장음표시 사용
341쪽
quoquam ea de causa exigere velis,neque tameno endere aliorum animos quorum opera uti cupiat,ei accusationi velum obducere consenum ex criminibus violata maiestiatis : quorum tamen
rem seu a se purget apud eos qui pectum
se habent adulteratae religionis. Nam cum uti imalesatis qua dicuntur crimina vera causa non setob quam conquiritur jmpetitur,capitur,accu
satur,ab olutionem sane sperare rio potest . tiamsi
certissima asserat innocentiae docimentaled erit spectandum habet ut eorum criminum timis amque praetextu damnetur,aut si nimium manifestupit innocentia , ut sine e tracto negotio perpe-petuam atque miserrimam sentiat captivitatem. O vera verba Ss vaticinium ferme eius quod nobis evenit. Idem ille Princeps Hollandiar proceres multis libris ostenderunt sub obtentu tuendae maiorum religionis hoc actiam,vi libertati publicae, e gitimae regendi formς fraus fieret. Similia conquesti sunt Electores &Principes Germaniae, etia Galliae megistanes. Me quod
attinet,accusatio haec in me intentata non tantum a vero abit, sed ne verisimilis quidem est. Sciunt omnes,antequam Rotte- rodamensibusoperam meam addixi,cavisse me ne ullo modo controversitis de religione me insererem , cum satis haberem ornare Spartam quam eram nactuS,perse-
342쪽
qui Hollandiae praefuerunt. 3 IT
eutionem criminum & nsci patrocinium. Sciunt & hoc omnes, antequam Rotterodamum immigravi,pastores Remonstrantium sententiar ibi fuisse in publico munere atque Usos pro sententia sua docendi libertate : quod de in aliis oppidis locisque Hollandiae fiebat. Colloquia apud superiorem iudicum consessum,& in ipso Hollandiat conventu habita pridem Cranimotae ubique controversiae: de ferenda opinionum diversitate decreta facta. quid ab eo tempore factum quo vel in speciem dici possit concussus religionis status Nihil sane, nisi quod aequitas ferendi se mutuo observata non est , secessio Ecclesiastica primum per artes impulsa, deinde iniquis
Iudiciis confirmata, quorum omnium in Culpa ego certe non sum. Quae dedi consilia ea omnia congruentia fuerunt eis quae magistratus Rotterodamenses ante mini
steris mei tempus senserant dixerantque. Fac non sapientissima fuisse ea consilia: id ne mihi praestandum est qui secutus sum imperia publica,& madata eorum in quorum eram potestate , neque Vero Corum
consiliorum repertor dici possum ullo modo Z At contra ita sentio,meliora consilia pro temporum ratione dari non potuisse, atque ea pertinuisic ad pacandum,non ad
343쪽
concutiendum religionis statum s quod multis argumetis atque exemplis evictum est capite supra quarto & sexto : unde&hoc discere est quantopere assiduo laboraverim, ut ad sententiam a nobis in conventuHollandiς discrepatium propius ac propius accederetur, omniaque aggesserim per γε citra condemnationem& manente Ecclesiarum unitate transigi negotium poterat. Ibidem videre est & a superiore Iudicum consessu,& a Rege Britanniarum datum hoc consilium, Ut ferrent se mutuo dissidentes: tum vero & a pastoribus quibusdam ContraremonstrantibuS quos VΟ-cant,& ab oppidiDordreclitani rectoribus probata decreta, & quae meo tempore pacis causa in medium allata fuerunt, quos proinde omnes oportet Culpam sustinete perturbati status religionis sit ego. eam sustineo. Quae mens mea fuerit, aperte conspicere est in oratione quam Cum quaesitore Dordreclitano atque aliis habui apud rectores Amstelodamenses: ex qua liquet studium meum fuisse, ut status religionis
quietem acciperet,ac turbamenta omia orta tollerentur, & quae metui adhuc poterant,praeVenirentur in tempore. Deique Ecclesiam graviter fremere ac contri
re Imo vero sublevare Ecclesiam ab
344쪽
imminente divortio,& aequa pace exhil rare studui, ut videre est capitibus iamiam allegatis. Audio quosdam malevolos mihi in hanc rem abuti locis quibusdam ex libro quo piam mentem procerum Hollandiar contra calumnias defendi,quasi ibi contra Ecclesiam constitissem. Editus estis liber probantibus reipublicae Hollandi-Cae curatoribus, ab eruditis viris compluribus domi forisque lectus & utilis fore iudicatus. Propositum mihi fuit ostendere, immerito accusari proceres Hollandiae quasi qui damnatis antiquitus erroribus faverent: ut ferrent se super ortis apud nos controversiis dissidentes, neque ratione
esse quod summa potestas se componendis Ecclesiae dissidiis interponeret: nequCvero decreta convenientia cum lege divi- na,& Vsu Ecclesiae Veteris sola potestatis aemulatione sugillanda. Vt ostenderem summis potestatibus non minus iuris esse,
quam illis senioribus qui apud nos assidere pastoribus solent, ostendi vere quantum
arbitror) talo seniorum genus, qui ad tempus constituerentur , neque aliam in rem
quam ut presbyterio interessent, nulla de caetero flinctioni Ecclesiastica ipsis imposita , venire ab hominum instituto quod
345쪽
3to Apologeticus eorumtamen ego nec damnem nec reij clam non ex ulla divina praeceptione. Sane dixi etiapastores qui saepe magistratuum vitia solent quantum possunt exaggerare) ne ipsos quidem semper extra eadem aut similia vitia esse positos : esse inter eos qui se non contineant intra muneris sui fines, sed ne gotijs civilibus & magistratuum electioni
1e immisceant. An hac in re verum excesserim,sciunt plerarumque apud nos nationum atque oppidorum rectores qui iudicio valent. Et tamen addidi neque ordinem totum,neque maiorem eius partem a
me incusari. Reges ac Principes effugere non possunt quominus in annalibus librisque aliis spectandi exhibeantur cum ' suis vitiis. Quo ergo iure Ecclesiastici ordinis homines ab hac censura immunes
sint 3 Multi aegre ferunt quod ibi dicitur, pastores in Flandria adversos se obiecisse Uvilhelmi Principis consiliis pastoresque
Hollandiar a proceribus monitos ne aestu inconsiderato causam darent exitio Hollandiae,quomodo exitio Flandriae iam dederant. Sed non a me haec in lucem protracta sunt. Libelli adversus V vilhelmum Principem, quibus acerbe traducitur ob pacem religionis ex pactorum fide a se Cultam, & ob Galliae amicitiam, Gandavi
346쪽
publicati sunt. Etiam illa procerum Hollandiae ad pastores admonitio Licestrianae
praesecturae temporibus facta,tum seorsim vulgata est, tum in historiis legitur. Narravi reii Vterat gesta, tum ut pastores caverent sibi ne per imprudentiam se atque alios laederent,tum ut cives caeteri intelli gerent,non semper sibi ac sine discrimine sequenda pastorum consilia prae consiliis ac decretis potestatum , unde multa saepe sequuntur incommoda. De Ecclesia & ipso pastorum munere quod sciam nisi qua oportet reverentia locutus non
Coi Di asserueri se in rem contuleris eno mia es perniciosa in rempublicam inara:) Do-Cent nos iura non esse vagandum cum periculo alienae existimationis , sed facta singulatim exprimenda. Quare & hic effata illa nominata oportuit. nam quae sint de quibus loquantur iudices, scire me nego. An illud forte quod dixi summae potestati curam in res Ecclesiasticas competere Assertum hoc, te usu probatum est ab Imperatoribus quorum nomina eX-
stant in Codice Iustinianeo, a Iustiniano in constitutionibus noVellis quaS Vocant; a Carolo Magno eiusque successoribus in Capitularibus. Omnes qua de republi-
347쪽
ca scripserunt, hanc curam ponunt inter praecipuas imperii partes, ut videre eliapud Bodinum , Tolosanum, Arnisaeum, Lipsum, Keckermannum , Althusium Inter professores divinarum rerum Marsilius Patavinus, Bucerus, Musculus, Paraeus & Anglorum doctissimus quisque idem mecum dicunt. Qui certus ea de re esse volet, videat testimonia quae ad propugnandum decretum anni CII II CXIV
pro pace Ecclesiarum factum ad sectionem primam allata sunt. Prudenter addidi cautiones duas: quarum prior est, sequendam potestatibus Dei legem , ac rationem quoque habendam eius quod V eius Christianitas crediderit, docuerit, fecerit : dc in his quae ad salutem aeternam plane necessaria non sunt, Vergendum ipsis ad moderata & pacata consilia quibus unitas quamvis inter dissidentes contineatur. Posterior, agere me de ordinando publico Ecclesitarum statu, neque Vllo modo me probare morem saeviendi in
quenquam ob id quod animus ipsi bona
fide de rebus sacris dictat. Haec effata existinao non esse enormia, sed aequa : non pernitiosa, sed salutaria tum aliis civitatibus tum nostrae. Sed effata contraria quae
348쪽
qui Hostandia praefuerunt. 3 13
in rebus sacrorum simpliciter id sequi iubent, quod proxime factitatum est , aut quod a Synodis saepe iniquis pronuntiatum est, aut quod maiori plebis parti placet, enormia sunt ac pernitiosa , dca Reis
formatis fortiter oppugnata sub imperio Regis Hispaniae libris editis, habitisque
orationibus. AIque inter caeter apotenter a mero, auorumisque animis in erit,inpublicis quoque eonvem tibus , per scripta, orationes atque altos modos ubique τι assereretur atque inis retar animis
algaborarit. nationi cuique imrasuos ei se itus esse de religione tuendi, neque licere aliunationibus se ei negotio immiscere: Primum hoc factum mihi imputari non potest Nam quod eius asserui in Hollandiae conaventu , feci id mandatos magistratuum Rotterodamensium t Si quod asserui in
conventu Federatorum, factum id mandaro atque decreto procerum Hollandiae. Neque vero quicquam hac de re asserui, quod non asseruerint mecum alij com plures qui ne compellanitur quidem. Hoc amplius, antequam ad rempublicam vocatus sum,hoc ipsum defensam facto probatum est ab Hollandiae conventu, ut in quo ante meae functionis tempora de ebus religionis complura facta erant de
349쪽
creta vicinis nationibus inconsultis. Imo supra capite II. ostensum est in eadem sententia fuisse proceres Federatos, procer SHollandiae & Principem Mauritium anno cIo II XC, quin Sc post has enatas controversias fassos esse primores Zelandorum Hollandis ius e sie de religione imperandi intra fines suos: neque alias nationes ius habere se ei negotio interponendi, nisi per amica consilia: sicut ibidem quoque probatum est Geldros, Traiectinos, Transis alanos de religionis controversiis constituisse quod ex usu Videretur: tum vero ius leges faciendi de gubernatione Ecclesiue , quod semper penes nationes
fuerit singulas,cum religionis imperio cohaerere .Non ergo ego cum aliis idem sentientibus,mandatu eorum quibus operam addixeram, rem novam asserui, sed quod semper Creditum assertumque fuerat a novis & inauditis Commentis Vindicavi, potenter sane, quia Ut cum Sophocleo
at a me veritin, res praeporem.
Neque ego id aliorum infixi animis, sed quod & Dordreclitani Zc Amsteloda- menses prius nobiscum senserant, id defendi contra obiectiones noviter qu sitas, neque iure aut vero subnixas. Si qua ad
350쪽
qui milandiae praefuerunt. 321
hanc rem argumenta attuli, nihil ea in re a meo ossicio alienum feci. nam ideo oppidorum magii atus adsessores sibi adsciscunt, ut quod illis visum est, hi additis rationibus proferant : neque alio spectabat haec assertio, quam, ut pace inter dissentientes constituta consuleretur tranquilli tati publicae , adversum eos qui per iniuriam Cogere nos Volebant ut eo conssilio absisteremuS.
Prabasse quoque i mor scriptis editis fuisse
adiutorem, ut multa opiniones nova pugnantes cum formulis Ectae facticae consensionis , ante in reformatis Ecclesiis non receptae, ne e legitime expens , non ordine neque ex more Ecclesiae in Ecclesias harum terrarum importarentur atque defenderentur: )De hoc capite interrogatus
non sum, tantum abest ut famis sim quod hic dicitur. Quin id quod hic dicitur,aperiste repugnat notae veritati. Nam si hic agitur de opinionibus extra quinque capita Remonstrantium, semper quantum in me fuit obstiti, ne eae introducerentur defenderenturve, atque hoc egi,ut staretur formulis Ecclesiastici consensius,quod decreta facta cum ego in republica essem, tum anno Io cxIV tum postea, oratio a me habita Amstelodami, labor meus contra Socinum, omnesque caeterae actiones meae