persecto rum uerborum io Nota quod tres sunt personae absentes,nepe 'VPu mri mys quae proprium habent iudicium quando construutur cum dictione parua, uel quado colunguntur cum dictione millel.tunc enim Nipsae habent millet,ut KR uocauit noctem: Gen. ι''me73 Et rogauit eum: Num. 27. ψ3 v P & clamauerunt ei: Deut. 2D Pt VI a pramaricati sunt in ea : Thre.

es:Ruthi.&similia. ii Nota etiam quod in futuro est aliud signu per qst cognosces ura colunctionis a uau cρορ uersioliis

124쪽

PRIMA Mhersionis,nempe quod uau eoniuncti . nis habet punctum scheua,ut nisi Iod fuerit scheuatum tueenim habet hirec, quemadmodum declarabitur in tractatu ossiciorum. Sed uau conuersionis semper habet patha. ut V VJ N & loquutus est.&similia. Nec excipitur ab ista regula nisi aleph,qus cum sit litera gutturalis.

uenit uaci colunctionis iuxta eam cum

uau conuersionis uenit iuxta eam cum

benedixi ei, etia erit benedictus: Gen. Q. α Sed N hoc notabis quod in linguis gentium tres sunt species prae/teriti, uidelicet praeteritum persectum, praeteritum imperfectu & praeteritum quod iam perfectum est: at in lingua sancta uentut ista tria praeterita in una b forma

Vn- praetra ritum apud Hebraeos

125쪽

ORATIO

forma,&iuxta exigentiam rei interpretandum est unumquodq; illorum iu/ s Ma tres illas differentias. 13 Et ut id apertius uideas,dabimus tibi similitidinem in dictione ' pu quae inueni, tur in bibliis sub memorata triplici sorma,nempe, nam Et ipse utitauerat me ad aedificandu ei domum: Ezraei. quod est praeteritu persectum Et dominus uisitabat Saram: Gen.M.quod est praeteritu im

uisitauit dominus populu Lu: Ruth r. quod est praeteritum iam transactum. Nam idem est quod id est. iam uisitauit. 1 .Sic ita ψ Hu confluertens futurum in praeteritum, mutat ipsum plerun* in praetcritum impera sectum,ut Et dixit: 'η IEt lo/quutus est: Π22 Et accepit: & de/

126쪽

dit,quae sunt exponenda ut rus fuit dicens, m IVin suit loquens: Iaseit accipiens: Inu Kῖ fuit dans. Sunt tame exceptiones in quibusdam locis, quando scilicet ipsum praecedit praeteritu perfecta:tunc enim & ipsum reddendu est in praeterito: Exemplum 'yRI Quonia modicum quod si tibi cora me de auctum est in mulitum,& benedixit dominus mihi:Gen. 3o. En haec sunt quasi MN pro/pter uerbum mn quod illa praeceditiis Verum scias quod non est uis sulla in uau ad mutandum futurum in praeteritum quod iam transissi, nill in paucis locis, utu i m γ' Et misit Isaac Iacob,&abissi in Mesopotamiam: Gen.23. quae sunt, quasi ia misit,& iam abiit, queadmodu exposuit rabi Schlomo Ialhq.

127쪽

Fundamentam quintum, in quo explicantur poraebentis praeteriti temporis.

cIΑs itaq; quod operatio seu actio quae fit in tempore praesenti. uocatur operatio, quia est media inter prae/teritum dc futurum hoc est. n paraticipium praesens componitur ex prae

terito & suturo. Exemplum: Quando dicis Ruben comedit, sen/sus est quod ia coepit comedere & ad hue comedet. Vbi & hoc aduertedum quod Hebraismus no habet uerbum propriu quod significet istud tempus praesens, quia id quod nos vocamus

intermedium, uocatur secudum veritatem urin z π nomen operans, ta est uerius adiectiuu quam uerbum.

a. Est tamen differentia inter illa. quia nomen poei siue rara non po/test uerificari nisi de homine pro tem

128쪽

pore quando fit ipsa operatio.Nomen autem rann id est,sormale seu adiecti=uum, uerificatur etiam de homine,ha/bente illam forma, pro tempore quando nullam perficit operatione . Exem/plum. Iara suras,& zzὁ fur. Et quidem pra dicitur de homine pro hora qua actu furatur:sed ma est nomen serma sle denominans hominem qui consue ludinem habet surandi: qui etiam pro hora quando dormit uocat fur.Et hoe est quod exposuit Rabi Schlomo Iar . l. hia super hunc locum Exo. s. 'ς' Ppη Et si renuis tu mittere dc 3.Sic quo* Paul, id est,participiu Ratio paries prsteritu uocatur intermedium, pi praeteriti quia operatio eius secta est in tempo/repraesenti, componituro ex praeteri/to S praesenti.Exemplum.Quando dicis ma domus extructa, sensus est quod iam extracta sit duret ad/huc

129쪽

huc. R disserentia quae est ri,d ter ipsum & inter niphat, id est, passi/

uum.Nam cu dicis a d ad domus extructa,possibile est domu illam iam esse dirutam aut combustam. Paul uero habet similitudinem nominis BD malis & differetia quae est inter ipsum& inter formale non est alia quam sit differentia quae est inter benoni & no/men sormale, de quo iam supra scripa Adiectivasup mus. q. Aliquando quoq; mini plent partis strant adiectiva ipsa loco benoni de 'ε paul, praesertim in uerbis neutrismam illa ut in plurimum non habent haec duo participia.Exemplum.de ' V praevaluit,non dices rana ualens aut

ualidus factus, sed ma ualidus,quod est nomen formale loco utriusq;. Sunt quoi multa ex illis quae non habent paul,sed benoni uenit loco utriusv ut a 'a v sedens α π:ς γ stans,no opus est

130쪽

est ut dicas m sessis. - status. cum Noeyν sit idem qui '' γ & sedens sessus. s Et quoniam haec duo participia,benoni εc paul, sunt similia nomi . nibus, hinc est quod etiam septem haeliterae nuna ministrant illis,perinde ati nominibus, quemadmodum id explicabitur in tractatu ossiciorum. s Et ecce dabimus tibi aliquas regatas per quas cognoscas, quando partiscipia capiatur loco benoni aut loco ad/ieetiui. Igitur quando inueneris iuxta participia seu iuxta nomina formalia unam ex literis ministerialibus tunc capiuntur adiective & non partiscipialiter, ut Wyρτηi ,-nn Ahito/phel inter conspiratores: M Reg. is 1a mra Sicut isneratoria mutuum accipiens: Isa. --.: is factori luminu:ps Ab obseruantibus aurora seu lucem