장음표시 사용
311쪽
3o8 COMMENTARI Ullyolam Roberti nepotem , atque Caroli Martelli Regis I ungariae Filium , qui primogeniturae jura pro Regni Siciliae sueeessione ostentabat ; lis sane it haec nonnisi Carolo II. demortuo oboriri poterat , qui adhue Bonifacio Pontifice vita, ut dictum em, fruebatur. .
Hinc quoque emendandus error nostrorum H inoi Ieoi uri, R. narrant Anno MCCLxxxiv.; post deciamum nonum a Regno annum, is enini Regni Siciliae cor nam accepit a Clemente IV. Anno MCCLXVI. , quibus si novemdecim mannos addas , erunt MCCLvxxv. Id enim praeter omnem dubitationis aleam patet ex Bulla Investiturae ipsius Caroli I. quae signatur : Data die secunda Novemiris δε-dietione VI. Anno MccLxVI. φno primo Aorificarus no-ssi: Clemens sane IV. mense inrtio Anni MCC in Poniis eli electus est , adeoque annus millesimus biscentesmus texagesimus sextus in primo caderat anno sui Pontificat eon putus quippe Pontificius fieri censuevit ab ineunte novo anno, qui electioni sequebatur; quare November Anni sexagesimi sexti, in quo Indictio sexta numerabatur, in primo habetur Anno Pontificatus Clementis ΙU. Duo autem adhuc expendenda supersunt ad Regum no- serorum Chronologiam illustrandam . Primum , amanuentium oscitantia in nostro eodice pro anno MCCCLX. seriptum fuisse anno MCCCV. Robertum coronatum fuisse , idque factum esse post Patris obitum. Atqui Carolus II., ut diximus , obiit anno MCCCIX. . Ipsemet praeterea Bulla au- a Roberti eodem anno millesimo tercentesimo nono signa- tur. Λt haec eadem Bullae aureae apposita dies, subscripti,nisque Rrmula non erit sicco pede praetereunda . In ea sa-ve , prour halaetur in Regesto Roberti anni ΜCCC IX. Indin. VIII. fol. i. litera A, seu H cum non bene discerni queat in , legimus : Durum Abinioni Anno Domini MCCCIX. die AAVI. Menss Aulusi. septimae Inditionis
Regni mei anno Xι Robertus sane, mortuo Carola II. P
tre , Neapoli discessit, ac primum Provincia Galliae , quae
312쪽
sei erat juris , lustrata , Minionem petiit, quo Clemens
V. sedem habebat , a quo perhonorifice exceptus, die SN embris octava coronam Regui Siciliae accepit , eique debitam a Patre , atque Avo Romanae Ecclesiae pecuniam ad uncias auri tercentum mille remisit . At in eo tota versatur quaestio , eodem anno , quo Robertus Coronam accepit, decimum sui Nerni annum computari . Id autem
alia explicari nequit ratione , nifi quod Caresus Ilo ejus Pater illum Regni kcium fecerit jam tum Ib Anno MCCLXXXXIX., de qua equidem re altum penes hist
rieos nostros silentium : At huic conjecturae aditum praebere videtur Chronicon S. Antonini, Anno siquidem narrat ille parte secunda, rv.ὶ MCCLX xxxv III. Carolum lΙ. e Neapoli in Siciliam transtretasse una cum Dongiano contra Fridericum. Ea itaque occasione Roberto Calabriae Duel Regni habenas commisit, tum quod maxima , etsi juvenis, prudentia floreret, vim etiam quod jam in Hugariae Regem salutatus fuerat primogenitus Caresus Martellus , qui ea de re Neapoli discesserat . Haec prosecto Roberti epocha magni usus in nostra erit Historia ; neque frustra illam heic me delibasse putes, eum illius usum brevi ostendam in explicatione quorumdam Diplomatum ipsius Roberti , ex quibus non parum luminis nostra consequetur historia. Post Robertum noster orator ad Iohannam ejus neptem Ue. nit, quam , ait, aufugisse in provinciam Proumciae , O Civitatem Avinionensem , quae suae erant , jure nimirum haereditario . Hinc vides Avinionensem Urbem Regum nostrorum And eaviensis Dynastiae fuisse ad annum scilicet usque MCCCXLul HΗoe sane anno Duces Andegavienses Provinciam a Johanna accepere , atque Romana Ecelesia divitatem Avinionensem. Hanc autem Urbem partim ob delicti paretam, partιm pecunia recepta Romanae Eecleuae, ut noster scribit orator, Iohanna, relaxavit, de illius aevi more, quo peccata pecuniis adhuc
redimebantur. Hinc vides falli Hist tricos, qui a Clemen-.te VI. Urbem hanc coemtam scribunt ; quamquam enim
313쪽
mio C om M E N τ a R T V sBetovius ad Mn. I 3 7. Instrumentum venditionis ex AN chivis Vaticaniis; atque Hadriani Molis exhibeat , attamen standum magis est auctoritati nostri oratoris , qui partim pro culpae redemptione, Drtim recepta pecunia Avinionem Pontifidi traditam scribis ; id quod tum genio illius
aevi, turris nimiae, ac praecoci, quam Ponti seκ JOnannae impertitus est, veniae, tum Curiae Romanae moribus , quam nusquam fines diutandi occasiones praeteriere, setis relpondet. Quibus equidem argumentis Sc illud addendum ex ipsius
Clementis VI. Bulla petitum, qua jura Regni Siciliae Iohannae restituit: in ea sane Bulla inter consuetas de more reservationes ne verbum quidem de Au inione habes ' quoauriquam Pontifex expresse fecisset, si revera justo pretio Ciuitatem emisset. Hinc paulo post, re nimirum jam adulta, in Bulla'nseudationis Caroli III. inter loca, Romanae Ecclesiae reseruata iplam perinde leges Avinionensem Civitatem. His autem missis , quae noster Orator de Carolo III., La
disiao, atque Iohanna II. scribit, in Alphonsi jure parumper immorari lubet. Sic itaque Andreas noster de A monsio loqui exorsus, scribit: Veiata Iohanna praefata a Ludo vico Ande avrae Duce, O ejus gentibus opprest a ruriose me moriae Alphonis Neris Aratomim, contra infidelas bellum Men-ris , bello frenui proximitate Neeni' ulterioris Siciliae Dicini praesidua imploravit . Ex vulgatis Auctoribus quodnam fue-
rit bellum hoc ab Alphonis contra infideles gestum , aequonam non satis liquet ; verum hanc oratoris nothri periscliam aperit Alphonsi medicus , atque syncronus bio graphus , cujus opus brevi typis publicae Literariae rei bono excudendum curabimus ex codice unico autographo ,
quem non vulgari labore acquisitum, magna diligentia servamus. Hic sane Ructor Libro IV. De Alphons testis narrat, Regem ex Valentina expeditione reversum , contra Tu netVios , qui in Girba Tanetani Regni Insula erant, bellum adortum este deque insulanis victoria ,parta , Insula eR-dem potitum fuisse. In ea autem erat expeditione , quam
314쪽
LIIum contra infideles Andreas appellat, cum illum Iohannae nuncii adiere, ut Reginae, a Ludovico Andegaviensi ad extremas anguibias redactae, opem praesentissimam serret. Quo equidem in loco animadvertendum est Auctorem noRrum de altera vice loqui, qua Iohanna Alphonsi auxilium imploravit; tum enim illum exis Insula Girba quam Gerias Riphonsi ineditus biographus appellat , a quo primum nOVimus Insulam illam in , Alphonti ditione futilla; id quoi non nullis Diplomatibus Regeliorum Aragoniensium lumen an fundit , ut ostendemus in ad Neapolitanam expeditionem revocavit . Idem Alpho isi Biographus Libro I. epistolas, quas Neapolitanis Johanna II. de proximo Alphonsii adventu post nunciorum reditum dedit, profert, quas heic asserae Lectoribus philohistoricis acceptum fore puto: Fideles no tri dilecti ad insta/ilem , immensamque laetitiam nostrae fidei intimamus, quod hodιe prima hora dιei felieiter re)ιt a Serenissimo silisnstro domino Rexe Aratonum se. Magnificus. vir Ravmuados de Periaionibus miles Raetivi Classis Capit oras , comita
tre Nomeo magestro militiae Sanctae Mariae , O S. Geor iide Montes Regio collaterati . , O consiliario , ae Ammirato Oc., plarιbusque aliis magnatιbus , O militibuς, Nesisque oratoribus ituris tam ad Dominum summum Pontimem Martinum , quam ad Commune Fιorentra cum galeis quatuor , O cum malua pecvniae quantitate tam pro conducendo Brachi=,q-m pro aliis oportunis ad statum nolirum , ac cum notitia,
O expeditione omnium horum , pνο quibus ad dictum Dominum Redem transmimnus pro conferMatione , des ' io . , Oavimento Italus nostri, sed pro mali eoufustoae G ruiua no-JDorum h 1lium , G rebellium quorumcumque postisquos admiratum G Capitaneum intra proximos hra dies ad hoc Regnum Deι praesssio felicissime praeficιarur omnino prae saetas S
renis nus Dominus Reae cum maximo amaratu' naulum aliarum , O fuitium, ceterorumque oportunorum ad imoaead iminem optatum prostatibus noυitatibus . Exultate , O contra
315쪽
3ix COMMENTARIUS rulamini itaque , G vesra corda leti tia a repletes advenἰt namque illa optata dira , qua videbitis pacem perpetuam e, Mnorum renumeratisnem, O pravorum repressionem O penam . Data in Casro nouo Neapolis sub anulo nobiro secreto die me .ss Aprilis decima quartae Indicionis. Hactenus Johannae epitiola, ex qua vides Alphon sum ilium a Johannae appellari ob luturam adoptionem , quam illi per nuncios pollicita erat , ut laudatus scribit Biographus ; quapropter publico tandem diplomate adoptio isthaec firmata eit, quod in Archivis nostris habes . Neque antiquo hoc jure descivisse Alphonium dices ob hujus adoptionis revocati Oilem, qu-Serlanni Caraccioli caula Johanna postmodum fecit; tot enim bellici , quos pro Reginae detensione sulti erat , labores amplis limum certe illi jus in Siciliae Regnum conquisierant. vero ad Eugenii IV. tu Λlphon sum odia spectat, ejus demque Pontificis erga Renatum benevolentiam , ea profecto
neque ex Ecclesiae bono erunt repetenda, neque ex Renui
Andegavientis jure, cujus adoptio posterior Alphonsi illa erat, quae nullo iitulo revocari poterat ob inita inter Iohannam, Alphonsumque pacta . Eugenius sane IV. cum Pontificatum sortitus tuisset, distentiente Cardinale Ursino , magno Columnenses odio prosequebatur ; hinc cum hi partes Alphon-
si in Sicilia: Regno enixe foverent, ea de caulla Eugenius Alphonso omni refluit conatu , veritus Columnensium vires , si quando Alphonius pleno jure Siciliae Regno potitus
suillel. Quamobrem magni nominis Ducem Jacobum Cal- dolam Pontifex suis conduxit stipendiis , ut Alphonso re- silere valeret; in eumque obdurate otia fovit ad Annum usque MCCCCL. , quo nimirum apoplexia Caldolius Dux interiit -ΤΗm enim , jure , O necessitate sartis Eceleyaram in spiritualibus, quam in temporalibus exiZeate, ut Andreas noster loquitur , in gratiam cum Alphonis rediit: Ea quippe phrase satis modeste orator noster innuit anumum , mentemque Eugenii, qui, afflictis undique rebus suis,
Alphonii opem imploravit ; quemadmodum nuncii ipsius
316쪽
Pontificis, qui Alphoniam adiere, loquuntur apud laudatum anecdotum Biographum , Regi patefacientes Columnarum in
Eugenium conatus, Imperatoris in eundem minas, atque Β,
fileensis Concilii tentamina ; quibus equidem omnibus deterritus Eugenius, tempori, haud equidem Ecclesiae inserv iens, pristinam , quam rebus suis florentibus foverat, contra Alphonium remisit simultatem; eumque per Cardinalem Tarentinum , ut apud Biondum legimus , corona Regni Sici liae citra pharum tandem donavit. Iure autem meritoque Eugenium Regni Siciliae donationem sic eo abusi sunt juris vocabulo Pontifices olim Romani) Re- nato factam revocasse, nedum ab Oratore nostro, sed & ad ipsemet Pio Secundo intelligimus ; qui eadem pacta , quin rum fidem Renatus solvere neglexerat, in sua recenset Uratione, quam Gallicis oratoribus eodem in Μantuano Concilio habuit , quae incipit : Responsuri Oc. apud S. Antoninum in III. parte Chronici.
Leges autem, quibus pax illa Alphonium inter , & Eugenium IV. inita est, ipsemet AEneas Piccolominetis , deinde Pius II., in Historia suorum temporum his verbis describit apud Fernium c. et 8. Eudenius Pontifex Alphonsum Redem Neapolitanum declarat, appellatque Ferdinaado Retis filio, cui Rex pos mortem Regnum destinaverat , potestatem succedendi faciat: Terracinam Reeno adjiciat: Alphonsus e contra Euxenii auctoritate se subjiciet , atque opitul
rur ad aerum Picenum , quem Francisus Horcia occupaν rat , vendicandum . Si quando Pontifex aduersus Turcas aut
Aphros bellum suscipiat, Rex cum classe adjuver . Sacerdores Regnorum suorum Jub Concilii praetextu Basileam profectos revocer nec ἐatiatur tres ex suis , qui Carrinales sub Amorio Subavdens creati fuerant, revertentes , pro Cardinalibus sine i , haberique . Matricem , Civitatem Ducalem , atque Accumulum in Marsis oppιda Romanae Ecclesiae tradar. His itaque ut staret convenctis Alphonsus , omnia gessit, quae Orator nolter enarrat. Pont isex interea data Bul- Tom.IV. . R r la
317쪽
3il COMMENTARI Usta Ferdinandum legitimavit; Erat enim is nothus Alphon si filius, Valentiae natus Anno MCCCCXXX. ex quadam, ut apud illius aevi Plistoricos fertur, Vitandona Carlena muliere Valentiana ; id quod non satis convenit cum verbis Bullae Legitimationis, in qua natus dicitur Ferdinandus ex Alphonso conjudato , s conjuata . Quare nonnullis' suasum est, Alphonium genuisse Ferdinandum ex Caterina, Henrici fratris ejusdem Alphonsi uxore , atque Μariae Alphonstuxoris sorore . Uerum quicquid sit de Ferdinandi matre , nothum illum suille Pontifici fassus est Alphontas , ab eoque illius legitimationem expostulatus est, quae lata fuit ab
Eugenio Anno MCCCCx LIV. , cum nimirum decimumquar
tum aetatis annum Ferdinandus ageret . Hinc pro philohistoricis. nostris hanc legitimationis Bullam publici juris iacere non piget, quam veluti unum ex illitoriae nostrae in-mni aevi monumentis heie .excribimus ex apographo Re
gesti Archivi Apostolici in Regesto Eugenii ΙU. , cui Iitulus : Regulum Aradonum
- Eugenius 8ce. Dilecto Filio nobili viro Ferdinando deis Aragonia Carissimi in Christo Filii nostri Alphonsi Ara -- gonum Regis Illustris nato salutem , & Apostolicam be-- nedictionem . Illegitime genitoA , quos. morum decoratis honestas, natum vitium minime decolorat , quia decus se virtutum genitum maculam abstergit in filiis , & pudio citia morum pudor originis aboletur . Cum itaque sicutis exibita nobis nuper pro parte praedicti Regis Patris tuiis petiIio continebat, tu, qui defectum natalium pateris de
se carilsimo in Christo filio nostro Alphonsio Rege praedictois conjugato genitus , & conjugata desectum hujusmodi viis tae, ac morum honestate , aliisque multiplicum honest is lis , ae Virtutum meritis recompensas , redimens favoris Virtutum, quod tu te ortus odiosus adimit : Et propte-Diuitired by Coosl
318쪽
PRAEUIu S. 3 sis rea Volentes te horum intuitu favore prosequi gratiae spe -- cialis, praedicti Regis Patris tui supplicationibus inclina ais ti, tecum ut ad quascumque dignitates, honores , admi-ἡ nistrationes, Sc ossicia saecularia, publica, bc privata vase leas rite recipi , de assumi, illisque praefici , de praeesseis libere, bc licite possis ; nec non in Regno praedicto Siciis liae citra Pharum, ejulque Civitatibus, Terris, Castris, se Fortellitiis, oppidis, villis, juribus, ic actionibus succeis dere, utque in Regem post dicti genitoris tui obitum conis stitui, & deputari , salvis semper Ecclesiae Romanae ju-- ribus, illiusque regimen, & Dominium regere , 8c exeris cere, tenere, ὀc possidere valeas , perinde ac si primon genitus, ac unicus , ic principalis haeres dicti Regis de 3, legitimo matrimonio procreatus existeres, ac prout aliis si de legitimo Matrimonio ex Rege cognatis , ic agnatisse pro tempore procreatis , per quos agnatos , Zc cognatos si tibi nullum in proximis praejudicium Volumus generari, se per te illis penitus conferre desectum praedictum , ac si Constitutionibus Apostolicis , legibus Imperialibus , nec se non municipalibus , ac quarumcumque Provinciarum, se Civitatum , ac terrarum te locorum statutis , Sc consue- is tudinibus , etiam juramento , confirmatione Apostolica, si aut quacumque firmitate alia roboratis, etiamsi de eis, ἡ δc comunitatis tenoribus , ac de verbo ad verbum ha-- benda soret mentio specialis , quibus , hac vice dumta-- Xat , quoad p missa derogamus , ceterisque contrariis, nequaquam obstantibus , auctoritate Apostolica , tenoreis praesentium , speciali gratia dispensamus . Nulli ergo se lac. Da im Romae apud S. Ρetrum Anno MCCCcXLIV. - Idib. Julii Ponti fieatus nostri Anno XIV. MAt in pactis Eugenium inter, Se Alphonsum initis paululum immorari non pigeat; Ponti sex enim Eugenius Alphonso promittit: Terracinam Re no adiicere : De hac sane re heic obiter animadvertendum erit, Terracinam ab Eugenio una cum Civitate Beneventana traditam fuisse R r et ' Al-
319쪽
316 COMMENTARIUS Alphonis in perpetuum, ut loquitur Nicolaus V., Eugenii successor in Bulla, de qua mox dieturi sumus; illas autem urbes Alphonsi Regno adjecit Eugenius . acceptis pro illarum permutatione Marricem , Civitatem Ducalem , atque Acumulum in Marsis . Uerum eodem anno millesimo quatercentesimo quadragesimo septimo , desuncto Eugenio, Nic laus V. , successor in Pontificatu, Regi Alphonso restituit Αcumulum , Civitatem Ducalem, Sc Lagonessam in Monte Amatricis, datis ab Alphosso sunt verba Bullae j Eu-
tento IV. pro permutatione Civitatis Beneventi, G Terracinae in perpetuum. Bullam hanc scribit Nicolaus U. die xx. Maji Anno MCCC LviI. , paucos nimirum post menses ab
inito Pontificatu ; in qua sane Bulla ne verbum quidem de Terracinae, atque Beneventi restitutione habetur; quandoquidem Alphonsus ad extremam usque vitae diem utramque possedit Civitatem . Hoc profecto nostrae jurisdictionalis Historiae eaput nemo nostrum adhuc expendisIe mihi videtur, ad cujus historiae intelligentiam maxime confert Oratoris nostri, quae sequitur, perlocha: Narrat enim ille, Alphonsum praeter alia, quae Romanae Ecclesia impertitus fuerat, beneficia, Nicolao Papae rerras omnes , quibus nimi rum in Tuscia potitus erat, relaxas' , O Pontifici , qui
cum maxima paupertare ponti tum m refus fuerat , ducatos quadrarinta quinque millia mutuatum esse . Mutuationem itaque hane Pontifici, in ipso Pontificatus ingressu factam , statim sequitur Bulla ejusdem Pontificis, qua Alphonso restituit tres illas Regni Civitates in Alphonso Eugenio tr ditas ; Pontifex dum has Alphonso reddit, Terracinam, Beneventumque minime reposcit, quemadmodum procul dubio facturus fuisset, si sua quisque jura ad pristinum redigere voluisset; Igitur liquido patet , Nicolaum pro aecepta pecunia, cui reddendae impar erat, Alphonso Acumulum , Civitatem Duealem , Sc Lagonessam reddiditIe, neque Vel ex eadem caussa ab eo repetitis Benevento, Terracinaque, quae in Alphonii ditionem mansere.
320쪽
PRAEVIUS. 3I7 Vide itaque qua ratione luce meridiana clarius patet, Almonsum ti Beneventum, Sc Terracinam Regno Siciliae adjecisse, M pro mutuatis quadraginta quinque nullia ducatis , solutionis loco, a Nicolao recepisse tres illas ejusdem Regni Civitates , quas pro Beneventi , atque Terracinae permutatione ab Alphon Eugenius acceperat. Hinc ipsemet Ferdinandus, cum Alphonso in Siciliae Regno succellit, easdem adhuc retinebat Benevenit atque Terracinae Urbes: Uerum enimvero quantum e re Romanae Curiae oborta de Regni hujus succellione inter Andegavienses, atque Ferdinandum jurgia fuerint, nemo non videt; Pius etenim II. occasionem de more nactus, Ferdinandum, qui Pontificium inhiabat favorem, ne is partes Andegaviensium foveret, Benevento rursus Eccletiae restituendo adegit; leui recuperandae etiam Terracinae viam quodammodo sterneret, in investitura, quam Ferdinando scripsit, vicario jure illi Terracinam possidendam esse statuit; quem quidem Vic riatum a Pontifice confirmandum esse decrevit de quinquennio in quinquennium cum annua equi albi pro eodem uic riatu praeitatione. Vide qua methodo aditum Romanis Pontificibus Pius iecit , ut tandem ti Terracina , ut evenit, potirentur . Haec animadvertisse juvabit presertim in re, quae quantum nostra interest jura , eo omnium sere hi-ctoricorum nostrorum diligentiam fugisse mihi videtur. Ab Alphonso tandem Andreas noster ad Ardinandum venit, quem trium Pontificum auctoritatibus ad Re ni Si-eiliae successunem admissum, ait, nimirum Eugenii IV., Nicolai V., Si Callixti ΙΙΙ. Unum autem ex hac orationis perlocha ad nostrorum Regum Chronologiam maxime redit , Alphonsum nimirum , ut Andreas hic noster loquitur , cam se morti proximum videret . . . Ferdinandum f-lium heredem rellamento instituisse , eumque in solio Regio ante obitum videre voluisse . Ex hoc enim tempore repetenda est epocha Diplomatica Regni Ferdinandi Aragoniensis , quam cum nostrorum nonnulli non attendissent, ana-