장음표시 사용
21쪽
PRAEFAT IO. adprime vacantem, benevolentiae tuae calcaribus incitatum animadvertes ; cui vegetam ad arduos suos, quos volvit γ conatus liberius expediendos senectutem, tibi aequissimam in trutinandis hisce mentem, utrique propitium adprecor DEUM.Calend.Septemb. Anno XLV.
22쪽
Summa Necessiatis Zootomia Methodo producta.
f P0siologia,Scientiae de anima ,historia animalium, monstrorum, rationi Phyliognomi exproblematis enodandisIerroribus inscientia tollendis.
Naturasolemttae,ad humanas artes transferendae.
Primum Physiologicae,Historiae de temperamentis, de humoribus, de amonibus, dei partibus, Osteologiae, Sareologiae, Myologiae, Angiologiae , lagnologia,
Zoogoniae's promovendae absolvendaeque per Anat Omen vivorum , per com-l probationem,per novarum rerum attentatum: Viae autem duaad summam, I maxime, analogia,& diversorum iudicium. Andranatomae Naturae,a simplicioribus ad magis composita , ill praeparandae sl - imp erfectis ad perfecta t ordine L Consilii, quod nobis per haec paramus assuetud
me ad ardua perveniendi, & ad sustinendum ad spectum, tractationem, violationem cadaverum nostrae speciei, quorum horrorem videtus non posse natura disumulare; & ad anatomicam subtilitatem: Via autem exercitatio,&haec assidua propter copiam, quae datur Viventium, mortuo Princip es in hac reViros imitamur, atq; eorundem
Hippocratem, Galenum, primos &summos Zootomiae dictatores & affertores ab invidorum injuriis pompte defendimus. Cum voluptatis incomparabilis condimento, cum distiplinae compenssio. Patholo ire, morbis hominum iudicandis. Simioticae,respirationi,pulsibus,nonnullisque aliis mutationibus , quae in vivente
animali eonfota deprehenduntur,pulchre contemplandis. Prophylacticae,internis brutorum morbis,quila escam hominibus trucidantur,inspiciendis atque curandis. Τherapeuticae,brutorum particulis ad medendum utiliter inveniendis, venenorum rationi,Chirurgiae. Seientia morum,hominis dignitati,atque arti prototypae penitus comprehendendae, civili Iustit1re condiscendae. Psera i.DEI artis de providentiae pernoscendae,natiuae adversus temerarios reprehensoret tuendae.
23쪽
De Zootome renda N adscribendum
occasio se causὰ expostae Praxmium. Ogitanti mihi primum atque instituenti r tionem quandam acviam secandorum inspiciendorumque corporum animantium uni versialem quam nos Lootomen appellaviamUs, extruere , multa stratim occurrere, quae partim ditificultatem operis ὀb oculos posuere , partim haesitationem exequenti quadan tenus injecere: sive hae quidem offensiones in ipso continerentur argumento, sive per obliquos judices, ac minime propitios objectanda praesentirentur. Quare ne quid artis dignitati derogetur
neve dissimuletur quidquam,quod contra ipsam faciat; quin, ut stectabilis tota & perhonorifica in conspectu
multorum hominum appareat, occursum proxime futuro sermone, volo, sit omnibus. Objectorum igitur, ut ordine dicatur, haec est sumnaa. Alia quidem eo pertinent, ut nullam hanc artem statuant , tollantque, omnem ejus veluti formam: Alia, ut dent quidem esse natura, sed Vel non aequei Ecundum humanam facultatem; nimirum incomprehensibilis nobis & summe obscura, vel universa, Vel plurima ejusdem est ratio ; vel cum comprehendi quidem possis; est tamen inutilis sive medicinae sive simpliciter, tum tenuis & aspernanda sui ipsius materia. Haec igitur singula offensamenta ne maneant alse
24쪽
quando, veritatis studio breviter expendamus e Priamum autem eorum inj uriaim, q ut dicerent nullam hanem'. I artem, ante Omnes se offerunt Epicuraei, qui, sicuti re, ista. '' fert Galenus in opere de usibus partium, ac Lactantius lib. de opis Dei, quod facta omnia casu, &fortuito com cursu corporum indivisibilium dictitant 1, ita tollunt
usus organorum, &sensoriorum: quocirca, si ad usus istorum inveniendos ordinetur nostra Lootome, destruitur ipsa continuo placitis Epicuri. Verumeni vero, Ut extet animantium haec inspectio, hanc alii dixe D.δὰbutarint Obscuriorem atque abstrussiorem, quam ut comasto, prehendi possit, sive quidem in Viventibus, sive inmorarid. ia tuis eXercita. Argumento sunt dissensus tam multi de Lucullo. partibus animalis, &quod ad substantiam , &quod ad accidentia, ut scientiam ejus rei non esse declarent. Sed major haec obscuritas apparebit, cum reputabitur infinitudo operis i amplectentis, tum innumera quidem,
Α-ο ubertas corporum quippe inexhaustum, sicut ille dixit:
Omne adeo genus in terris hominumqueserarumque, Et genuου aequoreum, pecudes, pictaeque volucreae.
tum etiam horum fabricae subtilitas, cujus haec sunOpartim ad dissecandum dividendumque, partim ad discernendum difficultates; unitas corporum connaturalis, multiplicitas heterogenea, similitudo ferme homogenea, impedita insertio, obscurus exortus, exilita3 corporum, naturae in formando subtilitas, vastitudo, perplexitas, viscositas, lubricitasque in tractando, conglobatus adipis, & accretio confarcta, labyrinthaeae caecaeq; ambages, dc alia multa, quibus exprimendis Calam us Moratio impares sunt, agnoscendis is sufficit, qui tractando experietur. Ad
25쪽
PRO OE M IUM. Ad summam , multa esse constat sauctore Lactantio)quarum vim rationemque perspicere nemo, nisi qui fecit, potest. Itaque, quod sapienter ait Salomon , operum DF 1 quaneo plus homo laboraverit ad quaerendum, tanto minus invenerit rationem. Illud autem si in omnibus communiter operis est negatum , multo maxime omnium profecto est arduum in uno formandi foetus negotio, dum non inspicere haec Oculis , dum sensibus explorare non licet. Quomodo dixit Ecclesiastes) ignoras, quaesiit via spiritus, & qua ratione com- . pingantur ossa in Ventre praegnantis; sic nescis opera
Dei, qui fabricator est Omnium. Quare quae tanta mortali Cm est temeritas, ut ea se scire credant, quae DEus&natura sine ullo teste faciunt, studioseque volunt inconspecta fierii An enim, ait Lactantius, mundi effector,& fabricator Drus tanta obscuruate animalis fabricam obvolviisset, si suum scopum, atque consilium nota no bis esse voluisset ξ &praeclara quidem hujus rei exempla protulit in medium ipse multa: sed inter omnia cerebrum est, cujus retiformes plexus, & anfractos labyrinthaeos nemo est, qui statis intelligere, nedum verbis eXe-
qui possit : Itemque venarum, arteriarum, nepUorum per universum corpus diremptum musculorum autem& ossium quis omnem exacte rem pertexerit. Nam non ita facilis est horum comprehe1isio, quam multi se credunt habuisse. Verum haec abunde de obscuritate, quae quando tamen expediantur, non desunt alii, qui laborem hunc
infrugiferum Contendant. Etenim operae precium vitidetur solum in humana anatome collaborare, quae tam ample, tamq; cumulate demonstrata reperitur ad hunc
26쪽
PROOEMIUM. diem, ut novis alicujus viri conatibus non egeat. Et Galenus nullis non locis operum anatomicorum arguit eos, qui ex brutis anatomen addiscunt..Quae enim istorum ad hominem colla tot quot & quanta disparitatis, dissimilitudinis,diversitatis inter utrorumque fabricam intervalla i ut rationale scilicet irrationali , mutum loquenti, stupidum sagaci & admirativo, coelesti pronum in terras, & immortali mortale comparetur ξSed haecad inutilem nostram operam ostendendam prolata, quando etiam nulla sint; emergent alii, quire. Vocent in memoriam, necessiim esse in hoc studio deminutis quibus dam bestiolis agere, quarum disputatio vilis atque aspernabilis sentiatur, sicutsunt & illae. Hae quidem aut similes aliae contra Zootomiam possunt esse offensiones objectationesque, quae quamvis aspectu prumo momenti nonnullius appareant; nihilominus acruter inspicientes nil remoVere a proposito nos poterunt.
Nam quod spectat ad primam Epicuri & suorum opinionem : hos quid exaudiamus, qui jam diu per tota multos, & eos clarissimos& sanctos Viros reprobati, muti redditi atque convicti manent i Proximi autem sunt Galenus atque Lactantius, ne Basilium , Ambrosium, utrum que Gregorium , Origenem, atque Theodoretum commemorem ; qui adversus impios hos 'atheos, & naturae hostes luculenter ac strenue peroravere, laboremque hunc nobis sustulere. Ad eos venio, qui scientiam harum rerum obscuritate negant: Nos vero fatemur sine cunctatione, latere haec& in operto esse: nihilominus, ut idem Lactantius ait, sensus&tim telligentiae lumen latere non possunt. Si imperscru
tabilia DEI & naturae consilia dicis; sunt & ejusmodi,
27쪽
quae idem Sapientissimus opifex procreaVit Ommata, quorum tamen millum acrem & sagacem hominis intelligentiam potuit fugere sive sub terris, sive supra codilos ,sive in abyssis esset impenetrabile. Qua enim ca sa putes effectos Deos a majoribus homines mortales,
nisi quod divina & ipsi facinora protulissent viribus humanis ardua atque insuperabilia, Deorum coelestium consilia typumque venati ὶ Neque tamen persaepe ipsos haec valuisse suademur, quam Dei ipsius amatu percitos&Numine adjutos. Intellexit hoc, equidem. credo, sapienter Homerus, qui singulis Heroibus ,&magna Viris virtutepraestantibus sitos singulis adstites adjunxit
Deos, Martem, Apollinem, Mercurium, Minervam, Momerus Venerem, Dianam, Neptunum ; Iovem Vero cunctos & Deorum, & hominum animospermeantem Deos adjunatque moventem. Divinitus igitu r ea , quae sunt ab
hominibus praeclare facta, cum proficiscantur omnia ; lib. non objiciant aliqui nobis abditam, latentemq; intimis naturae penetralibus formandorum animantium procreationem , & in uteri claustris conclusam, inconspicuam, sensibus inviam, & arcanam fabricam. Dissid, mus naturae procreantis opus intelligere, qui animi nostri multo retrusiores rationes comprehendimus, ad quas neque sensus pervenit, neque oculorum vis penetrat, neque manus facultas attingit Z dicunt haec a Deo conditore artificio summo velata, ne internoscerentur. At contra nos; cum illud vocis manifestam invidiam atque astum cum Dei benignitate convolvat, justius' negabimus eadem artificio summo procreata, Ut ne alu quando cognoscerentur. Sed qua in re quaeso, magnuficatur probaturq; hominis perspicacitas, nisi in arcanis S rerum
28쪽
rerum altioribus expiscandis ὶ quae dissita sunt nobis' imagis , quam coeli atque astrai & tamen horum coni
perta dimensio, dem onstrati motus , reserata omnis eo rum potestas, ac ratio sic absolute, sic integre, quasi coe
tum habeamus domi , stellas curru comportaverimus nobiscum. Si postumus igitur animo lustrare domus' aethereas, quae tam longe distant a nobis, quam maximis fieri potes intervallis: quid vestigare diffidamus ani malium partes, quae ad manum extanteS attrectari atque versari nosti o modo licet i sed& arenas quis unquam numero digestiles credidit, quae tamen sunt eaedem cemtissimo veterum testimonio numeratae ab Archila,sicut
Te maris es terrae , numeroque carentis arenae Menserem cohibent Archita.
Sed aliis hujusmodi multis supersedeo ; quorum o
quam longa esset enarratiot Illud unum satis erit e multis ab eodem Horatio memoratum; Nil mortalibus arduum est: &Η1pp. in l. de flatibus,ait; Usum omnium Optimum esse magistrum. Sit igitur impedita atque perplexa; sit salebrosa; sit confusa; sit subtilis tricis pIena res haec; vincit omnia labor improbus , & nos' huic & adjutori Dpo confidimus, dissicultates aliquam
topere superaturi. Ad eos, qui Sed neque infinitudo impedit, quo minus ars aliqua non possit tractari , nempe sicut auctore Boetho Severbno numeros ab unitate ad nunquam desinentem processum abeuntes , magnitudinem is corporis perpetuod1scissu segmenta nunquam fimentia capientem, indagatrix veritatis solertia certis compositis quasi fascibus cogit di comprehendit: ita & nos infinitas propemodum
29쪽
P ROOR MIU M. dum rerum species, quae sub his nostris contemplatio. nibus sese offerent, ad finitos quosdam , & certos compositionis acervos redigemus , id est , innumeram istam animantium multitudinem ipsorumque particulae, atque usus ad certas suas ideas, certosque ordines unuversales , dc communes referemus: haec enim prima me. thodi componentis est industria. Neque profecto est ars aliqua , quae circa rerum infinitudinem non occupetur : Infinitae voces in Grammatica, causae in Rhetoriis ca, conceptus in Dialectica ; species in Physica, morbi& remedia in re medica, commentationes in poetica, pingendi arte, atq; sculpendi , cernendi rationes in Opti ca, casus in dictando jure , m otus avium in auguraria , offensis ac defensiones in gladiatoria, occasiones in imperatoria, ac deinceps in singulis. Sed nihilominue singulis sua est ratio viaque comprehendendi omnia, atque cogendi sub definita norma. Quae si res ut perdissicilis atque ardua minus a nobis, s ML ut debet, perfici possit; neque propterea detrectandus '' detrahendusque favor est operi: nempe poterunt alii quandoque ingenii felicioris incrementa conferre Nam neque putandum est, unum hominem solum artem universam initio perfecturum; sed cum unusquispiam inchoaverit, succedens alter atque alter absilvat quemadmodum Astronomiae accidit, cujus cum levia fuissent rudimenta principio deinde por postpros indies aucta atque amplificata processit. Hactenus haec quidem de prioribus ambiguitatibus. Nunc ad caetera discurramus. Primtim aptem hic esset operis edisserendus fructus ad medicinam: sed hoc plenius feliciusque agetur,cum de Lootomes ad rem medicam
30쪽
PRO OE M tu Μ. cam necessitatem dicendum erit , quamquam haud praecipuus hiC noster scopus fuit , rem hanc Medicis ond1nare, sed aliis etiam disciplinis, quae participare pos sunt, permultis, & Philosophiae communem facerta: physica porro magis , quam medicinalis est haec tractatio. - -; 1ui Interim ad illud venio, in quo arguimur argumenti dicunt te- tenuis & levioris exorsus. Quod qui dicunt, plane se si ' produntingenii vulgaris esse: quos tamen homo pru-
e lib. dens contemnit, reputans cum Hippocrate quae Vilia
vulgo putantur, esse plurimi pretii sapientibus ,&qua
pauci sunt sapientibus, ea preciosa vulgaribus cis . Quibus afferrem equidem & opponerem pro rei tenuitate, quam damnant, maximae delectationis momenta, quae undiq; ex hisce rebus assivit a sed nihilominus vendibilem hi profecto rem vellent, & quae magis arcam explere posset, quam animum, attonita quadam rerum
persuasione, sicut ait Plinius, quia prodesse nisi preciosa non putant. Sed hos quid audiamus audiri minime dignos ξ Satis est ad alios converti melioris cujusq; stu
dii homines, ad quos dicemus cum eodem Viro,in contemplatione naturae nihil videri posse supervacuum :Et Virgilio non fuisse nefas nominare formicas sine nocessitate, & curculiones, & lucifugis congesta cubilia blattis: Non Homero inter praelia Deorum improbitatem muscae describere: Non naturae, gignere ista, cum gignat hominem : Proinde causas quisque & effectusAri pla non res aestimet. Deluserat Comicus insolens physi- ' corum studium, levicula quaedam & publicum acreta dissultum admirantium: Verum an leve sit artem nyturae venari ; summamq; Dei providentiam ex minimis aper,