Grammatica Hebr. Eliae Leuitae Germani commodiori interpretatione quàm antea Sebast. Munsterum uersa, ... Item Institutio elementaria in eandem linguam ex Eliae uarij libellis concinnata

151쪽

so OR AT Ioetur loco nominis Armalis: ut nam Et rubus non consumitur: Exoς--Puero nato Iudicum 13.& similia. At in coiugatione hophaluniuersaliter no inuenitur participium s Sed nec infinitivus inuente in una ha/rum coniugationum nisi raro. Et cum literis nuncb inuenitur id quod fissius declarabitur oratione secunda, fundamento Σ.& 3.Et ita non remanet in eis nisi ptieteritum & suturum. 3 Dicunt autem quidam Grammatici

quod etiam futurum pual N Hophalno ueniat in usum nisi pro duabus personis:nam aiunt deficere ab eo primas Personas:argumentum hinc sumentes quod in biblicis libris non inueniatur nisi unus locus nepe 'mis orde uetre ad sepulchrum ducari Iob io. quod est futurum de quiescentibus ita Pe Iod. Verum no deesset mihi quos obiicerem

152쪽

PRIMA si obisscerem illis, nisi praesens locus pro/hiberet sermonis prolixitatem.

Fundamentum undecimκm , in quo declaratur

significatio coniugationis hiphil. CONIVG A T I O quinta, quae est hiphil.est etiam parens seu a ctiva, habet quatuor species , quaruquslibet habet propriam significatio/ Anem. In specie prima sunt uerba, quae in coniugatione hal sunt neutra,in hae autem transeunt ad duo: & haec potio sima est ratio cur hiphil derivet a kal. Vnde εἰ frequentius haec coiugatio inuenitur in ordine quiescentium, cum illic sit habitaculum uerboru absoluto rum, quemadmodu scripsimus in sun damento T.cap.α.Exemplum,a-surrexit, dureuersus est, dice. secit surgere seu erexit, reduxit icta Idem accidit uerbis persectis,ut a iacuit, zpῖ equitauit, dices secit 'd a. iacere

153쪽

,x RATIO iacere seu collocauit, secit equi/tare,quae omnia transeunt ad duo. αSpecies secunda continet uerba quae in coniugat.kal transeut ad duo,in hac autem coniugatione transeunt ad tria: ut a radice comedit,qui actus trasit ad secundum, dices secit co/medere, quod traiit ad tria. Exeplum exci-Cibans te mana: Uni Et secit te comedere manna: Deut.s. Vides hic tres personas, Do/minus sanctus ta benedictus est cibas. Israel comedens, & manna id quod comedit. 3 Species tertia habet uerba quae non inueniuntur in coniugata kal: ut tacuit, mygd mane surrexit, 'ram proiecit, & similia quae non inuentutur in kal sed habet modii significandi hal. q. Species quarta

coplectitur uerba,quς sunt neutra tam

in kal in ista coniugatione: ut n

154쪽

PRIMA s3 Pharao accessit: Exo. i . Et mouit se inde: Gene . α. quae

eiusdem significationis sunt cu QP dcvnx Et istoru sunt pauca numero.Ta me quida ingeniosi gramatici secus docuerut,nepe qd no sint neutra, sed qd deficiat ab eis res in qua trafit actio,ut sit sensus inam Π Et pharao secit accedere exercitum suum. Sie ab deficit ut sit sen/sus:& mouit inde tabernaculum suum. Sic intelligendum de reliquis locis. Gignit autem & haec coniugatio prolem seu passiuam uocem uocatur nomen eius Hophal.

Fundamentum duodecimum, in quo explanatur

significatio coniugationis bophal. Co N I V G A T I o sexta uocatur

Hophat, & est proles seu passiua vox ipsius hiphil: unde & additionem habet literae he sicut parens eius. Ha/

d , bet

155쪽

bet autem duas species. Vna est,quando coniugatio tal est neutra, ut a zPsurrexit,dices erexit, εἰ in hophalum erectus est. En significatio eius est ut significatio coniugationis puat, eum sit ille qui erigitur per ma/s nus alterius. ι Species secunda est. quando uerbum in coniugatione kalest transitiuu, tunc hophat recipit pasestonem per aliquod intermedium,sicuere parens eius hoc est,hiphit,agit ope/rationem suam per intermedium. Ex/emplum πττὶ Pnm P QP Extermi/natum est sacrificium de libameni Io Blis i. Ecce hic inueniuntur tres persens: ut ita dica locusta,uitis & sacrificium. Nam locusta est quae exterminat,uius

quae exterminatur, & ea eXterminata,

exterminatur consequenter & sacrificium. Proinde omnes aliae proprieta/

res ipsius hophat aestimanta sunt iu/

156쪽

PRIMA ssxta eonditiones coparis sui matquemadmodum id iam declarauimus in Badamento suo. Fundamentum XIII in quo iactaratur significatio coniugationis Althpael.

Corii VGAτIo septima uocatur c5iugatio de qua iam diximus quod sit parens & proles,hoe est activa de passiua . Nam tota actio eius est retransitiva, cum recipiatur ab ipso agente: ut - Π π: ρ Et lanctificabimini & eritis sancti:Leuit.io. hoe est,sanctificabitis vosipsos :& haec significatio est ei pro/pria. x Habet autem N aliam significationemnempe quod aliquando imilis est recipienti passionem, cum ta/men non recipiat.Exemplum H Et benedicet se in corde suor

Deut.w.hoc est cogitabit in corde suo quod sit benedictus cum tamen non

157쪽

sit. Sic radi m M 3 3 Est qui diuitem se facit ae nota

omnia,est qui depauperat se, dc habec substantiam multam: Prouerb. 13. Est autem sensus: Ostendit se diuitem uer Pauperem,& no est sic. Et similia mul/. 3 Id tamen non accidit nisi verar bis absolutis. Licebit quoq; tibi ut idei sectas in quibusdam, etiam si non inue: niantur in biblicis libris. Sed caue ne id facias in uerbis transitivis. Et ut it summa dicam,c5iugatio ista non egrembpari min ditur unquam extra seipsam . Nec at i in/ tendas uerba illorum qui salso aiunt, με inueniri quaedam loca ubi sit trasitiva: ut Omnia uasa ibgnea expiabitis: Nu. u. Et: narma Et sorte diuidetis terra: Nu.3Φ. & similia.Haec quidem bene posse

mus exponere in forma retransitivom.

sed non est hic locus immorandi. Φ

158쪽

Praeterea sunt quaedam uerba quae in nulla alia coniugatione quam in hith/pael inueniuntur,quale est mora/uit, Ian deprecatus est,& similia: de illa quidem exponuntur perinde aesi essent de coniugat.kal Vnde est regu/la notabilis quod omne uerbu, quod sin aliqua,praeterquam in tal, coniuga/tionum inuenitur, est exponendum aes esset de taliut in niphal. yzma iura/uit, pugnauit:& in hiphil nmane surrexit, proiecit,de qui bus etiam seripsimus in suis coniuga/tionibus. Finit oratio prima.

159쪽

sso R A T I ORATIO secunda explicat disserenti/as quas inter se ha/ bent coiugationes

in punctis & literis superadditis,&per quae signa una ab alia discernere queas,sive in persectis aue in impersectis uerbis. Distinximus autem & illam orationem in 13. landa

menta. Fundamentum primum , in quo explicatur psin

Elatio coniugationum kal π item niphal , id in perfectis,s signa earum.

CO N I V G A T i o kal aliud signunon habet,nisi quod super tres ibteras radicales nullam extraneam recis

pit literam, nec unquam habet dages. In praeterito habet hameet,ido in omnibus personis, excepta secunda pluriutriusq; generis,in qua tameet uertitur

160쪽

per omnes psonas, excepta tertia plur. α tertia singulari Bem. quae habent scheua mobile, ut in P uisitauerunt, yz uisitauit. 1 Scias etiam φ stertia singularis mascu.uenit in triplici

seris,nempe quae om/nes inueniuntur in una sententia bibli,

cuius haec interpreta tio est:Et non potuit Moses uenire ad tabernaculum, eo quod quiesceret se per ipsum nubes,& gloria domini im/pleuit tabernaculu. At in reliquis per/ ssonis praeteriti ueniunt ea quae desinutin vere iuxta sermam illorum quae dosinunt in pathah: Exemplum. Sicut a

'πε diris sic a IMdesiderauit