장음표시 사용
11쪽
De Millenariorum errore T. Status Quaestionis proponitur. g. II. Catholica veritas contra MIlanarios cIII. MIIenariorum fundamenta .r .
Αα Visio clara Dei, & Beatifica disserenda sit Sanctis usque poli extremum Iudicii diem EI. Quaedam praenotanda . II. Statuitur Veritas , o probatur. II. Respondetur objectu. IV. XXII. Hridicatur.
QUAESTIO TERΤIA. De uno Beatisseae Visionis principio , nempe specie intelistibili. DUBIUΜ PRIMUM.
An Beati videant Deum per aliquam speciem creatam
g. II. Regolvitur de specie impressa , expressa. I 8 I. g. III. MDuntur MVtunenta. ibid.
su possibilis species creata, quae Deum sui est in se , repraesentet
g. I Ratio contro uiae. 183. II. Resolutio dissicustatis. ibid. III. Soluuntur argumenta contraria. 18S.
12쪽
An Intellectus creatus ad videndum Deum aliquo creato Iamine indigeat
M saltem de potentia Dei absolura possit inteIIectus
creatus sine Lumine Gloriae videre Deum EI. Restatio Dubii. 193. II. . Solutio Objectionum - 194. III- Mens D Thomais I96.
An intellectus creatus propria, & nativa virtute saltem partialiter proxime influat in Visionem Dei; an vero tota virtus proxima habeatur a Lumine Gloriae ZsLI. Quibustam pr rotatis referi tur sentemiae. I 08.
II. Statuitur assertist. I 99. g. III. .Adversariorum rationes.
An videntium Divinam Essentiam unus
II. Catholica veritar- ibid. . III. Joviniani fundamenta. Σο .
13쪽
Unde sumatur inaequalitas in videndo Deum g. I. Referuntur o insenta.
g. III. Sententia D. Thomae roboratur ratione.
De Objecto Visionis Beati ast. DUBIUM. PRIMUΜ. An Deus ab intellectu creato comprehendi possit λ
. I. Qusdam p mittuntur. 2 2. II. Statuitur a Fertio ... ibid. III. Solvuntur a umenta. 2Iq.
Quid Beati in Deo videant: an Deum simul unum, &trinum: & an aliter de possibili contingere queat ZM. I. Resolvitur prima para. 4 2I6. M. II. An de faoto videant , qua virtualiter in Deo sunt
g. III. An de potentia Dei absolata possit Beatus videre unum p aicatum Divinum absoliatum , sive reIativum sine alio, vel absolutum sine relativo i II 8.
14쪽
Quaenam praeter Deum Beati in Verbo videant 3I. Quid sit videre Creaturas in Verbo 223.
II. Enumerantur res', quae a Beato Uidentur. 224.
III. An Beati videant in Deo omnis Decreta Dei 3 229.
15쪽
xvi sVidit D. Augustinus inria Alfieri Clericus Regularis Sancti auli , & in Ecclesia Metropolitana B
nomae Poenitentiarius pro Eminentissimo, &Rev rendillimo Domino D. Cardinali Iacobo Boncompagno Episcopo Albanensi , Archiepiscopo Bon niae, ac Sacri Romani Imperii Ρr1ncipe . Die 1 1. Februarii Ira T.
D. Vincentius inria Mazzoleni Inquisitor Generalis
16쪽
Eius Exisentia , Natura ,stattributis. EI nomen latinis expri
mit ens persectissimum supremam omnium rerum
causam , a se existentem , a nullo dependentem , aqtia ut a primo principio
omnia frendent , & ad quam ut ad ultimum finem omnia ordinantur. Hoc
nomen Deus, teste Damasceno lib. I. Dec. I . modo . . a iiomine Graeco Theorderivatur, quod vel eurrere, 6' cono vere signi ficat , vel urere , vel omnia perspicere. Primam derivationem indicavit Sapiens Itb. Sapien. e. 8. v. I. de Sapicntia dicens: Attingit a sine usque ad sinem fortiteν. Secundam Apostolus ad
Hebr. I 2. v. 20. Deus noster ignis eo uis
mens est . Tertiam idem. A.,ostolus ibid. c. 4. v. 23. Nou ea ulla ereatura iuvisibi- Iii in eonspectu ejus . omula autem nuda , cla aperta sunt ocuιia eius. Mia vero
hoc nomen Deus considerari potest, tum ex parte eius , ad quod significandum impositum est , tum eκ parte ejus a quo est impositum. Si primo modo
consideretur , docet D. Thom. I. p. g. 13. arι. 8. quod est nomen naturae ; impositum enim est ad significandam naturam divinam piorsus incommunicabilem. Si vetoi ecundo modo coli sideretur , videtur eise nomen operationis ;nain ex Ope talione Dei nimirum a sumiama eius circa omnia providentia , cognitione, coli servatione suit impotitum: unde ait D. Basilius Epis. i . Abeo,
quod omnia excitarit , aut certὸ pervideat omnia . cla eontempletur, Deus dieitu .
Cumque divina opei alio in creaturis participatione, vel ministerio aliqua-
tenus participari possit: inde Reges,
qui vicaria Dei potestate caeteris im: eiarant, Dii in scriptura dicuntur Pi lin. St. Ego dixi Dii estis. Moyses , qui admonendum verbo, & miraculis Pharaonem a Deo delegaba ur, Deus v catur Exod 3. v. I. Eeee consi,tui t deum Pharaonis. Denique omnes . qui
aliquam divinae celsitudinis participationem habent, ac in aliqua eminenti dignitate sunt positi, vel ut iustitiain .seo nomine exerceant, vel aliud quidpiam excellens , Dii dicuntur Vat. St.
v. I. Deus stetit in D nagoga Deorum . ME κω. 11. v. 18. Diis non detrabes. Hinc
est, qudd ex hac parte Dei nomen per quandam analogiam aliis communicari
potest . Caeterum , quia Iudicium deis nominibus non debet esse secundum id ,1 quo imposita sunt, sed secundum id , ad quod significandum sunt institutar
propterea esto nomen Deus a divina operatione sit impositum , cum Deus solum ex sitis operationibus , &eilaetibus nobis innotescit; tamen quia alsignificandam veram , ac substantialem naturam summam . quae uni vero Deo eonvenit, est institutum e ideo Ddui est nomen naturae , uomen prorsus incommunicabile secundum veritatem , etsi secundum salsam opinionem pluribus 1Ρaganis communicatum fuerit. Hi se de Dei nomine praenotatis. Quaeremus, an res significata per hoc noliten Deus vere, ac de facto existar, an ii ita sit, vel ptii res: deinde . quid sit. Tindemqua iram eius attributa, seu quasi pio. pileiates sint.
17쪽
IN hae qi aestione hoc determinandum
proponimias: an revera Deus existat, i eu an inter omnia entia realiter existentia admittendum sit aliquod supremit m ens , , quo ea tera, ut Pi sito principio defendeant, & in quod ut ad
sinim ultimum finem reserantur. Et si namque caeterae vul la: es scientiae ab
obiecti sui existentia plerumque Prae scindant, ne sorte clim illa sit contingens, & mutationi obnoxia, si ientiae certitudini, ac insallibilitati detrahat,& officiat: nihilominus Theologia , uae habet Deum pro sito obieelo, ii elegenda, & stabilienda Dei existentia absque periculo immorari potest,
cum enim Deus non contingenter, sed necessario existat, sitque unum ex praedicatis ipsius eisentialibus existemiata, non solum certitudini Theologiae non obest agere de illius existentia , sed etiam Dei essentia detegi non potest , nisi piliis eius existentia innotescat. Addo quia cum omnis cognitio The logica divinam revelationem lapponat, ει in ea sundetur , quae haberi non potest, nisi Deo existente , merito nobis
prius constare debet, Deum existereo, quam ullam certam cognitionem TheOlogitain asii qui polsinus . His ergo praesiippolitis statuitur. DUBIUM I. An Deum existere sit per se notum.
toribus solii in triplici via posse certo innotescere: nimirum aut per naturalem intelligentiam, sive lumen primo: um principiorum , quo nobis innotestum pii ma principia in-
demonstrabilia ; aut per fidem, de di
vinam revelationem ; aut denique sper discursum . Nobis enim solum triplex lumen affulget, quo detegere possimus veritatem . Nempe lumen fidei sit pra nos a naturalis intelli-genistia intra nos: discursus qui fit ii nobis, & experientia, quae habetur ex iis,
quae sunt circa nos . Certum ergo est ad Dei existentiam cognoscendam, aut detegendain expetientia, nos manuduci non polle: etenim cum haec circa sensibilia versetur ; quomodo ad cran stendum , Deum esse , qui omnino spiritualis , & ab omni materia defaecati iasimus est, ducere nos posset Hinc climaliqui Dcii in per experientiam invenire sibi adulati fuerint, in turpissimos errores inciderunt: nam vel Deum habentem corpus sibi finxerunt, ut Amtropomorpbita, vel nihil aliud praeter sensibile adesse existi iii antes , Deum eia se negarunt, ut Athei. Quapropter restat, ut divinae existentiae certari cognitionem solum haurire possimus,
vel ab aliquo testificante fide digno , &sic per lumen fidei ; vel ab ingenito singulis intelligentiae lumine , Vel denique ab ipso discursu. II. Certum est, lumine fidei constare
nobis, Deum existere: hoc enim demonstrant S. Scripturae lexius innumeri, quibus Deus, nedum alia, sed & sui ipsius existentiam revelavit, & testificatus est . Ex quo enim Deus mentiri non possit , dum dicit se exiliere , certi sumus, ita eta; & insuper quia non posset revelare, nisi ellet. Sed hune modum cosnoscendi Dei existentiam .h te supponimus. Quare solum quaerimus, an lumine naturalis intelligentiae, etiam cognoscatur, vel solo disci irati ad certam ejus existentiae cO3nitionem deveniamus: ideoque statuimus Dubium , an haec pro zositio Deus est stlumine naturali per se, & immediath
nota. Unde III. Adverto a. , propositionem obiectivam , de qua liac loquimur ; aliam is esse per se , & immediate notam , quae scilicet cognitis cetiuinis stati in innotescit
18쪽
Lit absque ullo medio: & aliam , quae
inon est per se nota, sed eget alio , quo tanquam medio per discursum certe inia notescat. Primi generis sunt propositiones, in quibus praedicatum est deis essentia labiecti, seu in quibus pi aedicatum immediath convenit subiecto. Secundi generis sunt, in quibus praedicatum non est de essentia , nec immediat E convenit subiecto. IV. Rursus ex D. Thoma hae r. p. q. 1. an. I. aliqua proposito dici potest per se nota dupliciter , nimirum , vel secundum se , & etiam quoad nos: vel secundum se tantum , non vero quoad
nos. Illa dicitur per se nota secundum se , & etiam quoad lios, in qua piaedicatii in non solum includitur in eue' ita subiecti . sed insuper natura suoiecta, &praedicati a nobis distincte cognoscitur , adeo ut cognito subiecto, & praedicato
statim codnoscamus exercitam connexionem eorum ad invicem . Ula vero est per se nota, quidem secundum seis, non verb quoad nos , in qua praedicatum includitur quidem in essentia subicitii tanquam essentialiter immediate illi conveniens, quia tamen naturam .
subiecti. ac pr.edicati distincte non cognoscimus, essentialem connexi ni eorum inter se non statim certo penetramus . sed ad hoc indigemus discursu. V. Huius divisionis necessi. as silc evinci tui : nomine enim pro Potitionis per se notae in se, non autem nobis, intelligimus illam . quae licet ex sua natura non egeat medio . leu priori assensu, iit ceri S co noscatur ; illud tametia exigit indispostio , de ignorantia nostri intellectus , qui non potest statun &ex sola apprehuntione terminorum coiagnoscere connexionem praed cati , Ssubiecti inter se: sed de facto dantur
tales propo. itiones, ergo danda. sulit propositi mes per se notae in se is , non aurem nobis . Minor explicatur exem Ilis. Haec propositio: Relaιευ est, euiui ιotum esse es ad aliud se habere cuin
sit piopositio, in qua praedicatuin etide essentia subiecti in se caret inelio, quo probari poisit: dc consequeliter in
se est per se nota: tamen ex ignorantia nostra , audita dicta propositione, non statim illi assentimur , nisi nobis per es.sectus, vel per exempla declarentur termini. Similiter in unaquaque scientia dantur propositiones, quae lichi ex sua natura lint per se notae , & proinde indemonstrabiles; quia tamen constant ex terminis significa litibusqi d istites sollini notas tractatoribus illius scientiae , si proponantur alicui talis scientiae ignaro , non poterunt ab illo extorquere indubitatum .issensum , nisi prilisper exempla termini explicentur; puta si milii ignaro Geometriae aliquod principium Geometricum proponatur, secundum se quidem indemonstrabile,
ejus tamen terminos ego ignorans, eorum inter se connexionem penetraro non valebo , nisi mihi explicentur. Ul. Hoc totum confirmatur. Ali-uae enim sunt propositiones , quae conant terminis ita universalibus &communibus , ut sufficiat illos apprehendere; statim enim res per illos significatae cognoscuntur, ut verbi gratia : uuodlibet est, Det non est ;totum est maius sua parte r & istae sunt per se notae non tantum in se. sed etiam respectu omnium. Aliae ver3 sunt propositiones constante, ex terminis, d. quibus plerique consusam habent cognitionem , nec sufficientem ad penetrandam corum connexionem et ut ista omnest recti anguli sunt aσuater: de istae lichisint per sie notae in se nec egeant medio, non sunt tamen per se notae nob S. qui egemus aliquo medio, ut eis aisentiais
VII. Adverto 3. ex eodem D. Τhoisma citato in resp. ad primum, Deum dupliciter considerari posse , uno in losub quadam communitate . & consulione , in quantum scilicet est hominis beati iudo, vel sub bono generaliter continetur , eo sere modo, quo cum videmus hominem a longh venientem , eum subquad mi confusa , de universali notione apprehendimus, quatenus scilicet estens, vel corpus, vel vivens , vel animal.
Alio modo potest Deus considerari sub
19쪽
4 Quaestio I. De existentia Dei.
ratione particulari Deitatis, prout scilicet est primum ens, prima caiisa , natura omnium perstetissima , ex qua Omnia suum principium habent. His praemissis. . II. Prima , crseeunda assertio.
υ se notum secundum se . EX superius notatis constat . Illud enim suapte natura est per se notum, ilia quo enunciatur aliquid , quod est immediat E de essentia non solum physica , sed metaphysica subiecti, in eaque ei sentialiter includitur: sed ii hac propo: itione Deus es eminciatur existentia, quae est immedia id de esi sentia Dei,non sollim physica, sed metaphyca, & in ea essentialiter includitur : ergo Scc. major patet, ideo enim hoc dictum homo eu animal rationale est per se notum, quia in eo en unciatur rationale, quod est de esientia meta-
physica hominis. Minor etiam constat quia essentia primi entis, seu entis a se in sui ratione sol mali metaphysica includere debet existentiam. Ex quo disces disserentiain inter existentiam ,& caetera Dei attributa , quod ista sunt de essentia Dei physica, omnia enim divina physice, & realitei sunt Deus, at existentia est de essentia Dei etiam metaphysice.
Deo sub ratione confusa , & communi beatitudinis , est per se notum etia in nobis. Probatur. Nobis enim naturaliter insita est cognitio Dei, quo modo naturaliter nobis insitus est appetitus beatitudinis, sed naturaliter nobis insius est appetitus beatitudinis sub generali notione beatitudinis ; ergo naturaliter iiisita nobis est cognitio Dei sub ratione generali boni, & consula beatitudinis. Sed hoc . ait D. Thomas hia a.ι prim ιm, non est cognoscere sim-pt i citer Deum esse , sed tantiin s sit
dum quid , nimia um aliqvid cite, quod hominis appetitum satiare possit, fient
quando aliquis hominem videt a longe Venientem , non cognoscit illum subratione particulari hominis , ω simpliciter, sed secundum quid , & conis susE , nempe sub ratione communi, velentis , vel vivent s, vel animalis. . I I I. Tertia APrtio. X. T Ico 3. Deum esse non est propo-II sitio per se nota nobis, seu
quoad nos . Ita S. Thomas tum hic aνι.
haec est ratio. Illa propositio esto per se nota secundum se , non tamen est nota nobis, iii qua praedicatum est quidem de essentia subiecti , tamen nos nec naturam subiecti persecte alsequimur ,& ea adhuc nobis explicata, adhuc solo
lumine innato saltem certo non penetramus conneri ionem ejus cum praedicator sed ita nobis contingit in casu et dum enim apprehendimus Deum , quia illum non apprehendimus quidditative, sed solium connotati vh ad creaturas, non stati in connexionem ejus ecsentialem cum existentia certo cognoscimus, nisi ad hoc per aliquid nobis
notius discurrendo manu ducamur. Dices tamen I. Nulla res potest cogitari sine stia quidditate, sed esse est quid ditas Dei, ergo Deus non potest cogitari sine esse. XI. Re ondeo I. Q si,d licet nullata res cogitari possit abique eo quod est de sua quidditate, abstractione positiva, seu ut loquitur D. Tho. quo. H. dcis
Dert. Art. I. in per modum enunciati
nis , ita ut una negetur de altera: p test tamen abstrictione mere negati a , sic nimirum , ut cogitetur una , alia noli cogitata ; quomodo esto possimus Deum cogitare eius bonitatem non cO-gitando , Deum tam 2n cogitare IiGII possitimus non esse bonum , ut D. Tho. quast. 4. de potentia arι. 4. ad 8.
XII. Respondeo 1. Magis ad casula
20쪽
ritate art. I x. ad 4. ea, quae sunt
quidditate cogitari posse non solum se paratim , sed etiam esse separata, quando nimirum ignoratur praedicatum esse de quidditate subiecti. Multi autem ignorant, vel saltem lumine principiorum non omnibus constat, existentiam esse de quidditate Dei. XIII. Dices x. Et replicabis, non potest cogitari Deus, quin concipiatur esse id, quo maius cogitari non potest , sed id , ouo maius cogitari non potest, non poten concipi sine existentia , alias non esset id , quo majus cogitari non potest;
ergo Sc. Respondeo cum D. Τho. hic ad 1. negando I. maiorem. Namfortὸ ille, qui audit hoc nomen, Deus, non intelligis fiagnificari aliquid , quo maius euitari non podii A s eum quidam erediderint Deum esseeorpus. Caeterlim data maiori, cum eodem S. Doctore dico ad minorem , qu bd dato etiam , quod quilibet intelligat, hoc nomine Deus, signifieari illud, quo maius cogitari non potest , de cujus quidditate sit esse, non tamen propter hoc sequitur, quod intelligat, id, quo maius cogitari non potest , & cui essentiale est esse, in rerum natura existere;
potest enim cogitari nihil ejusmodi esse
In rerum natura , quo maius cogitari
non possit . sed hoc esse tantum in apprehensione sic cogitantis . Videatur
t. dis. 3. quas. 1. art. a. ad 4. & sane Atheus , di im concipit Deum , vel non concipit id, quo maius cogitari non potest , & de cuius quidditate sit existere, vel cogitat, hoc , quo maius coritari non potest, in rerum natura non esse , & propterea ne*at, Deum revera esse extra suim coaltationem. Et ratio est, quia nomen significat essentiam rei s lum siqnath, & ut est in apprehensione , ad differentiam Verbi, quod eam significat ut exercite, & aetu existen
XIV. Probatur ulterius Conclusiorat one ejusdem S. Doctoris hic in amguiuento Pd comm . Illa propositio cu-
ius oppositum aliquis cogitare potest non est per se nota quoad nos: ut constat in primis principiis , quae a nemine negantur, & de quibus nulla est dubitatio: sed oppositum huius propositi nis Deus es aliquis cogitare potest , &de laeto Athei cogitaverunt: ergo non est per se nota quoad nos. Minor patet
ex Psalmo 32. v. r. Dixit insipiens imaeorde suo , non ea Deus .
XU. Probatur 3. Deus clim sit prorsus immaterialis, & obiectum a sensibus remoti ssimum non potest immediate movere intellectum nostrum ad sui cognitionem, sed mediate tantum, Scper 'ecies, ae similitudines rerum sensibilium: ergo haec propositio Deurea non potest esse nobis immediata , &per se nota, sed tantum media id, &cognoscibilis ex rebus sensibilibus iuxta illud Sapientia: i 3. v. s. a magnitudine speciei , csr ereatura , eognoscibilia ter poterat ereator horiam videri . &illud Pauli Rom. i. xo. Inoisibilia enisu ipsius a creatura Mundi , per ea qua facta sunt , intellecta eo pietantur.
XVI. Dices tamen: illa coonitio est per se nota, quae a natura nobis inseritur, atqui cognitio existentiae Dei a
natura nobis inseritiir, ut infra dicemus , ergo est per se nota e maior patet: non enim aliunde est per se nota nobis veritas primorum principiorum. XVII. Confirmatur. Per se notum nobis est, veritatem existere : sed Deus est veritas, ergo per se notum est, Deum existere. Maior probatur. Nam vel certo conitat, veritatem esse : & sie habetur intentum, vel certo cons at veritatem non eise: & sic datur haec veritas, quod veritas non sit. X UlII Res' maiorem esse veram, si illius propositionis termini et i in Hatura docen e disti licte innotescant, &necessaria appareat eo ni in connexio. Secus vero si solum consus d termini veniant in mentem , nec eorum conneXio nobis certo innotescat, ut de hac veritate Deus eir nobis contingere latra dixi. XIX. Re ndeo a. diluing. inita lem